Σε μια από τις πρώτες προεκλογικές διαφημίσεις του, το ΠΑΣΟΚ, μεταξύ των άλλων οικονομικών επιτευγμάτων, προαναγγέλλει έναν πακτωλό 15 τρισεκατομμυρίων δραχμών από τα ταμεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο διάστημα από το 2000 έως το 2006. Πρόκειται για τα κονδύλια του Γ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, ή του "πακέτου Σαντέρ", τα οποία ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης ισχυρίζεται ότι κατάφερε να αποσπάσει από τους "εταίρους" κατά τη Σύνοδο του Βερολίνου στις 24 και 25 Μάρτη. Το στοιχείο αυτό βρίσκεται στο επίκεντρο της κυβερνητικής προπαγάνδας ενόψει των εκλογών της 13ης Ιούνη, αφού μ' αυτά τα κονδύλια η κυβέρνηση υπόσχεται τη χρηματοδότηση μιας σειράς μεγάλων έργων.

Κατ' αρχάς είναι ψέμα ότι το "πακέτο Σαντέρ" περιέχει 15 τρισ. Με τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις θα περιέχει 9 τρισ., ενώ με τις λιγότερο αισιόδοξες θα είναι μικρότερο από 8 τρισ. Τα υπόλοιπα 6 - 7 τρισ. θα προέρχονται από τον κρατικό προϋπολογισμό, δηλαδή από τα λεφτά του ελληνικού λαού. Με λίγα λόγια, τα μισά περίπου απ' αυτά που υπόσχεται η κυβέρνηση θα τα πληρώσουμε εμείς οι ίδιοι.

Είναι ψέμα επίσης ότι τα 9 τρισ. αποτελούν επιτυχία της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού. Είναι για την ακρίβεια ό,τι κατάφεραν να περισώσουν μπροστά στη γερμανική απόφαση να περικόψει δραστικά τα κονδύλια του Ταμείου Συνοχής. Είναι χαρακτηριστικό ότι λίγους μήνες πριν τη Σύνοδο του Βερολίνου η κυβέρνηση ισχυριζόταν ότι το "πακέτο Σαντέρ" θα περιέχει τουλάχιστον 12 τρισ. Μ' αυτό τον ισχυρισμό το ΠΑΣΟΚ έκανε την προεκλογική του καμπάνια για τις δημοτικές εκλογές. Τελικά ο Κ. Σημίτης πανηγύρισε στο Βερολίνο όχι γιατί κέρδισε αλλά γιατί δεν έχασε περισσότερα.

Ομως, όποιο κι αν είναι το ύψος του "πακέτου Σαντέρ" θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν αποτελεί κάποιο δώρο, ή κάποια προσφορά στην Ελλάδα. Οταν τελείωσε το 1ο "πακέτο Ντελόρ" και έγινε ο τελικός λογαριασμός αποδείχτηκε ότι για κάθε 100 δραχμές που παίρναμε από τα ταμεία της Κοινότητας πληρώναμε 200 δραχμές. Τα επόμενα χρόνια, καθώς μειώθηκε η αγροτική και βιομηχανική παραγωγή, οι εισαγωγές αυξήθηκαν πολύ περισσότερο απ' τις εξαγωγές. Ετσι στο τέλος του 2ου "πακέτου Ντελόρ" μπορούμε να πούμε ότι για κάθε 100 δραχμές που παίρνουμε από τα ταμεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης πληρώνουμε 300 δραχμές. Αρα όχι μόνο δεν είναι "δώρο", αντίθετα είναι ένα μικρό μέρος αυτών που η ΕΕ παίρνει από την Ελλάδα κυρίως μέσω του εμπορικού ισοζυγίου.

Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι τα κονδύλια του "πακέτου Σαντέρ" θα βοηθήσουν για την κατασκευή και την ολοκλήρωση των λεγόμενων μεγάλων έργων, όπως οι μεγάλοι αυτοκινητόδρομοι, έργα υποδομής, γέφυρα Ρίου - Αντιρρίου, αεροδρόμιο Σπάτων, κ.ά. Τα έργα αυτά, όπως λένε, θα βοηθήσουν στην οικονομική ανάπτυξη και θα δημιουργήσουν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας. Οπως γίνεται αντιληπτό, αν διαβάσει κανείς τον κατάλογο των έργων που θα απορροφήσουν τα κονδύλια του "πακέτου Σαντέρ", κανένα απ' αυτά δεν έχει παραγωγικό χαρακτήρα, δεν αφορά στην ενίσχυση του παραγωγικού δυναμικού. Είναι κυρίως έργα υποδομής που θα χρησιμοποιηθούν από τις πολυεθνικές επιχειρήσεις της ΕΕ για τις ανάγκες τους στα Βαλκάνια, τη Μέση Ανατολή, τη Νοτιανατολική Μεσόγειο.

Θα πρέπει να προσθέσουμε ακόμη ότι το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων θα επιστρέψουν στις μεγάλες χώρες - μέλη, αφού όλα τα "μεγάλα έργα" κατασκευάζονται από πολυεθνικές επιχειρήσεις γερμανικών, γαλλικών, βρετανικών, ή ιταλικών συμφερόντων. Αρα αυτά που οι χώρες αυτές δίνουν με το ένα χέρι, τα παίρνουν με το άλλο και μάλιστα στο πολλαπλάσιο.

Για να εξασφαλιστούν όμως τα χρήματα του "πακέτου Σαντέρ" θα πρέπει να καταβληθεί η συμμετοχή του ελληνικού κράτους, η οποία υπολογίζεται στα 6 - 7 τρισ. δραχμές. Αυτό σημαίνει ότι αν η κυβέρνηση θέλει να πάρει όλα τα κονδύλια του "πακέτου" θα πρέπει να εξασφαλίσει τα 6 - 7 τρισ. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να δεσμεύσει όλους τους διαθέσιμους πόρους του κρατικού προϋπολογισμού και να μειώσει τις άλλες κρατικές δαπάνες, με προτεραιότητα βέβαια στις κοινωνικές.

Οσον αφορά τέλος στις επιπτώσεις των "πακέτων" στην ανεργία και στο κατά πόσο θα βοηθήσουν στη μείωσή της, το μόνο που θα είχαμε να παρατηρήσουμε είναι ότι μετά την ολοκλήρωση των δυο "πακέτων Ντελόρ", όχι μόνο δεν είχαμε αύξηση των θέσεων εργασίας, αλλά αντίθετα, το ποσοστό της ανεργίας αυξήθηκε από 5,8% στο 13%. Το ίδιο αποτέλεσμα θα έχουμε και με το "πακέτο Σαντέρ", αφού η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προειδοποιεί για την άνοδο της ανεργίας στην Ελλάδα και μάλιστα της ανεργίας των νέων, η οποία τώρα ξεπερνά το 34% σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.

Αν θα έπρεπε να χαρακτηρίσουμε με δυο λόγια την προεκλογική προβολή του "πακέτου Σαντέρ" από την κυβέρνηση θα μπορούσαμε να την πούμε: Η μεγάλη απάτη.

Δάνης ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