Υπό την πίεση των νοσηρών φαινομένων που ταλανίζουν το χώρο της Δικαιοσύνης, ο υπουργός Αν. Παπαληγούρας εξήγγειλε χτες 12 μέτρα - «ασπιρίνες» για την «καταπολέμηση των φαινομένων διαφθοράς στο χώρο της Δικαιοσύνης». Λες και το πρόβλημα βρίσκει τη λύση του σε αποσπασματικά μέτρα και όχι στην ίδια τη φύση της Δικαιοσύνης και των κυκλωμάτων που δρουν σε αυτήν με την ανοχή και ευθύνη των εκάστοτε κυβερνήσεων.

Προηγουμένως και ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής σε στιλ διαγγέλματος μίλησε για «απαρέγκλιτη απόφαση» της κυβέρνησής του να εξαλείψει τα φαινόμενα αδιαφάνειας και διαφθοράς σε όλους του χώρους του δημόσιου βίου και πως «αυτό ισχύει και για το χώρο της Δικαιοσύνης». Ο Κ. Καραμανλής κάλεσε τους δικαστές να «αποβάλουν από το σώμα τους ελάχιστους επίορκους συναδέλφους τους».

Από τα μέτρα που εξήγγειλε ο υπουργός Δικαιοσύνης προβληματισμούς προκαλεί ο νέος θεσμός του εφέτη - επόπτη ανακριτών, ενώ προς το παρόν ο υπουργός δεν τόλμησε να θίξει το αυτοδιοίκητο των δικαστηρίων, αλλά προτίμησε να συγκροτήσει μια νομοπαρασκευαστική επιτροπή, η οποία θα υποβάλει τις προτάσεις της για το σύστημα διοίκησης των μεγάλων δικαστηρίων, καθώς επίσης τις κρίσεις, τις προαγωγές και τα κριτήρια για τις μεταθέσεις των δικαστών.

Οπως είναι γνωστό, ο θεσμός της αυτοδιοίκησης των δικαστηρίων βρίσκεται όχι μόνο στο στόχαστρο της σημερινής κυβέρνησης, αλλά και της προηγούμενης του ΠΑΣΟΚ, αφού είχε συγκροτηθεί και στο παρελθόν ανάλογη επιτροπή, αλλά τελικά υποχώρησε τότε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ για να μην ανοίξει ένα μέτωπο συγκρούσεων με το δικαστικό κόσμο.

Πάντως, αν η νέα νομοπαρασκευαστική επιτροπή εισηγηθεί την κατάργηση ή τη συρρίκνωση του αυτοδιοίκητου των δικαστηρίων είναι σίγουρο ότι ο δικαστικός κόσμος θα αντιδράσει έντονα. Υπενθυμίζεται ότι ο θεσμός της αυτοδιοίκησης των δικαστηρίων καθιερώθηκε το 1993.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης χτες, όταν ρωτήθηκε για το αυτοδιοίκητο των μεγάλων δικαστηρίων είπε ότι είναι ένα θέμα ανοιχτό και ο ίδιος περιμένει τις προτάσεις, ώστε να διατυπώσει και τις δικές του απόψεις. Ωστόσο, ανέφερε ότι θα υπάρξουν «βελτιωτικές παρεμβάσεις και μεταβολές».

Ειδικότερα με τα νέα μέτρα που εξήγγειλε ο Αν. Παπαληγούρας προβλέπονται τα εξής:

