Νέα πρωτοβουλία της αμερικάνικης κυβέρνησης για τη λύση του Κυπριακού στη βάση του σχεδίου Ανάν, προανήγγειλε ουσιαστικά χτες ο Κόλιν Πάουελ, ενώ επανέλαβε την πρόθεση της κυβέρνησης να πάρει μέτρα στήριξης των Τουρκοκυπρίων.
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών σε χτεσινή δήλωσή του εμφανίστηκε ικανοποιημένος από τη συζήτηση που είχε στο Λευκό Οίκο με τον Κ. Καραμανλή για το Κυπριακό, σπεύδοντας ταυτόχρονα να ανταποκριθεί στο «αίτημα» του Ελληνα πρωθυπουργού για «νέα πρωτοβουλία» στο Κυπριακό.
«Είχαμε μια καλή συζήτηση με τον κ. Καραμανλή και εξακολουθούμε να αισθανόμαστε ότι ήταν μια ευκαιρία που χάθηκε όταν οι Ελληνοκύπριοι δεν αποδέχτηκαν (το σχέδιο) στο δημοψήφισμα», δήλωσε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας και συμπλήρωσε: «Κοιτάζουμε για τρόπους που θα μας επιτρέψουν να προχωρήσουμε πάνω στην κατεύθυνση του σχεδίου του Κόφι Ανάν».
Σε ό,τι αφορά τη στάση των ΗΠΑ έναντι της τουρκοκυπριακής κοινότητας, η οποία υπερψήφισε το σχέδιο Ανάν, ο Κ. Πάουελ επανέλαβε την πρόθεση της κυβέρνησης Μπους να τη στηρίξει, δηλώνοντας: «Εξετάζουμε σημεία στα οποία μπορούμε να βοηθήσουμε σε ό,τι αφορά τις ανάγκες των Τουρκοκυπρίων».
«Αυτό που μας ενδιαφέρει, σε αυτή τη φάση, είναι να παραμείνει το Κυπριακό ένα διεθνές πρόβλημα, να υπάρχει διεθνές ενδιαφέρον γι' αυτό, έτσι ώστε να μην πει κανείς ότι έκλεισε η πόρτα της λύσης». Αυτό δήλωσε ο Θ. Ρουσόπουλος, διευκρινίζοντας τη στάση του Κ. Καραμανλή στις συνομιλίες που είχε σε Ν. Υόρκη και Ουάσιγκτον. Ωστόσο, απέφυγε να γίνει περισσότερο σαφής για το «είδος» και το χρόνο της λύσης που προωθείται, καθώς και το «αίτημα» που υπέβαλε ο Κ. Καραμανλής για μια «νέα προσπάθεια» στη βάση πάντα του σχεδίου Ανάν. Επιπλέον, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος διέψευσε ότι οι Μπους και Ανάν εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους στο πρόσωπο του Κύπριου Προέδρου Τάσσου Παπαδόπουλου. «Αυτό για το οποίο μπορώ να σας διαβεβαιώσω, επειδή ήμουν παρών σε όλες τις συναντήσεις που αναφέρατε, είναι ότι, όντως, υπήρξε συζήτηση για τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Ο Πρόεδρος της Κύπρου, μάλιστα, ενημερώθηκε την ίδια κιόλας ημέρα από τον υπουργό Εξωτερικών Πέτρο Μολυβιάτη. Δεν υπάρχει κανενός είδους δυσαρέσκεια στο πρόσωπο του κ. Παπαδόπουλου ή στην απόφαση, πολύ περισσότερο, του 76% του κυπριακού λαού», είπε ο εκπρόσωπος.
Στη σειρά των αντιφατικών και αναιρούμενων δηλώσεων Τουρκοκυπρίων επισήμων σχετικά με τη μετάβαση στα Κατεχόμενα, προστέθηκαν χτες νέες δηλώσεις του λεγόμενου πρωθυπουργού Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, που φέρεται να είπε ότι από αύριο (σ.σ. σήμερα) οι Ελληνοκύπριοι θα μπορούν να διέρχονται από τα σημεία ελέγχου με επίδειξη μόνο της πολιτικής τους ταυτότητας.
