ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 14 Φλεβάρη 1999
Σελ. /48
ΚΕΝΗ
Από πού να πρωτοφυλαχτεί κανείς;

ου Γ. Χ. ΧΟΥΡΜΟΥΖΙΑΔΗ

Πριν από μερικές μέρες, πήρα στο χέρι μου το σχετικό "μηχάνημα" και άρχισα να παίζω με τα κανάλια. Οχι πως δεν είχα να κάνω άλλη δουλιά. Είχα και πολλή μάλιστα. Ετσι όμως που κολυμπούσα στα ήσυχα νερά του τηλεοπτικού βούρκου, ένας κόσμος από σκέψεις έμπαιναν σιγά - σιγά στο μυαλό μου κι αυτό με γοήτευε όλο και πιο πολύ. Γιατί από κάποια στιγμή και μετά άρχισα να αισθάνομαι πως βρισκόμουν σε ένα περίεργο τρένο, γεμάτο με μουσικές και θορύβους, που κάτι μου θύμιζαν, δεν μπορούσα, όμως, να καταλάβω τι ακριβώς. Δεν κράτησε, όμως, για πολύ αυτή η ταξιδιωτική ευδαιμονία. Ξαφνικά, συνειδητοποίηση πως ούτε το τρένο που με ταξίδευε ήταν της προκοπής, ούτε οι μουσικές και οι θόρυβοι που άκουγα είχαν δικό τους νόημα. Και το τοπίο που άλλαζε κάθε τόσο δε θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω ως ενδιαφέρον. Ξαναγύρισα κι εγώ στην πραγματικότητα, πήρα χαρτί και μολύβι και άρχισα να καταγράφω αυτά που έβλεπα και άκουγα. Οχι πια με τη μορφή που έδινε σ' αυτά η φαντασία μου, αλλά με κείνη που τους έδινε η πραγματικότητα. Γιατί ούτε σε τρένο μέσα βρισκόμουν ούτε μουσικές και θορύβους άκουγα ούτε και τοπία με συντρόφευαν. Βρισκόμουν απέναντι από το θολό μάτι του τηλεοπτικού Πολύφημου. Παγιδευμένος μέσα σ' έναν κόσμο λέξεων και χρωμάτων, σχημάτων και περιγραφών, εικόνων και υποθέσεων, επιχειρημάτων και υποσχέσεων, που με έσφιγγε, με κατατρόπωνε και με απειλούσε. Βρισκόμουν παγιδευμένος μέσα στη μεταλλική αγκαλιά ενός φτιασιδωμένου "θεού", που δε μ' άφηνε να αναπνεύσω ούτε και μ' άφηνε να αφανιστώ. Με βασάνιζε μονάχα και μου ροκάνιζε αργά - αργά τις ρίζες της ζωής μου. Και το μόνο που πρόλαβα να κάνω ήταν να καταγράψω, όσο πρόλαβα να το κάνω, αυτά που με παγίδευαν. Αυτά που έκαναν το "μέσα" μου "έξω" και έκοβαν φέτες ψιλές το ψαχνό του μυαλού μου. Και τότε ήταν που σκέφτηκα να ρωτήσω όλους εσάς, που, είτε το θέλετε είτε όχι, αφανίζεστε μέσα στην ίδια μεταλλική αγκαλιά: Από πού να πρωτοφυλαχτεί κανείς; Σε ποιο τοίχο να ακουμπήσει την πλάτη του, για ν' αποφύγει το ύπουλο χτύπημα που τον απειλεί; Με ποιο τρόπο ν' απαντήσει σ' αυτά που του λένε, αφού του κλείνουν το στόμα και κλειδώνουν τη φωνή του μέσα σε σκεύη απορριμμάτων και δοχεία δακρύων; Αφού του υπόσχονται κίβδηλους παραδείσους, για να αποκοιμηθεί ήσυχος και του κρεμούν στα τσιγκέλια της βασανισμένης του αυλής οράματα της σάπιας δραχμής και του άχρηστου ταλίρου;

