Η αποστολή της "αστυνομευτικής" πολυεθνικής δύναμης στην Αλβανία για τη "σταθεροποίηση" της χώρας, είναι πλέον ζήτημα ημερών. Στην έμμεση επέμβαση των ευρωπαϊκών χωρών στην αλβανική κρίση, υπέρ των δύο πόλων κεντρικής εξουσίας των Τιράνων - του Μπερίσα και της κυβέρνησης Φίνο - υπό την αιγίδα του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, την τυπική έγκριση του ΟΗΕ και την άγρυπνη παρακολούθηση της "αμέτοχης" σε αυτήν τη φάση αμερικανικής διπλωματίας, πάντως, ελλοχεύουν πολλοί κίνδυνοι. Οχι απλώς ή κυρίως στρατιωτικοί, αλλά και πολιτικοί. Η "ειρήνευση" που υποτίθεται ότι θα εξυπηρετήσει, συνίσταται στην επαναφορά της εξουσίας στο κέντρο, και την πριμοδότηση όποιου εγγυηθεί τα περισσότερα στη Δύση. Προς το παρόν, ο "εκλεκτός" της Δύσης δείχνει να είναι ο Μπασκίμ Φίνο.

Οι λεπτομέρειες, όσον αφορά την αποστολή της πολυεθνικής δύναμης, συζητιούνται ήδη από τα επιτελεία των χωρών που θα συμμετάσχουν. Το αρχικό σχέδιο που προτάθηκε από τη Ρώμη - αναμένεται να οριστικοποιηθεί έως την 12η Απριλίου - προβλέπει την ανάπτυξη μιας δύναμης 5.000 στρατιωτικών στα σημεία κλειδιά της χώρας, υπό ιταλική στρατιωτική διοίκηση (του στρατηγού Λουτσιάνο Φορλάνι) και την πολιτική διεύθυνση του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη. Η κύρια στρατιωτική δύναμη θα είναι ιταλική (2.000 άνδρες), Ελλάδα, Γαλλία, Τουρκία και Ισπανία προτείνεται να αποστείλουν μικρότερες δυνάμεις (500 άνδρες η κάθε μία), όπως και η Αυστρία και η Ρουμανία. Η Βουλγαρία δεν έχει συμπεριληφθεί στο σχεδιασμό επί του παρόντος, αν και εξέφρασε πρόθεση συμμετοχής. Πάντα κατά το ιταλικό σχέδιο, οι κατευθύνσεις του οποίου έγιναν γνωστές το βράδυ της περασμένης Πέμπτης, οι ιταλικές δυνάμεις θα αναπτυχθούν σε Τίρανα και Δυρράχιο, οι ελληνικές στο Βορρά, και είτε οι γαλλικές, είτε οι ισπανικές, στο Νότο. Αναμένεται να υπάρξουν "τροποποιήσεις" του σχεδίου - πλην όμως, επουσιώδεις.

Κατά την αμερικανική "Ουάσιγκτον Ποστ", η αποστολή "θα αποτελέσει το πρώτο βήμα της διεθνούς επιχείρησης για τη διάσωση της χώρας. Εν συνεχεία ο ΟΑΣΕ θα πρέπει να οργανώσει μια πολυκομματική κυβέρνηση και πρόωρες εκλογές. Αργότερα θα ακολουθήσει μια προσπάθεια προσέλκυσης διεθνών τραπεζών στην προσπάθεια ανοικοδόμησης της χώρας".

Ο πρωθυπουργός της κυβέρνησης "εθνικής συμφιλίωσης" Μπασκίμ Φίνο, διακηρύσσει σε όλους τους τόνους ότι οι κίνδυνοι για την πολυεθνική αποστολή θα είναι από αμελητέοι ως μηδενικοί. Υπάρχουν πολλοί που συμφωνούν μαζί του. Οπως για παράδειγμα, ο αναλυτής του "Ασοσιέιτεντ Πρες" Τζορτζ Τζαν.

"Η Αλβανία δεν είναι Βοσνία", έγραψε πριν λίγες μέρες ο Τζαν, αφού τόσο το χρονικό πλαίσιο της αποστολής της πολυεθνικής δύναμης, όσο και οι σκοποί της, "έχουν καθοριστεί σαφώς" - αντίθετα με την αποστολή της προηγούμενης πολυεθνικής που είχε μεταβεί στα Βαλκάνια, στο έδαφος της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης, το Φεβρουάριο του 1992. Εξάλλου, προσέθεσε, αν και τόσο οι υποστηρικτές του Προέδρου Σαλί Μπερίσα, όσο και οι εξεγερμένοι και άλλοι έχουν στα χέρια τους εκπληκτικές ποσότητες ελαφρών και βαρέων όπλων, δεν υπάρχουν πεδία μαχών, μαζικές συγκρούσεις, ή σποραδικά κρούσματα ανταρτοπολέμου - δεν υπάρχει, με άλλα λόγια, πόλεμος σε εξέλιξη. Αν υπάρχει κάποιος κίνδυνος, κατέληξε, αυτός προέρχεται από ανεξέλεγκτους, από τον Μπερίσα, την κυβέρνηση ή τις επιτροπές των εξεγερμένων, μαφιόζους. Η από τους πιο εξοργισμένους των κατοίκων της Αυλώνας, γενέτειρας πόλης των περισσότερων από τους 4 νεκρούς και τους 83 αγνοούμενους (ακόμη) ναυαγούς του καϊκιού που βύθισε η ιταλική κορβέτα την περασμένη Παρασκευή.

