ΠΡΙΣΤΙΝΑ.-

Μόνο ηρεμία δεν μπορούσε να επικρατεί χτες στο Κόσσοβο: Το κλίμα παρέμενε βαρύ, καθώς μετά τα βίαια επεισόδια του περασμένου τριημέρου, οι περιπολίες της σερβικής αστυνομίας ήταν εντατικές, σποραδικά πυρά ακούγονταν στα προάστια και οι συγγενείς των πάνω από 20 θυμάτων της βίας έθαβαν τους νεκρούς τους. Οπως ήταν αναμενόμενο, οι τελευταίες εξελίξεις στο Κόσσοβο, τη λεγόμενη πυριτιδαποθήκη των Βαλκανίων, προκάλεσαν "ανησυχία" σε ΗΠΑ, ΕΕ και αγωνία σε γειτονικές βαλκανικές χώρες, που φοβούνται την επέκταση των συγκρούσεων και στο έδαφός τους. Ωστόσο, πίσω από τη φενάκη της "ανησυχίας" σιγόβραζε ο ανταγωνισμός ανάμεσα σε Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες, σε μία προσπάθεια να εξασφαλίσουν κυρίαρχο μερίδιο ελέγχου και σ' αυτή την περιοχή της πρώην Γιουγκοσλαβίας... Μάλιστα, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Χανς Βαν Ντεν Μπρουκ έδωσε το "στίγμα" της πολιτικής των Βρυξελλών, ζητώντας ανοιχτά την "αποκατάσταση της αυτονομίας των Αλβανών του Κόσσοβου"!

Τα αιματηρά γεγονότα άρχισαν μέσα στο περασμένο Σαββατοκύριακο. Κατά τις σερβικές αστυνομικές αρχές, η σπίθα που άναψε το νέο κύκλο βίας βρίσκεται στις "τρομοκρατικές" επιθέσεις Αλβανόφωνων αυτονομιστών κατά σερβικής αστυνομικής περιπόλου, με αποτέλεσμα το θάνατο 4 νεαρών Σέρβων αστυνομικών το περασμένο Σάββατο. Αυτό φαίνεται πως σήμανε τη διενέργεια αστυνομικών ελέγχων σε σπίτια Αλβανόφωνων για τη σύλληψη των δραστών. Ομως, κατά τις οργανώσεις Αλβανόφωνων, και την καταγγελία ανώνυμου Δυτικοευρωπαίου διπλωμάτη σε ειδησεογραφικό πρακτορείο, στη διάρκεια των ερευνών οι σέρβικες αστυνομικές αρχές άσκησαν αδικαιολόγητη βία κατά Αλβανόφωνων πολιτών.Σε μία περίπτωση (σύμφωνα με την καταγγελία του Δυτικοευρωπαίου διπλωμάτη) αστυνομικοί εισέβαλαν στο σπίτι της οικογένειας Αχμέτι στο χωριό Σιρέζ (40 χλμ δυτικά της Πρίστινα), χειροδίκησαν και άνοιξαν πυρ εκτελώντας την οικογένεια, συμπεριλαμβανόμενου και του νεαρότερου μέλους, ηλικίας 16 ετών.

Παρά τις αρχικές πληροφορίες, φαίνεται πως μέσα στο Σαββατοκύριακο σκοτώθηκαν τουλάχιστον 21 Αλβανοί (και όχι 16).Αυτό τουλάχιστον διαπίστωσαν ορισμένοι ξένοι δημοσιογράφοι που κατάφεραν, παρά τις απαγορεύσεις των σερβικών αρχών, να παρακολουθήσουν τις κηδείες των Αλβανόφωνων.

Οπως είναι ήδη γνωστό, τα παραπάνω περιστατικά προκάλεσαν την οργή δεκάδων χιλιάδων Αλβανόφωνων πολιτών και την πραγματοποίηση θυελλώδους πορείας διαμαρτυρίας (το δίκτυο CNN μιλούσε για 50.000 διαδηλωτές) στην Πρίστινα, στο Ποτούγιεβο και στο Βουτσιτρίν, την περασμένη Δευτέρα. Από τις συγκρούσεις σερβικών αρχών και διαδηλωτών τραυματίστηκαν τουλάχιστον 290 άτομα και συνελήφθησαν δεκάδες.

