Αν και μη μέλος του Κόμματος, ας μου επιτραπεί να διατυπώσω ορισμένες σκέψεις πάνω στις Θέσεις για το επερχόμενο συνέδριό του. Ταυτόχρονα θα ήθελα να εκφράσω την ελπίδα μου ότι και άλλοι συνεργαζόμενοι, φίλοι και συνοδοιπόροι του κόμματος, οι οποίοι βλέπουν σ' αυτό τη μοναδική αξιόμαχη, μαζική δύναμη αντίστασης στην καπιταλιστική βαρβαρότητα, θα πράξουν το ίδιο και ότι το κόμμα θα επιδιώξει να αξιοποιήσει αυτή τους τη συμβολή.

Στην πρώτη μου τούτη παρέμβαση θα σταθώ σε ορισμένα ζητήματα που, κατά την άποψή μου, αποτελούν κομβικά σημεία των Θέσεων.

-- Το πρώτο είναι ο ίδιος τους ο τίτλος. Το γεγονός και μόνο ότι οι Θέσεις έχουν στην προμετωπίδα τους το σοσιαλισμό, αν και θα μπορούσε να θεωρηθεί αυτονόητο, με δεδομένη την κατάσταση κρίσης του κομμουνιστικού κινήματος και πιο ειδικά της συντριπτικής πλειοψηφίας των ευρωπαϊκών και όχι μόνο ΚΚ, αποτελεί σημαντικό θετικό στοιχείο. Αυτή η διαπίστωση επιβεβαιώνεται από το περιεχόμενο των θέσεων, όπου ρητά αναφέρεται ο «ρεαλιστικός», «επίκαιρος» και «αναγκαίος» χαρακτήρας του σοσιαλισμού και μάλιστα νοούμενου όχι αποσπασματικά και αυτονομημένα, αλλά «ως πρώτης φάσης της κομμουνιστικής κοινωνίας» (Θέση 18).

Αυτή η θεμελιακή θέση νομίζω ότι θα ενισχυθεί παραπέρα αν:

• Θεμελιωθεί κυρίως μετασυνεδριακά και θεωρητικά το τέλος του ρεφορμισμού και αναδειχτεί ο κομμουνισμός ως η μόνη εφικτή λύση απέναντι στην καπιταλιστική βαρβαρότητα.
• Γίνει ακόμη πιο σαφές ότι ο σοσιαλισμός, όπως έχουν τονίσει οι κλασικοί του μαρξισμού (βλέπε κυρίως «Κριτική του Προγράμματος της Γκότα»), αλλά και ο Λένιν, δεν έχει νόημα παρά μόνο ως «πρώτη φάση», «κατώτερη φάση», «περίοδος προετοιμασίας των συνθηκών», «πρώτο σκαλοπάτι», «πρώτη μορφή», «μη πλήρης μορφή», της κομμουνιστικής κοινωνίας. (Βλέπε Λένιν, Απαντα, τ.27, σελ. 257, τ.30, σελ. 20, τ.33, σελ. 92, τ.38, σελ. 95, τ,39, σελ. 14, τ.40, σελ. 33).
• Διευκρινιστεί ότι ο σοσιαλισμός θα είναι όχι μια εξουσία της ακαθόριστης έννοιας του «πλήθους» του Negri, στην οποία πολύ εύστοχα ασκείται κριτική (θέση 2), ούτε όμως της εξίσου ακαθόριστης έννοιας του λαού, αλλά της σύγχρονης εργατικής τάξης, η οποία και τείνει στα πλαίσια του ταξικού διπολισμού της κοινωνίας, τον οποίο και πάλι διέβλεψαν οι κλασικοί (βλέπε Κεφάλαιο τ.3, σελ. 1086..., και Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος σελ. 21, 32, έκδοσης Διαλεχτών Εργων Μαρξ, Ενγκελς τ.1) και επιβεβαιώνεται από τη σύγχρονη πραγματικότητα, να αποτελέσει τη μεγάλη πλειοψηφία των σύγχρονων κοινωνιών. Ας μην ξεχνάμε ότι οι κλασικοί χρησιμοποίησαν τον όρο της «επαναστατικής δικτατορίας του προλεταριάτου», ακριβώς για να χαρακτηρίσουν αυτή την κατώτερη φάση της κομμουνιστικής κοινωνίας. (Βλέπε «Κριτική του Προγράμματος της Γκότα», σελ. 24, εκδόσεις «Σύγχρονης Εποχής»).
• Γίνει ξεκάθαρο ότι το μέτωπο στοχεύει άμεσα στο σοσιαλισμό και ότι δεν έχει νόημα καμία άλλη μεσολάβηση ανάμεσα σ' αυτόν και το σύγχρονο καπιταλισμό, όχι μόνο διότι, όπως τόνιζε ο Λένιν, ανάμεσα στο σύγχρονο καπιταλισμό και το σοσιαλισμό «δεν υπάρχουν άλλα ενδιάμεσα σκαλοπάτια» (Η καταστροφή που μας απειλεί και πως πρέπει να την καταπολεμήσουμε, Απαντα τ. 34, σελ. 193), αλλά ακόμη, διότι θα ήταν λάθος να καλλιεργείται η ψευδαίσθηση ότι η εργατική τάξη θα πειστεί πιο εύκολα να αγωνιστεί για κάποιο ενδιάμεσο στάδιο, παρά για το σοσιαλισμό. Και όπως τόνιζε και πάλι ο Λένιν, «όποιος θέλει να βοηθήσει τους ταλαντευόμενους, πρέπει να παύσει να ταλαντεύεται ο ίδιος». (Απαντα τ.31, 179).

