Τι είχαμε... τι χάσαμε...
Η θέση της Ελληνίδας τα τελευταία χρόνια επιδεινώνεται συνεχώς: Το αναγνωρίζει και έκθεση του ΟΗΕ για την ανθρώπινη ανάπτυξη που κατατάσσει τη χώρας μας στην 66η θέση στον κόσμο με βάση τη συμμετοχή της γυναίκας στην πολιτική και οικονομική ζωή του τόπου (πριν τρία χρόνια η Ελλάδα βρισκόταν στην 56η θέση)!
Οι άνεργες Ελληνίδες διαρκώς αυξάνονται ενώ η ψαλίδα της αμοιβής ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες διαρκώς ανοίγει. Και αυτά είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου...
Κι όμως σύμφωνα με το Σύνταγμα, η εργασία αποτελεί δικαίωμα που προστατεύεται από το κράτος. Ολοι οι εργαζόμενοι ανεξάρτητα από φύλο δικαιούνται ίση αμοιβή για ίσης αξίας παρεχόμενη εργασία... Πόσο όμως μπορεί να ασκήσει σήμερα αυτό το δικαίωμά της η Ελληνίδα;
Μια μια οι κατακτήσεις της αφαιρούνται και μάλιστα χωρίς να το συνειδητοποιούν οι περισσότερες γυναίκες, γιατί δεν ενημερώνονται. Αυτή η πορεία, που έχει αρχίσει από καιρό, προχωράει τα τελευταία χρόνια με ακάθεκτους ρυθμούς ενόψει της ένταξής μας στην ΟΝΕ - και τα αποτελέσματά της θα τα βρούμε μπροστά μας. Μια πορεία ιδιαίτερα κατατοπιστική και χρήσιμη για όλες μας που είχε παρουσιαστεί με ανάγλυφο τρόπο από την ΟΓΕ, σε ημερίδα της.
- Αλλοτε ίσχυε η απαγόρευση της νυχτερινής εργασίας στις γυναίκες στη βιομηχανία και τη βιοτεχνία, λόγω του αναπαραγωγικού τους ρόλου και των κοινωνικών συνθηκών.
Δυστυχώς όμως... στο όνομα της ισότητας και με τη δικαιολογία της υψηλής ανεργίας των γυναικών, θεώρησαν ότι ο αποκλεισμός τους από τη νυχτερινή εργασία σημαίνει ότι αποκλείονται γενικά από την εργασία και έτσι την κατάργησαν.
- Με τους ανυποχώρητους αγώνες οι εργαζόμενοι πέτυχαν άδειες όπως: Ετήσια άδεια, άδεια μητρότητας, άδεια θηλασμού, άδεια γάμου, άδεια γονική, άδεια για επίσκεψη στο σχολείο, άδεια για ασθένεια μελών της οικογένειας. Ακόμα πέτυχαν επιδόματα όπως: επίδομα άδειας, επίδομα γάμου, το οποίο σύμφωνα με αποφάσεις των δικαστηρίων πρέπει να καταβάλλεται και στους δύο συζύγους, επίδομα τοκετού, επίδομα οικογενειακό, επίδομα ανεργίας, γαμήλιο δώρο...
Η ελληνική κυβέρνηση, «πιστή» στη θεωρία του μο όδρομου της ΕΕ και της ΟΝΕ ψήφισε το καλοκαίρι του 1998 το νόμο 2639/98 με τίτλο «ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων» βάζοντας τους εργαζόμενους σε κατάσταση μόνιμης πολιορκίας. Διαπνέεται από τη λογική της Λευκής Βίβλου στα πλαίσια της «διά βίου εκπαίδευσης» και του «απασχολήσιμου», όρου που έβαλε ο πρωθυπουργός στο λεξιλόγιό μας και ήδη στους νόμους του κράτους.
Απασχολήσιμος είναι ο εργαζόμενος που πρέπει να έχει πολλές δεξιότητες, πολλές ειδικότητες, που θα εργάζεται σε διαφορετικές δουλιές, σε διαφορετικούς εργοδότες με διαφορετικά ωράρια, με μερική απασχόληση, πάντα ευέλικτα - δηλ. ένας άνθρωπος για όλες τις δουλιές ανάλογα με τις ανάγκες της αγοράς. Τι λέει ο νόμος;
- Με τις ειδικές μορφές απασχόλησης αμφισβητείται η έννοια της εξαρτημένης εργασίας και ο εργαζόμενος θεωρείται ως αυτοαπασχολούμενος δηλ. επαγγελματίας και αναγκάζεται να εκδίδει αποδείξεις παροχής υπηρεσιών.
