Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο Δ. Αρβανιτάκης, γραμματέας της ΚΟΑ και μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, η Ε. Μηλιαρονικολάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και επικεφαλής του Τμήματος Παιδείας της ΚΕ του Κόμματος και ο Θ. Γκιώνης, Γραμματέας της ΚΝΕ. Ακόμα, παραβρέθηκαν ο Η. Νικολόπουλος, καθηγητής Παντείου και μέλος της ΔΕ του ΔΗΚΚΙ, η Τ. Τριανταφύλλου, μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του ΔΗΚΚΙ και ο Χρ. Μαργανέλης, από την Παρέμβαση Αριστερών Πολιτών.

Ανάμεσα στο πλήθος που παραβρέθηκε στην εκδήλωση, διακρίναμε τον Κ. Μουτζούρη, πρύτανη του ΕΜΠ, καθώς και τους καθηγητές Πανεπιστημίων και ΤΕΙ: Γ. Τριμπέρη, Γ. Παπαδούλη, Π. Κερκίδη, Γ. Παπαϊωάννου, Κ. Σιέττο, Σ. Μαυρουδέα, Α. Πέτρου, Σ. Σταματάκη, Κ. Ζουνχιά, Μ. Παραλίκα, Γ. Κονδαράκη, Α. Αραπόγιαννη, Ι. Παπαδόπουλο, Β. Γαζή, Σ. Τάσσο, Η. Νερατζή, Α. Κεχαγιά, Κουντούρη, Μερτή, Αρναούτογλου κ.ά. καθώς και πλήθος καθηγητών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ επισήμανε ότι παρά τη σοβαρότητα και την κρισιμότητα της αναθεώρησης, η επικέντρωση σε αυτήν χρησιμοποιείται και ως «φύλλο συκής για να περάσουν και πάρα πολλά άλλα πράγματα, τα οποία φαινομενικά είναι δευτερεύοντα ή έχουν μετατραπεί σε πάρα πολύ γοητευτικά συνθήματα». «Ενα από αυτά είναι το σύνθημα της αυτοτέλειας και αυτονομίας των πανεπιστημίων ή αλλιώς - όπως λένε - η απεξάρτηση από τον κρατικό εναγκαλισμό, η αποκρατικοποίησή τους. Οπως και το σύνθημα της αποκέντρωσης του σχολείου, από τα νηπιαγωγεία - που έχει ήδη γίνει η αποκέντρωση - μέχρι το δημοτικό, το γυμνάσιο και το λύκειο - που για εμάς είναι ένα ενιαίο σχολείο και όχι τρία διαφορετικά σχολεία».

Φοιτητές, σπουδαστές, πανεπιστημιακοί, δάσκαλοι, καθηγητές, ερευνητές, αλλά και εργαζόμενοι είχαν γεμίσει ασφυκτικά την αίθουσα

Θύμισε ότι η κυβέρνηση στην αρχή του νέου νόμου ήταν διστακτική σχετικά με την αυτοτέλεια, αλλά στην πορεία ίσως η κυβέρνηση κατάλαβε ότι «θα μπορεί να δώσει πλήρη αυτοτέλεια στα πανεπιστήμια χωρίς αυτά να είναι αυτονομημένα και αυτοτελή από την κυρίαρχη πολιτική».

Εξηγώντας τη θέση του ΚΚΕ, η Αλ. Παπαρήγα υπογράμμισε ότι «η επιστήμη είναι μια μορφή κοινωνικής γνώσης και κοινωνικής συνείδησης» και πρόσθεσε ότι τα πανεπιστήμια που παράγουν το επιστημονικό δυναμικό καθώς και τη νέα γνώση δεν είναι αυτοτελή, καθώς «η συσσωρευμένη γνώση και η νέα γνώση έχουν σχέση με τις κοινωνικές ανάγκες - ανεξάρτητα από ποια ταξική σκοπιά τις βλέπει ο καθένας». «Από αυτή την άποψη - πρόσθεσε - δεν μπορεί να υπάρχει αυτοτέλεια, γιατί είναι σα να λέει κανείς ότι η γνώση παράγεται σε ένα ανεξάρτητο πεδίο. Είναι άλλο πράγμα πώς διαμορφώνεται κάθε φορά η ειδική σχέση κυβέρνησης - πανεπιστημίων. Αλλά αυτοτέλεια δεν μπορεί να υπάρξει γιατί θα αναιρούσαμε τότε και το σκοπό της γνώσης. Από τη στιγμή που η επιστήμη αποτελεί βασική παραγωγική δύναμη δεν είναι δυνατόν τα πανεπιστήμια να είναι έξω από την ίδια την κοινωνία».

