Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος, σημειώνουμε ότι στα αμερικανικά αμοιβαία κεφάλαια είναι επενδεδυμένα πάνω από 7 τρισεκατομμύρια δολάρια, ενώ ο αριθμός των επενδυτών ξεπερνάει τα 95 εκατομμύρια!
Οι επενδυτές των αμοιβαίων κεφαλαίων είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία μικροκαταθέτες, μισθωτοί και συνταξιούχοι. Επίσης, σ' αυτά τα κεφάλαια έχουν επενδύσει το μεγαλύτερο μέρος των αποθεματικών τους τα συνταξιοδοτικά ταμεία (δημόσια και ιδιωτικά).
Την περασμένη Τρίτη ανακοινώθηκε από το FBI η σύλληψη 55 στελεχών μεγάλων χρηματιστηριακών εταιριών που κατηγορούνται είτε για εξαπάτηση του επενδυτικού κοινού, είτε για υπεξαιρέσεις από λογαριασμούς συνταξιοδότησης. Αν και δε δόθηκαν περισσότερα στοιχεία, εκτιμάται ότι οι συλλήψεις αφορούν στο σκάνδαλο των αμοιβαίων κεφαλαίων και είναι μόνο η αρχή...
Ηδη, στη δίνη του σκανδάλου βρίσκονται ορισμένες από τις μεγαλύτερες χρηματιστηριακές εταιρίες της Γουόλ Στριτ, όπως η «Invesco», η «Strong Capital Manangement», η «Prudential Securities», η «Putman Investments», αλλά και η «Bank of America» και η «Merill Lynch».
Αν στην περίπτωση της «Enron» ή της «Worlcom» βάση των σκανδάλων ήταν οι εκτεταμένες λογιστικές απάτες, στη συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε μια «νομότυπη» απάτη, πολύ διαδεδομένη στους διεθνείς χρηματιστηριακούς κύκλους.
Οι διαχειριστές των αμοιβαίων κεφαλαίων, παρακολουθώντας τις διακυμάνσεις μιας μετοχής στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, συγκεντρώνουν τις απαραίτητες πληροφορίες που τους επιτρέπουν να ποντάρουν σ' αυτή τη μετοχή σε κάποιο άλλο χρηματιστήριο (π.χ. της Φραγκφούρτης) που αρχίζει να λειτουργεί αρκετές ώρες μετά το κλείσιμο της Γουόλ Στριτ. Για να «παίξουν» τη συγκεκριμένη μετοχή χρησιμοποιούν ένα μέρος του αμοιβαίου κεφαλαίου που διαχειρίζονται. Ετσι καταφέρνουν μέσα σε λίγες ώρες, όσο διαρκεί η χρηματιστηριακή συνεδρίαση στη Φραγκφούρτη, να αποκομίζουν τεράστια κέρδη. Ομως, μετά τη συνεδρίαση «βάζουν» στη θέση τους τα ποσά που χρησιμοποίησαν και κρατούν για τον εαυτό τους τα κέρδη...
Τα αμοιβαία κεφάλαια συγκροτούνται από μεγάλες τράπεζες ή χρηματιστηριακές εταιρίες και στη συνέχεια επενδύονται σε διάφορες μετοχές διαφόρων κλάδων. Εξαιτίας αυτής της διασποράς παρέχουν μια σχετικά ασφαλή απόδοση, αφού δε συνδέονται με την τύχη μιας μόνο μετοχής. Ετσι διαφημίστηκαν ως καλή εναλλακτική λύση για τους μικροκαταθέτες που έβλεπαν τις καταθέσεις τους να καταληστεύονται από τις τράπεζες λόγω των αρνητικών επιτοκίων. Τα αμοιβαία κεφάλαια έγιναν έτσι η σημαία του «λαϊκού καπιταλισμού». Οπως αποδεικνύεται τώρα, είναι ένας ακόμη τρόπος για την «αξιοποίηση» των λαϊκών εισοδημάτων από τους αετονύχηδες του συστήματος. Δηλαδή ο γνωστός, κλασικός καπιταλισμός.
Καλός ο «ελεύθερος ανταγωνισμός» αλλά μόνο όταν μας συμφέρει! Αυτό φαίνεται ότι σκέφτεται η κυβέρνηση των ΗΠΑ, η οποία για να προστατεύσει τις αμερικανικές βιομηχανίες καταφεύγει όλο και πιο συχνά στις δοκιμασμένες συνταγές του «προστατευτισμού». Και να σκεφτεί κανείς ότι οι αμερικανικές αρχές είναι ο παγκόσμιος θεματοφύλακας των αρχών της καπιταλιστικής διεθνοποίησης, μεταξύ των οποίων και της ελευθερίας στην κίνηση των εμπορευμάτων.
