Οι πενήντα περίπου "παιδουπόλεις" της Φρειδερίκης που λειτουργούσαν στην περίοδο του εμφυλίου και μετά, τροφοδότησαν στα κυκλώματα πολλά από αυτά τα παιδιά. Ανάμεσα στα παιδικά "Νταχάου" περιλαμβάνεται το μεγαλύτερο ίσως, στο Λακκί της Λέρου, από όπου "καραβιές" οδηγήθηκαν στην Αμερική. Σε μια μάλιστα περίοδο στην "παιδούπολη" φιλοξενήθηκαν 1.400 παιδιά. Αλλες μεγάλες "πουδουπολεις" ήταν αυτές του "Παπαφείου" στη Θεσσαλονίκη και της Καβάλας, στο κτίριο όπου βρίσκεται σήμερα το γηροκομείο.

Για την σκοτεινή αυτή σελίδα της σύγχρονης ιστορίας του τόπου μας, μιλάει στο "Ρ" η πρόεδρος του Συλλόγου Ερευνας και Αποκάλυψης Στοιχείων Υιοθετημένων Παιδιών (Θεσσαλονίκης), δικηγόρος Ιφ. Καλφοπούλου.Στο Σύλλογο καθημερινά προσέρχονται ενδιαφερόμενοι και καταθέτουν τις μαρτυρίες τους, αναζητώντας άτομα του στενού οικογενειακού τους περιβάλλοντος. Η Ιφ. Καλφοπούλου έχει ήδη ασχοληθεί με εκατοντάδες απ' αυτές τις περιπτώσεις και έχει μια σαφή εικόνα για το τι εκτυλίχτηκε σχετικά με τα υιοθετημένα παιδιά την μαύρη περίοδο των δεκαετιών '40 - '60. Αν και όπως μας λέει, η ίδια πολιτικά ανήκει στη ΝΔ, πιστεύει ότι η Φρειδερίκη έκανε συστηματικό παιδομάζωμα στην περίοδο του εμφυλίου αλλά και στα επόμενα χρόνια.

- Τι στοιχεία διαθέτετε που σας οδηγούν στα παραπάνω συμπεράσματα;

- Υπάρχουν μαρτυρίες, όχι ενός, αλλά πολλών δεκάδων ανθρώπων που λένε το ίδιο πράγμα. Οι μάρτυρες είναι αξιόπιστοι γιατί όλοι έχουν ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα.

Η Φρειδερίκη είχε κάνει 50 παιδουπόλεις, κάτι που και το ΠΙΚΠΑ το αναγνωρίζει. Από αυτά τα "παιδικά Νταχάου" αλλά και από άλλα ιδρύματα στην Αθήνα και κυρίως τη Θεσσαλονίκη, εξαφανίζονταν τα παιδιά - πολλά από αυτά οδηγούνταν με το υπερωκεάνειο "Βασίλισσα Φρειδερίκη" στην Αμερική. Υπήρχε οργάνωση, μια καλοστημένη μηχανή. Τα ορφανά του πολέμου "ξεπλύθηκαν" μέσα στα ιδρύματα, τα ορφανοτροφεία. Οταν άρχισε ο εμφύλιος τα παιδιά που οι οικογενειές τους είχαν σφαγιαστοί από τους εθνικόφρονες έπρεπε να κρατηθούν μακριά από το συγγενικό τους περιβάλλον, γιατί - πίστευαν - θα γίνονταν πολέμιοι του κράτους. Ετσι τα "μιάσματα" αυτά για την Φρειδερίκη, θα έπρεπε να φύγουν από το στενό συγγενικό τους περιβάλλον και να οδηγηθούν στην Αμερική να γίνουν γιάπηδες.

- Τι έκταση είχε πάρει το φαινόμενο που μας περιγράφετε στην περίοδο 1940 - 1960, σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτετε;

- Ακριβώς για να μην μπορέσουμε να προσδιορίσουμε αυτό τον αριθμό των παιδιών κρατάνε κλειστά τα αρχεία και δεν αφήνουν την πρόσβαση σ' αυτά. Πάντως τα παιδιά ήταν χιλιάδες. Καθημερινά στο Σύλλογό μας έχουμε νέες αιτήσεις κυρίως από οικογένειες αριστερών. Εργάτες και αγρότες ήταν αυτοί που έχασαν τα παιδιά τους, δεν ήταν κανένας πλούσιος. Η αστική τάξη έπαιρνε φόρο αίματος από τις φτωχές οικογένειες.

