Σε πορεία υποβάθμισης και συρρίκνωσης μπαίνει η Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης (ΕΒΖ), προκειμένου, ως "φτηνή λεία", να περιέλθει, όταν "έλθει το πλήρωμα του χρόνου", στα χέρια του λεγόμενου "στρατηγικού επενδυτή". Η κυβέρνηση και η διοίκηση της βιομηχανίας προχωρούν συνειδητά και ταχέως στην υποβάθμιση της επιχείρησης, συμμορφούμενες με τους όρους που θέτουν πολυεθνικές, προκειμένου να αναλάβουν την ΕΒΖ κι αφορούν στη μείωση του εργατικού κόστους και στη μείωση του κόστους της πρώτης ύλης που επεξεργάζεται, δηλαδή των ζαχαρότευτλων.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ενδιαφέρον να μπουν στην ΕΒΖ - μέσω του χρηματιστηρίου ή δι' άλλων μεθόδων - έδειξαν, παλιότερα, η εταιρία ΜΑΝ, αγγλικών συμφερόντων και πρόσφατα η 3Ε, η οποία, μάλιστα, μετέφερε μετοχές στη θυγατρική εταιρία της "Παπουτσάνης", που δραστηριοποιείται στο χώρο των τροφίμων, ενώ από 1-1-99 ενσωματώνεται στην ΚΟΚΑ-ΚΟΛΑ.

Η "επιχείρηση" μείωσης του εργατικού κόστους άρχισε και βρίσκεται σε εξέλιξη. Η κατ' αρχήν απόφαση της διοίκησης της ΕΒΖ αφορούσε στη μείωση των αποδοχών των εργαζομένων σε ποσοστό 5% απ' ό,τι προβλέπει η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Μια απόφαση πρωτοφανής, την οποία, δυστυχώς και περιέργως, αποδέχτηκαν - έστω ως "αναγκαίο κακό" και με την επίκληση της"θέλησης των εργαζομένων, να συμβάλλουν στη συνέχιση και αναβάθμιση της βιομηχανίας" - οι διοικήσεις των σωματείων των εργαζομένων, υπογράφοντας τριετή (!) Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Ομως, η επίθεση εναντίον των εργαζομένων δε σταμάτησε εκεί. Με νέα απόφασή της η διοίκηση ζητάει από τους εργαζόμενους να συνεχίσουν να "συμβάλλουν στην αναβάθμιση της ΕΒΖ",αποδίδοντας σ' αυτή εφάπαξ ένα ποσοστό 3% - 3,5% από το σύνολο των ετήσιων αποδοχών τους, με κρατήσεις που θα γίνουν από το δώρο των Χριστουγέννων και από το επίδομα της καμπάνιας συγκέντρωσης των τεύτλων. Επιπλέον,περικόπτονται δραστικά τα επιδόματα για νυχτερινά και για την απασχόληση τις Κυριακές, κατακτήσεις των εργαζομένων που κατοχυρώνονταν και στις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας.

Απ' αυτές τις περικοπές υπολογίζεται ότι η βιομηχανία αφαιρεί 2,4 δισ. δραχμές, ετησίως, από τους εργαζόμενους, τα οποία θα προστεθούν στα πολύ περισσότερα δισ. δραχμές που τους αφαιρεί με τη μείωση των αποδοχών τους κατά 5% κάτω από την ΕΓΣΣΕ, που συμφωνήθηκε με την υπογραφή της τριετούς Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Ταυτόχρονα, η ΕΒΖ εξοικονόμησε άλλο 1,2 δισ. δραχμέςπερίπου από την αποχώρηση περί των 100 εργαζομένων της, με τη μέθοδο της πρόωρης συνταξιοδότησης και κάποιων οικονομικών κι άλλων κινήτρων. "Οικονομίες", όμως, φαίνεται να κάνει η ΕΒΖ και από την έλλειψη μέτρων για την υγιεινή και την ασφάλεια των εργαζομένων στους χώρους δουλιάς, μ' αποτέλεσμα πολλοί απ' αυτούς ν' αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα υγείας και είναι χαρακτηριστικό ότι π. χ. στο εργοστάσιο της Λάρισας, όπως είχαν καταγγείλει, παλιότερα, οι εργαζόμενοι, πάνω από 45 πάσχουν από βαριές ασθένειες - καρκίνος, καρδιοπάθειες - πολλοί βγήκαν λόγω ασθενείας στη σύνταξη και αρκετοί έχασαν τη ζωή τους.

