Σε κρίσιμο σημείο βρίσκεται η ΠΥΡΚΑΛ και το μέλλον της πρώτης αμυντικής βιομηχανίας της χώρας εμφανίζεται άδηλο. Η επιχείρηση παραπαίει οικονομικά, ενώ στο "τραπέζι" ξαναπέφτουν τα σχέδια για συγχώνευση της επιχείρησης με την άλλη δημόσια αμυντική βιομηχανία την ΕΒΟ,συρρίκνωσή της, αλλά και ιδιωτικοποίηση και των δυο, μέσω της εισαγωγής τους στο Χρηματιστήριο. Και όλα αυτά, όταν με απόφαση της κυβέρνησης έχουν εξαγγελθεί για την επόμενη πενταετία εξοπλιστικά προγράμματα - "μαμούθ".

Το τελευταίο διάστημα ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Α. Τσοχατζόπουλος,σε αλλεπάλληλες συνεντεύξεις και δηλώσεις του, έχει κάνει λόγο για τη δημιουργία σχήματος "Holding company" για την αμυντική βιομηχανία. Πρόκειται για μια εταιρία, στην οποία θα περιέλθουν οι δημόσιες αμυντικές βιομηχανίες (χωρίς να διευκρινίζεται αν θα είναι όλες). Οι μετοχές αυτής της εταιρίας θα εισαχθούν στο Χρηματιστήριο. Το ίδιο, δηλαδή ιδιωτικοποίηση μέσω Χρηματιστηρίου, προβλέπει και το άλλο σενάριο για συγχώνευση της ΕΒΟ με την ΠΥΡΚΑΛ, που θα υπαχθούν στον έλεγχο της Γενικής Διεύθυνσης Εξοπλισμών του ΥΕΘΑ. Σε όλα τα σενάρια "παίζει" η συρρίκνωση και η παραγωγική υποβάθμιση όλων και πρώτα της ΠΥΡΚΑΛ.

Η εταιρία διαθέτει τρία εργοστάσια, σε Υμηττό, Ελευσίνα και Λαύριο και απασχολεί συνολικά 1.750 άτομα. Αντιμετωπίζει έντονα οικονομικά προβλήματα και δεν μπορεί να καλύψει στο ελάχιστο τις λειτουργικές της ανάγκες, ενώ τους τελευταίους μήνες παρατηρούνται συνεχείς καθυστερήσεις στην καταβολή των μισθών. Οι μόνες δουλιές που υπάρχουν αφορούν μικρές παραγγελίες.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της ίδιας της διοίκησης της εταιρίας, για να υπάρξει οικονομική ισορροπία, θα πρέπει οι παραγγελίες, που πρέπει να εκτελέσει ετησίως, να είναι της τάξης των 25 δισ. δραχμών. Για φέτος, στα χαρτιά αναφέρονται παραγγελίες ύψους περίπου 10 δισ. δραχμών, όμως δεν έχει υπογραφεί ακόμα με το υπουργείο Εθνικής Αμυνας καμιά σύμβαση!

Η εταιρία αναγκάστηκε και φέτος να προσφύγει στις τράπεζες, παίρνοντας δάνειο 2 δισ. δραχμών, που φυσικά δεν μπορεί να καλύψει ούτε στο ελάχιστο τις ανάγκες της. Ακόμα όμως και να υπογραφούν οι προβλεπόμενες συμβάσεις και πάλι η χρονιά θα "τσουλήσει" με υπολειτουργία των μηχανών (μόλις το 1/3), αλλά και με υποαπασχόληση του 40% του προσωπικού.

Η οικονομική δυσπραγία είναι αποτέλεσμα της πολιτικής που ακολουθείται εδώ και χρόνια απέναντι στην επιχείρηση. Ενδεικτικό των προθέσεων της κυβέρνησης είναι και η αδικαιολόγητη καθυστέρηση που επιδεικνύει για την οριστική ρύθμιση των παλιών χρεών της επιχείρησης (135 δισ. δραχμές) που αποτελούν "βαρίδια στα πόδια της". Αν και με ομόφωνη απόφαση της Βουλής ψηφίστηκε το '95 τροπολογία ρύθμισης των χρεών, δυο χρόνια μετά, δεν έχει ολοκληρωθεί και παραμένει ανοιχτό αν θα προχωρήσει η ρύθμιση των χρεών προς τον ΟΑΕ, ύψους 70 δισ. δρχ.

