ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ - ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ -ΠΡΙΣΤΙΝΑ.-

Την επόμενη βδομάδα, επιφυλάσσεται να αποφασίσει το ΝΑΤΟ την ενίσχυση των πολυεθνικών στρατευμάτων της «ΚΦΟΡ» στο Κοσσυφοπέδιο. Οπως δήλωσε ο γγ του ΝΑΤΟ, Τζορτζ Ρόμπερτσον, για την ώρα, η κατάσταση στην περιοχή είναι «ελεγχόμενη» και γι' αυτό δεν αποφασίστηκε το περασμένο 24ωρο στις Βρυξέλλες η ενίσχυση των πολυεθνικών στρατευμάτων της «ΚΦΟΡ». «Οι δυνάμεις που έχει στη διάθεσή του ο διοικητής, Γερμανός στρατηγός Κλάους Ράινχαρντ, είναι αρκετές», είπε χαρακτηριστικά ο γγ του ΝΑΤΟ. Ωστόσο, παρά το παραπάνω αποτέλεσμα, η χτεσινή συνεδρίαση του Μόνιμου Συμβουλίου πρεσβευτών του ΝΑΤΟ δε στερούνταν ενδιαφέροντος.

Πρώτον, διαπιστώθηκε πως το ΝΑΤΟ εμφανίζεται γεμάτο αυτοπεποίθηση, όμως επί της ουσίας είναι σε κατάσταση ετοιμότητας, με Βρετανία, Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία να πρωτοστατούν στην αποστολή νέων δυνάμεων στην περιοχή. Δεύτερον, αποφασίστηκε, τρόπον τινά, ο «τερματισμός» της άτυπης διχοτόμησης της Κοσόβσκα Μιτροβίτσα, αλλά μελετάται η μεθόδευσή της, με βάση σχέδιο που κατέθεσε ενώπιον των μελών του Συμβουλίου ο διοικητής της «ΚΦΟΡ», Κλάους Ράινχαρντ. Οπερ μεθερμηνεύεται στο ακόλουθο: Η επόμενη εστία έντασης και πιθανότατα μεταλαμπάδευσης της κρίσης στην ευρύτερη περιοχή (Μαυροβούνιο, ΠΓΔΜ, Αλβανία κλπ.) έχει ήδη βρεθεί και ακούει στο όνομα Κοσόβσκα Μιτροβίτσα... Πιθανότατα, λοιπόν, η νέα φωτιά στο φιτίλι να μπει, όταν οι πολυεθνικές δυνάμεις θα επιχειρήσουν να «βοηθήσουν» την επιστροφή Κοσσοβάρων Αλβανών που εγκατέλειψαν τις εστίες τους στο σερβικό τομέα της Κοσόβσκα Μιτροβίτσα, λίγες μέρες μετά την αιματηρή επίθεση με ρουκέτα σε λεωφορείο της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στις 2 Φλεβάρη.