- Με ποιο τρόπο ακριβώς γινόταν η αρπαγή των παιδιών;

- Αρχισε το 1940 ένα "εθνικό" πρόγραμμα αποκατάστασης των ορφανών του πολέμου και μετά συνεχίστηκε στον εμφύλιο. Παιδιά στέλνονταν στην Αμερική ως το 1962 όταν πιάστηκε ο Στίβ Σκόπας στην Αμερική και από εκεί και μετά ξετυλίχτηκε όλο το σκάνδαλο του καραβιού "Βασίλισσα Φρειδερίκη". Για να γίνει μια υιοθεσία ως το 1964 έπρεπε να υπάρχει χαρτί κοινωνικών φρονημάτων. Αυτό σημαίνει ότι όλα τα παιδιά που υιοθετούνται πήγαιναν σε δεξιές οικογένειες. Τα κοινωνικά φρονήματα συνόδευαν και τις υιοθεσίες. Να προσθέσουμε πως θεωρητικά η Ελλάδα εκείνο τον καιρό ήταν μια πολύ φτωχή χώρα και τα παιδιά που είχαν μείνει ορφανά έπρεπε να αποκατασταθούν στην Αμερική. Κυκλώματα σε συνεργασία με πολλές κρατικές, ακόμη και εκκλησιαστικές αρχές συνέβαλαν σ' αυτό το "θέατρο". Εχουμε βρει κάρτα του Ιερώνυμου η οποία συνόδευε μια παρόμοια υιοθεσία.

- Ενα κέντρο εξαφάνισης κατά μυστηριώδη τρόπο παιδιών, όπως καταγγείλει ο Σύλλογος σας, ήταν και το ίδρυμα "Αγιος Στυλιανός".

- Ακριβώς. Κι αυτό γινόταν γιατί ο διευθυντής του ιδρύματος ήταν ένας από τους "βαμμένους" εθνικόφρονες, ο οποίος τα εξώγαμα ή και τα γνήσια παιδιά των αριστερών που συγγενικές οικογένειές τους τα εμπιστεύονταν στο ίδρυμα, τα "εξαφάνιζε".

- Και τι έλεγαν στους γονείς ή τους συγγενείς όταν τα ζητούσαν;

- Οτι πέθαναν. Εχουμε πολλές περιπτώσεις ανθρώπων που ψάχνουν τα παιδιά τους.

- Μπορείτε να μας αναφέρετε χαρακτηριστικές περιπτώσεις;

- Είναι πληθώρα οι υποθέσεις που έχουμε υπόψη. Το 1952, σύμφωνα με περίπτωση που διερευνήσαμε, ένα παιδί, το πρωτότοκο, οικογένειας κομμουνιστών από τι Κιλκίς, "κλάπηκε" και δόθηκε σε δεξιά οικογένεια. Το 1951, ενώ ο πατέρας ήταν καταδικασμένος σε θάνατο και η μητέρα φυλακισμένη, οι συγγενείς έδωσαν το παιδί στον "Αγ. Στυλιανό". Ο διευθυντής το πέρασε με το όνομα των πραγματικών γονιών και τώρα που γίνεται η έρευνα δεν βρίσκεται στα αρχεία αυτό το όνομα. Εχει περάστει σαν εξώγαμο και δόθηκε για υιοθεσία...

- Σήμερα γιατί συνεχίζεται η πολιτική συγκάλυψης, όπως καταγγέλλει ο Συλλογός σας;

- Πολλοι από αυτούς που έκαναν τις υιοθεσίες ζούνε ακόμα και δεν είναι μόνο το ποινικό μέρος, υπάρχει και ο ηθικός και κοινωνικός διασυρμός. Και σίγουρα υπάρχουν τα πολιτικά συμφέροντα...