Η κυβέρνηση "φροντίζει" και με άλλους τρόπους για την υποβάθμιση της εταιρίας, αρνούμενη να τη χρηματοδοτήσει με την εγγραφή ανάλογου κονδυλίου στον κρατικό προϋπολογισμό και εξωθώντας την κάθε χρόνο στο δανεισμό από τράπεζες. Η διοίκηση της εταιρίας είχε υποβάλει παραγωγικό σχέδιο, το οποίο προέβλεπε σταδιακή χρηματοδότηση της εταιρίας μέχρι το '98, με το ποσό των 11 δισ. δρχ., που βέβαια ποτέ δεν υλοποιήθηκε. Εισχωρώντας στην κυβερνητική λογική της συρρίκνωσης, δε ζητά την αύξηση των παραγγελιών, αλλά προτείνει τη μείωση του προσωπικού, ώστε να έρθει στα "μέτρα" των παραγγελιών που δίνονται στην εταιρία. Συγκεκριμένα, προτείνει 300 μετατάξεις και ήδη έχει ζητήσει οι ενδιαφερόμενοι να κάνουν σχετικές αιτήσεις.

Η αιτία όλων των κακών είναι η έλλειψη οποιουδήποτε προγράμματος ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού της ΠΥΡΚΑΛ, αλλά και η μη ανάθεση σε αυτήν σημαντικών παραγγελιών.Τα τελευταία 15 χρόνια έχει προσανατολιστεί στην παραγωγή πυρομαχικών μικρού διαμετρήματος (σφαίρες 7,62 και 20άρες), που φέρνουν και τον μικρότερο τζίρο. Παράλληλα, εγκαταλείφθηκαν αξιόλογοι παραγωγικοί τομείς, κύρια στο εμπορικό τμήμα, όπως έργα ΔΕΗ, λέβητες κλπ. Επίσης ο τομέας της παραγωγής ανταλλακτικών του Στρατού και όπως επισημαίνουν συνδικαλιστές, η εταιρία έχει τρία χρόνια να αναλάβει τέτοιου είδους παραγγελία, καθώς - όπως είπαν - υπάρχει συγκεκριμένη μεθόδευση οι παραγγελίες αυτές να κατευθύνονται στο εξωτερικό. Με διάφορες προφάσεις αναβάλλεται συνεχώς η παραγωγή πυρομαχικών μεγάλου διαμετρήματος, καθώς και η παραγωγή νέων πυρομαχικών.

Οι δυνατότητες για ανάπτυξη της εταιρίας είναι μεγάλες. Μέχρι τώρα συνολικά η εγχώρια αμυντική βιομηχανία έχει αναλάβει μέχρι το 4-5% των προμηθειών των Ενόπλων Δυνάμεων. Το ποσοστό αυτό μπορεί κάλλιστα να αυξηθεί και να ανέλθει και στο 30%. Και η ίδια η κυβέρνηση έχει αναγνωρίσει αυτή τη δυνατότητα, όμως παρά την παραδοχή, κάνει ό,τι μπορεί για να μη συμβεί. Οπως επισημαίνουν συνδικαλιστές και η κατά 3% αύξηση της συμμετοχής της εγχώριας βιομηχανίας στα συνολικά αμυντικά προγράμματα, μόνο για την ΠΥΡΚΑΛ, θα σήμανε 1.000 νέες θέσεις εργασίας.

Το νέο τεράστιο πενταετές εξοπλιστικό πρόγραμμα, ύψους 4-5 τρισ. δραχμών, προσφέρει δυνατότητες για παραγωγική ανάκαμψη όλων των εταιριών. Ομως η κακή εμπειρία από τις "αγορές του αιώνα" στο παρελθόν, η πολιτική πλήρους εξάρτησης και προσαρμογής στις ανάγκες της "νέας τάξης πραγμάτων", δημιουργούν μεγάλες αμφιβολίες - πέρα του γεγονότος ότι το εξοπλιστικό πρόγραμμα δεν εξυπηρετεί τις αμυντικές ανάγκες της χώρας - για το αν έστω τμήμα της παραγωγής θα ανατεθεί στις ελληνικές βιομηχανίες.

Αμεσα συνδεδεμένο είναι και το πάγιο αίτημα του συνδικαλιστικού κινήματος για δημιουργία ενιαίου κρατικού φορέα αμυντικής βιομηχανίας, στην κατεύθυνση του συντονισμού όλων των αμυντικών βιομηχανιών και της ανάπτυξής τους.