ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ. -

Την πραγματοποίηση αεροπορικών ασκήσεων και πιθανή επίδειξη πυρός πάνω από τα εδάφη της Αλβανίας και της ΠΓΔΜ αυτή την Κυριακή αποφάσισαν, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες, οι υπουργοί Αμυνας των 16 χωρών - μελών του ΝΑΤΟ. Μάλιστα, η Βρετανία έδειχνε να επιβεβαιώνει την είδηση ανακοινώνοντας πως έδωσε ήδη εντολή σε έξι μαχητικά αεροσκάφη της, τύπου "Τζάγκουαρ", να πετάξουν στην Ιταλία, μέσα στο τρέχον 24ωρο, προκειμένου να προετοιμαστούν για την αεροπορική άσκηση του ΝΑΤΟ πάνω από την Αλβανία και την ΠΓΔΜ.

Ωστόσο, η εξέλιξη αυτή φάνηκε χτες να αιφνιδιάζει την κυβέρνηση των Σκοπίων. Με τη γνωστοποίηση του χρονοδιαγράμματος έναρξης των ΝΑΤΟικών ασκήσεων, η κυβέρνηση Γκλιγκόροφ έσπευσε να εκφράσει τις επιφυλάξεις της για τα ΝΑΤΟικά γυμνάσια, αφού προηγουμένως αναγκάστηκε να καλέσει έκτακτη συνεδρίαση των πολιτικών αρχηγών και σύγκληση του υπουργικού συμβουλίου, προκειμένου να αποφασιστεί αν θα δοθεί έγκριση για την πραγματοποίηση της αεροπορικής άσκησης.

Ενδεικτική είναι η δήλωση του υπουργού Εξωτερικών της ΠΓΔΜ, Μπλάγκογια Χατζίνσκι που σημείωσε ότι η κυβέρνηση της χώρας του δεν έχει λάβει επίσημη αίτηση για το θέμα αυτό. Πρόσθεσε ότι μια έγκριση της κυβέρνησης πιθανόν να χρειαστεί και την έγκριση της Βουλής και κατέληξε σημειώνοντας δύο πράγματα: Πρώτον, η έγκριση για τη ΝΑΤΟική άσκηση "θα εξαρτηθεί από το περιεχόμενο και τους σκοπούς της και κυρίως από το πόσο εξυπηρετεί την ασφάλεια και σταθερότητα της ίδιας της ΠΓΔΜ, αλλά και την τελική της ένταξη στην Ατλαντική Συμμαχία" και δεύτερον "αμετακίνητη θέση των Σκοπίων παραμένει το γεγονός ότι δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί το έδαφος της χώρας για στρατιωτική δράση εναντίον άλλης χώρας".

Ωρες, νωρίτερα, οι ΗΠΑ επιχειρούσαν να χρησιμοποιήσουν τις στενές σχέσεις ανάμεσα σε Βελιγράδι και Μόσχα, προκειμένου να κάμψουν την πολιτική που ακολουθεί έως σήμερα ο Γιουγκοσλάβος Πρόεδρος Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς στο Κοσσυφοπέδιο.

Αυτό διαφάνηκε από τη χτεσινή 45λεπτη συνάντηση του Αμερικανού υπουργού Αμυνας, Ουίλιαμ Κοέν με τον Ρώσο ομόλογό του, Ιγκόρ Σεργκέγιεφ, όπου μεταξύ άλλων επιχειρήθηκε να σταλεί σαφές και απειλητικό μήνυμα για την πραγματοποίηση ΝΑΤΟικών επεμβάσεων στην περιοχή.