Στις 29 Απρίλη του 1958, η 28χρονη τότε Χριστίνα Παντελοπούλου γέννησε στο... "υπό την υψηλή προστασίαν της Αυτού Μεγαλειότητος της Βασιλίσσης, μαιευτήριον "Αλεξάνδρα"" ένα αγοράκι 3,5 κιλών. Αμέσως μετά τη γέννα της η Χριστίνα ναρκώθηκε και ο άνδρας της Κωνσταντίνος επέμενε να δει το παιδί του. Οι γιατροί με διάφορες δικαιολογίες "απέκρουσαν" την απαίτηση του πατέρα και δύο μέρες αργότερα του ανακοίνωσαν ότι το παιδί τους είναι νεκρό. "Πέθανε δύο ώρες αφότου γεννήθηκε", είπαν στον Κ. Παντελόπουλο, ο οποίος αντέδρασε και απευθύνθηκε σε εισαγγελέα (σ.σ.: ο Κ. Παντελόπουλος είναι ο μόνος που θα μπορούσε να θυμηθεί το όνομα του εισαγγελέα αλλά δυστυχώς έχει πεθάνει εδώ και 10 χρόνια). "Σήκω φύγε από δω", του είπε ο εισαγγελέας όταν έμαθε ότι το παιδί γεννήθηκε στο "Αλεξάνδρας". "Το ίδρυμα ανήκει στη Φρειδερίκη, αυτή κάνει ό,τι θέλει. Μην "τραβάς" την υπόθεση γιατί είσαι και... αριστερός. Νέος είσαι και συ και η γυναίκα σου, θα κάνεις κι άλλα παιδιά!", συνέχισε ο εισαγγελέας. "Τι να κάναμε;", αναρωτιέται σχεδόν 40 χρόνια αργότερα η Χρ. Παντελοπούλου. "Ηταν επικίνδυνες εποχές τότε, κυνηγημένοι ήμασταν, δεν μπορούσαμε να αντιδράσουμε περισσότερο"...

Ο Χρήστος Λύτρας, αντιπρόεδρος του ΣΕΑΣΥΠ, είναι κατηγορηματικός: "Από τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί έως τώρα φαίνεται ξεκάθαρα ότι τα παιδιά που πουλήθηκαν δεν επιλέχτηκαν τυχαία. Ηταν τα πιο ανεπτυγμένα σωματικά, τα πιο όμορφα, ενώ η οικονομική κατάσταση και το μορφωτικό επίπεδο της οικογένειας έπαιζε σημαντικό ρόλο σ' αυτήν την "επιλογή". Για παράδειγμα οι περισσότερες πολύτεκνες οικογένειες την εποχή εκείνη έχουν χάσει κάποιο παιδί, ή όταν μια γυναίκα γεννούσε δίδυμα της έδιναν μόνο το ένα παιδί. Το άλλο το παρουσίαζαν νεκρό".

Μια τέτοια περίπτωση είναι και η δική του ιστορία. Στις 5 Αυγούστου του 1961 η μητέρα του Αναστασία, γέννησε στο "Αλεξάνδρας" δύο αγοράκια, τον Χρήστο και το δίδυμο αδελφό του. Την επόμενη μέρα της γέννησής τους ο υπεύθυνος γιατρός ανακοίνωσε στον πατέρα του Δημήτρη ότι ο ένας γιος του πέθανε και ότι το Νοσοκομείο θα αναλάμβανε τα έξοδα της κηδείας του! Οι γονείς του δέχτηκαν το γεγονός μοιρολατρικά και δεν ασχολήθηκαν πλέον με το θέμα.

Το 1980, ενώ ο Χρήστος Λύτρας υπηρετούσε ως εθελοντής στην Αεροπορία, επισκέφτηκε τους γονείς του ένας αστυνομικός για να επιδώσει κλήση για στράτευση στον Λύτρα, αγνώστου ονόματος του Δημητρίου και της Αναστασίας.Η μητέρα του είπε ότι είχε μόνο ένα παιδί, αφού το άλλο πέθανε την επόμενη της γεννήσεώς του και δε δόθηκε από την οικογένεια ιδιαίτερη σημασία στο γεγονός, μιας και θεωρήθηκε ότι πρόκειται για γραφειοκρατικό λάθος. "Από διαίσθηση - που μεταξύ των διδύμων είναι πολύ ανεπτυγμένη - ποτέ δεν πίστεψα ότι ο αδελφός μου είχε πεθάνει. Οταν όμως συνέβησαν διάφορα γεγονότα, όπως γνωστοί μου έλεγαν ότι με συνάντησαν σε διάφορα μέρη της Αθήνας και ότι εγώ έκανα πως δεν τους γνώριζα - η μητέρα μου είχε πει ότι ο αδελφός μου και εγώ προερχόμασταν από το ίδιο ωάριο και ότι αν ζούσε θα μοιάζαμε τόσο πολύ που δε θα μας ξεχώριζαν - ενίσχυσαν τις υποψίες μου ότι ο αδελφός μου ζούσε", είπε στο "Ρ" ο Χρ. Λύτρας.

