Σε τεντωμένο σχοινί βρίσκονται οι ισραηλινο - παλαιστινιακές σχέσεις και το μέλλον της περιοχής. Οργισμένος ο Παλαιστίνιος ηγέτης Γιάσερ Αραφάτ μίλησε για κατάρρευση της "ειρηνευτικής διαδικασίας" και απέφυγε να απαντήσει στην ύστατη πρόταση του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου περί "πακέτου" για συνοπτική περάτωση των τελικών διαπραγματεύσεων. Την ίδια στιγμή, οι Αραβες πρεσβευτές στα Ηνωμένα Εθνη επανέφεραν το θέμα της καταδίκης του Ισραήλ στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ενώ οι συγκρούσεις ανάμεσα σε Παλαιστινίους και Ισραηλινούς στρατιώτες οξύνονται.

"Η ισραηλινή κυβέρνηση πράττει σαν να είμαστε μικρά και ηλίθια παιδιά και αυτό δεν πρόκειται να το ανεχτούμε. Αν η τακτική της συνεχιστεί βρισκόμαστε στην αρχή του τέλους για την ειρηνευτική διαδικασία, καθώς ειρήνη χωρίς την Ιερουσαλήμ δεν μπορούμε να έχουμε". Αυτά είπε, μεταξύ άλλων, απευθυνόμενος στους Παλαιστινίους βουλευτές, ο Γιάσερ Αραφάτ, λίγο πριν αναχωρήσει για το Κάιρο όπου επρόκειτο να συναντηθεί με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Χόσνι Μουμπάρακ, για να εξετάσουν από κοινού τις εξελίξεις.

Ο Παλαιστίνιος ηγέτης αρνήθηκε να σχολιάσει μια τελευταία συμβιβαστική πρόταση που φέρεται να κατέθεσε στο τραπέζι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός διά μέσω του Ιορδανού βασιλιά Χουσεϊν. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου αποφάσισε να προτείνει στους Παλαιστινίους ένα πακέτο συνολικών προτάσεων για τα τέσσερα εναπομείναντα κομβικά ζητήματα, δηλαδή το μέλλον της Ιερουσαλήμ, το ενδεχόμενο ίδρυσης παλαιστινιακού κράτους, το θέμα του επαναπατρισμού των προσφύγων και το θέμα του εποικισμού. Σύμφωνα, πάντα, με τις ίδιες πηγές, η ισραηλινή πρόταση ορίζει ως προθεσμία ολοκλήρωσης των συνομιλιών τους επόμενους 9 μήνες και στην περίπτωση που καμία συμφωνία δεν έχει επιτευχθεί, τότε θα επανεξεταστεί η εφαρμογή της τρίτης φάσης της συμφωνίας του Οσλο.

Πάντως, ο Σάεμπ Ερακάτ, ο επικεφαλής της παλαιστινιακής διαπραγματευτικής ομάδας έσπασε τη σιωπή του και σχολίασε την ισραηλινή πρόταση χαρακτηρίζοντάς την "κόλπο". Ο Ερακάτ υπενθύμισε ότι η τρίτη φάση των ισραηλινο - παλαιστινιακών συνομιλιών έπρεπε να αρχίσει κατά την τρέχουσα βδομάδα. Εντούτοις, "η ισραηλινή κυβέρνηση προτίμησε να συνομιλήσει με τις εργασίες του νέου εβραϊκού οικισμού Χαρ Χόμα στον αραβικό τομέα της Ιερουσαλήμ και η κίνηση είναι αρκετή!"

Στο μεταξύ, οξύνεται επικίνδυνα η ένταση ανάμεσα σε Ισραηλινούς και Παλαιστινίους σε όλη τη Δυτική Οχθη, αλλά και κατά μήκος των διαχωριστικών γραμμών ανάμεσα στο Ισραήλ και στα αυτόνομα παλαιστινιακά εδάφη. Σφοδρές συγκρούσεις σημειώθηκαν, χθες, στην πόλη της Βηθλεέμ ανάμεσα σε Παλαιστινίους διαδηλωτές και στον ισραηλινό στρατό. Κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων, οι Παλαιστίνιοι εκτόξευσαν πέτρες και μολότοφ προς τους Ισραηλινούς στρατιώτες, που απάντησαν με δακρυγόνα, λαστιχένιες σφαίρες και νερό. Η επέκταση και επιδείνωση των επεισοδίων, τα οποία τερματίστηκαν μετά από 3 ώρες, αποφεύχθηκε χάρη στην επέμβαση πολλών Παλαιστινίων αστυνομικών, οι οποίοι απομάκρυναν τους διαδηλωτές.