"Η κατάσταση είναι επικίνδυνη με την έννοια ότι θα μπορούσε να έχει ευρύτερες επιπτώσεις και να προκαλέσει κύματα χιλιάδων προσφύγων σε γειτονικές χώρες", δήλωσε ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας, Ου. Κοέν, στο τηλεοπτικό δίκτυο "ABC", όταν ρωτήθηκε εάν και σε τι συμφώνησε με τον Ρώσο ομόλογό του, τον οποίο και συνάντησε χτες στις Βρυξέλλες. Η δήλωση είναι ενδεικτική του τρόπου, με τον οποίο αντιμετωπίζουν Μόσχα και Ουάσιγκτον την περίπτωση του Κόσσοβου, καθώς, πέραν της συμφωνίας αμφοτέρων "εταίρων" περί της κρισιμότητας της κατάστασης δεν υπάρχει άλλο κοινό στοιχείο στον τρόπο, με τον οποίο προσεγγίζουν τα τεκταινόμενα στο Κόσσοβο. Ετσι, για μια άλλη φορά, φάνηκε πως η Ουάσιγκτον προωθεί την εφαρμογή μιας επιθετικής πολιτικής που θα περιλαμβάνει και τη χρήση στρατιωτικής βίας, ενώ η Μόσχα, σε μια προσπάθεια να ανακτήσει λίγο από την παλιά διπλωματική της αίγλη και δύναμη, παίζει το "χαρτί" Μιλόσεβιτς, ακουμπώντας στον παλαιόθεν άξονα ρωσο - σερβικής φιλίας...

Είναι επιπλέον χαρακτηριστική η χτεσινή τοποθέτηση του Ρώσου υφυπουργού Εξωτερικών Ιγκόρ Σεργκέγιεφ, ο οποίος έδωσε ιδιαίτερη σημασία στην εκτόνωση της κατάστασης στο Κόσσοβο, διά της διπλωματικής οδού, ενώ τόνισε και τη συνάντηση που θα έχουν την ερχόμενη Τετάρτη στη Μόσχα ο Ρώσος Πρόεδρος Μπορίς Γιέλτσιν και ο Γιουγκοσλάβος Πρόεδρος Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς. Μάλιστα, σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Χαβιέρ Σολάνα, η Ρωσία γνωστοποίησε στο ΝΑΤΟ πως "δε θα συμμετάσχει στα σχέδια της συμμαχίας για αεροπορικές" ασκήσεις στη συγκεκριμένη περιοχή των Βαλκανίων.

Στο μεταξύ, οι Δυτικοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι έστελναν "βέλη" "προσεχτικών" προειδοποιήσεων και προς τους Κοσσοβάρους.

Ο Κοέν κατέστησε σαφές ότι οι Αλβανοί του Κοσσυφοπεδίου δεν πρέπει να ερμηνεύσουν το μήνυμα της Συμμαχίας ως υποστήριξη προς την επιθυμία τους για ανεξαρτησία.

ΝΑΤΟικοί υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι στη βελγική πρωτεύουσα τόνιζαν ότι οι αυτονομιστές αντάρτες του Κοσσυφοπεδίου θα πρέπει να γνωρίζουν ότι τυχόν στρατιωτική επιχείρηση του ΝΑΤΟ στη σερβική επαρχία θα σταματήσει αμέσως, στην περίπτωση που οι αντάρτες επιχειρήσουν να την εκμεταλλευτούν εξαπολύοντας επιθέσεις (!).

Στη Βόννη, ο εκπρόσωπος των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου Ιμπραήμ Ρουγκόβα διαβεβαίωνε χτες στη διάρκεια των συνομιλιών του με τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών Κλάους Κίνκελ ότι επιθυμεί την αποφυγή κάθε μορφής βίας ή προκλητικής ενέργειας στο Κοσσυφοπέδιο. Σύμφωνα με ανακοίνωση του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών, ο Ρουγκόβα δήλωσε πεπεισμένος ότι θα βρεθεί μία λύση στο πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου, μέσω διαπραγματεύσεων και πρόσθεσε ότι ο ίδιος θα συνεχίσει την πολιτική της... μη - βίας.

