Μου αρέσουν τα Χριστούγεννα. Παιχνίδια, βόλτες, μεγάλες παρέες στο σπίτι. Βέβαια, τώρα που η μαμά δεν έχει δουλιά τα παιχνίδια είναι λιγότερα. Ομως, στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι, κάτι θα δώσει ο παππούς "για το καλό", κάτι θα δώσει η γιαγιά "για το καλό", "καλό στο καλό" όλο και ένα καινούριο παιχνίδι θα βγει.

Αυτό που δε μου αρέσει συνήθως είναι το ότι ο μπαμπάς επιμένει να βλέπει στην τηλεόραση τις ανασκοπήσεις του χρόνου κατά τη διάρκεια του φαγητού και όλο σχολιάζει και ο παππούς συμπληρώνει. Η μαμά κουνά το κεφάλι και όλο τον διακόπτει λέγοντας "χρονιάρες μέρες είναι, ας μην τα σκεφτόμαστε άλλο" και ο παππούς παρεμβαίνει τονίζοντας ότι "εμείς τα σκεφτόμαστε πάντα και πρέπει και το παιδί να μαθαίνει". Εγώ, μέχρι στιγμής, δεν έχω καταλάβει τι πρέπει να μάθω και τι σκεφτόμαστε εμείς όλο το χρόνο και ποιοι δεν το σκέφτονται δηλαδή. Προσπαθώντας να δω τι ακριβώς έκανε τον μπαμπά να φουσκώνει και ξεφουσκώνει, βλέπω την οθόνη της τηλεόρασης να καλύπτεται από ένα μεγάλο, πολύ μεγάλο πλοίο.

- Τι είναι αυτό;

- Το αμερικανικό αεροπλανοφόρο "Τζορτζ Ουάσινγκτον", ένα πλοίο που μεταφέρει πολλά πολεμικά αεροπλάνα, μου απαντά γρήγορα ο μπαμπάς.

- Και πού πάει;

- Είναι στον Περσικό κόλπο, κοντά στο Ιράκ.

- Γιατί; Η Αμερική θα πολεμήσει το Ιράκ;

- Η Αμερική απείλησε ότι θα πολεμήσει το Ιράκ στο όνομα της διεθνούς κοινότητας, γιατί ο Πρόεδρός του δεν υπακούει σε αυτά που λέει ο ΟΗΕ, από το 1991 οπότε και ο ιρακινός στρατός εισέβαλε στο Κουβέιτ.

- Δηλαδή η διεθνής κοινότητα έχει αμερικανικά αεροπλανοφόρα; Και τελικά η Αμερική πολέμησε το Ιράκ;

- Οχι, γιατί κάποιες άλλες χώρες δεν το ήθελαν.

- Δηλαδή το Ιράκ δεν είναι τόσο κακό και κάποιες χώρες το υποστήριξαν;

- Ε, όχι ακριβώς -παρεμβαίνει ο παππούς- απλώς αυτές οι άλλες χώρες έχουν πολλά λεφτά να βγάλουν αν το Ιράκ δεν είναι πια τιμωρημένο.

- Διπλωματικό παιχνίδι ισχύος, συμπληρώνει ο μπαμπάς και εγώ δεν καταλαβαίνω, όμως το μάτι μου πιάνει και κάτι άλλο στην οθόνη.

- Αυτά τα παιδάκια γιατί είναι τόσο αδύνατα;

- Γιατί δεν έχουν να φάνε τα παιδάκια στο Ιράκ.

- Και εδώ που έχει πολύ κόσμο και αυτή η γυναίκα κλαίει, τι γίνεται;

- Αυτή η μαμά κλαίει για το παιδάκι της που πέθανε, επειδή δεν είχε να φάει και αρρώστησε, αλλά δεν υπήρχαν φάρμακα να το γιατρέψουν.

- Και γιατί δεν έχουν φάρμακα και φαγητό;

- Γιατί αυτή είναι η τιμωρία του Ιράκ.

- Ναι, αλλά ο Ιρακινός Πρόεδρος και όλοι αυτοί με τη στολή που μιλάνε στην τηλεόραση δεν είναι αδύνατοι.

- Δεν πεινάνε αυτοί.

Εγώ μπερδεύτηκα τώρα. Το Ιράκ τιμωρείται, αλλά ο Πρόεδρός του μου φαίνεται μια χαρά, τα παιδάκια πεθαίνουν και οι μανάδες κλαίνε. Δεν το καταλαβαίνω, λίγο παράλογο μου ακούγεται.

- Και εμείς τι μπορούμε να κάνουμε για αυτά τα παιδάκια που πεθαίνουν;

- Αυτό που μπορούμε να κάνουμε, αυτό που κάνουμε τόσα χρόνια, ανεβάζει τον τόνο της φωνής του ο παππούς, είναι να αντιστεκόμαστε. Να παλεύουμε αντιστεκόμενοι σε όλους αυτούς που αποφασίζουν, ερήμην, για τους λαούς με βάση τα συμφέροντά τους και κάνουν τα παιδάκια να πεινούν, τις μανάδες να κλαίνε, τους νέους να σκοτώνονται...

- Και παλεύουμε πάντα; Πότε κερδίζουμε;

- Παλεύουμε συνέχεια με πείσμα μέχρι να γίνουμε τόσοι πολλοί που θα νικήσουμε.

Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ

Στέκουν "κρεμασμένα" στις πλαγιές της Οίτης, ανύποπτα για το χρόνο που περνά, ανύποπτα και για τη φθορά του. Κουβαλούν πάνω τους σημαντικά κομμάτια της νεότερης ιστορίας μας, με μια ταπεινότητα όμως, που σε αιχμαλωτίζει - αφού πρώτα σ' έχει μαγέψει. Οι χωμάτινοι δρόμοι που σ' οδηγούν στις άδειες πλατείες τους, μοιάζουν σαν να μην έχουν επιστροφή. Σαν ο γυρισμός να 'ναι πάλι από μόνος του ένα ταξίδι. Στη μοναξιά ή στην ελπίδα; Εξαρτάται...

Μαυρολιθάρι και Καστριώτισσα.Απ' αυτόν τον τόπο ξεκίνησε πριν από 55 χρόνια ο Αρης Βελουχιώτης μαζί με τους αντάρτες του, για ν' ανατινάξουν τη γέφυρα του Γοργοπόταμου. Σήμερα η διαδρομή στα στενά σοκάκια της Ιστορίας, είναι μια διαδρομή επιστροφής σε όλα αυτά που ο σύγχρονος τρόπος ζωής μας ανάγκασε να ξεχάσουμε. Τα σπίτια εδώ έχουν όλα "πρόσωπο" στην Ανατολή, πρόσωπο στην ελπίδα. Και οι άνθρωποι όταν διψούν χρησιμοποιούν ακόμα τις χούφτες τους. Γιατί το νερό της πηγής δε θέλει ποτήρι. Σάρκα θέλει και βρεγμένα ρουθούνια...

Στο Μαυρολιθάρι - με το που μπαίνεις στο χωριό - βλέπεις τις τέσσερις πέτρινες βρύσες, που κατεβάζουν νερό απ' τις πηγές Αμπλα. Νερό ελαφρύ, αλλιώτικο. Τα κίτρινα πλατανόφυλλα, πεσμένα μπρος στις βρύσες, παρατηρείς αμέσως πως είναι απάτητα. Ασυναίσθητα σηκώνεις το βλέμμα λίγο πιο ψηλά και επιβεβαιώνεις αυτό που υποψιάζεσαι. Κλειστά τα παραθυρόφυλλα των σπιτιών και οι καμινάδες - παρά το κρύο - άκαπνες. Εκτός από ελάχιστες. Στην κεντρική πλατεία του χωριού στέκει αγέρωχος ο γερο-πλάτανος. Ο πλάτανος, που στη σκιά του ξαπόστασαν πολλές φορές οι αντάρτες του Αρη. Ερημη και η πλατεία. Μόνο τέσσερις - πέντε εργάτες υπήρχαν, που έφτιαχναν στο νότιο μέρος της το μνημείο πεσόντων αυτού του ιστορικού χωριού. Από αριστερά η μια πλάκα ήταν γραμμένη με τα ονόματα των Μαυρολιθαριωτών που έπεσαν το 1821. Ακριβώς δίπλα της, η επόμενη έγραφε τους πεσόντες στην Εθνική Αντίσταση, με επικεφαλής τον λοχαγό Χαράλαμπο Μώκο ή αλλιώς Καλία.Σε μια ακόμα πλάκα είναι γραμμένα τα ονόματα των στρατιωτών - από διάφορες περιοχές της Ελλάδας- που σκοτώθηκαν στο Μαυρολιθάρι σε μάχη με το ΔΣΕ,στις αρχές του 1947.Τόσα ονόματα, μα τόση ερημιά...

Η Καστριώτισσα απέχει, κυριολεκτικά, δύο βήματα απ' το Μαυρολιθάρι. "Κρυμμένη" ειδυλλιακά σε μια πλαγιά της Οίτης, σε κατακτά με το πρώτο βλέμμα. Σίγουρα οι αντάρτισσες δε διάλεξαν τυχαία αυτό το χωριό για να πραγματοποιήσουν εκεί, το Νοέμβρη του 1947,σύσκεψη γυναικών. Κλειστά και εδώ τα περισσότερα σπίτια, αλλά καλοδιατηρημένα. Απόδειξη πως δύσκολα ξεκόβεται κανείς απ' τις ρίζες του. Ο δρόμος της επιστροφής, είπαμε, μοιάζει πάλι από μόνος του ένα διαφορετικό ταξίδι. Και κει, ανάμεσα στο Μαυρολιθάρι και την Καστριώτισσα - όπου δεξιά και αριστερά ο τόπος ήταν γεμάτος κάποτε απ' τα λημέρια των ανταρτών - διακρίνεις μόνο τις μαύρες φιγούρες δύο ηλικιωμένων γυναικών. Να περπατούν περήφανες, ακούραστες κι αλύγιστες - παρά το βάρος των κομμένων ξύλων που κουβαλούν. Και να κρύβουν ταπεινά τα πρόσωπά τους με το μαύρο μαντίλι τους, όταν αντιλαμβάνονται την ύπαρξη του φωτογραφικού φακού. Εκεί πάνω ο "πολιτισμός" της τηλεόρασης δεν πρόλαβε να δημιουργήσει "σταριλίκια". Ο "εκσυγχρονισμός" της κοινωνίας δεν πρόλαβε να δημιουργήσει "κλωνοποιημένες υπάρξεις". Γιατί εκεί πάνω - είναι ξεκάθαρο - πως ο άνθρωπος μετριέται απ' αυτό που είναι και όχι απ' αυτό που φαίνεται ή που θέλει να δείχνει πως είναι...

Μπέρρυ ΤΣΟΥΓΚΡΑΝΗ