Το θέμα της καταδίκης της ισραηλινής πολιτικής τόσο σχετικά με τους οικισμούς γενικά όσο και σχετικά με την οικοδόμηση του οικισμού Χαρ Χόμα συγκεκριμένα, επανέφεραν στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, χθες, οι πρεσβευτές των αραβικών χωρών. Μια εβδομάδα μετά τη συντριπτική ψήφιση από τη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού της καταδίκης της ισραηλινής πολιτικής με 130 ψήφους υπέρ και μόλις δύο κατά (αυτές του ίδιου του Ισραήλ και των ΗΠΑ), το Συμβούλιο Ασφαλείας επρόκειτο να συνεδριάσει, αργά χτες το βράδυ, κεκλεισμένων των θυρών για το θέμα. Ο πρεσβευτής των ΗΠΑ, ο οποίος είχε ασκήσει "βέτο" στην προηγούμενη σχετική συνεδρίαση ενώπιον μιας καταδικαστικής απόφασης που υποστήριζαν τα υπόλοιπα 14 μέλη του Συμβουλίου, εμφανίστηκε, χτες, ιδιαίτερα διστακτικός αναφορικά με τις προθέσεις του. Πάντως, πολιτικοί αναλυτές εκτιμούσαν ότι οι εξελίξεις έχουν απομονώσει ιδιαίτερα την Ουάσιγκτον, η οποία πιέζεται από τη διεθνή κοινότητα να υποχωρήσει και να μην ασκήσει "βέτο".

ΕΛΣΙΝΚΙ.-

Η διήμερη Συνάντηση Κορυφής μεταξύ των Προέδρων της Ρωσίας και των ΗΠΑ Μπορίς Γιέλτσιν και Μπιλ Κλίντον άρχισε χτες το απόγευμα στην πρωτεύουσα της Φινλανδίας, στο Προεδρικό Μέγαρο. Στο επίκεντρο της συνάντησης είναι η διεύρυνση του ΝΑΤΟ και οι σχέσεις της Ρωσίας με την Ατλαντική Συμμαχία. Ο Γιέλτσιν, αμέσως μετά την άφιξή του στο Ελσίνκι, δήλωσε ότι "ΗΠΑ και Ρωσία πρέπει να διατηρήσουν τη συνεργασία την οποία ανέπτυξαν τα τελευταία χρόνια". Πριν, όμως, από την έναρξη της Συνόδου Κορυφής, η Μόσχα επανέλαβε για άλλη μια φορά την αντίθεσή της στη σχεδιαζόμενη επέκταση του ΝΑΤΟ προς τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Μιλώντας στους δημοσιογράφους, ο γραμματέας Τύπου του Κρεμλίνου Σεργκέι Γιαστζέμπσκι τόνισε: "Ο Πρόεδρος Γιέλτσιν και η ρωσική ηγεσία είναι πεπεισμένοι ότι τα σχέδια του ΝΑΤΟ για επέκτασή του προς Ανατολάς, αν πραγματοποιηθούν, ενδέχεται να αποτελέσουν το μεγαλύτερο στρατηγικό λάθος της Δύσης από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου". Και ο υφυπουργός Αμυνας της Ρωσίας Αντρέι Κοκόσιν σημείωσε ότι η επέκταση του ΝΑΤΟ είναι αντίθετη τόσο στα εθνικά συμφέροντα της Ρωσίας, όσο και στην ευρωπαϊκή ασφάλεια.

Από τη μεριά της, η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μαντλίν Ολμπράιτ δήλωσε ότι η διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς θα προχωρήσει παρά τις αντιρρήσεις της Ρωσίας. Κατά την άφιξή της στο Ελσίνκι η Ολμπράιτ ήταν κατηγορηματική: "Πιστεύω πως πρέπει να καταλάβουν ότι έχουμε ένα πρόγραμμα το οποίο θα προχωρήσει και πως αυτή είναι η κατεύθυνση που θα ακολουθήσουμε". Επίσης, Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι δεν αναμένουν αλλαγή στην αρνητική στάση της Ρωσίας απέναντι στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, αλλά θεωρούν πως η εξεύρεση μιας φιλικής συμφωνίας είναι πιθανή. "Αλλά ως προς το θέμα αυτό θα συμφωνήσουμε να διαφωνούμε", υπογράμμισε και η σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Σάντι Μπέργκερ.

Νωρίτερα, η Ολμπράιτ και ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Γεβγκένι Πριμακόφ συναντήθηκαν επί 45 λεπτά, σε μια ακόμα προσπάθεια να περιορίσουν τις διαφορές πριν από τις συνομιλίες κορυφής, αλλά τα σημαντικά θέματα παραμένουν για να τα επεξεργαστούν οι Πρόεδροι Κλίντον και Γιέλτσιν.