Μετά απ' αυτά, το θερμόμετρο της βίας δεν έπεσε αισθητά. Καθώς, μπορεί να άρχισαν να επαναλειτουργούν στην Πρίστινα τα καταστήματα Αλβανόφωνων, όμως η ατμόσφαιρα γινόταν βαριά από τις ισχυρές και πυκνές περιπόλους των σερβικών αστυνομικών αρχών, κυρίως στις περιοχές του Κλόγκοβατς, της Ντρένιτσε και της Σίρμπιτσε. Οι δεκάδες Σέρβοι αστυνομικοί είχαν σταλεί και στο χωριό Λικόσαβε, λόγω του φόβου να ξεσπάσουν επεισόδια στη χτεσινή κηδεία 10 Αλβανοφώνων. Αλλωστε, το υπουργείο Εσωτερικών της Σερβίας είχε προηγουμένως ανακοινώσει πως η αστυνομία δεν πρόκειται να επιτρέψει τις διαδηλώσεις ή παρόμοιες εκδηλώσεις που βοηθούν τις τρομοκρατικές ενέργειες των Αλβανοφώνων, λαμβάνοντας όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη διαφύλαξη της τάξης.

Τα αιματηρά γεγονότα στο Κόσσοβο προκάλεσαν την ανησυχία όλων των μεγάλων δυνάμεων και των γειτονικών με τη ΝΟ Γιουγκοσλαβία χωρών, μηδεμιάς εξαιρουμένης.

Ολες καταδίκασαν τα επεισόδια, ενώ οι περισσότερες ζήτησαν την έναρξη διαλόγου μεταξύ των εμπλεκόμενων πλευρών για την εκτόνωση της έντασης.

Οι ΗΠΑ διαμαρτυρήθηκαν στο Βελιγράδι για τη βία κατά των Αλβανόφωνων του Κόσσοβου. Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τζέιμς Ρούμπιν, επανέλαβε πως οι αμερικανικές κυρώσεις κατά του Βελιγραδίου θα παραμείνουν μέχρις ότου οι εκεί αρχές "πάρουν σοβαρά μέτρα, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα νομότυπα παράπονα της αλβανόφωνης κοινότητας στο Κόσσοβο".

Ο εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Γκενάντι Ταράσοφ απηύθυνε έκκληση για αυτοσυγκράτηση και διάλογο, προκειμένου να αποφευχθεί η κλιμάκωση της κρίσης στο Κόσσοβο, καταδικάζοντας ταυτόχρονα έντονα τις "πράξεις βίας" και την "τρομοκρατία". Επίσης, προειδοποίησε για τις "πολύ σοβαρές συνέπειες" που μπορεί να έχει οποιαδήποτε επιδείνωση της κατάστασης στην περιοχή...

Ομως, την ίδια ώρα, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Εξωτερικών Υποθέσεων Χανς Βαν Ντεν Μπρουκ πρότεινε πιο ριζοσπαστικά μέτρα. Συγκεκριμένα, απηύθυνε χτες αυστηρή προειδοποίηση προς τον Πρόεδρο της ΝΟ Γιουγκοσλαβίας, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, ζητώντας του να "αποκαταστήσει την αυτονομία" (!) των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου.

"Ο Πρόεδρος Μιλόσεβιτς πρέπει να αρχίσει ειρηνευτικό διάλογο με τους Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου (... ) και πρέπει να αποκαταστήσει την αυτονομία τους. Εάν δε λάβει κάποια μέτρα, δε θα πρέπει να εκπλαγεί αν το κάνουν κάποιοι άλλοι στη θέση του", σημείωσε ο Ευρωπαίος επίτροπος, απειλώντας το Βελιγράδι πως "η διεθνής κοινότητα δε θα επιτρέψει την ανάφλεξη της περιοχής".Να σημαίνει κάτι τέτοιο, μεταξύ άλλων, και την αποστολή ξένων στρατιωτικών δυνάμεων κατοχής και στο Κόσσοβο;

