Να «δικαιώσει» την πολιτική της για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις επιχειρεί η κυβέρνηση, αξιοποιώντας μια φραστική «χειρονομία καλής θέλησης» εκ μέρους του προέδρου της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης για άρση του «κάζους μπέλι» («casus belli» - αιτία πολέμου).

Η ελληνική κυβέρνηση, παρόλο που ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών αποσαφήνισε ότι δεν αλλάζει η πολιτική της Τουρκίας στο Αιγαίο, έσπευσε να διογκώσει τη σημασία της δήλωσης του Τούρκου αξιωματούχου. Η αντίδραση αυτή της ελληνικής κυβέρνησης προδίδει την αγωνία της να αποδείξει ότι τάχα η μέχρι τώρα πολιτική της «φέρνει αποτελέσματα» στην κατεύθυνση της «εξομάλυνσης των σχέσεων» μεταξύ των δύο χωρών, αν και αυτό δεν προκύπτει ούτε από τις «διερευνητικές επαφές» για το Αιγαίο ούτε από το Κυπριακό. Μέχρι τώρα η κυβέρνηση έχει στηρίξει άνευ όρων και ανταλλαγμάτων την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και γι' αυτό επιζητά εναγωνίως κάποια χειρονομία καλής θέλησης από την «άλλη πλευρά». Αυτός είναι ο λόγος που έσπευσε να αδράξει τη χτεσινή δήλωση του προέδρου της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, θέλοντας να στείλει ένα μήνυμα ενόψει της επίσημης επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών, Π. Μολυβιάτη, στην Αγκυρα, την ερχόμενη εβδομάδα.

Τη δήλωση του Τούρκου αξιωματούχου χαιρέτισε με δήλωσή του ο ίδιος ο Π. Μολυβιάτης, επισημαίνοντας ότι αποτελεί σημαντικό βήμα για τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, προεξοφλώντας μάλιστα ότι τη θέση του τη συμμερίζεται και η τουρκική κυβέρνηση. «Σταθερή επιδίωξη της χώρας μας είναι η συνεχής βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και πιστεύω ότι και η τουρκική κυβέρνηση συμμερίζεται αυτήν τη θέση και επιθυμεί και εκείνη μια νέα περίοδο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις», αναφέρει στη δήλωσή του ο Ελληνας ΥΠΕΞ, εκτιμώντας ότι «η δήλωση του προέδρου της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, όπως αυτή μεταδόθηκε από τα ΜΜΕ, αποτελεί σημαντικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση». Αναφερόμενος στο επικείμενο ταξίδι του στην Αγκυρα και στη συνάντησή του με τον Τούρκο ομόλογό του, Αμπντουλάχ Γκιουλ, είπε ότι σκοπός είναι «να επιβεβαιώσουμε τη βούλησή μας αυτή για περαιτέρω βελτίωση των σχέσεών μας».

Ο ίδιος όμως ο Α. Γκιουλ είχε φροντίσει να ξεκαθαρίσει ότι δεν αλλάζει η πολιτική της τουρκικής κυβέρνησης για το Αιγαίο.

Απαντώντας ο Τούρκος υπουργός σε ερώτηση αν η ανακοίνωση του προέδρου της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης συνιστά «αλλαγή της τουρκικής πολιτικής των τελευταίων 30 χρόνων», όπως σχολίαζαν οι τουρκικές εφημερίδες χτες, είπε: «Η πολιτική της Τουρκίας στα θέματα του Αιγαίου είναι γνωστή και δεν υπάρχει αλλαγή σε αυτό»... «Θέλουμε να λύσουμε τα προβλήματα μεταξύ των δυο χωρών, σύμφωνα με τα συμφέροντα και των δυο χωρών. Και οι δυο χώρες έχουν ξεκινήσει θετικές προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση», συμπλήρωσε ο Α. Γκιουλ.