Κι ενώ η ΕΒΖ κάνει "οικονομίες" με άγριες περικοπές στις αμοιβές και στα δικαιώματα των εργαζομένων, προχωρεί, ταυτόχρονα, σε μεγάλες, αλόγιστες κι, εν πολλοίς, ύποπτες και σκανδαλώδεις σπατάλες. Π.χ. ξοδεύει μέχρι και 600 εκατομμύρια δραχμές για καθένα από τα στελέχη - "ημετέρους" της επιχείρησης, αποζημιώνοντάς τους για μετακινήσεις και εκτός έδρας. Επίσης, λαθεμένες"επενδύσεις" - όπως αυτή στο εργοστάσιο Ορεστειάδας για το οποίο"επενδύθηκαν" πολλά χρήματα παρά το γεγονός ότι η καλλιέργεια τεύτλων στην περιοχή είναι μικρή, άρα και η παραγωγικότητα του εργοστασίου - καιαχρείαστες κι ακριβές αγορές μηχανολογικού εξοπλισμού - όπως τρεις φιλτρόπρεσες, ενώ χρειάζονταν μόνο δυο, από γαλλική εταιρία - δημιουργούν ελλείμματα και προκαλούν απορίες. Επιπλέον, πολλά χρήματα χάνονται, εξαιτίας του γεγονότος ότι στην παραγωγική διαδικασία υπάρχουν απώλειες προϊόντων, μεγαλύτερες από τις κανονικές και προβλεπόμενες. Η "φύρα" αυτή υπολογίζεται ότι, στο εργοστάσιο της Λάρισας π. χ. προκάλεσε ζημιές ύψους 1,8 δισ. δρχ. το '96 και 2,1 δισ. δρχ. το '97.

Οι αντεργατικές αποφάσεις της διοίκησης της ΕΒΖ - που λαμβάνονται με υποδείξεις της κυβέρνησης και κινούνται στις επιλογές της ΕΕ - προκάλεσαν την αντίδραση των εργαζομένων στα εργοστάσια της βιομηχανίας. Με την έναρξη της φετινής καμπάνιας συγκέντρωσης των τεύτλων, για πρώτη φορά εδώ και πάρα πολλά χρόνια, ξεκίνησε απεργιακή κινητοποίηση. Η απεργία άρχισε με καθολική συμμετοχή των εργαζομένων, αλλά - ω του θαύματος - σταμάτησε κι ενώ δεν είχε ικανοποιηθεί κανένα από τα αιτήματά της. Πολλοί εργαζόμενοι κατηγορούν τις διοικήσεις των σωματείων τους για "ξεπούλημα του αγώνα". Ρόλο, όμως, στην υπονόμευση του αγώνα φαίνεται να έπαιξαν και παράγοντες της κυβέρνησης και του ΠΑΣΟΚ, οι οποίοι, μάλιστα, κατέρχονται ως υποψήφιοι στις εκλογές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οπως π. χ. οι υποψήφιοι νομάρχες Λάρισας και Καρδίτσας, Γ. Φλώρος και Ηλ. Λιακόπουλος, ο Γ. Παπανικολάου, γραμματέας της ΝΕ Λάρισας του ΠΑΣΟΚ, που εργάζεται στο εργοστάσιο ζάχαρης, ο Στ. Ζέικος, μέλος της Πανθεσσαλικής Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα των αγροτών που αποχώρησε γρήγορα απ' αυτή, για να διοριστεί, ως εκπρόσωπος των αγροτών (!) στη διοίκηση της ΕΒΖ, ο Β. Εξαρχος, σύμβουλος της Περιφέρειας Θεσσαλίας κ.ά.