Νωρίτερα, ο «αντιπρόεδρος» Σερντάρ Ντενκτάς είχε δηλώσει ότι η μετάβαση στα Κατεχόμενα με επίδειξη ταυτότητας θα ίσχυε μόνο για ομαδικές οργανωμένες επισκέψεις, τις οποίες θα διευθετούσαν Τουρκοκύπριοι τουριστικοί πράκτορες. Ο Σερντάρ Ντενκτάς αναίρεσε τις δικές του δηλώσεις, λέγοντας ότι η διέλευση των Ελληνοκυπρίων με ταυτότητα αποφασίστηκε σε ένδειξη καλής θέλησης.
Η εφημερίδα «Κίπρις» ωστόσο, γράφει ότι σύμφωνα με δήλωση του Ταλάτ, από χτες οι τουρίστες από τις χώρες της ΕΕ και από σήμερα οι Ελληνοκύπριοι θα μπορούν να εισέρχονται στα Κατεχόμενα με την επίδειξη της ταυτότητάς τους. Οι πολίτες τρίτων κρατών, θα που θα εισέρχονται από τις ελεύθερες περιοχές στα Κατεχόμενα θα επιδεικνύουν το διαβατήριό τους.
Η ίδια εφημερίδα διερωτάται κατά πόσο η βόρεια Κύπρος είναι στρατόπεδο και γράφει ότι η απόφαση για τη διέλευση των Ελληνοκυπρίων με ταυτότητες ελήφθη ύστερα από επαφές των κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού με την Τουρκία. Η εφημερίδα γράφει ότι είναι αδύνατο να γίνουν μεταρρυθμίσεις στο ψευδοκράτος ενόσω παραμένει στην «κυβέρνηση» το Δημοκρατικό Κόμμα.
Πάντως ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κύπρου, Κύπρος Χρυσοστομίδης, δήλωσε ότι από σήμερα αναμένεται οι Ελληνοκύπριοι να εισέρχονται στα Κατεχόμενα επιδεικνύοντας μόνο την πολιτική τους ταυτότητα και όχι διαβατήριο. Προσβλέπουμε, πρόσθεσε, ότι σύντομα θα επιλυθεί το Κυπριακό και θα τερματιστεί η κατοχή, ώστε να υπάρχει ελεύθερη διακίνηση όλων των πολιτών σε όλη την επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Κληθείς ο ίδιος να σχολιάσει το ενδεχόμενο διάνοιξης και νέων διόδων προς τα Κατεχόμενα είπε ότι Τούρκοι στρατιωτικοί εμποδίζουν το άνοιγμα της οδού Λήδρας για δικούς τους λόγους, εξαιτίας και της ναρκοθέτησης της περιοχής. Και εξήγησε ο εκπρόσωπος, εκείνο που επιδιώκει η τουρκοκυπριακή πλευρά είναι η προσέλκυση τουριστών στα Κατεχόμενα.
Θ. Ρουσόπουλος: «Η χώρα μας συμμετέχει σε διεθνείς ειρηνευτικές αποστολές, λόγω των υποχρεώσεών της από τη συμμετοχή σε διεθνείς οργανισμούς»
Η κυβέρνηση θα συνεχίσει την οικονομική ενίσχυση των αμερικανικών δυνάμεων κατοχής, ενώ θα στείλει και στρατιωτικές δυνάμεις αν αυτό έχει την κάλυψη του ΟΗΕ ή ακόμα και του ΝΑΤΟ.
Αυτό προκύπτει από τις χτεσινές δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου, ο οποίος κινήθηκε στο πλαίσιο των διαβεβαιώσεων που έδωσε ο Κ. Καραμανλής στον Πρόεδρο Μπους στην πρόσφατη επίσκεψη στο Λευκό Οίκο.
Ο Θ. Ρουσόπουλος, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, αρχικά δήλωσε ότι η κυβέρνηση δεν προτίθεται να στείλει στρατιωτικές δυνάμεις στο Ιράκ, αλλά αμέσως μετά αυτοαναιρέθηκε αφού ξεκαθάρισε ότι η κυβέρνηση θα σεβαστεί τις «υποχρεώσεις» της σε διεθνείς οργανισμούς, εννοώντας προφανώς τον ΟΗΕ και το ΝΑΤΟ.
