Η συγχώνευση των Τραπεζών Εθνικής και Κτηματικής, που ανακοινώθηκε χτες αιφνιδιαστικά, ανοίγει το χορό της πλήρους ιδιωτικοποίησης του τραπεζικού συστήματος που προωθεί η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Από την κούρσα των ιδιωτικοποιήσεων των κρατικών τραπεζών, αναμένεται να υπάρξουν αρνητικές συνέπειες στην απασχόληση των τραπεζοϋπαλλήλων. Οπως προκύπτει και από τη διεθνή εμπειρία, οι συγχωνεύσεις, εξαγορές και ιδιωτικοποιήσεις τραπεζών οδηγούν σε απομάκρυνση του "πλεονάζοντος" - με ιδιωτικά κριτήρια - προσωπικού. Το καμπανάκι της ανεργίας κτυπά και για τους τραπεζοϋπάλληλους.Αξίζει να σημειώσουμε ότι, σε χτεσινή ανακοίνωση της Εθνικής, η αναφορά για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας είναι αρκετά γενικόλογη και, από την άποψη αυτή, επιδέχεται διάφορες ερμηνείες...

Σύμφωνα με παράγοντες του τραπεζικού χώρου, το προσεχές διάστημα θα έχουμε "αλλαγή του χάρτη της τραπεζικής αγοράς", καθώς η κίνηση της συγχώνευσης της Εθνικής και της Κτηματικής θεωρείται πρόκριμα για την ενεργοποίηση των άλλων ιδιωτικών τραπεζικών ομίλων στην κατεύθυνση της εξαγοράς των ομίλων της Εμπορικής και της Ιονικής. Η τύχη των μικρών τραπεζών Κρήτης, Κεντρικής Ελλάδος και Γενικής έχει, ήδη, προγραφεί.

Κυβερνητικός στόχος είναι η απορρόφηση του συνόλου των υπό δημόσιο έλεγχο τραπεζών, από τις ιδιωτικές τράπεζες και η διατήρηση από το κράτος ενός μειοψηφικού πακέτου του ομίλου της Εθνικής, μέσω της οποίας η κυβέρνηση θα επιδιώξει να ασκεί το διακριτικό της έλεγχο στην τραπεζική αγορά. "Διασώζεται" επίσης και ο όμιλος της Αγροτικής Τράπεζας, επειδή, λόγω των συσσωρευμένων ζημιών που παρουσιάζει, δεν ενδιαφέρεται κανείς να την αγοράσει.

Σύμφωνα με τους κυβερνητικούς στόχους, η τραπεζική αγορά του "αύριο" θα χωρά το πολύ τρεις - τέσσερις μεγάλους τραπεζικούς ομίλους. Σ' αυτούς, με βάση τα σημερινά δεδομένα, μπορεί να διακρίνει κανείς της Εθνικής, της Πίστεως, της Εργασίας, της Πειραιώς, η οποία ισχυροποιήθηκε μετά την εξαγορά της Μακεδονίας - Θράκης. Με δεδομένο ότι η Εθνική δε θα "παίξει" στο παιγνίδι των εξαγορών, η "μάχη" θα δοθεί από τις υπόλοιπες. Θεωρείται σίγουρο, επίσης, ότι οι εμπορικές τράπεζες - στα πλαίσια των νέων αναλογιών που θα δημιουργηθούν στην Ευρώπη του ΕΥΡΩ - θα επιδιώξουν στρατηγικές συμμαχίες και με ξένες ευρωπαϊκές τράπεζες, στην επιδίωξή τους να καλυφθούν από την προστατευτική ομπρέλα των μεγάλων χρηματοπιστωτικών ομίλων και να μη σβήσουν από τον ισχυρό ανταγωνισμό.

Με χτεσινή της ανακοίνωση, η Εθνική Τράπεζα γνωστοποιεί ότι οι διοικήσεις των δύο Τραπεζών πρόκειται να συνέλθουν την προσεχή Πέμπτη 23/4, με θέμα τη συγχώνευση των δύο πιστωτικών ιδρυμάτων. Αξίζει να σημειώσουμε ότι την 1η Απρίλη η Κτηματική απορρόφησε την Εθνική Στεγαστική (θυγατρική της Εθνικής).

Στην ανακοίνωση, δικαιολογείται η συγχώνευση στο όνομα της επιτυχούς αντιμετώπισης του διεθνούς και εγχώριου ανταγωνισμού.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζει, η νέα Εθνική Τράπεζα που θα προκύψει από τη συγχώνευση θα έχει αξία ενεργητικού 12,5 τρισ. δραχμών, καταθέσεις που θα υπερβαίνουν τα 10 τρισ. δραχμές και χορηγήσεις ύψους 3 τρισ. δραχμών. Θα διατηρεί επίσης 605 υποκαταστήματα εσωτερικού και 100 υποκαταστήματα εξωτερικού, καθώς και δίκτυο 700 Αυτόματων Ταμιακών Μηχανών (ΑΤΜς), ενώ, σύμφωνα με τα στοιχεία 31/12/97, θα παρουσιάζει κέρδη προ φόρων και προβλέψεων 175 δισ. δραχμών.

Το μείζον πρόβλημα είναι αν η νέα Εθνική διατηρήσει το υπάρχον προσωπικό των δύο τραπεζών. Στη μεν Εθνική εργάζονται σήμερα 14.250 εργαζόμενοι και στην Κτηματική 1.670, συνολικά 15.920 εργαζόμενοι. Η ανακοίνωση της Εθνικής παρουσιάζει μια μάλλον γενικόλογη θέση, σύμφωνα με την οποία "οι προοπτικές ανάπτυξης της ενιαίας Τράπεζας θα συμβάλουν στην περαιτέρω αξιοποίηση του υπάρχοντος προσωπικού, το οποίο έχει, ήδη, συμβάλει θετικά στην πορεία εξυγίανσης και ανάπτυξης των δύο ιδρυμάτων".