Με τη σφεντόνα ενάντια στα όπλα των Ισραηλινών στρατιωτών...

MΑIAMI.-

Ο πρώην Πρόεδρος του Παναμά, Μανουέλ Νοριέγκα, δήλωσε σε τηλεοπτικό δίκτυο ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες του είχαν κάνει "προτάσεις" για να κατηγορήσει τον Φιντέλ Κάστρο ότι εμπλέκεται σε διακίνηση ναρκωτικών. Η αποκάλυψη αυτή φωτίζει ακόμα μια πτυχή του "κυνηγιού των μαγισσών" που έχουν εξαπολύσει εδώ και δεκαετίες οι ΗΠΑ εναντίον της Κούβας και του Φιντέλ Κάστρο.

Ο Νοριέγκα, που έδωσε συνέντευξη στο τηλεοπτικό δίκτυο "ΣΒΣ Τελενοτίσιας", που εκπέμπει στην ισπανική γλώσσα, ανέφερε ότι "εξυπηρετήσαμε πολλές φορές τη CIA" και δίνοντας περισσότερες λεπτομέρειες για τη δράση του κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '80, περιέγραψε πολλές αποστολές στην Κούβα που τις εκτέλεσε με εντολή του τότε διευθυντή της CIA, Ουίλιαμ Κέισι. Ανάμεσα σ' αυτές, μία ήταν να προσπαθήσει να πείσει τον Κάστρο να δεχτεί την επιστροφή εγκληματικών στοιχείων που είχαν διαφύγει στις ΗΠΑ κατά τη μεγάλη έξοδο του Μαριέλ, όπως είχε ονομαστεί τότε. Ο Νοριέγκα, που εκτίει ποινή φυλάκισης 40 ετών σε αμερικανική φυλακή του Μαϊάμι για εγκλήματα που έχουν σχέση με λαθρεμπόριο ναρκωτικών, διαβεβαίωσε ότι κατά τη διάρκεια της φυλάκισής του η αμερικανική κυβέρνηση του πρότεινε επανειλημμένα να καταθέσει εναντίον του Φιντέλ και του Ραούλ Κάστρο, χωρίς να διευκρινίζει τα ανταλλάγματα που θα είχε για τις υπηρεσίες του.

Ο Νοριέγκα, άλλωστε ισχυρός άνδρας του Παναμά, ανατράπηκε μετά την επέμβαση των Ηνωμένων Πολιτειών το 1989 και πρόσφατα κυκλοφόρησε βιβλίο με τίτλο "Φυλακισμένος των ΗΠΑ" που στάθηκε αφορμή γι' αυτή τη συνέντευξη στο αμερικανικό δίκτυο.

ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ.-

Σχέδιο για αύξηση από 15 σε 24 των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ παρουσιάστηκε χτες επίσημα στην έδρα του διεθνούς οργανισμού στη Νέα Υόρκη, από τον προεδρεύοντα της Γενικής Συνέλευσης, Ραζαλί Ισμαήλ.

Σύμφωνα με το σχέδιο, η μεταρρύθμιση του εκτελεστικού οργάνου του ΟΗΕ θα προχωρήσει σε δύο ξεχωριστές φάσεις.

Κατά την πρώτη φάση, η Γενική Συνέλευση θα ψηφίσει τη σχετική απόφαση, σύμφωνα με την οποία τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας θα αυξηθούν κατά εννέα, από τα οποία τα πέντε θα προστεθούν στα σημερινά πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου, χωρίς δικαίωμα "βέτο" (δικαίωμα αρνησικυρίας). Επίσης, άλλα τέσσερα μέλη θα προστεθούν στα δέκα μη - μόνιμα μέλη του Συμβουλίου. Οι χώρες που θα συγκροτήσουν το νέο διευρυμένο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ θα διοριστούν σε μεταγενέστερο χρόνο.

Η Ιαπωνία κι η Γερμανία, οι οποίες τα τελευταία χρόνια τάσσονται ενθέρμως ενεργά υπέρ της διεύρυνσης, δεν κατονομάστηκαν χτες από τον προεδρεύοντα της Γενικής Συνέλευσης. Ωστόσο, εμμέσως πλην σαφώς, ο τελευταίος υπαινίχθηκε τις δύο παραπάνω χώρες, εκφράζοντας την ευχή "δύο ακόμα βιομηχανικά κράτη" να εμπλουτίσουν τη σύνθεση του διευρυμένου Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.