Νέες προειδοποιήσεις προς τον Γιουγκοσλάβο πρόεδρο, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, απηύθυναν χτες οι υπουργοί Εξωτερικών της "Ομάδας Επαφής", που συναντήθηκαν στο Λονδίνο. Απείλησαν, μάλιστα, με νέες κυρώσεις από την ερχόμενη Δευτέρα, εάν μέχρι τότε το Βελιγράδι δεν έχει συμμορφωθεί στον ακόλουθο αριθμό απαιτήσεων:

- Να σταματήσουν όλες οι ενέργειες των δυνάμεων ασφαλείας που επηρεάζουν τον πληθυσμό και να διαταχθεί η αποχώρηση των μονάδων ασφαλείας που χρησιμοποιούνται για την άσκηση πιέσεων στον πληθυσμό.

- Να υπάρχει συνεχής και αποτελεσματική διεθνής επόπτευση στο Κοσσυφοπέδιο και να επιτραπεί η απρόσκοπτη λειτουργία της.

- Να διευκολυνθεί με τη βοήθεια του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού και της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, η επιστροφή των προσφύγων στις εστίες τους και να επιτραπεί στους διεθνείς ανθρωπιστικούς οργανισμούς η πρόσβαση όπου αυτή απαιτείται.

- Να υπάρξει ταχεία πρόοδος στο διάλογο του Βελιγραδίου με την ηγεσία των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου.

Μάλιστα, σε ανακοίνωση της "Ομάδας Επαφής" καλούνται οι "εξτρεμιστές Αλβανοί του Κοσσυφοπεδίου να απόσχουν από μελλοντικές βίαιες επιθέσεις".

ΝΤΙΤΡΟΪΤ.-

Η εργοδοσία της αυτοκινητοβιομηχανίας "Τζένεραλ Μότορς" έχει αρχίσει να νιώθει πολύ καυτή την ανάσα των απεργών, καθώς και δεύτερο εργοστάσιο ήρθε να προστεθεί σ' αυτό που βρίσκεται σε απεργιακή κινητοποίηση.

Από χτες το πρωί, μόλις εξέπνευσε η διορία που είχαν θέσει οι απεργοί για την επίλυση των εργασιακών διαφορών, μετά από διαβουλεύσεις με την εργοδοσία, οι 5.800 εργαζόμενοι στο εργοστάσιο Ντέλφι Ιστ συμπλεύσανε με τους απεργούς του Φλιντ Ιστ και απειλούν άμεσα την "Τζένεραλ Μότορς" με διακοπή της αλυσίδας παραγωγής. Ηδη, 3.500 εργαζόμενοι των κεντρικών εγκαταστάσεων βρίσκονται από την περασμένη βδομάδα σε απεργία, διαμαρτυρόμενοι για τους όρους και τις συνθήκες εργασίας και ζητώντας, παράλληλα, εγγυήσεις από τη διοίκηση της εταιρίας ότι δε θα βρεθούν στο δρόμο χωρίς δουλιά, εξαιτίας των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η εταιρία τα τελευταία χρόνια. Οι συνομιλίες της διοίκησης και των εκπροσώπων του Συνδικάτου "Ενωμένοι Εργάτες Αυτοκινητοβιομηχανίας" (United Auto Workers - UAW) κατέληξαν σε αδιέξοδο. Τώρα ήρθαν να προστεθούν και οι καταγγελίες των απεργών του Ντέλφι Ιστ - μόλις λίγα χιλιόμετρα από το Φλιντ Ιστ - για μεταφορά διαφόρων τμημάτων της παραγωγής στο Μεξικό, ενώ οι απεργοί έχουν συστήσει ομάδες περιφρούρησης για να αντιμετωπίσουν απεργοσπάστες σε μονάδα επεξεργασίας μετάλλου.

