1. Τζερόμ Μάλετ. Αριθμός κρατουμένου: CP 43. Ημερομηνία γέννησης: 1/1/1959. Τόπος γέννησης: Σεντ Λιούις, Μιζούρι. Ανθρωποκτονία εκ προθέσεως. Ημερομηνία καταδίκης: 4/3/1986. Ποινή: Εκτέλεση με θανατηφόρο ένεση. Εκτελέστηκε στις 11 Ιουλίου 2001.
Ερώτηση: «Τι θα έλεγες σήμερα στον εαυτό σου αν ήσουν δεκαέξι ή δεκαοκτώ χρονών; Θα ακολουθούσες τις συμβουλές σου;».
Απάντηση: «Στα δεκάξι μου ήμουν σκέτο αγρίμι. Δεν ξέρω αν θα υπάκουγα. Εξαρτάται όμως κι από το ποιος θα μου μιλούσε. Στη γειτονιά μου χρήματα είχαν μόνο οι έμποροι ναρκωτικών, οι εγκληματίες. Ολοι όσοι δούλευαν σκληρά και τίμια, με το ζόρι τα έβγαζαν πέρα. Αν όμως κάποιος, ένας γιατρός ή δικηγόρος, ας πούμε, ερχόταν και μου έλεγε: Κοίτα, είμαι δικηγόρος, έχω καλό αυτοκίνητο, ωραίο σπίτι, κάνω ταξίδια, και το μόνο που χρειάζεται να κάνεις για να τα έχεις όλα αυτά είναι να πας στο σχολείο - ίσως τον άκουγα. Ποτέ όμως δεν είχα κανέναν να μου μιλήσει έτσι».
2. Χάρβεϊ Λι Γκριν. Αριθμός κρατουμένου: 0154557. Ημερομηνία γέννησης: 9/10/1960. Τόπος γέννησης: Γκρίνβιλ, Βόρεια Καρολίνα. Εγκληματικές πράξεις: Δύο κατηγορίες για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως. Σε πτέρυγα θανατοποινιτών από τις 4/9/1992. Εκτελέστηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 1999.
Ερώτηση: «Δεν έχεις καθόλου προσδοκίες από τη ζωή;».
Απάντηση: «Θέλω να πω ότι δεν μπορείς να περιμένεις κάτι που σε άλλες συνθήκες θα είχες κανονικά. Αλλά για τη ζωή έχω προσδοκίες, θέλω να ζήσω. Περιμένω να βγω εκεί έξω και ν' αποδείξω στην κοινωνία ότι έκανε λάθος να με καταδικάσει σε θάνατο. Δεν έχει κανένα νόημα, δε χρησιμεύει σαν αποτρεπτικό μέσο, και υπάρχουν πάμπολλες περιπτώσεις εκεί έξω πολύ χειρότερες από τη δική μου. Αλλά δεν είμαι πραγματικά θυμωμένος με κανέναν γι' αυτό. Εφτασα στο σημείο να μη νιώθω πια θυμό. Πιστεύω πως ο Κύριος θα με βοηθήσει να το αντέξω».
3. Γουίλιαμ Κουεντίν Τζόουνς. Αριθμός κρατουμένου:0219316. Ημερομηνία γέννησης: 29/8/1968. Τόπος γέννησης: Βαλτιμόρη, Μέριλαντ. Εγκληματική ενέργεια: Ανθρωποκτονία εκ προθέσεως. Ημερομηνία καταδίκης: 3/11/1987. Ποινή: Εκτέλεση με θανατηφόρο ένεση. Εκτελέστηκε στις 22 Αυγούστου 2003.
Ερώτηση: «Ξέρεις με ποιόν τρόπο θα πεθάνεις;».
Απάντηση: «Οχι. Ξέρω όμως ότι δε ζω πια. Δε γνωρίζω ποια ακριβώς είναι η διαδικασία, ξέρω μόνο ό,τι βλέπω. Αντιλαμβάνομαι ότι με δένουν με λουριά. Εγραψα κι ένα ποίημα γι' αυτό. Είναι σ' ένα απ' τα βιβλία που έχω γράψει. Λέγεται "Μια βροχερή μέρα».
