Σε μια περίοδο που η ανεργία και η ακρίβεια πλήττουν ανελέητα τα εργαζόμενα νοικοκυριά στην Ελλάδα, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ παίζει με τους αριθμούς. Καθώς η χώρα βρίσκεται σε προεκλογική τροχιά, οι κυβερνώντες προσπαθούν να αποδείξει ότι με την οικονομική τους πολιτική, χρόνο με το χρόνο, «βελτιώνονται» οι συνθήκες διαβίωσης των εργαζόμενων νοικοκυριών και, άρα, μειώνονται οι φτωχοί και οι άποροι! Στα πλαίσια αυτά, εντάσσεται και η βιασύνη της κυβέρνησης να δώσει στη δημοσιότητα, επιλεκτικά, ορισμένα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδας (ΕΣΥΕ), σχετικά με τις εξελίξεις στα εισοδήματα και τις συνθήκες διαβίωσης των νοικοκυριών.

Τα πιο σημαντικά στοιχεία της έρευνας αυτής - τα οποία είναι προσωρινά (τα οριστικά πρόκειται να δημοσιοποιήσει στο επόμενο διάστημα η Eurostat) - είναι τα εξής:

Πρώτον, οι Ελληνες και γενικότερα οι κάτοικοι των χωρών - μελών της ΕΕ, οι οποίοι είχαν το Μάη του 2003 εισόδημα μικρότερο από 403,9 ευρώ το μήνα (νοικοκυριά ενός ατόμου) ή 847,2 ευρώ (τετραμελής οικογένεια), ζούσαν κάτω από το επίσημο όριο φτώχειας. Οσον αφορά στη χώρα μας, μιλάμε για εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά (εργαζομένων, ανέργων, συνταξιούχων, αγροτών, αυτοαπασχολουμένων), που ζουν κάτω από το επίσημο όριο φτώχειας.

Δεύτερον, για τα έτη 2000, 2001 και 2002 (τα στοιχεία είναι «προσωρινά») το 2001 το 19,6% του πληθυσμού (περίπου 2,2 εκατομμύρια Ελληνες) ζούσε κάτω από το επίσημο όριο φτώχειας, έναντι 21,4% που ήταν το 1995. Η ΕΣΥΕ υποστηρίζει πως η κατάσταση στην Ελλάδα βελτιώθηκε λόγω της αύξησης των πραγματικών εισοδημάτων και ότι το ποσοστό των φτωχών της χώρας έχει συγκλίνει με το μέσο όρο της ΕΕ. Εκτιμά, συγκεκριμένα, πως «στην περίοδο 1995-2002 περί τα 750.000 άτομα βελτίωσαν την οικονομική τους θέση και διέφυγαν τον κίνδυνο της οικονομικής επισφάλειας», αν και δε μας πληροφορεί τι έγινε στις άλλες χώρες - μέλη της ΕΕ, για τις οποίες τα στοιχεία σταματούν στο έτος 1999!

Τρίτον, για την περίοδο 1995-1999, που υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία της Eurostat για όλες τις χώρες - μέλη της ΕΕ και την ΕΕ των «15» συνολικά, προκύπτει ότι «ο κίνδυνος» να βιώσουν τις συνέπειες της φτώχειας είναι υψηλότερος στους ηλικιωμένους απ' ό,τι για τα παιδιά. Από τους αναλυτικούς πίνακες, προκύπτει ότι «ο κίνδυνος οικονομικής επισφάλειας είναι σημαντικά υψηλότερος για τους ανέργους και τους συνταξιούχους και χαμηλότερος για τους μισθωτούς» και σε σχέση με το μέσο όρο της ΕΕ η κατάσταση στην Ελλάδα είναι πολύ χειρότερη.