Στο μεταξύ, ο αντιπρόεδρος της UAW και υπεύθυνος για τις συνομιλίες με τη διοίκηση, Ρίτσαρντ Σούμεϊκερ,δήλωσε ότι το θέμα της εργασιακής ασφάλειας και οι περικοπές που σχεδιάζει η εργοδοσία είναι το κυρίαρχο ζήτημα, καταγγέλλοντας ταυτόχρονα ότι η αυτοκινητοβιομηχανία σχεδιάζει την απόλυση 11.000 εργαζομένων για τα επόμενα δύο χρόνια, ενώ, παρά την προηγούμενη συμφωνία, η εργοδοσία αρνείται να δώσει τα οφειλώμενα πριμ ανταγωνιστικότητας, παρά τα δισεκατομμύρια κερδών που απέφερε η αύξηση της παραγωγής. Αξίζει να υπενθυμιστεί ότι τις δύο τελευταίες δεκαετίες έχουν απολυθεί 50.000 εργαζόμενοι της "Τζένεραλ Μότορς", καθώς η διοίκηση της εταιρίας διατείνεται ότι καταβάλλει προσπάθεια να διατηρήσει σε υψηλά επίπεδα την ανταγωνιστικότητά της στους κόλπους της διεθνούς αυτοκινητοβιομηχανίας.

Πάντως, η διοίκηση της αυτοκινητοβιομηχανίας έχει αρχίσει να "ιδρώνει σοβαρά", αφού προέβη σε ανακοίνωση προς τους πελάτες της, τονίζοντας ότι, αν η απεργία συνεχιστεί, σε μία βδομάδα ακριβώς η συνολική παραγωγή θα έχει παραλύσει, καθώς θα διακοπεί παντελώς η αλυσίδα τροφοδοσίας ανταλλακτικών για την παραγωγή των αυτοκινήτων σε όλη τη Βόρειο Αμερική και το Μεξικό. Ηδη, τα συμπτώματα της πρώτης βδομάδας της κινητοποίησης ήταν να παραλύσουν εργοστάσια σε εννέα Πολιτείες των ΗΠΑ, καθώς επίσης και στον Καναδά και το Μεξικό, εργοστάσια που έχουν στη δύναμή τους περισσότερους από 25.000 εργάτες. Επίσης οι αναλυτές της "Τζένεραλ Μότορς", Τζακ Κίρναν και Σάλομον Σμιθ, εκδήλωσαν την ανησυχία τους, προειδοποιώντας τη διοίκηση της αυτοκινητοβιομηχανίας ότι μια συνδυασμένη απεργία θα έχει ακόμα μεγαλύτερο αντίκτυπο στην παραγωγή, άρα και κόστος, από τη συνδυασμένη απεργία των δύο εργοστασίων της στο Οχάιο το 1996, που διήρκησε 17 μέρες και κόστισε στην "Τζένεραλ Μότορς" 900 εκατ. δολάρια.

ΝΕΟ ΔΕΛΧΙ - ΙΣΛΑΜΑΜΠΑΝΤ. -Μετά το "μονομερές" μορατόριουμ στις πυρηνικές δοκιμές που το Πακιστάν ανακοίνωσε προχτές, υπήρξαν και νέα βήματα χτες τα οποία καταδεικνύουν μια πρόθεση, και από τις δύο πλευρές, να αρχίσει διάλογος. Η Ινδία πρότεινε απευθείας διάλογο στις 22 Ιουνίου, αλλά το Πακιστάν τον απέρριψε χαρακτηρίζοντας "τέχνασμα" την πρόταση. Η κυβέρνησή του αντιπρότεινε συνομιλίες για τις 20 Ιουνίου.

Εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε ότι το Πακιστάν προσφέρεται να επαναλάβει τις ευρισκόμενες σε αδιέξοδο ειρηνευτικές συνομιλίες στη βάση που συμφώνησαν οι δύο πλευρές πέρυσι τον Ιούνιο. Αλλά η Ινδία απάντησε σήμερα προτείνοντας συνομιλίες στη βάση των προτάσεων που έκανε τον Ιανουάριο και οι οποίες "δεν έγιναν αποδεκτές", είπε.