«Το πρώτο σημείο που θέλω να επισημάνω είναι πως η κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο είναι υπό έλεγχο. Η κατάσταση στη Μιτροβίτσα σήμερα είναι ήρεμη. Η πόλη αυτή είναι μία πιθανή εστία έντασης. Οπως φάνηκε, την τελευταία έκρηξη βίας, την αντιμετωπίσαμε γρήγορα και αποφασιστικά», δήλωσε χτες το απόγευμα ο γγ του ΝΑΤΟ, μετά τον τερματισμό της συνεδρίασης του Μονίμου Συμβουλίου στις Βρυξέλλες. Οπως έγινε γνωστό, ενώπιον των πρεσβευτών των μελών του ΝΑΤΟ, ο απερχόμενος διοικητής των δυνάμεων του Συμφώνου στην Ευρώπη, Αμερικανός στρατηγός Κλαρκ, επανεμφανίστηκε (για δεύτερη φορά αυτή τη βδομάδα), υποστηρίζοντας την ενίσχυση των πολυεθνικών δυνάμεων με την αποστολή τριών ταξιαρχιών (τουλάχιστον 1.800 με 2.000 άνδρες). Σύμφωνα με ΝΑΤΟικούς αξιωματούχους, που επικαλείται το Ασοσιέιτεντ Πρες, σε σχετική του ανταπόκριση απ' τις Βρυξέλλες, σ' αυτό του το αίτημα συνάντησε τη θετική, αν όχι ενθουσιώδη, ανταπόκριση της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Βρετανίας. Οπως, όμως, σημειώνει το παραπάνω πρακτορείο, «το Συμβούλιο, όπως άλλωστε αναμενόταν, δεν αποφάσισε (χτες) το αίτημα του Κλαρκ, μια που η Στρατιωτική Επιτροπή του ΝΑΤΟ διατάχτηκε να εκτιμήσει τις ανάγκες σε στρατιώτες και να κάνει αναφορά στην επόμενη συνεδρίαση του Μονίμου Συμβουλίου Πρεσβευτών του Συμφώνου» (μέσα στην ερχόμενη βδομάδα). Εχει σημασία σ' αυτό το σημείο να παραθέσουμε τη σχετική δήλωση του εκπροσώπου του αμερικανικού Πενταγώνου, Κεν Μπέικον. Οπως είπε, η βούληση για ενίσχυση της αμερικανικής παρουσίας στο Κοσσυφοπέδιο με την αποστολή ανδρών από το 24ο Εκστρατευτικό Σώμα Πεζοναυτών υπάρχει, αλλά θα αποφασιστεί εφόσον κριθεί απαραίτητη. Ο ίδιος υπογράμμισε πως η δύναμη αυτή βρίσκεται ήδη σε προγραμματισμένη αποστολή και κατευθύνεται προς τη Μεσόγειο!

Επιπλέον, στη συνεδρίαση του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, σημειώθηκαν επικριτικά σχόλια προς κάποιες χώρες (δεν έγινε γνωστό ποιες) που συμμετέχουν στην (δύναμης 37.000 ανδρών) «ΚΦΟΡ», επειδή, λέει, υπαναχώρησαν στις αρχικές δεσμεύσεις τους, οδηγώντας σε πλήρη αποδυνάμωση έναν αριθμό ταξιαρχιών. Κατά ανώνυμους ΝΑΤΟικούς αξιωματούχους, αυτό το γεγονός «περιορίζει την ικανότητα των διοικητών της ΚΦΟΡ να επιτύχουν την ταχύτερη "αναδιανομή" και αναδίπλωση των δυνάμεων εντός του Κοσσυφοπεδίου».

«Σχέδιο τεσσάρων σημείων» για την Κοσόβσκα Μιτροβίτσα...

ΝΑΤΟικός αξιωματούχος, που συμμετείχε στην παραπάνω συνεδρίαση του Μονίμου Συμβουλίου του ΝΑΤΟ και θέλησε να τηρήσει την ανωνυμία του, δήλωσε σε ξένα πρακτορεία πως ο διοικητής της «ΚΦΟΡ», στρατηγός Ράινχαρντ, παρουσίασε στο συμβούλιο ένα σχέδιο τεσσάρων σημείων για τη σταθερότητα στην Κοσόβσκα Μιτροβίτσα. Οπως σημείωσε, το σχέδιο αυτό «θα απομονώνει την Κοσόβσκα Μιτροβίτσα από τα ταραχοποιά στοιχεία που προέρχονται από τη Σερβία, ενώ παράλληλα θα βοηθά στον έλεγχο της πρόσβασης που μπορεί να έχουν από τις περιοχές νότια του Κόσσοβου.Ο ίδιος πρόσθεσε πως ο στρατηγός Ράινχαρντ παρουσίασε στο συμβούλιο ένα σχέδιο τεσσάρων σημείων για τη «σταθερότητα στην Κοσόβσκα Μιτρόβιτσα». Το σχέδιο αυτό θα την απομονώνει από τα «ταραχοποιά στοιχεία που προέρχονται από τη Σερβία», ενώ παράλληλα θα «βοηθά στον έλεγχο της πρόσβασης που μπορεί να έχουν από περιοχές νότια του Κόσσοβου».