Πέρα από τη θέση Βαν Ντε Μπρουκ, η ΕΕ εξέδωσε ανακοίνωση, εκφράζοντας τη λύπη της για την επέμβαση της αστυνομίας, που είχε ως αποτέλεσμα να προκληθούν ανθρώπινες απώλειες, ενώ ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ρόμπιν Κουκ μετέβη χτες στο Βελιγράδι για να συζητήσει με τους Γιουγκοσλάβους ιθύνοντες την κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο. Βεβαίως, ο Ρ. Κουκ μεταβαίνει στο Βελιγράδι υπό την ιδιότητά του του προεδρεύοντος του Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης για το τρέχον εξάμηνο.

Από την πλευρά του, ο Αλβανός πρωθυπουργός Φάτος Νάνο δήλωσε ότι η κυβέρνησή του "παρακολουθεί με μεγάλη ανησυχία την επιδείνωση της κατάστασης στο Κοσσυφοπέδιο και την προφανή χρήση κρατικής βίας κατά του αλβανικού πληθυσμού". Ο ίδιος φάνηκε να αποδίδει την ευθύνη των επεισοδίων βίας στις σερβικές αρχές, λέγοντας πως η "επικίνδυνη αυτή κατάσταση έχει προκαλέσει ένα συναίσθημα αυτοάμυνας μεταξύ των κατοίκων των περιοχών που δέχτηκαν επίθεση". Δεν παρέλειψε, μάλιστα, να εκφράσει την αλληλεγγύη του "σε όλους τους Αλβανούς του Κόσσοβου και στα αθώα θύματα της βίας της σερβικής αστυνομίας και του στρατού"! Επιπλέον, λέγοντας πως τις τελευταίες δύο μέρες βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τον ηγέτη των Αλβανοφώνων του Κοσσυφοπεδίου, Ιμπραήμ Ρουγκόβα, ο Φ. Νάνο ανακοίνωσε πως συμφώνησαν στο συντονισμό των προσπαθειών τους "για να ευαισθητοποιήσουμε τις ευρω-ατλαντικές κυβερνήσεις για τη νέα αυτή επιδείνωση της κατάστασης στο Κοσσυφοπέδιο".

Η Τουρκία απηύθυνε έκκληση "για εποικοδομητικό διάλογο" μεταξύ των εμπλεκομένων πλευρών στο Κοσσυφοπέδιο, τονίζοντας ότι τάσσεται υπέρ μιας ειρηνικής λύσης του προβλήματος στο πλαίσιο της εδαφικής ακεραιότητας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας.Η έκκληση αυτή διατυπώνεται σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών, όπου εκφράζεται η ανησυχία της Αγκυρας ενόψει της κλιμάκωσης των εντάσεων στη σερβική αυτή επαρχία, όπου υπερτερεί συντριπτικά ο αλβανικός πληθυσμός.

Οι σερβικές αρχές θεωρούν υπαίτιους των επεισοδίων του Σαββατοκύριακου τα μέλη και στελέχη του εκτός νόμου "Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου". Ο Πρόεδρος Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς τάχθηκε κατηγορηματικά κατά της "διεθνοποίησης" του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου.

Σε μήνυμά του, που απευθύνεται στον Σέρβο Πρόεδρο, Μίλαν Μιλουτίνοβιτς, ο Μιλόσεβιτς δηλώνει "κατηγορηματικά" ότι το πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου "δεν πρόκειται να επιλυθεί με επιτυχία παρά μόνον εκ των έσω". "Η τρομοκρατία, που στοχεύει στη διεθνοποίηση των προβλημάτων αυτών, μας ζημιώνει" τονίζει στο μήνυμά του ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, που σε άλλο σημείο καλεί τους Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου "να μη χύνουν το αίμα τους υπέρ των πολιτικών προφητών και των ξένων συμβούλων".