• Εισάγεται ο θεσμός του εφέτη - επόπτη ανακριτή για τα μεγάλα δικαστήρια, προκειμένου να παρακολουθεί και να ελέγχει τη λειτουργία του ανακριτικού έργου.
• Μετατρέπεται από πλημμέλημα σε κακούργημα η δωροδοκία του δικαστή. Η ποινή που θα επιβάλλεται είναι από πέντε μέχρι 10 χρόνια κάθειρξης, ενώ τώρα ισχύει η φυλάκιση από ένα μέχρι πέντε χρόνια. Επίσης ορίζεται χρηματική ποινή από 100.000 μέχρι 1 εκατ. ευρώ.
• Σε βαθμό κακουργήματος θα τιμωρείται και όποιος προσφέρει χρήματα σε δικαστικό λειτουργό.
• Αλλαγές επέρχονται και στην Επιθεώρηση των δικαστικών λειτουργών, καθώς αυξάνεται ο αριθμός των επιθεωρητών και ορίζονται επίκουροι επιθεωρητές.
• Επανέρχεται πάλι το πόθεν έσχες των δικαστών. Βέβαια, δεν πρόκειται για κανένα νέο μέτρο, αλλά τώρα το υπουργείο Δικαιοσύνης υπόσχεται να γίνεται «πραγματικός και εξαντλητικός έλεγχος» και πως θα ενισχυθεί η υπηρεσία ελέγχου με προσωπικό και υλικοτεχνική υποδομή. Επίσης, θα ελεγχθούν οι δηλώσεις του πόθεν έσχες και προηγούμενων ετών.
• Ο δικαστής εις βάρος του οποίου διενεργείται προκαταρκτική πειθαρχική εξέταση παύει να ασκεί τα καθήκοντά του. Οποιος δικαστής καθυστερήσει την έκδοση απόφασης πλέον των οκτώ μηνών θα ελέγχεται πειθαρχικά.
• Αποκλείεται η αντικατάσταση οποιουδήποτε δικαστή έχει κληρωθεί ως μέλος ποινικού δικαστηρίου σε συγκεκριμένη δικάσιμο από άλλο δικαστή, εκτός από εκείνους που έχουν κληρωθεί ως αναπληρωματικοί. Για το λόγο αυτό αυξάνεται ο αριθμός των αναπληρωτών δικαστών.
• Θεσπίζονται αυστηρότερες ποινές για εγκλήματα ψευδορκίας και ψευδούς καταμήνυσης.
• Θα επανελεγχθούν σοβαρές πειθαρχικές υποθέσεις για φαινόμενα διαφθοράς δικαστικών λειτουργών.

Στο μεταξύ, η Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων με χτεσινή της ανακοίνωση, κάλεσε τον υπουργό Δικαιοσύνης να αρχίσει άμεσα διάλογο με τις δικαστικές ενώσεις για να προωθηθούν οι καλύτερες δυνατές λύσεις για τα προβλήματα της Δικαιοσύνης. Σχολιάζοντας τα μέτρα η ΕΔΕ αναφέρει ότι «ως γενικές αρχές» κινούνται σε σωστή κατεύθυνση.

Ανοίγει ο δρόμος για την παραπομπή δικαστικών λειτουργών στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, οι οποίοι εμπλέκονται σε σοβαρές καταγγελίες. Σύμφωνα με πληροφορίες, παραπέμπονται αύριο στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου άλλοι τρεις δικαστικοί λειτουργοί με το ερώτημα της οριστικής απόλυσης. Επίσης, στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου θα παραπεμφθούν για οριστική απόλυση άλλοι τέσσερις εισαγγελείς και δικαστές.

Σύντομα πρόκειται να ασκηθούν περίπου άλλες 11 πειθαρχικές διώξεις για επιμέρους πειθαρχικά παραπτώματα που δε σχετίζονται άμεσα με το δικαστικό παρακύκλωμα. Επίσης, χτες εμφανίστηκε στα δικαστήρια Πειραιά ο αρχιμανδρίτης Ι. Γιοσάκης, ο οποίος πήρε 48ωρη προθεσμία και θα απολογηθεί αύριο.

Στο μεταξύ, ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, απαντώντας σε όσα ακούγονται για τον ίδιο, με αφορμή τα παραδικαστικά κυκλώματα, ανέφερε ότι «στο στόχαστρο σκοτεινών δυνάμεων, βρίσκονται οι εκκλησιαστικοί ηγέτες με σκοπό να καταρρεύσει στην ψυχή του λαού η εμπιστοσύνη προς την Εκκλησία». Για το μπαράζ των αποκαλύψεων είπε ότι «μπορεί να υπάρχουν και μέσα στην Εκκλησία άνθρωποι επίορκοι, όπως υπάρχουν σε όλα τα περιβάλλοντα των ανθρώπων, αλλά δε φταίει σε τίποτα η Εκκλησία που έχει τη δυνατότητα αυτοκάθαρσης».

Δηλώσεις έκανε και ο μητροπολίτης Θεσσαλιώτιδος Θεόκλητος, ο οποίος ανέφερε ότι στόχος των όσων συκοφαντιών ακούγονται, δεν είναι ο ίδιος αλλά ο αρχιεπίσκοπος. Ο Θεόκλητος έχει θέσει με δήλωση του, τον εαυτό του στη διάθεση της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος και έχει ζητήσει «εν λευκώ τη διερεύνηση» των όσων υποθέσεων τον αφορούν.