Δίχως να αρνούμαστε την τεράστια αξία «της πρώτης απόπειρας σοσιαλιστικής οικοδόμησης» (θέση 18), ο χαρακτήρας της οποίας θα πρέπει άλλωστε να μελετηθεί σε βάθος ξεπερνώντας τις όποιες αγκυλώσεις, ξεκαθαρίζουμε ότι ο σοσιαλισμός της εποχής μας, ο σοσιαλισμός της κυριαρχίας της «γενικής διάνοιας» (general intellect) την οποία προφητικά διέβλεψε ο Μαρξ (βλέπε «Χειρόγραφα, (Grundrisse) του 1857-1858, Γαλλική έκδοση των Editions Sociales τ.2, σελ. 193 και επόμενες) δεν είναι δυνατόν να είναι ταυτόσημος με «την απόπειρα» που επιχειρήθηκε κάτω από πολύ πιο δυσοίωνες αντικειμενικές συνθήκες και πιο ειδικά κάτω από μια ανεπαρκέστατη για το πέρασμα στο κομμουνισμό ανάπτυξη των υλικών παραγωγικών δυνάμεων. Από αυτή τη σκοπιά νομίζω, ότι η διατύπωση της θέσης 7, περί του σύγχρονου σοσιαλισμού ως «ιστορικής συνέχειας του σοσιαλισμού που γνωρίσαμε», είναι αν μη τι άλλο άστοχη.

Ενα δεύτερο ζήτημα, το οποίο ήθελα να θίξω, είναι αυτό της θεωρητικής δουλιάς του κόμματος. Από τις Θέσεις προκύπτει η θέληση για αναβάθμιση της θεωρητικής δουλιάς και αυτό είναι θετικό, διότι η αλήθεια είναι ότι σ' αυτόν τον τομέα βρισκόμαστε πολύ πίσω από τις ανάγκες.