Στ' αλήθεια, από πού να πρωτοφυλαχτεί κανείς; Από το δελτίο του Χρηματιστηρίου; Από τις περιγραφές των πτωμάτων; Από τις αναλύσεις των δυστυχημάτων; Από τους παράφωνους τραγουδιστές; Τους ατάλαντους παρουσιαστές; Τους αυτοσχέδιους σχολιαστές ή τους κοινωνιολόγους της δεκάρας; Μήπως, στ' αλήθεια, μπορείς να προφυλαχτείς από τις διαφημίσεις; Από τις πολύωρες αθλητικές φλυαρίες, που, αντί να περιγράφουν το άθλημα, περιγράφουν τη δυσωδία των παρασκηνίων και τις δυσλεκτικές δηλώσεις των πρωταγωνιστών του "γκολ"; Και δε λέω πως όλ' αυτά δε μας ενημερώνουν. Δεν ισχυρίζομαι πως δε φέρνουν τον κόσμο μέσα στο σπίτι μας. Δεν αρνούμαι πως δε μαθαίνω την ίδια στιγμή που συμβαίνει ένας σεισμός στην Κολομβία και εκατό θάνατοι μικρών παιδιών από την πείνα στο Ζαϊρ. Με κανένα τρόπο, δεν ξεχνώ πως μαθαίνω μαζί με τους Κινέζους πως πλημμύρισε ο Κίτρινος Ποταμός και εκατομμύρια στρέμματα θάφτηκαν κάτω από τα κίτρινα νερά του. Μα, εγώ δε θέλω απλώς να τα μαθαίνω όλ' αυτά. Ετσι κι αλλιώς, κάποτε θα τα μάθαινα. Εγώ θέλω να μάθω ποιος φταίει για όλ' αυτά. Θέλω να μαθαίνω για τις αιτίες. Να μάθω για τους φταίχτες. Θέλω να μάθω το όνομά τους και τους καταχθόνιους σκοπούς τους. Θέλω να μου περιγράψουν το πρόσωπό τους και να το γνωρίσω καλά. Θέλω να μάθω, επιτέλους, για ποιο λόγο πρέπει να με αφορά η πτώση του Χρηματιστηρίου της Ν. Υόρκης και τι σημαίνει ακριβώς η αρχή της "ευελιξίας", που προωθούν οι ισχυροί της Ευρώπης. Θέλω να μου πουν καθαρά για ποιο λόγο δε δέχονται να συνεισφέρουν στο "μπεζαχτά" της Ενωμένης Ευρώπης οι εταίροι, ανάλογα με τον εθνικό τους πλούτο και όχι έτσι, εκ του πονηρού. Θέλω να μάθω, τέλος πάντων, τι σόι παγίδα για το φτωχό μου πορτοφολάκι είναι αυτό το κωλόχαρτο που ακούει στο όνομα "ΕΥΡΩ". Κι όμως, αντί γι' αυτό το σπουδαίο μάθημα, που θα κρατάει τη συνείδησή μου άγρυπνη, αντί για το μάθημα που θα με κάνει να γνωρίζω τον κόσμο κι από την καλή του κι από την ανάποδη, μου γεμίζουν τα μάτια και τ' αυτιά με τις πυρωμένες βελόνες της προχειρότητας και του αλατισμένου ψεύδους. Μου λένε πως η Ενωμένη Ευρώπη αποκτάει πια κοινωνικό πρόσωπο και τα επιτόκια που πέφτουν ανεβάζουν το βιοτικό μου επίπεδο. Μου λένε πως ο τζόγος είναι το μέλλων μου και πως η εργασία δεν είναι δικαίωμα, αλλά "σύμπτωση".

Γι' αυτό και γω σας ρωτάω: Από πού να πρωτοφυλαχτεί κανείς; Και προς τα πού να στρέψει τη σφιγμένη του γροθιά;

Εγώ θέλω να μάθω ποιος φταίει για όλ' αυτά. Θέλω να μαθαίνω για τις αιτίες. Να μάθω για τους φταίχτες. Θέλω να μάθω το όνομά τους και τους καταχθόνιους σκοπούς τους. Θέλω να μου περιγράψουν το πρόσωπό τους και να το γνωρίσω καλά. Θέλω να μάθω, επιτέλους, για ποιο λόγο πρέπει να με αφορά η πτώση του Χρηματιστηρίου της Ν. Υόρκης και τι σημαίνει ακριβώς η αρχή της "ευελιξίας", που προωθούν οι ισχυροί της Ευρώπης


"Χορεύοντας με τον Βαλεντίνο"

Μερόνυχτα πριν τη μεγάλη των ερωτευμένων γιορτή, το σύμπαν βομβαρδίζεται από προτρεπτικά σλόγκαν, ωθούντα "και την πιο λίγο ανάθαρρη παρέκει να πατήσει, ν' ακούσει και να δει", όπως λέει ο ποιητής (που είναι από "άλλο ανέκδοτο"). Να ακούσει τη λέξη "έρωτας" και να δει καμιά ιπτάμενη καρδιά (βλέπε Οτσαλάν) σε αναζήτηση αδερφής ψυχής.