Ομως τα πράγματα δεν είναι ακριβώς όπως τα περιγράφει ο Τζαν. Ο πραγματικός κίνδυνος είναι η πολυεθνική δύναμη - η οποία τύποις θα προστατεύσει τις αποστολές ιατροφαρμακευτικής βοήθειας και τροφίμων και θα συμβάλει στην αποκατάσταση "ασφαλούς περιβάλλοντος" ως τις προγραμματιζόμενες για τον Ιούνιο εκλογές - να εκτραπεί. Και να αποκτήσει, από κοινού με τις ειδικές αστυνομικές δυνάμεις, που όπως έλεγαν τα στελέχη της κυβέρνησης Φίνο θα συνεργαστούν στενά μαζί της, αστυνομευτικό - κατασταλτικό ρόλο. Αν και το ως τώρα - ιταλικής έμπνευσης - σχέδιο θεωρητικά αποκλείει τη συμμετοχή της πολυεθνικής στην επιχείρηση αφοπλισμού των πολιτών, τίποτε δεν αποκλείει την εμπλοκή της σε αυτήν. Σε περίπτωση υλοποίησης αυτού του σεναρίου, άμεση συνέπεια θα είναι η σταδιακή μετατροπή ολόκληρης της χώρας σε πεδίο διεξαγωγής ανταρτοπολέμου.

Ακριβώς επειδή ο αφοπλισμός έως τον Ιούνιο θεωρείται "μη εφικτός" στόχος, έχουν αρχίσει να ακούγονται φωνές που ζητούν το ζήτημα των όπλων να "αποσυνδεθεί" από τις εκλογές. Ο γενικός γραμματέας του Σοσιαλιστικού Κόμματος, Ρετζέπ Μεϊντάνι, είπε σε μια συνέντευξή του ότι αν προταχθεί των εκλογών ο αφοπλισμός, αυτές "δε θα γίνουν ποτέ". Και προσέθεσε ότι "στη Βοσνία και στην Τσετσενία έγιναν εκλογές αν και υπήρχαν όπλα. Πρέπει να μας στηρίξει η διεθνής κοινότητα (...) αν είναι δυνατό σε κάθε ένα από τα 4.000 - 5.000 εκλογικά τμήματα να υπάρχει κι ένας ξένος παρατηρητής".

Παρά τη "σύγκρουση" των δύο πόλων κεντρικής εξουσίας των Τιράνων, της κυβέρνησης "εθνικής συμφιλίωσης" του Μπασκίμ Φίνο, στην οποία συμμετέχει το Δημοκρατικό Κόμμα του Προέδρου Σαλί Μπερίσα, και τον ίδιο τον Πρόεδρο, οι πολιτικές τους επιδιώξεις είναι περίπου ταυτόσημες, γεγονός που δίνει στον έξωθεν παρατηρητή την εντύπωση (αν όχι τη βεβαιότητα) ότι αλληλοϋποστηρίζονται. Αν δεχτεί κανείς ότι οι "παρεκτροπές" και απειλές βουλευτών περί διάλυσης της κυβέρνησης και οι ελιγμοί του Μπερίσα αφορούν σε ελάσσονα ζητήματα (την τηλεόραση, το ρόλο και την ηγεσία της μυστικής αστυνομίας Shic), καθίσταται σαφές πως ο μείζων (και κοινός για τους δύο πόλους) στόχος είναι η "σταθεροποίηση" της κατάστασης στη χώρα. Και, σε τελευταία ανάλυση, η επιβίωση του παρόντος πολιτικού σκηνικού, ελαφρώς παραλλαγμένου.

Ο πραγματικός πολιτικός κίνδυνος, που απορρέει ακριβώς από αυτή την ταύτιση, είναι να "ξεχαστούν" τα αιτήματα των εξεγερμένων πολιτών, ελέω αυτής της "σταθεροποίησης". Να παραμείνει ο Μπερίσα στη θέση του, να "κουκουλωθούν" μετά πολλών επαίνων οι υποθέσεις των πυραμίδων, να παραπεμφθεί στις καλένδες ο εκδημοκρατισμός της χώρας. Ο τρόπος και τα μέσα που χρησιμοποιεί η Ευρώπη, στην οποία μετακύλησε την ευθύνη της "επίλυσης της κρίσης" η αμερικανική διπλωματία, σχεδόν πείθει ότι αυτό είναι το επιδιωκόμενο. Υπάρχει όμως ένα ερωτηματικό. Πώς θα αντιδράσουν οι εξεγερμένοι πολίτες...

Μπ. Γ.