Ο σχετικός διάλογος στη χτεσινή ενημέρωση του κυβερνητικού εκπροσώπου έχει ως εξής:
Ερώτηση: «Για ποιους λόγους η κυβέρνηση στέλνει στις αμερικανικές δυνάμεις κατοχής στο Ιράκ οικονομική βοήθεια δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων, όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός στο CNN; Μήπως για να βασανίζουν καλύτερα και να σκοτώνουν τους Ιρακινούς; Και κάτι ακόμη: Προτίθεται η κυβέρνηση να στείλει και στρατιωτικές δυνάμεις στο Ιράκ, μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες;».
Θ. Ρουσόπουλος: «Η κυβέρνηση δεν προτίθεται να στείλει στρατιωτικές δυνάμεις στο Ιράκ. Η χώρα μας συμμετέχει, όπως ξέρετε, σε διεθνείς ειρηνευτικές αποστολές, λόγω των υποχρεώσεών της από τη συμμετοχή της σε διεθνείς οργανισμούς».
Σημειώνεται ότι ο ίδιος ο Κ. Καραμανλής, στη συνέντευξη Τύπου που είχε δώσει μετά το τέλος της επίσκεψής του στο Λευκό Οίκο, είχε παραδεχτεί ότι «συμμετέχουμε ενεργά στην προσπάθεια ανόρθωσης του Ιράκ με σημαντική οικονομική βοήθεια». Αργότερα σε συνέντευξή του στο CNN ανέφερε ότι «η Ελλάδα έχει ήδη διαθέσει ή προορίζει προς διάθεση περίπου 10 δισ. δολάρια για το Ιράκ». Σε επικοινωνία του «Ρ» με πηγή του Μεγάρου Μαξίμου διευκρινίστηκε ότι επρόκειτο για φραστικό λάθος και η πραγματικότητα είναι ότι έχουν διατεθεί 10 εκατ. δολάρια...
Οσο για την αποστολή στρατιωτικών δυνάμεων, ο Κ. Καραμανλής στην ίδια συνέντευξή του στο CNN είχε αφήσει ορθάνοιχτο το ενδεχόμενο να επαναληφθεί το προηγούμενο του Αφγανιστάν, αρκεί να προηγηθεί απόφαση του ΟΗΕ. «Αυτό που εμείς που πάνω απ' όλα υποστηρίζουμε είναι κάθε προσπάθεια που θα καταβάλλεται εφεξής να εντάσσεται όσο περισσότερο γίνεται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Τώρα, εφόσον γίνει αυτό είμαστε ανοιχτοί να συζητήσουμε τα επόμενα βήματα», είχε αναφέρει χαρακτηριστικά.
Στο μεταξύ, το ενδεχόμενο να αναλάβει το ΝΑΤΟ τη στρατιωτική κατοχή του Ιράκ επανέρχεται ολοένα και «πιο κοντά», δημιουργώντας εύλογα ερωτήματα για τη στάση που θα κρατήσει η κυβέρνηση της ΝΔ σε αυτή την περίπτωση. Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση χτες του υπουργού Εξωτερικών της Ιταλίας, Φράνκο Φρατίνι, ο οποίος ανέφερε ότι «το ΝΑΤΟ είναι πιθανό να αναλάβει το στρατιωτικό έλεγχο ενός τμήματος του Ιράκ αμέσως μετά την επίσημη διάλυση της υπό αμερικανική διοίκηση Συμμαχίας τον Ιούνιο». «Το ότι ένα τμήμα του ιρακινού εδάφους θα ελέγχεται από στρατεύματα του ΝΑΤΟ είναι κάτι παραπάνω από μία υπόθεση, ακόμα και αν αυτό δε συμβεί στο άμεσο μέλλον», ανέφερε σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Αβενίρε» ο Φρ. Φρατίνι διευκρινίζοντας ότι Γαλλία και Γερμανία διαβεβαίωσαν πως δε θα μπλοκάρουν αυτή την απόφαση προβάλλοντας «βέτο».