Ως προς αυτόν τον τομέα, πέρα από την αναγκαιότητα να ανοίξουν άμεσα μια σειρά θεμελιακά θεωρητικά ζητήματα και μέτωπα, όπως για το χαρακτήρα του σύγχρονου ιμπεριαλισμού και του «εθνοκράτους», το χαρακτήρα της σύγχρονης εργατικής τάξης, τη σχέση αντικειμενικών συνθηκών, υποκειμενικού παράγοντα, το χαρακτήρα του σύγχρονου σοσιαλισμού - κομμουνισμού, θέματα που σχετίζονται με την ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος και άλλα, πόσο μάλλον που το ΚΚΕ καλείται εκ των πραγμάτων να παίξει σ' αυτόν τον τομέα ένα πρωτοπόρο ρόλο σε διεθνές επίπεδο, θα πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι το ζήτημα δεν είναι μόνον ούτε κυρίως «η ιδεολογική θωράκιση των αποφάσεων» (θέση 16), υπό την έννοια της εκ των υστέρων θεωρητικής τεκμηρίωσής τους, αλλά η ανύψωση του θεωρητικού επιπέδου του κόμματος, έτσι ώστε να υπάρχει θεωρητική παραγωγή και συλλογική συμβολή στη διαμόρφωση των αποφάσεων από ένα κόμμα συλλογικό, διανοούμενο στην πράξη, έτσι ώστε πράγματι «η πολιτική του κόμματος [να] είναι επιστήμη» (θέση 34). Αυτό απαιτεί μια μη δογματική, θεολογική σχέση με το μαρξισμό και την αντιμετώπισή του, όχι ως Αγίας γραφής, αλλά ως ζωντανής θεωρίας και εργαλείου.

Ακόμη, θα ήθελα να παρατηρήσω ότι στις Θέσεις δεν υπάρχει καμιά σαφής αναφορά στο θεμελιώδες ζήτημα της αποξένωσης - αλλοτρίωσης της ίδιας της εργατικής τάξης, η οποία και αυτή είναι προϊόν συνολικά του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής και όχι μόνο της «ιδεολογικής πλύσης εγκεφάλου». Στο βαθμό που δεχόμαστε ότι η αντίθεση ανάμεσα στις δυνατότητες που προσφέρουν οι αντικειμενικές συνθήκες και την υστέρηση του υποκειμενικού παράγοντα, η οποία οφείλεται ακριβώς στην αποξένωσή του, αποτελεί βασική αντίθεση της εποχής μας, μια τέτοια έλλειψη αν δεν καλυφθεί, εγκυμονεί κινδύνους μη επαρκούς παρέμβασης στο θεμελιακό πεδίο της προσπάθειας άρσης - όσο αυτό είναι δυνατό στα πλαίσια του καπιταλισμού - της αποξένωσης και κατ' επέκταση μη επαρκούς ποιοτικά ιδεολογικής μας παρέμβασης.

Τέλος, αν και σ' αυτό το ζήτημα σκοπεύω να επανέλθω πιο διεξοδικά, στη διάρκεια του προσυνεδριακού διαλόγου, είναι σημαντικό να γίνει κτήμα του κόμματος και των μελών του, ότι κάθε άλλο παρά ο επαναστατικός του χαρακτήρας και η αναγκαιότητα της αυτόνομης, πρωτοπόρας, ύπαρξης και παρέμβασής του σημαίνει σεχταρισμό και κλείσιμο στον εαυτό του. Το αντίθετο μάλιστα. Το κόμμα ως προωθητής της καθολικής ταξικής πάλης, απέναντι στη μερικότητα των επί μέρους κινημάτων, τα περισσότερα από τα οποία αποτελούν τη σύγχρονη έκφραση του ρεφορμισμού, θα πρέπει να έχει την ικανότητα να έχει ανοιχτούς ορίζοντες και να αγκαλιάζει ό,τι προοδευτικό υπάρχει στην κοινωνία, έτσι ώστε να το απεγκλωβίζει από την ενσωμάτωση και να το εντάσσει στην ταξική, επαναστατική λογική.

Με τις ευχές μου για ένα πλούσιο και γόνιμο διάλογο και την καλύτερη επιτυχία του Συνεδρίου.