Εντονες διεργασίες θα ακολουθήσουν στο επόμενο διάστημα στο μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων που προωθεί η κυβέρνηση στις μικρές υπό δημόσιο έλεγχο τράπεζες. Ετσι, εκτός από την υπόθεση της Ιονικής, για την οποία εκκρεμεί προς το παρόν η μέθοδος, με την οποία θα υλοποιηθεί η ειλημμένη πλέον απόφαση της κυβέρνησης για το ξεπούλημά της, εξελίξεις θα υπάρξουν στο επόμενο διάστημα στην Τράπεζα Κεντρικής Ελλάδος και στην Τράπεζα Κρήτης.

Σε ό,τι αφορά την Τράπεζα Κεντρικής Ελλάδος (ΤΚΕ), επιταχύνονται οι διαδικασίες προκήρυξης του δεύτερου επαναληπτικού διαγωνισμού για την πώλησή της, κατά τα πρότυπα του πρώτου (ο οποίος το περασμένο καλοκαίρι είχε κριθεί άγονος λόγω του εξευτελιστικού τιμήματος ύψους 6,8 δισ. δρχ. που είχε προσφέρει η Εγνατία Τράπεζα). Αυτό το διάστημα συνεχίζεται η διαδικασία επικαιροποίησης της αποτίμησης της αξίας των μετοχών της ΤΚΕ από την εταιρία COOPERS & LYBRAND, βάσει της μελέτης που είχε γίνει από την ίδια εταιρία κατά την πρώτη απόπειρα ξεπουλήματος. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, η διαδικασία της επικαιροποίησης θα αναδείξει την αξία της ΤΚΕ σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά της πρώτης μελέτης, με την οποία η αξία της είχε υπολογιστεί γύρω στα 20 - 24 δισ. δρχ. Επίσης, βρίσκεται σε εξέλιξη η διενέργεια ειδικού ελέγχου για την οικονομική κατάσταση και το ύψος των επισφαλειών της τράπεζας από την εταιρία Arthur Andersen. Σύμφωνα με πληροφορίες οι παραπάνω διαδικασίες αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί το αργότερο μέχρι το πρώτο 15ήμερο του Μάη και αμέσως μετά θα ακολουθήσει η προκήρυξη του διαγωνισμού. "Κλειδί" στην έκβαση του δεύτερου διαγωνισμού θα αποτελέσει η απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου για την υπόθεση της λεγόμενης "ομάδας Δούκαρη" (παλιοί ιδιοκτήτες της ΤΚΕ), η οποία αναμένεται από μέρα σε μέρα. Μέχρι στιγμής, πάντως, φέρεται να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την αγορά της ΤΚΕ η Τράπεζα Αττικής.

Οι διαδικασίες για το ξεπούλημα της ΤΚΕ θα ολοκληρωθούν αφού προηγουμένως λήξει η υπόθεση της Τράπεζας Κρήτης,για την οποία αναμένεται να προκηρυχτεί γύρω στις αρχές καλοκαιριού ο τρίτος κατά σειρά διαγωνισμός για την ιδιωτικοποίησή της. Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση θα φανεί διατεθειμένη - μετά τις δύο προηγούμενες απόπειρες - να ξεπουλήσει την τράπεζα, αντί "πινακίου φακής", σε όποιον ενδιαφερόμενο αγοραστή βρεθεί, το κλίμα για την Κρήτης χαρακτηρίζεται δυσμενές, ιδιαίτερα μετά την εξαγορά της Τράπεζας Μακεδονίας - Θράκης από τον όμιλο της Πειραιώς. Ετσι, ως πιθανότατο σενάριο για το μέλλον της Τράπεζας Κρήτης, θεωρείται ο διαμελισμός της και το ξεπούλημα των περιουσιακών της στοιχείων ξεχωριστά.

Την προκήρυξη 24ωρης προειδοποιητικής απεργίας την Παρασκευή 24 του Απρίλη αποφάσισε ομόφωνα το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Εργαζομένων στην Ιονική Τράπεζα, που συγκροτήθηκε σε σώμα την περασμένη Τετάρτη. Σε ανακοίνωση του Συλλόγου τονίζεται ότι σε συνεργασία με τον Σύλλογο της Εμπορικής, προχωρούν στη συγκρότηση ενός ενιαίου και αρραγούς μετώπου για τη διαμόρφωση κοινής πρότασης για τις σχέσεις Ιονικής - Εμπορικής, αποκλείοντας λύσεις όπως η συγχώνευση και η πώληση που είναι σε βάρος των εργαζομένων και της Τράπεζας.

Ο Σύλλογος απαιτεί από την κυβέρνηση να σταματήσει άμεσα το διασυρμό της Τράπεζας, να διαψεύσει κατηγορηματικά τα σενάρια ιδιωτικοποίησης, να παραδώσει στο Σύλλογο το πόρισμα της "Μόνιτορ", να δεσμευτεί για ένα έντιμο και ισότιμο διάλογο στους επόμενους δύο μήνες. Επίσης, από τη διοίκηση της Τράπεζας απαιτεί να βγει από το λήθαργο της απραξίας που οδηγούν την τρίτη μεγάλη τράπεζα σε συρρίκνωση και απώλεια του μεριδίου αγοράς, να πάρει άμεσα μέτρα σε θεσμικό, λειτουργικό και οργανωτικό επίπεδο για τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη της Τράπεζας.

***

***

Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας τα είπε πολύ καλύτερα από τον πρόεδρο του ΣΕΒ. Ηταν βασιλικότερος του βασιλέως...

Λ. Τ.