Μια εξαιρετική ταινία σοβιετικής παραγωγής του 1971, σε σκηνοθεσία Αντρέι Μιχάλκοφ - Κοντσαλόφσκι θα μας κρατήσει συντροφιά την Τετάρτη στις 24.00 στην ΕΤ - 3. Πρόκειται για μια κινηματογραφική μεταφορά του αριστουργηματικού θεατρικού έργου του Αντον Τσέχοφ: "Ο θείος Βάνια".Η υπόθεση του έργου είναι γνωστή σχεδόν σε όλους. Ο Ιβάν, γνωστός και ως θείος Βάνια, αγωνίζεται απελπισμένα να διαχειριστεί το οικογενειακό κτήμα μαζί με την ανύπαντρη ανιψιά του, τη Σόνια. Και οι δυο δουλεύουν σκληρά και ζουν φτωχικά και στερημένα για να στείλουν όλες τις οικονομίες στον πατέρα της Σόνια που τον θεωρούν ως έναν εξαιρετικά ανεπτυγμένο άνθρωπο με τρομερές πνευματικές ικανότητες. Οταν ο πατέρας της Σόνια και γαμπρός του Ιβάν, έρχεται να περάσει μαζί με τη νέα και όμορφη δεύτερη γυναίκα του στην εξοχή, ο Βάνια, επιτέλους, συνειδητοποιεί ότι ο άνδρας της πεθαμένης του αδελφής είναι ένας βαρετός, εγωιστής, αχάριστος και ματαιόδοξος ηλικιωμένος άνδρας και τίποτε περισσότερο. Ενας κενός άνθρωπος, που δεν ενδιαφέρεται παρά για τον εαυτό του. Αδιάφορο του είναι το κτήμα, η κόρη του, ο γαμπρός, οι κόποι, οι θυσίες, οι στερήσεις των άλλων. Η πίκρα πλημμυρίζει τον Βάνια και αποχαιρετά με θλίψη όλα αυτά τα χρόνια που πήγαν χαμένα σε μια αυταπάτη, σε μια λαθεμένη εκτίμηση. Η νέα γυναίκα του πληκτικού και άπληστου κύριου καθηγητή, η πανέμορφη Ελένα, πεθαίνει από ανία στη ρώσικη εξοχή αλλά ταυτόχρονα ανάβει φωτιές στις ανδρικές μαραμένες ψυχές. Η ιδιοφυία του Τσέχοφ βρήκε την κορυφαία της έκφραση μέσα από τα θεατρικά του έργα, εκεί που συνυπάρχει το δράμα και η κωμωδία. Στο συγγραφέα Α. Σερεμπρόφ Τιχόνοφ, ο Τσέχοφ γράφει... "Λέτε πως κλάψατε στα έργα μου. Εγώ, όμως δεν τα έγραψα για αυτό. Εγώ ήθελα να πω τίμια στους ανθρώπους: Κοιταχτείτε, κοιτάξτε πόσο άσκημα και πληκτικά ζείτε όλοι σας"!

Ο Αντον Πάβλοβιτς Τσέχοφ γεννήθηκε στα 1860 στο Τανγκανρόκ και πέθανε στη Γερμανία σε ηλικία 44 χρόνων. Ο έξοχος πεζογράφος και κορυφαίος θεατρικός συγγραφέας, ήταν ένας από τους τρεις γιους ενός μικρέμπορου και εγγονός δουλοπάροικου που είχε εξαγοράσει την ελευθερία του στα 1841. Η τυραννικότητα, ο αλκοολισμός, η θρησκοληψία του πατέρα και η φτώχεια, έκαναν μαρτυρικά τα παιδικά του χρόνια. Μοναδική του ανακούφιση ήταν η στοργή και ητρυφερότητα της μητέρας του που επέδρασε στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του. Ο νεαρός Τσέχοφ είχε αρχίσει να ερωτοτροπεί με τη λογοτεχνία που αργότερα θα την ονομάσει "ερωμένη", σε αντίθεση με τη "νόμιμη γυναίκα" του που ήταν η ιατρική επιστήμη που τη σπούδασε και την άσκησε με υπευθυνότητα. Το 1900 η Ακαδημία Επιστημών τον εκλέγει μέλος της. Δυο χρόνια αργότερα ο Τσέχοφ θα παραιτηθεί, όπως και ο Κορολένκο από την Ακαδημία, επειδή η εκλογή του Γκόρκι ακυρώθηκε ύστερα από επέμβαση του Τσάρου Νικολάου του Β. Συνεπής, είρων, ειλικρινής, ιδιοφυής, ο Αντον Τσέχοφ υποστήριζε ότι σκοπός της λογοτεχνίας είναι η απόλυτη, η τίμια αλήθεια, κάτι που επιδίωξε σε όλο του το έργο. Αλλά η επιστημονική του αλήθεια, περνούσε μέσα από το πρίσμα της ειρωνείας και της συμπόνιας. Αντικειμενικός, λιτός, καίριος, σαρκάζει τη βλακεία, την έπαρση, την αμάθεια, την ψευτιά, τη σκληρότητα, ενώ δείχνει τη συμπάθειά του για τους αφανείς ήρωες που δούλεψαν, κουράστηκαν, εξοντώθηκαν και στερήθηκαν τις χαρές της ζωής.