«Τα μέτρα που προωθούνται τώρα θα δημιουργήσουν μακροχρόνιες και βαθιές συνέπειες και μάλιστα ακόμα βαθύτερες αν περάσουν χωρίς να έχει επέλθει μια συνειδητοποίηση της επικινδυνότητάς τους. Ο συσχετισμός δύναμης επιτρέπει να περάσουν αυτά τα μέτρα», σημείωσε η Αλ. Παπαρήγα και τόνισε ότι το ΚΚΕ δε σταματά στον αρνητικό συσχετισμό. Θύμισε τα «τερτίπια που είδαμε το προηγούμενο διάστημα, όπου η μεν ΝΔ επιθυμούσε να περάσει με 180 ψήφους το άρθρο 16, το ΠΑΣΟΚ της απέρριψε αυτή τη δυνατότητα και ζητάει το δικό του 180, για να περάσει το δικό του άρθρο 16. Αυτά μπορεί να εκφράζουν και μια αντανάκλαση της πίεσης του κινήματος, αλλά σε καμία περίπτωση δε δημιουργούνται ελπίδες ότι πρόκειται να ανασταλεί αυτή η διαδικασία. Πρέπει να βάλουμε στόχο να την παρεμποδίσουμε, να τη δυσκολέψουμε, να τη ματαιώσουμε».

Και σημείωσε ότι ακόμα και αν περάσουν τα προωθούμενα μέτρα «έχει πολύ μεγάλη σημασία το τίμημα να είναι η κοινωνική πολιτική συνείδηση εναντίωσης σε αυτά τα μέτρα. Και αυτό μπορεί να μη φαίνεται χειροπιαστό, αλλά έχει πάρα πολύ μεγάλη ουσία». Και πρόσθεσε ότι έχει πολύ μεγάλη αξία να ανοίξει από τους εκπαιδευτικούς, τους φοιτητές και τους εργαζόμενους που αγωνίζονται μια συζήτηση που να φέρνει στο επίκεντρο το ζήτημα: Πανεπιστήμιο και γνώση για ποιο σκοπό. «Αν μείνουμε στους όρους της αυτοτέλειας της αυτονομίας ή στο πώς πρέπει να διοικείται το πανεπιστήμιο το παιχνίδι έχει χαθεί».

Συγκεκριμένες πλευρές των αντιλαϊκών επιδιώξεων που έχουν οι προωθούμενες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις ανέδειξε ο πλούσιος διάλογος, ο οποίος ακολούθησε την κεντρική ομιλία της Αλέκας Παπαρήγα, με τη συμμετοχή πολλών εκπαιδευτικών.

Κληθείσα να σχολιάσει περισσότερο τη θέση του ΚΚΕ για την αξιολόγηση, η ΓΓ της ΚΕ του Κόμματος ανέφερε ότι το σύστημα της αξιολόγησης που προβάλλεται ακολουθεί την ίδια λογική «με την οποία αξιολογείται μια επιχείρηση». Και αναρωτήθηκε: «Δηλαδή αν ένα πανεπιστήμιο αναλαμβάνει πληθώρα ερευνών, οι οποίες όμως δεν έχουν σχέση με τις συλλογικές, κοινωνικές ανάγκες, τι θα γίνεται τότε; Αν κάνει έρευνα που έχει σχέση με την πελατεία;»

«Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το πανεπιστήμιο ζει και αναπτύσσεται μέσα στο συγκεκριμένο κοινωνικοιοκονομικό σύστημα», τόνισε παρεμβαίνοντας ο καθηγητής Γιώργος Τριμπέρης. Εξηγώντας πως η αξιολόγηση, η οποία ουσιαστικά αποτελεί μια πιστοποίηση ποιότητας, ανεξάρτητα από το αν το αποτέλεσμα «είναι καλό ή κακό», οδήγησε π.χ. στη Μ. Βρετανία, στο να ρίξουν τα πανεπιστήμια το επίπεδο των σπουδών. Με αποτέλεσμα, οι απόφοιτοι τμημάτων Φυσικής να μην μπορούν να διδάξουν Φυσική και να γίνεται εισαγωγή αποφοίτων από π.χ. την Ινδία. Η αναζήτηση πόρων οδήγησε ακόμα και γνωστές πανεπιστημιακές σχολές να κινδυνεύουν να κλείσουν. Το ερώτημα που βάζουν είναι π.χ. ποιος είναι ο ρυθμός των εκδόσεων που έχει ένας πανεπιστημιακός, όχι τα προβλήματα τα οποία έλυσε, συμπλήρωσε.

Θίγοντας τη σημασία που έχει η παραγωγή νέας γνώσης να προσαρμόζεται στις ανάγκες της κοινωνίας, ο Βαγγέλης Γαζής, καθηγητής στο ΕΜΠ, επισήμανε ότι η υιοθέτηση των κατευθύνσεων που δίνουν τα προγράμματα της ΕΕ συνδέεται με την απουσία εθνικής ερευνητικής πολιτικής.

Στις ΗΠΑ, όπου η «αποκέντρωση» των σχολείων έχει ήδη προχωρήσει, υπάρχουν σχολεία που τα καθαρίζουν οι καθηγητές, ενώ γίνονται οι μισές ώρες διδασκαλίας απ' ό,τι σε άλλα, γιατί δε βρίσκονται χρήματα για μαθήματα π.χ. μουσικής, σημείωσε ο Μάνος Δούκας, μαθηματικός στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Μεταφέροντας στην κουβέντα χαρακτηριστικά παραδείγματα απ' τα αποτελέσματα του ελέγχου των σχολείων απ' τους κανόνες της αγοράς, ανέφερε πως σ' ένα απ' τα σχολεία των ΗΠΑ στων οποίων τη χρηματοδότηση εμπλέκεται η Κόκα-Κόλα, κάποιος μαθητής φόρεσε μπλούζα της Pepsi, με αποτέλεσμα να αποβληθεί απ' όλα τα σχετικά σχολεία, αλλά να δεχτεί δώρο απ' την Pepsi. Στην Αλάσκα, η πολυεθνική Exxon Mobil είναι υπεύθυνη για την προώθηση περιβαλλοντικών προγραμμάτων σε σχολεία, ενώ αναδεικνύοντας, πώς μέσα από τα νέα βιβλία μεθοδεύεται η προσαρμογή των παιδιών στις μεταρρυθμίσεις, εξήγησε πως φράσεις όπως «η μαθητική κοινότητα αγόρασε έναν εκτυπωτή» ή «ο σύλλογος γονέων βρήκε τρεις υπολογιστές» δεν είναι καθόλου τυχαίες.

Αν ένα πανεπιστήμιο ανακαλύψει σε έρευνα που έχει παραγγείλει κάποιος χορηγός κάτι επικίνδυνο για τον πληθυσμό, αλλά η δημοσιοποίηση του αποτελέσματος δεν επιτρέπεται, τότε αυτό το πανεπιστήμιο, μεταξύ της κοινωνίας και του χορηγού προστατεύει το χορηγό, υπογράμμισε η Μαρίνα Γαζή, διοικητική υπάλληλος στο ΤΕΙ Πειραιά. Και αναδεικνύοντας τα αδιέξοδα της καπιταλιστικής κοινωνίας, είπε: «Αυτός που 'χει το χρήμα, αυτός προστατεύεται. Αυτός που έχει το χρήμα, αυτός αποφασίζει».

«Κλείνοντας» την εκδήλωση, η Αλέκα Παπαρήγα επισήμανε τη σημασία που έχει να βγει όλη η εμπειρία, που συγκεντρώνεται στα εκπαιδευτικά ιδρύματα από την εφαρμογή της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής, έξω από τα πανεπιστήμια, να φτάσει στις γειτονιές. Οπως και να δημιουργηθεί «μια διαφορετική, ριζοσπαστική συνείδηση», ώστε ακόμα κι αν περάσουν τα αντιλαϊκά μέτρα, αυτό «να δώσει δύναμη και όπλο πάλης και αντεπίθεσης».