Ετσι ξεκίνησαν οι έρευνες πρώτα από το "Αλεξάνδρας". Στο αρχείο του Νοσοκομείου τους πληροφόρησαν ότι υπήρχαν γραμμένα τα στοιχεία και των δύο παιδιών και ότι δεν υπήρχε καμιά ένδειξη ότι απεβίωσε το ένα. Οταν όμως το αρχείο τους παρέπεμψε στην κλινική του Νοσοκομείου, εκεί επέμεναν ότι το αρχείο δεν ήταν ενημερωμένο και ότι από τα βιβλία την κλινικής φαίνεται ότι το παιδί είχε πεθάνει στις 6/8/61. Η οικογένεια δεν πείστηκε και ζήτησε ληξιαρχικές πράξεις γεννήσεως και θανάτου από το Ληξιαρχείο Αθηνών. Εκεί έμαθαν ότι έχουν δηλωθεί και τα δύο παιδιά του Δ. Λύτρα, ως εν ζωή την 10/8/61, ενώ σύμφωνα με το Νοσοκομείο το ένα παιδί είχε πεθάνει τέσσερις μέρες νωρίτερα! Πουθενά άλλωστε δεν υπήρχε δήλωση θανάτου.Παράλληλα βρέθηκαν τα ιστορικά των δύο παιδιών, όπου το ένα φέρεται να είναι παιδί της "Λύτρα Αναστασίας και του Δημητρίου. Διεύθυνση: Πίνδου 1, Καλλιθέα και επάγγελμα πατρός σοφέρ", ενώ το άλλο είναι παιδί της "Λύτρα Αναστασίας και του Δημητρίου. Διεύθυνση: Ηρακλέους 43 στην Καλλιθέα και επάγγελμα πατρός εργάτης"...

Ο Χρ. Λύτρας κατέφυγε τότε στην Αεροπορία όπου ανακάλυψε ότι υπήρχε καταχώριση με Αριθμό Στρατιωτικού Μητρώου 126394 στο όνομα Λύτρας (χωρίς μικρό όνομα) του Δημητρίου και την Αναστασίας. Κατατάχτηκε στις 23-8-80 στην 124 ΠΒΕ στην Τρίπολη και υπηρέτησε στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας. Στο τέλος της καταχώρισης υπήρχε και ο αριθμός ΑΜ 32525/80 (μητρώο αρρένων) ΣΓΑ. Με τον αριθμό αυτό κατέφυγαν στο Δήμο Αθηναίων και βρήκαν ότι αντιστοιχεί στο υπ' αρ. 3608/80 εισερχόμενο έγγραφο της Νομαρχίας Δωδεκανήσου... "Εχουμε φτάσει στην πηγή και ακόμα νερό δεν ήπιαμε...", λέει ο Χρ. Λύτρας ζητώντας - με επανειλημμένα έγγραφα που έχει στείλει στον εισαγγελέα πρωτοδικών - να του δοθεί η δυνατότητα πρόσβασης και γνώσης των στοιχείων που υπάρχουν στην Αεροπορία, στο "Αλεξάνδρας", στη Νομαρχία Δωδεκανήσου ή σε οποιαδήποτε άλλη δημόσια υπηρεσία.