Το φαινόμενο αυτό έχει πάρει μεγάλη έκταση στους εργαζόμενους. Συναντάται ακόμη και στο Δημόσιο και το ΤΕΒΕ. Με τον τρόπο αυτό οι εργοδότες γλιτώνουν από ασφαλιστικές εισφορές, επιδόματα, άδειες, αποζημιώσεις κλπ.
- Με τη «διευθέτηση του χρόνου εργασίας» δίνεται η δυνατότητα στους εργοδότες με σύμφωνη γνώμη του συμβουλίου των εργαζομένων, να επιβάλλουν 9ωρη ή 10ωρη απασχόληση στους εργαζόμενους για ορισμένους μήνες, υπολογίζοντας το χρόνο εργασίας σε ετήσια βάση. Ετσι η υπερωριακή εργασία δε θα αμείβεται.
- Με τις ευέλικτες μορφές απασχόλησης, οι εργασιακές σχέσεις συμφωνούνται μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου, χωρίς δέσμευση από συλλογικές συμβάσεις, δίνουν τη δυνατότητα στον εργοδότη να προσλαμβάνει τον εργαζόμενο οπότε τον χρειάζεται, για όσο χρόνο τον χρειάζεται, να τον απολύει χωρίς αποζημίωση, αφού δε δεσμεύεται από συμβάσεις και νόμους.
Τέτοιες μορφές απασχόλησης είναι: η μερική απασχόληση, η εκ περιτροπής εργασία, η διαλείπουσα εργασία, η εποχική εργασία. Στόχος: η μερική εργασία, η μερική ή καθόλου ασφάλιση, η μερική αμοιβή, η δραστική δηλαδή μείωση του λεγόμενου εργατικού κόστους, ώστε να αρθούν οι «δυσκαμψίες» που υπάρχουν στην εργατική νομοθεσία και στην αγορά εργασίας γενικότερα.
Οι γυναίκες βρίσκονται σε μειονεκτική θέση όσον αφορά την πρόσβαση στην απασχόληση. Στη χώρα μας το 60,7% των ανέργων και το 72% των μακράς διάρκειας ανέργων είναι γυναίκες. Το 80% των ημιαπασχολουμένων είναι γυναίκες. Συνολικά 32% των γυναικών έναντι 5% των ανδρών εργάζονται με ημιαπασχόληση.
- Καταργεί τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας μέσα και από τα ΤΣΑ (Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης). Είναι και αυτό άλλο ένα εφεύρημα της ΕΕ για να βάλει βόμβα στα θεμέλια των εργασιακών δικαιωμάτων και στην κατάργηση των κλαδικών και γενικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
Με το πρόσχημα της προώθησης της απασχόλησης, την καταπολέμηση της ανεργίας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε περιοχές με μεγάλη ανεργία, θα έχουν τη δυνατότητα να προσλαμβάνουν προσωπικό με ατομικές συμβάσεις στα επίπεδα των κατωτέρων αμοιβών της ΕΓΣΣΕ Δηλαδή δε θα λαμβάνουν υπόψη τις κλαδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας, προϋπηρεσία, ειδικότητα κλπ.
- Καταργεί την αποζημίωση αφού ο εργοδότης θα προσλαμβάνει για ορισμένο χρόνο.
- Ο νέος νόμος καταργεί σταδιακά το επίδομα ανεργίας γιατί θα το παίρνει ο εργοδότης για να προσλαμβάνει ανέργους.
- Αφαιρεί το δικαίωμα να προσφεύγεις στα Δικαστήρια για βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας προς το χειρότερο.
- Εκμηδενίζει το ρόλο του συνδικαλιστικού κινήματος και αποβλέπει στο χτύπημα της συλλογικής δράσης και τη δράση και τη μετατροπή του εργαζόμενου σε όμηρο διαρκείας.
Μας ενδιαφέρουν...
- Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας πλησιάζει και όλοι οι γυναικείοι σύλλογοι βρίσκονται σε επιφυλακή: Μητρότητα, δημογραφικό, οργανωτικά και άλλα τρέχοντα προβλήματα απασχόλησαν την πρόσφατη περιφερειακή Πανθεσσαλική συνάντηση συλλόγων της Ομοσπονδίας Γυναικών Ελλάδας που έγινε στην Καρδίτσα. Στη συνάντηση πήραν μέρος εκπρόσωποι των ΔΣ των συλλόγων Καρδίτσας, Λάρισας, Βόλου, Τρικάλων, Σέκλιζας και Γραμματικού και παραβρέθηκε η πρόεδρος της ΟΓΕ Καλλιόπη Μπουντούρογλου.
