Μία εκδήλωση μεστή από την ιστορική μνήμη που συμπυκνώνει τα χνάρια του ηρωισμού στα οποία πορεύτηκε το λαϊκό κίνημα της χώρας, αλλά και τα επίκαιρα λαϊκά αιτήματα, πραγματοποιήθηκε την περασμένη Κυριακή, στο μνημείο της Μάνας που έχει στηθεί στο λιμάνι του Λαυρίου, απέναντι από το θανατονήσι της Μακρονήσου.

Η εκδήλωση, την οποία διοργάνωσαν η Πανελλήνια Ενωση Κρατουμένων Αγωνιστών Μακρονήσου (ΠΕΚΑΜ), το τοπικό Παράρτημα της ΠΕΑΕΑ και ο δήμος Λαυρίου, έγινε προς τιμήν των ηρωικών αγωνιστών και αγωνιστριών της Μακρονήσου, εκείνων που «έχασαν την υγεία αλλά και τα λογικά τους», όπως σημείωσε σχετικά ο Κώστας Κορτζίδης, πρόεδρος της ΠΕΚΑΜ.

Ιδιαίτερη ήταν η συγκίνηση όταν, μετά το προσκλητήριο των νεκρών αγωνιστών, γυναίκες και άντρες με άσπρα μαλλιά και ένα κόκκινο γαρίφαλο στο χέρι, τραγούδησαν μαζί με τους υπόλοιπους παρευρισκόμενους το «Επέσατε θύματα».

Η εκδήλωση συνεχίστηκε στο ανακατασκευασμένο παλιό Μηχανουργείο, όπου πλέον πραγματοποιούνται εκδηλώσεις του δήμου Λαυρίου. «Κάθε γενιά οφείλει να αναζητά την αλήθεια και να την υπερασπίζεται. Οδηγός της αλήθειας είναι η μνήμη», υπογράμμισε ο Δ. Μαραγκός, εκ μέρους των τοπικών οργανώσεων Λαυρίου του ΚΚΕ, προσθέτοντας πως, στα εγκλήματα που έχουν συνδεθεί με τη Μακρόνησο εμπλέκονται όλα τα αστικά κόμματα που συνεργάστηκαν αρμονικά στην κυβέρνηση. Αφού τόνισε την αναντικατάστατη βοήθεια του λαού του Λαυρίου στους κρατουμένους του νησιού, για να περάσει απέναντι ο «Ριζοσπάστης» αλλά και οι σύζυγοι κι οι μανάδες τους, υπογράμμισε ότι πρέπει επιτέλους να ανοίξουν οι σχετικοί φάκελοι του Γενικού Επιτελείου Στρατού.

Στις ωμές δολοφονίες 350 κρατουμένων, κατά το διήμερο 29/2 και 1/3 του 1948 αναφέρθηκε ο Ν. Μενδράκος, μέλος της Εξελεγκτικής Επιτροπής της ΠΕΚΑΜ. Ο ομιλητής αναφέρθηκε εκτενώς στη δίκη του Λαυρίου (Απρίλης 1948), όπου 172 κρατούμενοι που είχαν επιβιώσει από παρόμοιες άγριες δολοφονικές επιθέσεις, καταδικάστηκαν με την κατηγορία για υποκίνηση στάσης στο νησί!

Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν και κατέθεσαν στεφάνι, αντιπροσωπείες των ΠΕΑΕΑ, ΠΕΑΦΕ, πλήθος άλλων Παραρτημάτων της ΠΕΑΕΑ από όλη την Αττική και άλλοι φορείς. Επίσης αντιπροσωπεία τοπικών οργανώσεων του ΚΚΕ, ο βουλευτής του ΣΥΝ Θ. Λεβέντης κ.ά.

Αγωνιστικά, όπως ταιριάζει στους ήρωες της Εθνικής μας Αντίστασης, τιμήθηκε την Κυριακή το πρωί η υπέρτατη θυσία των 22 παλικαριών, μελών και στελεχών του ΕΑΜ και του ΚΚΕ, που εκτελέστηκαν στο μπλόκο των χιτλερικών και των εγχώριων συνεργατών τους στην Καλογρέζα, στις 15.3.1944. Ενώ εκατοντάδες άλλοι που συνελήφθησαν στάλθηκαν στις φυλακές και στα κάτεργα της Γερμανίας. Ηταν εκατοντάδες, συγγενείς, φίλοι και αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ που με πορεία, με τα λάβαρα της Αντίστασης και πικέτες με τα ονόματα των εκτελεσμένων έφθασαν στο ηρώο όπου και πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση τιμής και μνήμης. Ενώ συμμετείχε και η μπάντα του Δήμου Χαλανδρίου.