Οπως καταγράφει η ανταποκρίτρια του Ασοσιέιτεντ Πρες στην Κοσόβσκα Μιτροβίτσα. αναφερόμενη εμμέσως πλην σαφώς στο παραπάνω σχέδιο του στρατηγού Ράινχαρντ, πιθανό σημείο έντασης θα δημιουργηθεί, όταν οι Σέρβοι και άλλες μειονότητες, που έχουν μετακομίσει στα διαμερίσματα που εκκένωσαν πρόσφατα Κοσσοβάροι Αλβανοί στο σερβικό τομέα της πόλης, αναγκαστούν να μετακινηθούν από τις πολυεθνικές δυνάμεις. Σύμφωνα, μάλιστα, με τον ειδικό απεσταλμένο της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Ντένις Μακ Ναμάρα, «η βοήθεια στην επιστροφή των Κοσσοβάρων Αλβανών στη Μιτροβίτσα θέλει πολύ προσεκτικό σχεδιασμό». Ο Μακ Ναμάρα πρόσθεσε πως απαραίτητες προϋποθέσεις είναι «να βρεθούν άνθρωποι που θέλουν να επιστρέψουν, και έπειτα να υπάρχουν οι αναγκαίες εγγυήσεις ασφάλειας»...

Πάντως, την ίδια ώρα, οι Σέρβοι κάτοικοι της Κοσόβσκα Μιτροβίτσα αντιτίθενται έντονα, όχι τόσο στην ενίσχυση των εκεί πολυεθνικών δυνάμεων(!), όσο στο ενδεχόμενο πραγματοποίησης της παραπάνω σχεδιαζόμενης επιχείρησης. Στη διάρκεια χτεσινής συγκέντρωσης διαμαρτυρίας 5.000 Σέρβων της πόλης, ο Ολιβερ Ιβάνοβιτς εξέφρασε τη διαμαρτυρία του για τη στάση ΟΗΕ και ΝΑΤΟ, λέγοντας πως οι δυνάμεις αυτές ενδιαφέρονται περισσότερο για την επιστροφή μερικών δεκάδων Αλβανών στην περιοχή, παρά για τις δεκάδες χιλιάδες Σέρβων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους πριν και μετά την εγκατάσταση της «ΚΦΟΡ» στο Κοσσυφοπέδιο. Ο ίδιος κατέληξε σημειώνοντας: «Ομως, δεν τίθεται ζήτημα για τουλάχιστον ένα πράγμα... Οι Σέρβοι θα παραμείνουν εδώ! Ισως μερικοί να προσπαθήσουν να αποσταθεροποιήσουν την εδώ κατάσταση, αλλά δε θα τους αφήσουμε»...

Ανοιχτή αφήνει ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Α.Τσοχατζόπουλος την προοπτική για παραπέρα ελληνική στρατιωτική εμπλοκή στα ΝΑΤΟικά σχέδια για τη Γιουγκοσλαβία, με επίκεντρο το Κοσσυφοπέδιο, ενώ εξέφρασε την ανησυχία του για την εξέλιξη της κατάστασης.

Σε ερώτηση για το ενδεχόμενο νέας αποστολής ελληνικών στρατευμάτων στο Κοσσυφοπέδιο, δεν το απέκλεισε και μίλησε με γρίφους, λέγοντας ότι «κανένας επιπρόσθετος στρατιώτης από την πλευρά των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων δεν πρόκειται να αναγκαστεί ούτε και πρόκειται να του ζητηθεί να πάει στο Κόσσοβο». Δηλαδή όσοι πάνε θα πάνε «εθελοντικά», όπως βέβαια έχουν πάει και οι 1.200 που υπηρετούν σήμερα. Ο Α. Τσοχατζόπουλος έσπευσε να διαβεβαιώσει ότι «η Ελλάδα είναι από τις πρώτες χώρες που ανταποκρίθηκαν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, από την πρώτη στιγμή που άρχισε η εφαρμογή της απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας για ειρήνευση στο Κόσσοβο».