Γιώργος Ρούσης

Σύντροφοι

Η συγκρότηση του ΠΑΜΕ ήταν αποτέλεσμα της Πανελλαδικής Σύσκεψης των συνδικαλιστών και συνδικάτων στις 9/4/1999, για τη συσπείρωση και το συντονισμό των ταξικών αγωνιστικών δυνάμεων.

Η συγκρότηση έγινε για το συντονισμό δράσης των ταξικών σωματείων και συνδικαλιστών σε πανελλαδικό επίπεδο, όμως, ενώ το ΠΑΜΕ απέκτησε δεσμούς στους συνδικαλιστές και σωματεία, δεν μπόρεσε να αντικαταστήσει την ΕΣΑΚ και να αποκτήσει δεσμούς και ρίζες μέσα στους εργαζόμενους και να ενισχύσει το μαζικό κίνημα μέσα στην εργατική τάξη.

Ενώ η ΕΣΑΚ είχε δεσμούς με τους εργαζόμενους μέσα στις φάμπρικες - εργοστάσια και μέσω των οργάνων της σε ευρύ φάσμα εργαζομένων, το ΠΑΜΕ δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί στον ιστορικό ρόλο για συσπείρωση εργαζομένων και τη δημιουργία ταξικού πόλου για την επίτευξη του στόχου του ΑΑΔΜ.

Το ΠΑΜΕ επίσης σε πολλούς χώρους δεν μπόρεσε να αντεπεξέλθει στο ρόλο του για τη συγκρότηση ισχυρού ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος για συσπείρωση συνδικαλιστών και σωματείων.

Ομως, όσο μέσα στους εργαζόμενους λειτουργούσε η ΕΣΑΚ υπήρχε συσπείρωση εργαζομένων γύρω από την παράταξη, πετυχαίνοντας στόχους μέσα σε σωματεία, σε χώρους δουλιάς και την οργάνωση πάλης και συσπείρωσης ταξικών δυνάμεων.

Ο προσανατολισμός που υπήρξε να αντικατασταθεί η οργανωτική δομή της παράταξης από τις Κομματικές Ομάδες και με καθοδήγηση των ΚΟΒ, δεν ανταποκρίθηκε, δεν εξειδικεύσαμε ολοκληρωμένο πρόγραμμα δράσης μέσα στους χώρους εργασίας, κάνοντας τη δουλιά της καθοδήγησης στα μέτωπα της εργατικής τάξης δυσκολότερη, ενώ οι απαιτήσεις και τα προβλήματα οξύνονται, μέρα με τη μέρα,

Τα συσσωρευμένα προβλήματα που υπήρξαν στην καθοδήγηση των κομματικών μελών, όσον αφορά στην καθοδήγηση των ταξικών δυνάμεων μέσα στους χώρους εργασίας, είναι ένα πρόβλημα, που πρέπει να επεξεργαστεί το ΚΚΕ στο συνέδριό του, ώστε να συνδυάσουμε την επεξεργασία των προβλημάτων της εργατικής τάξης με τη στρατολόγηση νέων μελών στο κόμμα μας.

Παναγιώτης Φωτεινάκης

ΚΟΒ Σιδηροδρομικών Αθήνας

Αχτίδα Μεταφορών

Η συνεπής πάλη αρχών ενάντια στον ιμπεριαλισμό και το ρεβιζιονισμό ήταν και παραμένει ο δρόμος για ένα Κόμμα Κομμουνιστικό.

Η πολιτική των Λένιν - Στάλιν ανέβασε την επιρροή και το κύρος των ιδεών σε μεγάλα ύψη.

Οι Χρουστσόφ - Μπρέζνιεφ - Γκορμπατσόφ με τη γραμμή των αποφάσεων του 20ού και 22ου Συνεδρίου του ΚΚΣΕ, το Φλεβάρη του 1956 και της 6ης Ολομέλειας του Μάρτη του 1956 στο ΚΚΕ, ανέτρεψαν αυτή τη μεγαλειώδη πορεία.