"Αντί να ανταποκριθεί θετικά στην πρόταση (του Πακιστάν) για συνομιλίες επί της συμφωνηθείσης βάσης, η Ινδία ζήτησε επανάληψη των συνομιλιών με βάση τις προτάσεις που έκανε το Νέο Δελχί τον Ιανουάριο. Οι προτάσεις αυτές δεν έγιναν αποδεκτές από το Πακιστάν ως βάση εργασίας για την επανάληψη των συνομιλιών επειδή ήταν μη ρεαλιστικές και αντικατόπτριζαν τη σταθερά αρνητική και μη σοβαρή προσέγγιση της Ινδίας στο διάλογο", εξήγησε ο εκπρόσωπος.

Το Πακιστάν "προσκαλεί την κυβέρνηση της Ινδίας να στείλει αντιπροσωπεία υπό τον υπουργό Εξωτερικών στο Ισλαμαμπάντ για συνομιλίες στις 20 Ιουνίου", κατέληξε.

Στο μεταξύ, ο υπουργός Οικονομικών του Πακιστάν Σαρτάι Αζίζ αύξησε κατά 8,2% τις αμυντικές δαπάνες στον προϋπολογισμό για το οικονομικό έτος 1998 - 99, οι οποίες θα φτάσουν τα 145 δισεκατομμύρια ρουπίες...

Η κυβέρνηση της Ινδίας (που θρηνούσε χτες για τους 735 νεκρούς που έχει προκαλέσει ο κυκλώνας που πλήττει τις νότιες περιοχές της), δεν απάντησε άμεσα.

ΑΓΚΥΡΑ. -Ο ισχυρός παράγων του τουρκικού πολιτικού σκηνικού... στρατός, αυτεπίκλητος τοποτηρητής του κοσμικού κράτους του Ατατούρκ, αυξάνει την πίεσή του προς την τρικομματική κυβέρνηση Γιλμάζ για να "καμφθεί" ο"ισλαμικός φουνταμενταλισμός". Αφορμή: οι εκλογές που προγραμματίζονται για τις αρχές του 1999.

Το ρεπορτάζ της αγγλόφωνης εφημερίδας "Τούρκις Ντέιλι Νιους" News χτες, ήχησε μάλλον σαν "προειδοποιητικό καμπανάκι" για τους κυβερνώντες. Οι στρατηγοί, έγραφε, συγκαλούν έκτακτη σύνοδο του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας τη Δευτέρα. Και σ' αυτήν θα "εξετάσουν" και θα κρίνουν το έργο της κυβέρνησης στην καταπολέμηση της δράσης των φανατικών ισλαμιστών στο πολιτικό πεδίο.

Οι στρατηγοί, σχολίαζε το "Aσοσιέιτεντ Πρες", μοιάζουν δυσαρεστημένοι. Ο νόμος με περιεχόμενο τον "φουνταμενταλισμό" καθυστερεί. Το μεγαλύτερο κόμμα στη Βουλή, με 143 έδρες, είναι το διάδοχο του (απαγορευθέντος) Ρεφάχ, αυτό της Αρετής. Η κοινωνική δυσαρέσκεια είναι πάντοτε και πανταχού παρούσα.

Ο Γιλμάζ κι οι συν αυτώ, Ετσεβίτ και Τσιντορούκ, θα "εγκληθούν" από τους στρατηγούς για την αργοπορία. Και θα κληθούν να επιβάλουν αυστηρότερο έλεγχο στον πολιτικό, κοινωνικό, εκπαιδευτικό, και δημόσιο τομέα.

Αλλά βέβαια, με την προεκλογική περίοδο να ξεκινά (αν δεν ξεκίνησε ήδη), θα πρέπει να αναμένεται να "χαλαρώσουν" οι κυβερνώντες, τους επόμενους μήνες...

Ο Ι. Ρουγκόβα με τον Τ. Μπλερ...