Ολοι αυτοί δημόσια εξέφραζαν την κατανόησή τους για τα προβλήματα των εργαζομένων και υπογείως τους συμβούλευαν, τους παρότρυναν και, εν πολλοίς, τους εκβίαζαν, να σταματήσουν την απεργία, κινδυνολογώντας για το μέλλον της επιχείρησης και της εργασίας τους.

Ταυτόχρονα με την "επιχείρηση" μείωσης του εργατικού κόστους, η κυβέρνηση και η διοίκηση της ΕΒΖ προχωρούν, με συγκεκριμένες αποφάσεις και μέτρα, και στην υλοποίηση του δεύτερου όρου που θέτουν οι πολυεθνικές για να βάλουν στο χέρι τη βιομηχανία κι αφορά στη μείωση του κόστους της πρώτης ύλης. Και για να μειωθεί αυτό μειώνεται το εισόδημα των τευτλοπαραγωγών, με τη μείωση της τιμής του προϊόντος, επιβολή προστίμων για αυξημένη παραγωγή, δυσμενείς αλλαγές στον υπολογισμό του ζαχαρικού τίτλου, "χαράτσια" για τα έξοδα μεταφοράς, αύξηση του ποσοστού των άχρηστων υλών που αφαιρούνται και πολλά άλλα αντιπαραγωγικά και αντιαγροτικά μέτρα, τα οποία ήδη προκαλούν μείωση των στρεμμάτων που καλλιεργούνται και της παραγωγής. Κι όλα αυτά μέσα στα γενικότερα αντιαγροτικά πλαίσια που διαμορφώνει η συμφωνία της ΓΚΑΤΤ,η οποία απελευθερώνει τις εισαγωγές και προβλέπει για τη χώρα μας να εισάγει ζάχαρη, σε ποσοστό πάνω από 20%, από τρίτες, εκτός ΕΕ, χώρες, παρά το γεγονός ότι οι Ελληνες παραγωγοί και η ΕΒΖ έχουν τη δυνατότητα να παράγουν ποσότητα που θα καλύπτει τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς και πολύ παραπάνω. Η ελληνική κυβέρνηση, μάλιστα, δέχτηκε να τεθεί από την ΕΕ ποσόστωση παραγωγής ζάχαρης μόνο 319.000 τόνοι, ενώ π. χ. για τη Γαλλία, η οποία έχει χαρακτηρίσει τη ζάχαρη ως εθνικό προϊόν της, η ποσόστωση που της αναλογεί είναι δεκαπλάσια από κείνη που χρειάζεται, για να καλυφθούν οι εγχώριες ανάγκες της. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι στις αποθήκες της ΕΒΖ υπάρχει απόθεμα 45.000 τόνων ζάχαρης από πέρσι, το οποίο, όμως, δε δικαιούται να διαθέσει στην αγορά, επειδή ξεπεράστηκε το πλαφόν παραγωγής.

Γίνεται πλέον φανερό ότι η ΕΒΖ, μια βιομηχανία του ευρύτερου δημοσίου τομέα, που δίνει δουλιά σε χιλιάδες εργαζόμενους και προσφέρει τα μέγιστα στην αγροτική και γενικότερα στην εθνική οικονομία, οδηγείται σε υποβάθμιση και συρρίκνωση, προκειμένου να συντονιστεί με την πολιτική ιδιωτικοποιήσεων των πάντων, που εφαρμόζει η κυβέρνηση, ακολουθώντας τις επιλογές της ΕΕ. Οι επιπτώσεις, όχι μόνο για τους εργαζόμενους και τους αγρότες, αλλά για την εθνική οικονομία και την Ελλάδα, αν η ΕΒΖ περάσει στα χέρια των πολυεθνικών, θα είναι τεράστιες. Διότι, στόχος των πολυεθνικών είναι ν' αφαιρεθεί η ποσόστωση ζάχαρης από την ΕΒΖ και τη χώρα μας και να περιέλθει σ' αυτές. Αυτό σημαίνει ότι τα εργοστάσια της ΕΒΖ από παραγωγικά, θα μετατραπούν σε κέντρα αποθήκευσης και διανομής της ζάχαρης, μ' αποτέλεσμα χιλιάδες άνεργοι εργαζόμενοι και χιλιάδες αγρότες, που καλλιεργούν περί τις 500.000 στρέμματα με τεύτλα, ν' αναγκαστούν είτε να πωλούν για ένα κομμάτι ψωμί ή να εγκαταλείψουν την τευτλοκαλλιέργεια και να στραφούν κι αυτοί στο βαμβάκι, το οποίο, όμως, αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα, λόγω των περιορισμών, των ποσοστώσεων κι άλλων μέτρων εναντίον των βαμβακοπαραγωγών, που επιβάλλει η ΕΕ και η κυβέρνηση.