"Επί τα ίχνη" ονομάζεται η σειρά των οκτώ ημίωρων επεισοδίων που συνεισφέρει στην ευρύτερη συνειδητοποίηση και κατανόηση της σημασίας του πολιτισμού, καθώς και της εξελισσόμενης παράδοσης, που παρά τις αντίξοες συγκυρίες, πολλές πτυχές τους διατηρούνται ζωντανές μέχρι τις μέρες μας, δημιουργώντας επάλληλους κρίκους συνέχειας, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Οι εκπομπές που παρουσιάζονται Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη στις 17.00 από τη ΝΕΤ θα έχουν τη μορφή διαχρονικού οδοιπορικού. Συγκεκριμένα έχουν περιληφθεί οι περιοχές της Βιθυνίας, της Μυσίας, της Λυδίας, της Καρίας, της Πισίδιας, της Παμφυλίας, της Κιλικίας, με ιδιαίτερη έμφαση στις πόλεις των παραλίων μέχρι την Αλεξανδρέττα και τις νοτιοανατολικές ακτές της σημερινής Τουρκίας. Ειδικότερα, το οδοιπορικό ακολούθησε αυτή τη διαδρομή: Ιλιον, Αδραμύττιον, Κυδωνίες, Μίλητος, Τερμησός, Μάκρη, Εφεσος, Κουσάντασι, Πριήνη, Αλικαρνασσός, Κνίδος, Ξάνθος, Πατάρα, Μύρα, Φασηλίς, Αττάλεια, Πέργη, Ασπενδος, Σίδη, Μερσίνα, Νίγδη, Αδανα και τα ερείπια Αντιοχείας. Γίνεται επίσης και παρουσίαση της Ιμβρου, που υπήρξε γενέτειρα πολλών πατέρων και τόπος αναφοράς για την ιεροσύνη σε αντιδιαστολή με τη σημερινή πραγματικότητα, η οποία εμφανίζει το νησί ως μία ερειπωμένη και συστηματικά αλλοιωνόμενη περιοχή. Τα κείμενα είναι της Ισμήνης Καπάνταη και η σκηνοθεσία του Νίκου Γκίνη.

Στην 6η εκπομπή που θα προβληθεί τη Δευτέρα στις 17.00 από τη ΝΕΤ θα δούμε την "Αττάλεια".Την πόλη, που κατά το Μεσαίωνα ήταν γνωστή ως Στατάλια η Σατέλια (σήμερα οι Τούρκοι την αποκαλούν Αντάλια). Στην παλιά πόλη, εκεί που βρίσκεται η ελληνική συνοικία, μπαίνουμε από την Πύλη του Αδριανού. Η παλιά ελληνική συνοικία είναι κατοικημένη, βλέπει ωστόσο κανείς και εδώ κτίρια κλειστά που ρημάζουν. Σοβάδες φουσκωμένοι και τοίχοι που οι βροχές τους έχουν ξεπλύνει τα διαδοχικά βαψίματα.

Σίδη.Κάτω από τις θεόρατες κολόνες του Ναού του Απόλλωνος αισθανόμαστε το ίδιο δέος και θαυμασμό όταν επισκεπτόμαστε αρχαιολογικούς χώρους στη Μικρασία. Εδώ η κλίμακα είναι διαφορετική. Ολα είναι πιο πλούσια, πιο πολυτελή. Ο Ναός του Απόλλωνος, όπως σχεδόν πανομοιότυπος ο ναός της Αθηνάς, χτίστηκαν την ίδια εποχή ο ένας δίπλα στον άλλο κοντά στην ακρογιαλιά. Από την τεράστια Αγορά το μόνο που έχει απομένει είναι τα θεμέλια των καταστημάτων που ήταν χτισμένα γύρω από μια κεντρική αυλή και υπολείμματα από τις κιονοστοιχίες.

Μερσίνα.Η Μερσίνα ιδρύθηκε το 1823 και λέγεται πως πήρε το όνομά της από τις Μυρτιές που φύτρωναν εκεί εν αφθονία. Είναι μια πόλη χωρίς ιστορία. Ωστόσο, όταν χτιζόταν, οι οικιστές μεταχειρίστηκαν υλικά από τα ερείπια των αρχαίων. Εκεί τίποτε δε μιλά για το παρελθόν, τίποτε δε θυμίζει καιρούς περασμένους.

Αλεξανδρέττα.Είναι το δεύτερο μετά τη Σμύρνη σημαντικό λιμάνι της Τουρκίας στη Μεσόγειο. Η πόλη δεν έχει κανένα ενδιαφέρον και το καλοκαίρι το κλίμα της είναι βαρύ, υγρό και πολύ θερμό, ενώ ο αέρας που έρχεται από τη θάλασσα μυρίζει έντονα αρμύρα και πετρέλαιο.

"Ο θείος Βάνιας" του Αντον Τσέχοφ, σε σκηνοθεσία Αντρέι Κονταλόφσκι, την Τετάρτη στις 24.00 στην ΕΤ 3