Αυτή τη φορά θύμα του αμερικανικού «προστατευτισμού» είναι η Κίνα και πιο συγκεκριμένα η κινέζικη κλωστοϋφαντουργία. Οπως ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, θα επιβληθεί ποσόστωση σε κινέζικα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, τα οποία έχουν κατακλύσει την αμερικανική αγορά και λόγω των χαμηλών τιμών τους εκτόπισαν τα αμερικάνικα. Η επιβολή ποσόστωσης ισοδυναμεί με απαγόρευση εισαγωγής των συγκεκριμένων προϊόντων, πέραν ενός ορίου.
Η κυβέρνηση της Κίνας κατηγόρησε την αμερικανική για παραβίαση των κανόνων της ελεύθερης αγοράς και ανακοίνωσε ότι θα προσφύγει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Ως ένδειξη δυσαρέσκειας ματαιώθηκε η επίσκεψη κινεζικής αποστολής στις ΗΠΑ για την αγορά βαμβακιού και σιτηρών.
Ο σινοαμερικανικός εμπορικός «πόλεμος» αρχίζει ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη ο πόλεμος Ευρωπαϊκής Ενωσης - ΗΠΑ για το χάλυβα. Η καταδίκη της αμερικανικής κυβέρνησης από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου για την επιβολή δασμών στα εισαγόμενα χαλυβουργικά προϊόντα, δε φαίνεται να ενόχλησε ιδιαίτερα την Ουάσιγκτον.
Οι εξελίξεις αυτές έρχονται να διαψεύσουν πανηγυρικά τα περί μονόδρομου της «παγκοσμιοποίησης» και να επιβεβαιώσουν τα αδιέξοδα των όποιας μορφής καπιταλιστικών ρυθμίσεων, αποδεικνύοντας ότι κάθε καπιταλιστικό κράτος υπερασπίζει πάνω απ' όλα τα συμφέροντα της δικής του άρχουσας τάξης, ότι ο διεθνής ανταγωνισμός οξύνεται, αλλά και ότι η κρίση είναι μόνιμη παθογένεια του συστήματος.
ΑΠΩΛΕΙΕΣ 540.000 θέσεων εργασίας είχε πέρυσι η βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας των HΠA, τάση που αναμένεται να συνεχιστεί και φέτος, αν και με βραδύτερους ρυθμούς. Αυτό ανακοίνωσε την Τετάρτη η Αμερικανική Ενωση Ηλεκτρονικών. Βάσει των στοιχείων της, 49 από τις 52 Πολιτείες της χώρας παρουσίασαν απώλεια θέσεων στον κλάδο υψηλής τεχνολογίας. Στο σύνολό της, η απασχόληση στον ίδιο κλάδο στις HΠA έπεσε στα 6 εκατομμύρια άτομα, έναντι 6,5 εκατομμυρίων το 2001. Ειδικότερα, ο δείκτης ανεργίας για τους μηχανικούς αυξήθηκε στο 4,2% το 2002, έναντι 2,4% το 2001, ενώ για τους προγραμματιστές υπολογιστών στο 6,2% έναντι 4,5%, αντίστοιχα.
ΤΡΑΠΕΖΕΣ: Σε χιλιάδες απολύσεις υπαλλήλων τους προχωρούν οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες της Ζώνης του ευρώ, καθώς οι ηγεσίες τους εκτιμούν ότι το προσωπικό τους παραμένει υπεράριθμο. O αριθμός των απολύσεων που ανακοινώθηκαν προσφάτως από τις κεντρικές τράπεζες φθάνει συνολικά στα 7.000 άτομα, ενώ η EKT έχει εκφράσει την πρόθεση να περιορίσει τις προσλήψεις της μέχρι το 2008 σε 700. Ειδικότερα, η γερμανική Bundesbank έχει ανακοινώσει ότι μέσα στα επόμενα δύο χρόνια θα μειώσει κατά περίπου 1/3 το προσωπικό της, που ανέρχεται σε 16.000 άτομα. Παράλληλα, η Τράπεζα της Γαλλίας προτίθεται να περιορίσει κατά 16% τους υπαλλήλους της, που ανέρχονται σε 14.000 άτομα. Σημειωτέον ότι οι δύο σημαντικότερες κεντρικές τράπεζες της Ζώνης του ευρώ κλείνουν ήδη υποκαταστήματά τους.