Νωρίτερα ο πρόεδρος της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, Μπουλέντ Αρίντς, είχε προτείνει την άρση του «casus belli» για το ενδεχόμενο επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια στο Αιγαίο. Τη δήλωση αυτή έκανε στους διευθυντές του τουρκικού Τύπου στην Αγκυρα. Ο Μπ. Αρίντς είπε ότι θα πρέπει πλέον να καταργηθεί η απόφαση που είχε ληφθεί το 1995 από την τουρκική Εθνοσυνέλευση για την παρεμπόδιση της επέκτασης των χωρικών υδάτων από την Ελλάδα στο Αιγαίο σε 12 μίλια. Ο ίδιος υπενθύμισε πως το 1995 ο τότε αντιπρόεδρος της Βουλής, Καμέρ Γκεντς, που διηύθυνε τη συγκεκριμένη συνεδρίαση της Εθνοσυνέλευσης, δεν είχε θέσει το θέμα σε ψηφοφορία, και τόνισε: «Απ' ό,τι καταλαβαίνω εγώ, το "casus belli" είναι "αιτία πολέμου" και η απόφαση αυτή φαίνεται ότι έχει δημιουργήσει ενόχληση στη Βουλή των Ελλήνων... Γι' αυτό το λόγο δεν μπόρεσε να εμπεδωθεί ένα κλίμα φιλίας. Εγώ εξέτασα το θέμα. Στην ουσία δεν πρόκειται ούτε για απόφαση. Κάποιος είπε να θέσουμε το θέμα αυτό σε ψηφοφορία, αλλά ο αντιπρόεδρος της Βουλής, Καμέρ Γκεντς, δεν το έθεσε σε ψηφοφορία. Αυτό θα πρέπει να εξεταστεί», πρόσθεσε.

Την ικανοποίησή της για τη δήλωση του Τούρκου ομολόγου της εξέφρασε με δήλωσή της η πρόεδρος της Βουλής, Αννα Μπενάκη -Ψαρούδα, σημειώνοντας ότι «το θέμα αυτό το έχουμε άλλωστε θίξει σε συνάντησή μας, που έγινε σε πνεύμα φιλίας και συνεννόησης».

Το απόγευμα χτες ο Μπ. Αρίντς επανήλθε με νεότερες δηλώσεις του, επιχειρώντας να υποβαθμίσει το θέμα λέγοντας ότι «εγώ απλά έκανα μια διαπίστωση στη διάρκεια μιας κουβέντας» και χαρακτηρίζοντας «φιλικό προς την Ελλάδα» το ψήφισμα της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης για το «casus belli».

Απαντώντας σε ερωτήσεις για το αν τίθεται θέμα αλλαγής στη θέση της Τουρκίας να θεωρεί «αιτία πολέμου» την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στο Αιγαίο στα δώδεκα μίλια, ο Αρίντς σημείωσε ότι «στις 8 Ιούνη 1995 διαβάστηκε στην Εθνοσυνέλευση ένα ψήφισμα. Το ψήφισμα αυτό είναι η διατύπωση της αντίδρασης της Τουρκίας σχετικά με την επέκταση των χωρικών υδάτων της Ελλάδας στα δώδεκα μίλια. Διότι, αν η Ελλάδα είχε επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα δώδεκα μίλια, η Τουρκία, προκειμένου να ανοιχτεί στα διεθνή ύδατα, θα έπρεπε να περάσει από τα ελληνικά ύδατα. Το ψήφισμα, που χαρακτήριζε απαράδεκτη την κατάσταση αυτή, είχε υπογραφεί από τους κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους όλων των κομμάτων».

Ο Αρίντς σημειώνει ότι «πρόκειται για φιλικό ψήφισμα. Ο τότε προεδρεύων της Εθνοσυνέλευσης, απευθυνόμενος στο Σώμα είχε πει ότι το εν λόγω ψήφισμα είναι φιλική προειδοποίηση προς την Ελλάδα».

Εξάλλου ο ίδιος, αναφερόμενος στις δηλώσεις του που δημοσιεύονται σήμερα στον τουρκικό Τύπο και αναφέρονται στο ψήφισμα αυτό, υπογραμμίζει ότι «απλώς έκανα μια διαπίστωση κατά τη διάρκεια κουβέντας» και προσθέτει: «Προκειμένου να σημειώσουμε επιτυχία στο διπλωματικό τομέα, μπορεί να γίνει επανεκτίμηση των συνθηκών, κι αν χρειαστεί να γίνουν αμοιβαίες ανακοινώσεις. Εξάλλου εγώ είμαι σε συνεχή επαφή με το υπουργείο εξωτερικών».