Μιλώντας, μετά το χαιρετισμό του προέδρου της ΠΕΑΕΑ Ν. Ιωνίας Γ. Κατημερτζή, ο πρόεδρος του Παραρτήματος Β/Δ προαστίων του Πανελλήνιου Συλλόγου Απογόνων και Φίλων της ΕΑ και του ΔΣΕ, Παναγιώτης Ασβεστάς, αφού αναφέρθηκε στο χρονικό, στους αγώνες και τα ιδανικά της Εθνικής Αντίστασης, επισήμανε, ανάμεσα στα άλλα για το σήμερα, τονίζοντας: Τα οράματα της ΕΑ, σήμερα υπηρετούνται με τους αγώνες που συνεχίζονται κατά του ιμπεριαλισμού και των βάρβαρων ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και σφαγών, για λαϊκά κοινωνικά και δημοκρατικά δικαιώματα που καταπατούνται από τις κυβερνήσεις και τα κόμματα της πλουτοκρατίας και την ΕΕ. Κι αυτοί οι αγώνες, τα ιδανικά και τα οράματα δεν μπαίνουν στο μουσείο. Κι αυτό είναι που φοβούνται οι κρατούντες γιατί εμπνέουν για την ανατροπή στο σύστημα της εκμετάλλευσης και τις αντιλαϊκές πολιτικές που εφαρμόζει ο δικομματισμός, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, στα πλαίσια της υποταγής στην ιμπεριαλιστική Ευρωπαϊκή Ενωση και τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Αλλά, αυτό το βαρύ φορτίο, τόνισε ο πρόεδρος του Συλλόγου, τιμώντας την Αντίσταση εμείς θα το σηκώσουμε μέχρι το σοσιαλισμό.

Στην εκδήλωση, παραβρέθηκε και κατέθεσε στεφάνι, εκ μέρους της ΚΕ του ΚΚΕ, ο Σπύρος Χαλβατζής, μέλος του ΠΓ της ΚΕ, εκπρόσωπος του ΔΗΚΚΙ και τοπικών οργανώσεων του ΚΚΕ. Επίσης, παραβρέθηκαν: Ο Γιώργης Μωραΐτης πρόεδρος της ΠΟΑΟ (στεφάνι κατέθεσε ο Μηνάς Ξεκομνηνός), εκπρόσωποι της ΠΕΑΕΑ και πολλών τοπικών Παραρτημάτων της Αντίστασης. Η εκδήλωση έκλεισε με το προσκλητήριο νεκρών και τον εθνικό ύμνο.

Τελειώνοντας την ανάγνωση των χιλίων πεντακοσίων σελίδων του δίτομου βιβλίου «ΜΑΚΡΟΝΗΣΟΣ - ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΤΟΠΟΣ», αισθάνεσαι ένα δέος και ταυτόχρονα υπερηφάνεια. Δέος γιατί σελίδα σελίδα περνάνε από τα μάτια σου, σαν κινηματογραφική ταινία, όλα τα κακουργήματα, ο σαδισμός, η απάνθρωπη μεταχείριση από τους αφιονισμένους βασανιστές Αλφαμίτες των κρατουμένων αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης, στρατιωτών, πολιτών, υποδίκων, ανδρών, γυναικών, ανηλίκων, διανοουμένων, επιστημόνων, λογοτεχνών. Περηφάνια γιατί όλη εκείνη η μεσαιωνική μηχανή καταναγκασμού δεν κατόρθωσε να πετύχει το βιασμό της συνείδησης των αγωνιστών, ακόμα και όταν τα βασανιστήρια έφθαναν ως το θάνατο.

Το δίτομο βιβλίο, αποτέλεσμα συλλογικής εργασίας (έκδοση «Σύγχρονης Εποχής»), είναι ένα ιστορικό ντοκουμέντο. Θα διαβάζεται διψασμένα από τις γενιές που έρχονται και θα αποτελεί εσαεί σημαντικό βοήθημα για τον ιστορικό του μέλλοντος.

Κείμενα συγκλονιστικά, φωτογραφίες επιλεγμένες με ζήλο, ντοκουμέντα πολύτιμα, ονόματα νεκρών - θυμάτων της αγριότητας εκείνης της εποχής, ονόματα επιζησάντων από τη λαίλαπα, απλών αγωνιστών, εργατών, αγροτών, επιστημόνων, διανοουμένων, ανώτατων στρατιωτικών, που υπερασπίστηκαν την αξιοπρέπειά τους και νίκησαν τη βία. Επίσης ονόματα βασανιστών, ανώτατων κρατικών παραγόντων και όσων κρύβονται πίσω τους, μέχρι τους υπερατλαντικούς «συμμάχους». Παρ' όλα αυτά το βιβλίο δεν ξύνει παλιές πληγές, δεν αναμοχλεύει τα πάθη. Εξηγεί, κατατοπίζει, ενημερώνει τον αναγνώστη και τον προβληματίζει. Και αυτό είναι ένα από τα μεγάλα πλεονεκτήματα. Εύγε!

Με χαρά έμαθα ότι θα ακολουθήσει και τρίτος τόμος ώστε να ολοκληρωθεί το θέμα ΜΑΚΡΟΝΗΣΟΣ. Αξίζει έπαινος στον συντονιστή της μεγάλης αυτής προσπάθειας, το σεμνό αγωνιστή και Μακρονησιώτη, το σύντροφο και φίλο Διονύση Γεωργάτο.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΡΩΝΗΣ

ΥΓ.: Ο σύντροφος Παναγιώτης Αρώνης, αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης, έζησε στο στρατόπεδο ΣΦΑ της Μακρονήσου. Πέρασε στρατοδικείο και καταδικάστηκε σε 14 χρόνια φυλάκισης και πέρασε από τις φυλακές των Γιούρας, Κέρκυρας, Αίγινας κλπ. Ιδρυτικό μέλος της ΠΕΚΑΜ και για χρόνια γραμματέας της. Δούλεψε στην Εταιρεία Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων και τώρα δουλεύει στη βιβλιοθήκη της Εθνικής Αντίστασης.