Παύλος ΡΙΖΑΡΓΙΩΤΗΣ

Η "επιχείρηση" της κυβέρνησης και της διοίκησης της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης (ΕΒΖ) να συρρικνώσουν την επιχείρηση, για να την ξεπουλήσουν υποβαθμισμένη και φτηνότερη σε κάποια πολυεθνική, αποτελεί "μέγα σκάνδαλο". Φαίνεται, όμως, πως υπάρχει κι άλλο "σκάνδαλο", μικρότερο μεν και διαφορετικής υφής, αλλά εξίσου χαρακτηριστικό για την κατάσταση "μπάστε σκύλοι αλέστε", που επικρατεί στην ΕΒΖ.

Συγκεκριμένα, πληροφορίες αναφέρουν ότι από το εργοστάσιο της βιομηχανίας στο Πλατύ Ημαθίας "χάθηκαν", ως διά μαγείας, 1.015 τόνοι ζάχαρης, που - σύμφωνα με τα "λογιστικά" - θα έπρεπε να βρίσκονται σ' ένα "σιλό" από τη συγκομιδή της περιόδου '96 - '97. Τώρα, το "σιλό" βρέθηκε αδειανό και η ζημιά αυτής της "απώλειας" για το εργοστάσιο ανέρχεται σε 235 εκατομμύρια δραχμές περίπου.

Δυο τινά μπορεί να συμβαίνουν: Η η ποσότητα της ζάχαρης υπήρχε στο "σιλό" και πουλήθηκε στη "ζούλα" ή δεν υπήρχε και εμφανιζόταν - άγνωστο για ποιους λόγους - ως "πλασματικό απόθεμα". Οποια απ' τις δυο εκδοχές κι αν ισχύει, είναι φανερό ότι υπάρχουν ευθύνες στη διοίκηση του εργοστασίου, πιο "πάνω" ή όπου αλλού, που έπρεπε ν' αναζητηθούν, να καταλογιστούν και να ληφθούν τ' αναγκαία και προσήκοντα μέτρα. Περιέργως πώς - απ' ό,τι, τουλάχιστον, εμείς γνωρίζουμε - ούτε Ενορκη Διοικητική Εξέταση (ΕΔΕ) διατάχθηκε, ούτε ευθύνες αποδόθηκαν, ούτε διαθεσιμότητες επιβλήθηκαν. Φαίνεται ότι κάποιοι πάνε να τη "βγάλουν ζάχαρη" και "ούτε γάτα, ούτε ζημιά".

Να περιμένουμε τώρα κάποιες απαντήσεις, εξηγήσεις και, έστω καθυστερημένα, τη λήψη αποφάσεων και μέτρων, ή να υπολογίσουμε πως κι αυτή η"ζημιά" θα συμψηφιστεί με τα "κέρδη" της βιομηχανίας από τις περικοπές των αμοιβών των εργαζομένων, που πληρώνουν, όχι μόνο για τη "σωτηρία της δουλιάς τους και την αναβάθμιση της ΕΒΖ", αλλά, απ' ό,τι φαίνεται, και για ν' αδειάζουν "σιλό" και να γεμίζουν τσέπες.