Οταν δε ρωτήθηκε για το αν θα αλλάξουν τα καθήκοντα που εκτελεί η Ελληνική Δύναμη στο Κόσσοβο απάντησε με ένα «δε νομίζω» και ουσιαστικά παρέπεμψε στο ΝΑΤΟ αφήνοντας να εννοηθεί ότι από εκεί περιμένει εντολές. Είπε συγκεκριμένα: «Δε νομίζω, μέχρι στιγμής. Πρόσφατα, είχα μια επαφή με τον επικεφαλής της KFOR και δε βλέπω τέτοια πράγματα. Χθες ήταν στην Ελλάδα, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, ο οποίος τόνισε τη σημασία του ρόλου των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στο Κόσσοβο, λέγοντας ότι είναι καθοριστικός και ότι δεν μπορεί να υπάρξει αλλαγή. Απεναντίας, τις δυνατότητες που έχει η Ελλάδα και τα όσα έχει προσφέρει, καμία άλλη χώρα δεν μπορεί αυτήν τη στιγμή να προσφέρει στη λειτουργία της πολυεθνικής δύναμης του ΟΗΕ».

Ο Α.Τσοχατζόπουλος εμφανίστηκε ανήσυχος για την πορεία των πραγμάτων στα Βαλκάνια και έκανε λόγο για μακροχρόνια παραμονή των ΝΑΤΟικών δυνάμεων στην περιοχή. «Είστε πολύ αισιόδοξοι, είπε, αν νομίζετε ότι μέσα σε πέντε χρόνια θα τελειώσει η υπόθεση των κρίσεων στα Βαλκάνια. Επειδή εμένα μου αρέσει να λέω τα πράγματα με το όνομά τους, ας μην έχουμε την ψευδαίσθηση, ότι η παρουσία πολυεθνικών στρατιωτικών δυνάμεων δε θα είναι απαραίτητη για πολύ περισσότερο χρονικό διάστημα. Μην ξεχνάμε, ότι έχουμε αυτή τη στιγμή στα Βαλκάνια δύο κράτη, ουσιαστικά υπό τη μορφή στρατιωτικών προτεκτοράτων και άλλα δύο επίσης με στρατιωτική παρουσία». Προφανώς τα δύο κράτη προτεκτοράτα είναι η Βοσνία και το Κοσσυφοπέδιο και τα άλλα δύο κράτη με ξένη στρατιωτική παρουσία η Αλβανία και η ΠΓΔΜ.

Ανησυχία ωστόσο επικρατεί και στα στρατιωτικά επιτελεία όπου εκφράζεται ο φόβος για μια ενδεχόμενη προβοκάτσια στο Κοσσυφοπέδιο που θα πυροδοτήσει ευρύτερη στρατιωτική εμπλοκή. Μάλιστα επισημαίνεται ότι υπάρχουν πληροφορίες περί μετακίνησης ένοπλων ομάδων αλβανοφώνων από την ΠΓΔΜ προς το Κοσσυφοπέδιο οι οποίοι προετοιμάζουν επεισόδια. Για το σκοπό αυτό αναμένεται η ενίσχυση της KFOR με νέα στρατεύματα και όπλα τα οποία κατά κύριο λόγο θα διέλθουν από το ελληνικό έδαφος.

Υπέρ της ενίσχυσης των δυνάμεων κατοχής του ΝΑΤΟ στο Κοσσυφοπέδιο, αλλά και υπέρ του δυναμώματος των κυρώσεων σε βάρος «συγκεκριμένων προσώπων» στη Σερβία, τάχθηκε ο Κ. Καραμανλής, μιλώντας χθες στο συνέδριο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος που πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη. Παράλληλα, ο πρόεδρος της ΝΔ δεν έκρυψε ότι το κόμμα του, με τη βοήθεια του ΕΛΚ έχει αναλάβει να «επιμορφώσει» στελέχη «αδελφών» κομμάτων από τις βαλκανικές χώρες, σε ό,τι αφορά «τη λειτουργία των θεσμών και τη δημοκρατική διακυβέρνηση»!