Ερώτηση: «Πώς ξέρεις ότι έβρεχε;».
Απάντηση: «Αν είχες μείνει εδώ όσο κι εγώ, θα ήξερες ότι τις περισσότερες φορές που εκτελούν κάποιον βρέχει. Αν όχι την ίδια νύχτα, σίγουρα την επόμενη μέρα».
4. Λιρόι Οραντζ. Ημερομηνία γέννησης: 20/7/1950. Τόπος γέννησης: Σικάγο, Ιλινόις. Ημερομηνία καταδίκης: 29/5/1985. Εγκληματικές πράξεις: Τέσσερις ανθρωποκτονίες εκ προθέσεως, θανατηφόρος εμπρησμός. Ποινή: Εκτέλεση με θανατηφόρο ένεση. Αποφυλακίστηκε στις 10 Ιανουαρίου 2003.
Ερώτηση: «Εχεις εκτίσει μια πολύ μεγάλη ποινή για ένα έγκλημα που, όπως λες, δε διέπραξες, εξαιτίας μιας ομολογίας την οποία, όπως λες, σου απέσπασαν με βασανιστήρια, θα πρέπει να είσαι πολύ θυμωμένος».
Απάντηση: «Είμαι, όχι όμως όσο ήμουν τότε. Αν επιτρέπεις στον εαυτό σου να φθείρεται, δε θα είσαι πια ικανός για τίποτε, θα είσαι συνέχεια και πάντα θυμωμένος. Προσπαθώ όσο μπορώ να βοηθώ τα παιδιά και τα εγγόνια μου. Αρχιζα να ζωγραφίζω για χόμπι. Τώρα αισθάνομαι ότι η ζωή μου είναι πιο γεμάτη. Εχω κάποια συμπαράσταση».
Τα πορτρέτα μαζί με τις μίνι συνεντεύξεις των μελλοθανάτων τα συνάντησα εντελώς ξαφνικά στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη. Δυστυχώς η έκθεση του Τοσκάνι έχει πια τελειώσει. Μεταφέρω απλώς ό,τι είδα: την αλήθεια ενός κόσμου που συστηματικά αποσιωπάται.
...μαραζώνει η «Μόσφιλμ» |
Τα μεγάλα μεγέθη της Ρωσίας σε οπτικοακουστικές υποδομές, αλλά και ο πληθυσμός της, είναι εν δυνάμει «χρυσωρυχείο» για το ξένο, αλλά και το ντόπιο κεφάλαιο, ωστόσο ο ανταγωνισμός μεταξύ των δύο (αλλά και στο εσωτερικό τους) γίνεται στο φόντο της «ιδιαιτερότητας» της Ρωσίας σε ό,τι αφορά στην «πειρατεία» των DVD: Σύμφωνα με εκτιμήσεις που δημοσιεύονται στη διαδικτυακή ρωσική εφημερίδα «gazeta.ru», οι «πειρατές» ελέγχουν το 92% της αγοράς, ποσοστό που «μεταφράζεται» σε περίπου 20-25 εκατομμύρια παραγόμενα DVD ετησίως!
Οπως, όμως, έχουμε ξαναγράψει στο «Ρ», η «πειρατεία» - αναμενόμενο αποτέλεσμα της λειτουργίας της καπιταλιστικής αγοράς και κάθε άλλο παρά «παθογένεια» ή «φαινόμενο» όπως το θέλουν οι πολυεθνικές - χρησιμοποιείται από τις εταιρίες είτε για να «ιδεολογικοποιούν» την κερδοσκοπία τους, είτε για να χτυπήσουν τις ανεξάρτητες κινηματογραφικές παραγωγές.