Φαίνεται, ωστόσο, πως τα "παιδιά των λουλουδιών" άφησαν κάτι στους νεότερους που δεν έτυχε να γνωρίσουν το Βιετνάμ και το Γούντστοκ. Το έμβλημα "κάνε έρωτα, όχι πόλεμο" έχει απήχηση και σήμερα που απειλείται η ειρήνη και ο έρωτας από διαρκώς καινούριες εκρήξεις στον Κόλπο. Το πρόβλημα είναι πώς να προσεγγιστεί η αιωρούμενη καρδιά (και όχι μόνο) τη στιγμή που αποδεικνύεται ότι νοσεί βαριά η επικοινωνία. Ισως όμως το πρόβλημα λυθεί τηλεπικοινωνιακώς, όπως στο φιλμ εκείνο με τον Σταλόνε και την Μπούλοκ. Η ερωτική προσέγγιση μπορεί να γίνεται εξ αποστάσεως. Αλλωστε, τα παιδιά δε θα γεννιούνται αφού θα παρασκευάζονται.

Εντούτοις, οι πιστοί του Βαλεντίνο κατασκευάζουν κάθε χρόνο νέες προοπτικές για το φτερωτό παιδί της Αφροδίτης, που παραγκωνίστηκε εντελώς. Καλά να πάθει, είχε πάρει πολύ αέρα, έδειξε ανάρμοστη διαγωγή, ασπάστηκε το φεμινισμό και έκανε χειρότερα από τον πανηδονιστή Δία. Δε σκέφτηκε η τρελή ότι αυτός ήταν άντρας, έκανε το κέφι του έπινε κι ένα ποτήρι παραπάνω και τα βίτσια του τα περιφρουρούσε κανονικά.

Ο Βαλεντίνο λοιπόν έχει πλέον εγκατασταθεί επετειακώς σε όλα τα ελληνικά σπίτια και βιλαέτια, τα οποία, μετά την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού, αφού πρώτα ξεσάλωσαν αμερικάνικα συνέχισαν ευρωπαϊκά. Σήμερα, στην ελεύθερη πατρίδα των Ελλήνων, ο Βαλεντίνο είναι musτ: κάθε ερωτευμένος αυτοαποκαλείται Βαλεντίνο αντί για Μήτσος, π.χ., και υποχρεούται να στείλει στη Βαλεντίνα (Κατίνα) του, αν μη τι άλλο της μιας δραχμής τα γιασεμιά ως προθέρμανση για τη βραδινή έξοδο και για ό,τι ήθελε προκύψει. Ενας καθωσπρέπει Βελεντίνο θυσιάζει ποικιλοτρόπως στον Αγιο, πειθόμενος στις σειρήνες των διαφημίσεων που έχουν απώτερο σκοπό την οικονομική χοροστασία. Το ποιος χοροστατεί, αυτό είναι άλλη υπόθεση. Εξάλλου, τώρα που το χρήμα δεν αγγίζει την παλάμη, ο πάσχων (ερωτευμένος/η) δεν αισθάνεται άμεσα κραδασμούς (παράβαλε Φρόιντ, για την αντίθετη περίπτωση). Ο πόνος εμφανίζεται αργότερα, όταν κλονίζεται η πίστη στην πιστωτική του κάρτα.

Παρ' όλα αυτά, ας μακροθυμήσουμε οχαδερφιστικά κι ας θυμηθούμε το σοφό ρητό (τα ρητά είναι συνήθως σοφά): "Βίος ανεόρταστος, μακρά οδός απανδόχευτος". Και σε τελευταία ανάλυση, μπορεί, πού ξέρεις, να σπάσει το ποδάρι του ο διάολος και ο χορός στο "ορθάδικο" να συνεχιστεί με το χορό του Ησαϊα. Ετσι, θα ζήσουν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα, μιας και όλα τα προβλήματά μας θα έχουνε λυθεί, αρχίζοντας από το δημογραφικό και καταλήγοντας στις απεργίες των γιατρών και στα μπλόκα των αγροτών (αφού βεβαίως λύσαμε το εκπαιδευτικό ατάκα κι επιτόπου).

Μαρίκα ΘΩΜΑΔΑΚΗ

Αν. καθηγήτρια

Πανε/μίου Αθηνών



Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τη συμπλήρωση 80 χρόνων από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