Καθεστώς ειδικής φορολογικής ασυλίας, γενναίες φοροαπαλλαγές και άλλες χαριστικές ρυθμίσεις- όλες σε όφελος του μεγάλου κεφαλαίου- επιδιώκει η κυβέρνηση με μια σειρά διατάξεις τού υπό κατάρτιση νέου αναπτυξιακού νόμου. Ο υπουργός Οικονομίας Ν. Χριστοδουλάκης - μετά από χτεσινή συνάντηση με τους μεγαλοβιομηχάνους του ΣΕΒ και εκπροσώπους συνδικαλιστικών και επαγγελματικών οργανώσεων- προσπάθησε να αμβλύνει τις εντυπώσεις που προκλήθηκαν από τις πρώτες ανακοινώσεις της κυβέρνησης, ισχυριζόμενος δήθεν ότι δεν προκύπτουν φορολογικές ελαφρύνσεις από την εφαρμογή της ειδικής 10ετούς φορολογικής σύμβασης και τις άλλες διατάξεις που αφορούν μεγάλες μονοπωλιακές επιχειρήσεις που «επενδύουν» στη χώρα.

Από την άλλη πλευρά, οι ΕΒΕ τίποτα απολύτως δεν έχουν να περιμένουν από το νέο «αναπτυξιακό νόμο»: Οι διατάξεις για το αφορολόγητο αποθεματικό φωτογραφίζουν τις ισχυρότερες επιχειρήσεις, καθώς για την υπαγωγή στη ρύθμιση απαιτείται επένδυση πάνω από 45 εκατ. δρχ.

Τα νέα φοροπρονόμια της λεγόμενης «ισχυρής οικονομίας» προς την πλουτοκρατία συνοψίζονται στα παρακάτω σημεία:

• Η 10ετής φορολογική σύμβαση ανάμεσα στην κυβέρνηση και το μεγάλο κεφάλαιο απαιτεί επένδυση πάνω από 30 εκατ. ευρώ (ή 10,2 δισ. δρχ). Οι επιχειρήσεις αυτές θα απαλλάσσονται διά νόμου από κάθε φορολογικό έλεγχο. Επιπλέον, ο συντελεστής φορολόγησης θα εφαρμόζεται πάνω σε ένα μικρό ποσοστό των παγίων στοιχείων, όπως αποτυπώνεται στους ισολογισμούς και ανάλογα με τον κλάδο δραστηριότητας. Επομένως, μια υπάρχουσα επιχείρηση που κάνει μια νέα επένδυση πάνω από 30 εκατ. ευρώ θα φοροελαφρύνεται για το σύνολο της δραστηριότητας και των κερδών της και όχι μόνο για τη «νέα επένδυση». Με άλλα λόγια, σε αυτές τις περιπτώσεις, καθιερώνεται ένας συμβολικός τεκμαρτός φόρος ανεξάρτητα από το ύψος των κερδών.
• Αυξάνεται κατά 10% (ήτοι από 45.000 σε 50.000 ευρώ) το ποσό της επιδότησης για νέες προσλήψεις, που θα κάνουν οι μεγάλες ΑΕ, με τη μοναδική υποχρέωση να τον απασχολήσουν μόνο 3 χρόνια. Εννοείται βέβαια ότι παραμένουν και τα άλλα φοροπρονόμια που ήδη θεσμοθέτησαν για τέτοιες περιπτώσεις.
• Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομίας, η κυβέρνηση και ευνοεί και επιθυμεί την «επέκταση» ελληνικών επιχειρήσεων στις χώρες των Βαλκανίων. Επομένως, δεν υπάρχει πρόβλημα για τις εκεί νέες επενδύσεις, αλλά μόνο για τη μετανάστευση ολόκληρης της επιχείρησης που έχει επιδοτηθεί με βάση τον αναπτυξιακό νόμο.
• Το αφορολόγητο αποθεματικό (30% στα κέρδη) αφορά στις «επενδύσεις εκσυγχρονισμού», ενώ για πρόσθετες επενδύσεις δίνεται έκπτωση φόρου 10 ολόκληρες μονάδες.
• Η μόνη εξειδίκευση ανά τομέα δραστηριότητας αφορά στα μεγάλα τουριστικά συγκροτήματα, στα οποία χαρίζονται ιδιαίτερα προνόμια.
• Τα διάφορα κίνητρα ανάλογα με την περιοχή της επένδυσης παραμένουν όπως και στον ισχύοντα νόμο.