Ξετυλίγοντας το κουβάρι αυτού του σκοτεινού εγκλήματος βρεθήκαμε αντιμέτωποι με συγκλονιστικές μαρτυρίες και με υποθέσεις που καθημερινά αποκαλύπτονται, σε τέτοιο βαθμό ώστε πλέον έχουν πάρει μορφή χιονοστιβάδας. Ενδεικτικά αναφέρουμε:

• Στις 28/11/67 στο μαιευτήριο "Ελενα" γεννιέται ένα υγιέστατο κοριτσάκι 2,800 κιλών. Δύο μέρες αργότερα ανακοινώνεται στους γονείς ότι το παιδί τους πέθανε και ότι θα κηδευτεί από το ίδιο το Νοσοκομείο, αφού προηγουμένως γίνει νεκροψία. Η μητέρα βγαίνει απ' το "Ελενα" την 1η Δεκέμβρη.

Οταν τον Μάη του 1995 βγαίνουν στην επιφάνεια παρόμοιες υποθέσεις από τον "Αγιο Στυλιανό" Θεσσαλονίκης, η αδελφή του χαμένου παιδιού, Μαρία Δούκα, ξεκινά από διαίσθηση και ζητά από το "Ελενα" να της δοθούν τα χαρτιά που αφορούν τη γέννηση και το θάνατο της αδελφής της. Αποκαλύπτει ότι δύο μέρες μετά τον υποτιθέμενο θάνατό του, το μικρό κοριτσάκι είχε υποβληθεί σε εξετάσεις αίματος και η γενική του κατάσταση περιγραφόταν "καλή"... Η Μαρία Δούκα έκανε γνωστή την υπόθεσή της μέσω των ΜΜΕ και μετά από ανώνυμο τηλεφώνημα πληροφορήθηκε ότι η αδελφή της είχε βγει με εικονική γέννα απ' το "Ελενα" και πως η οικογένεια που την υιοθέτησε δεν της έχει πει τίποτα για όλα όσα έχουν συμβεί. Η Μ. Δούκα απευθύνθηκε στον Ιατρικό Σύλλογο ζητώντας να της πουν με ποιον τρόπο μπορεί να εντοπίσει τους γιατρούς που υπογράφουν το χαρτί θανάτου της αδελφής της, αλλά βρήκε αντίσταση. "Αυτό που έγινε εις βάρος χιλιάδων οικογενειών είναι κάτι το ασύλληπτο. Αν άμεσα δε δοθεί εισαγγελική εντολή να ανοίξουν τα αρχεία αυτών των ιδρυμάτων "αγοραπωλησίας" θα προβούμε σε μαζικές κινητοποιήσεις. Δε γνωρίζουν τη δύναμή μας", είπε στον "Ρ" η Μ. Δούκα.

• Στις 21 Ιούλη του 1960 η Κ. Καφαντάρη γεννά στην ιδιωτική κλινική "Τσάκαλη" στο Αιγάλεω ένα αγοράκι 5,200 κιλών. Οι γιατροί την ίδια μέρα λένε στη μητέρα ότι το παιδί έχει αναπνευστικό πρόβλημα και ότι θα το μεταφέρουν στην κλινική "Δαβάκη" στην Καλλιθέα. Τρεις μέρες αργότερα πληροφορούν τους γονείς ότι το παιδί πέθανε και ότι δύο υπεύθυνοι της κλινικής "Δαβάκη" το θάψανε στο 3ο Νεκροταφείο.

"Το 94' που ζητήσαμε ληξιαρχική πράξη θανάτου - για τη σύνταξη της μητέρας μου - μας είπαν πως δεν υπάρχει. Βρήκαμε τη ληξιαρχική πράξη γέννησης, η οποία δε φέρει ούτε μια σφραγίδα! Πήγαμε στο 3ο Νεκροταφείο και μας είπαν ότι τα αρχεία αυτού του έτους έχουν καταστραφεί. Οσο για το γιο του Τσάκαλη - ο οποίος διευθύνει σήμερα την κλινική όπου γέννησε η μητέρα μου - όταν του ζητήσαμε περισσότερα χαρτιά μας απάντησε: "Πηγαίνετε να βρείτε τον πατέρα μου εκεί που είναι (ο πατέρας του έχει πεθάνει!!!), να σας πει τι έγινε"...", μας είπε η Νίκη Καφαντάρη - Ζουλάκη, η οποία θεωρεί βέβαιο ότι ο αδελφός της ζει.