Η Αθήνα επιχειρεί να λάβει μέρος στο έντονο και άγριο διπλωματικό παιχνίδι που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη παράλληλα με την ένταση στο Κοσσυφοπέδιο. Η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Θ. Πάγκαλου στο Βελιγράδι και την πρωτεύουσα του Μαυροβουνίου την προσεχή Παρασκευή, δεν είναι τίποτε περισσότερο από την ελληνική δήλωση συμμετοχής σε αυτό το παιχνίδι, στο οποίο ήδη παίρνουν μέρος πολλοί εξωβαλκανικοί παίχτες.

Η θέση της ελληνικής κυβέρνησης σχετικά με τις εξελίξεις στο Κόσσοβο, διατυπώθηκε χτες από το υπουργό Τύπου Δ. Ρέππα, ο οποίος επισήμανε την "ανησυχία" της Αθήνας και εξέφρασε την άποψη "ότι μέσω διαδικασιών διαλόγου και συνεννόησης πρέπει να αναζητηθεί λύση, η οποία θα περιλαμβάνει το σεβασμό των δικαιωμάτων των Αλβανών που αποτελούν την πλειοψηφία στο Κοσσυφοπέδιο και επίσης, θα διασφαλίζει την ενότητα και την κυριαρχία της Γιουγκοσλαβίας στο Κοσσυφοπέδιο".

Οπως είπε ο Δ. Ρέππας, "η Ελλάδα είναι έτοιμη να προσφέρει τις καλές υπηρεσίες της, ως χώρα των Βαλκανίων, ως χώρα - μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης".

Ο υπουργός Τύπου σε άλλο σημείο των δηλώσεών του επισήμανε πως "είναι σε εξέλιξη κάποιες πρωτοβουλίες για τα θέματα του Κοσσυφοπεδίου. Τις επόμενες μέρες θα αναληφθούν και άλλες πρωτοβουλίες. Παράγοντες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και άλλων χωρών έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να επισκεφθούν την περιοχή και να αναπτύξουν ένα ρόλο μεσολαβητή. Εμείς θα είμαστε παρόντες σε όλες αυτές τις πρωτοβουλίες για να συμβάλουμε, από τη δική μας πλευρά, στην εκτόνωση της κρίσης. Είναι πολύ πρόωρο, να μιλήσουμε για συγκεκριμένο πρόγραμμα συναντήσεων ή συζητήσεων μεταξύ των ηγετών. Αυτό το οποίο υπογραμμίζω, είναι ότι παρακολουθούμε από πολύ κοντά όλες αυτές τις δυσμενείς εξελίξεις των τελευταίων ημερών. Εχουμε γνώση για τα θέματα τα οποία απασχολούν την περιοχή. Είμαστε παρόντες και προφέρουμε τις καλές υπηρεσίες μας, με κάθε πρόσφορο τρόπο".

Από τα επεισόδια στην Πρίστινα

Η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, απαντώντας χτες σε σχετική ερώτηση του "902", για τις εξελίξεις στο Κοσσυφοπέδιο, απάντησε:

"Είναι μία κρυφή πληγή που μαζεύει πύον. Κατά τη γνώμη μας, όμως, αυτό που πυροδοτεί σήμερα την κατάσταση είναι το γεγονός ότι μεγαλώνει ο ανταγωνισμός ανάμεσα στις ΗΠΑ και την ΕΕ για την περιοχή. Και ας μη φανεί περίεργο. Δε φαίνεται με την πρώτη ματιά, αλλά η ουσία είναι αυτή. Και ακριβώς αυτός ο ανταγωνισμός μπορεί να "ρίξει λάδι στη φωτιά", πάνω σ' ένα πρόβλημα που ασφαλώς υφίσταται απ' τη στιγμή της διάλυσης της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας.

Η γνώμη μας είναι ότι μπορούν να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα, χωρίς όμως τις γνωστές και κλασικές διαμεσολαβήσεις και το συναγωνισμό ανάμεσα στη ΝΑΤΟική, γερμανική και αμερικανική πρωτοβουλία. Εδώ χρειάζεται, και δεν είναι καθόλου πολυτέλεια, η πρωτοβουλία των λαών ή οι πρωτοβουλίες των πολιτικών, που πραγματικά δε βρίσκονται κάτω από την επιρροή και την υποταγή στις μεγάλες δυνάμεις που αντιπαλεύουν στην περιοχή".