Πρέπει να αποκτήσουμε μια γόνιμη απόσταση από την εποχή του Χρουστσοφικού Ρεβιζιονισμού. Να δούμε τα πράγματα από άλλη οπτική γωνία, να πατήσουμε γερά στις ράγες του Μαρξισμού - Λενινισμού, για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε την επερχόμενη κοινωνική καταιγίδα, μέσα από μια βαθιά αυτοκριτική τοποθέτηση, για τη στάση που κρατήσαμε όλα αυτά τα χρόνια, που τόση ζημιά έφεραν στο Κομμουνιστικό Κίνημα.

Να καταδικάσουμε τον κύριο κίνδυνο, το ρεβιζιονισμό, το δεξιό και αριστερό οπορτουνισμό. Ο σ. Στάλιν έλεγε, κίνδυνος είναι ό,τι είναι εχθρικό και δεν πολεμιέται σωστά.

Το ΚΚΣΕ και όλα τα κόμματα που υπηρέτησαν την πολιτική των αποφάσεων του 20ού Συνεδρίου μεταλλάχτηκαν από επαναστατικά σε ρεβιζιονιστικά, σοσιαλδημοκρατικά. Το κίνημα κατά του πολέμου, κίνημα διαρκείας, σημαντικό όπλο κατά του ιμπεριαλισμού. Η έντονη όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, η αυξανόμενη επιθετικότητα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού και η αδυναμία διατήρησης της παγκόσμιας ηγεμονίας είναι αιτία πολέμου.

Η υπεράσπιση της Μαρξιστικής - Λενινιστικής γραμμής είναι ζωτική για το Κόμμα και το λαό μας και το Διεθνή Κομμουνισμό.

Η έκκληση σύνθημα του Λένιν «δώστε μας μια οργάνωση επαναστατών και θα αναποδογυρίσουμε τη Ρωσία» («Τι να κάνουμε», «Απαντα», τόμος 6^ος, σελ. 129) αποχτά τεράστια επικαιρότητα. Να τι Κόμμα θέλουμε. Δώστε μας μια οργάνωση επαναστατών και εμείς θα αναποδογυρίσουμε την Ελλάδα. Δώστε μας μια οργάνωση επαναστατών και εμείς θα αναποδογυρίσουμε τον κόσμο.

Για να έχουμε επιτυχίες, οφείλουμε να διεξάγουμε την ταξική πάλη και στα τρία επίπεδα, που συναρθρώνουν έναν οικονομικοκοινωνικό σχηματισμό (καπιταλιστικό).

Στο ιδεολογικό η συντριβή της αστικής, της ρεβιζιονιστικής και αριστερίστικης αντίληψης.

Στο πολιτικό, οικοδομώντας ή ενισχύοντας τον επιτελικό φορέα που σχεδιάζει και κατευθύνει τις μάχες της εργατικής τάξης και των συμμάχων της.

Στο οικονομικό, καθοδηγώντας τους εργατικούς αγώνες στις ταξικές μάχες.

Η επιστημονική μεθοδευμένη και συνδυασμένη διεξαγωγή της πάλης και στα τρία επίπεδα θα αναδείξει το προλεταριάτο αδιαμφισβήτητο ηγεμόνα του κοινωνικού γίγνεσθαι.

22.10.2004

Αντώνης Ηλίας

Αντιστασιακός

Περιστέρι

Αγαπητοί σύντροφοι,

Είμαι συνδρομητής και αναγνώστης του «Ριζοσπάστη», έχω μελετήσει τις Θέσεις της ΚΕ για το 17ο Συνέδριο.

Στη σελίδα 14, στο κάτω μέρος, εκεί που λέει: «Η ιμπεριαλιστική πολιτική έχει ιδιαίτερο στόχο το δικαίωμα του κάθε λαού να αποφασίζει ο ίδιος χωρίς ξένες επεμβάσεις το κοινωνικό και πολιτικό σύστημα της χώρας του», να μπει «να αποτρέψει το δικαίωμα του κάθε Λαού να αποφασίζει ο ίδιος».

Φιλικά

Κώστας Λεωνίδας

Λεμεσός