Η ελληνοκυπριακή πλευρά επιδιώκει το συντομότερο δυνατό την επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών, χωρίς ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα και επιδιαιτησίες, με στόχο μια συμφωνημένη λύση του Κυπριακού. Αυτό τόνισε χτες ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ, Δημήτρης Χριστόφιας. Υπογράμμισε δε ότι η δημιουργία σωστών προϋποθέσεων έχει τεράστια σημασία, δεδομένου ότι θα ήταν ισχυρό πλήγμα μια νέα αποτυχία εξεύρεσης λύσης. Πρόσθεσε ότι το ΑΚΕΛ εργάζεται σκληρά, σε συνεργασία με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Τάσσο Παπαδόπουλο, και το Εθνικό Συμβούλιο, για τη δημιουργία αυτών των προϋποθέσεων.

«Εργαζόμαστε για να πείσουμε για την ανάγκη να επέλθουν οι ουσιαστικές αλλαγές στο σχέδιο, που θα επιτρέψουν και στους Ελληνοκυπρίους να το αποδεχτούν», είπε ο Δ. Χριστόφιας. Συμπλήρωσε ότι οι αλλαγές που επιδιώκονται δεν αλλοιώνουν τη φιλοσοφία του σχεδίου και ούτε αφαιρούν δικαιώματα από την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Στοχεύουμε, είπε, σε λύση που θα εξυπηρετεί Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους και όχι τους οποιουσδήποτε ξένους. Σημείωσε ότι το ΑΚΕΛ αποδίδει μεγάλη σημασία στις επαφές με τα τουρκοκυπριακά κόμματα που πιστεύουν στην επανένωση της Κύπρου.

Ο Δημήτρης Χριστόφιας μιλούσε σε συνέντευξη Τύπου, στην οποία παρουσιάστηκαν οι θέσεις της Κεντρικής Επιτροπής για τα ογδοντάχρονα του ΑΚΕΛ. Οπως ανέφερε, η ογδοντάχρονη πορεία του κόμματος δικαίωσε πέρα για πέρα τους πρωτοπόρους που πήραν τη μεγάλη απόφαση για την ίδρυσή του και διαβεβαίωσε ότι το ΑΚΕΛ θα συνεχίσει να δικαιώνει και να τιμά τις προσδοκίες του λαού. Δήλωσε ακόμα ότι θα γίνουν αλλαγές, «φρεσκάρισμα» και θα υπάρξει περαιτέρω ανανέωση στο ΑΚΕΛ.

Στο μεταξύ, ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Ιακώβου, κάλεσε τα Ηνωμένα Εθνη να στείλουν αξιωματούχο τους στην Κύπρο για να διερευνήσει τις προοπτικές συνομιλιών για το Κυπριακό. Σχολιάζοντας τις προχτεσινές δηλώσεις του Κόφι Ανάν, ότι σε αυτό το στάδιο δεν είναι βέβαιο αν τα Ηνωμένα Εθνη θα στείλουν κάποιον ή κάποιους στη Νέα Υόρκη για να συζητήσουν μαζί του, ή εάν θα στείλει ο ίδιος απεσταλμένο, ο Γ. Ιακώβου είπε: «Γνωρίζοντας κάποιος πώς εργάζονται τα Ηνωμένα Εθνη, ο μοναδικός τρόπος προόδου στο Κυπριακό είναι η αποστολή υψηλόβαθμου στελέχους στην Κύπρο, για να μελετήσει το θέμα με τις δύο πλευρές». Ο υπουργός πρόσθεσε πως από τις δηλώσεις του Ανάν μπορεί κάποιος να συμπεράνει ότι ο ίδιος θα αναλάβει την πρωτοβουλία με τη συμμετοχή των δύο μερών στη Νέα Υόρκη.

Ο σημερινός “Ριζοσπάστης” έχει σοβαρές ελλείψεις και δεν έχει όλα όσα έγραψαν χτες οι συντάκτες του, για τις εξελίξεις στη χώρα μας και σ’ όλο τον κόσμο.

Ενα ξαφνικό και σοβαρό τεχνικό πρόβλημα στη μηχανοργάνωση της εφημερίδας και, μάλιστα, τις βραδινές ώρες, όταν πλέον ήταν αδύνατη πρακτικά η αντιμετώπισή του, δεν μας επέτρεψε να φτάσει και σήμερα ο “Ριζοσπάστης” ολόκληρος και πλήρως ενημερωμένος στα χέρια σας.

Ζητάμε την κατανόηση των αναγνωστών της εφημερίδας μας.