Το ότι «πειρατεία» και καπιταλιστική «νομιμότητα» μπορούν να «συνυπάρχουν» - πάντα στο πλαίσιο του κεφαλαιοκρατικού ανταγωνισμού - αποδεικνύεται και από την επιλογή της «Universal Pictures» (UP), του γνωστού, μεγάλου χολιγουντιανού «κολοσσού», να «εγκαινιάσει» την παρουσία της στη Ρωσία με πρώτη «δράση» της την αγορά των DVD, ακριβώς στον «παράδεισο» της «πειρατικής» κόπιας.
«Ανθεί» η «Γιουνιβέρσαλ»... |
Σε αυτό το πλαίσιο, η επιλογή της UP στη Ρωσία δεν είναι και τόσο «παράδοξη» όσο εκτιμά ο αρθρογράφος της «gazeta.ru». Φυσικά οι Αμερικανοί θα συγκρουστούν άγρια με τους ρωσικούς «κολοσσούς» του DVD, κυρίως αυτούς που ήδη έχουν πιάσει «καλές θέσεις», όπως η «Πέρβαγια Βιντεοκομπάνια» που αποτελεί τον αποκλειστικό, σχεδόν, προμηθευτή σε ταινίες του «Πρώτου καναλιού» της κρατικής τηλεόρασης της Ρωσίας, το οποίο έχει πανεθνική, φυσικά, εμβέλεια.
Το γεγονός ότι η UP ανήκει στον όμιλο της NBC Universal, ο οποίος δραστηριοποιείται και στον τομέα των τηλεοπτικών δικτύων, αλλά και των «πάρκων αναψυχής» είναι πολύ πιθανό να σημάνει νέα «έκρηξη» κατασκευής τέτοιων «πάρκων» ομογενοποιημένης «διασκέδασης» στο πρότυπο των γνωστών μας «Village». Για την ιστορία να θυμίσουμε ότι η NBC Universal προέκυψε από τη «σύμπραξη» της «Τζένεραλ Ελέκτρικ» και της «Βιβέντι Γιουνιβέρσαλ» (βλ. «Ρ» 23/5/2004), συστήνοντας έναν νέο «ψυχαγωγικό» κολοσσό.
Αλλωστε, ήδη στη Ρωσία - κυρίως στις μεγάλες πόλεις - οι ξένες πολυεθνικές χτίζουν συνεχώς «πολυ-κινηματογράφους», ενώ εμφανίζονται και σαν συμπαραγωγοί σε ρωσικές «σαπουνόπερες», με εντελώς αντιδραστικό περιεχόμενο τύπου «Φτωχής Αναστασίας» (που προβάλλεται και στην Ελλάδα), στην οποία συμμετέχει η αμερικανική «Columbia pictures». Να θυμίσουμε εδώ ότι μεγάλα και ιστορικά στούντιο της Ρωσίας, όπως το «Λένφιλμ» νοικιάζει την υποδομή του σε ρωσικές ιδιωτικές εταιρίες παραγωγής για να επιβιώσουν, ενώ, στις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ έχουν μπει για τα καλά ξένες εταιρίες παραγωγής που βρίσκουν εκεί πάμφθηνο, αλλά καλά εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό και βέβαια έτοιμες υποδομές.
Η σύγκρουση του ρωσικού και ξένου κεφαλαίου στον τομέα της οπτικοακουστικής, οικιακής διανομής δε θα γίνει, φυσικά, με όρους ποιότητας. Η οικονομική ένδεια της ρωσικής κινηματογραφίας οδηγεί σε μεγάλες εκπτώσεις στο περιεχόμενο, εκτός των εξαιρέσεων που ακόμη δεν είναι σε θέση να συστήσουν ένα είδος «ανεξάρτητου» κινηματογράφου. Παράλληλα, το σημερινό καθεστώς έχει κάνει σαφείς τις προθέσεις του να προωθήσει ένα ρωσικού τύπου μοντέλο «πατρίδα - θρησκεία - οικογένεια», με την ανάλογη εισροή πόρων. Πώς να μην τρίβει τα χέρια του το Χόλιγουντ...