- Νέα επιστημονική έρευνα, αυτή τη φορά για την παιδεία, ξεκινά σ' όλη τη Θεσσαλία. Μετά τη συγκλονιστική έρευνα για τη γυναίκα της υπαίθρου και την έρευνα για την ανεργία των γυναικών στα αστικά κέντρα της Θεσσαλίας, η νέα έρευνα που αρχίζουν οι σύλλογοι της ΟΓΕ στην περιοχή ξεκινά με εμπεριστατωμένο ερωτηματολόγιο που θα απευθύνεται σε οικογένειες με παιδιά που φοιτούν στη Β΄ Λυκείου. Βασικό ερώτημα θα είναι αν οι μαθητές θα πάνε στα ΤΕΕ ή στο ενιαίο Λύκειο. Η έρευνα θα είναι αποκαλυπτική για τις επιπτώσεις που έχει η αντι-εκπαιδευτική μεταρρύθμιση.
- Η λιτότητα ξεσπίτωσε και το Σύλλογο Ελληνίδας Νοικοκυράς από τα γραφεία του, μετά από 23 χρόνια. Σε πρόσφατη εκδήλωση του ΣΕΝ ανακοινώθηκε η αναγκαστική - μεταστέγαση αλλά και το σταμάτημα έκδοσης του ενημερωτικού δελτίου του. Ενός τετρασέλιδου μικρού εντύπου, γραμμένου πάντα με πολύ κέφι, χιούμορ και μαχητικότητα από την πρόεδρο Γαλάτεια Σακά και τις συνεργάτιδές της, με δηκτικές παρατηρήσεις, εύστοχα σχόλια και νέα από τη δραστηριότητα των γυναικείων συλλόγων. Κρίμα... Η νέα διεύθυνση του ΣΕΝ είναι στην οδό Κοραή 3, πίσω από το ΚΑΤ, τηλ. 8010.596. Ο ΣΕΝ έδωσε για δεκαετίες τη μάχη για μια αυτόνομη ασφάλιση και προσωπική σύνταξη της νοικοκυράς, αλλά και πρόβαλε συστηματικά αιτήματα για να αναλάβει η πολιτεία τα καθήκοντά της απέναντι στη μητρότητα, τα παιδιά, τους απόμαχους της ζωής... ώστε να μην υποκαθιστά η νοικοκυρά το ρόλο τους κράτους...
- Ελληνικός και τουρκικός λαός υπήρξαν θύματα της απληστίας των ηγεμόνων τους αλλά και των ισχυρών της γης. Και οι δυο λαοί επιθυμούν να ζήσουν ειρηνικά. Αυτό είναι το μήνυμα του βιβλίου της Διδώς Σωτηρίου «Ματωμένα χώματα» που έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες - και στα τουρκικά. Πρόσφατα, μεταφράστηκε και στα ολλανδικά, από την Ανδριέττα Στάθη - Σχορέλ με τον τίτλο «Ρέκβιεμ για τη Μ. Ασία». Η μετάφραση αυτή, που άρχισε πριν από χρόνια έχε, σήμερα, που ολοκληρώθηκε και εκδόθηκε, ιδιαίτερη πολιτική σημασία, καθώς ένα μεγάλο μέρος των Ευρωπαίων είναι παραπληροφορημένοι ή ανενημέρωτοι για τις πραγματικές σχέσεις και την ιστορία Ελλήνων και Τούρκων.
- Ποιες είναι οι αιτίες της ενδοοικογενειακής βίας, ιδιαίτερα ενάντια στις γυναίκες; Σε σχετική έρευνα του «ευρωβαρόμετρου» οι Ευρωπαίοι, άντρες και γυναίκες, απέδωσαν τη βία μέσα στην οικογένεια στις ακόλουθες αιτίες: Αλκοολισμός 96,2%, Τοξικομανία 93,7%, ανεργία 78,5% φτώχεια και κοινωνικός αποκλεισμός 74,6%, υπήρξε ο ίδιος ο δράστης θύμα οικογενειακής βίας 73,2%, γενετική προδιάθεση για άσκηση βίας 64,2%, ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζονται οι γυναίκες από τους άντρες 63,9%, ο τρόπος που κατανέμονται οι εξουσίες ανάμεσα στα δυο φύλα 59%, χαμηλό μορφωτικό επίπεδο 57,1%, ΜΜΕ 48,6%, θρησκευτικές πεποιθήσεις 47%, προκλητική συμπεριφορά των γυναικών 46,1%.
Επιμέλεια:
Αλίκη ΞΕΝΟΥ- ΒΕΝΑΡΔΟΥ