ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 2 Μάρτη 2003 - 1η έκδοση
Σελ. /24
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
Μικρές σελίδες
Για μικρούς και μεγάλους

Στο Ανω Γατοχώρι, το χωρίο που ζει η Σοφία, εμφανίζεται ξαφνικά ένας περίεργος άντρας, ο κύριος Στόουν. Ολα τα παιδιά είναι εξαιρετικά επιφυλακτικά απέναντί του. Γιατί άραγε είναι τόσο μοναχικό και τριγυρίζει στα χωράφια με το όπλο του και έναν άγριο σκύλο στο πλευρό του; «Ο Γάτος της Σοφίας» είναι ευρηματικό, έξυπνο και γεμάτο περιπέτεια παιδικό μυθιστόρημα γραμμένο από την Μπίλι Ρόζεν και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Περίπλους».

Από τις εκδόσεις «Πατάκη» κυκλοφόρησε το δεύτερο βιβλίο της σειράς: «Ξέρω τραγούδια να σας πω. Τον ψύλλο επιάσανε. Ηταν ένα μικρό καράβι, ο Κιθαρίστας» είναι μερικά από τραγούδια που τα μεγαλύτερα παιδιά του γυμνασίου θα τραγουδήσουν στις εκδρομές, στις παρέες, στο σπίτι, ομαδικά αλλά και μόνα τους. Οι χαρούμενες, πολύχρωμες, πρωτότυπες ζωγραφιές της Βάσως Ψαράκη ακολουθούν και τονίζουν τη ζωντάνια και το χιούμορ αυτών των παραδοσιακών γνωστών και ξεχασμένων τραγουδιών. Παράλληλα με το βιβλίο κυκλοφόρησε και το CD, όπου μια εύθυμη παρέα παιδιών τραγουδά με χιούμορ και ζωντάνια. Η μουσική διεύθυνση και διδασκαλία είναι του συνθέτη Γιάννη Σφυρή.

Επίσης, από τις εκδόσεις «Μελάνι» κυκλοφορεί το βιβλίο του Γιάννη Ευσταθιάδη «Πεινιαουρίσματα» με εξαιρετική εικονογράφηση από την Δωροθέα Λαμπρινοπούλου. Το βιβλίο απευθύνεται σε αναγνώστες άνω των δέκα ετών... Αυτά τα βιβλία μόλις τα διαβάσουν τα παιδιά σας, διαβάστε τα και εσείς... Το τραγούδι και μια όμορφη παραμυθένια ιστορία χρειάζεται σε όλους μας.

Καθ' οδόν: Στην Ισπανία

Συνεχίζουμε το ταξίδι μας στην Ισπανία του '36, με το βιβλίο του Θανάση Παπαρήγα «Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος» εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή.»

Οι δυνάμεις

«Υστερα από όλα αυτά, δεν είναι περίεργο το ότι οι φρανκικοί κάνουν με τη Βρετανία ένα πολύ εντατικό εμπόριο. Ούτε το ότι η Γαλλία αρνείται να επιστρέψει στην Ισπανία το χρυσό που είχε δοθεί σαν εγγύηση για το δάνειο του 1931, παρά το ότι η Ισπανία είχε εξοφλήσει το δάνειο. Την πιο καθαρή πολιτική ακολούθησαν οι ΗΠΑ. Χωρίς πολλές περιστροφές, αρνούνται οποιαδήποτε βοήθεια στη Δημοκρατική Ισπανία και δίνουν κάθε δυνατή βοήθεια στον Φράνκο. Η βοήθεια των ΗΠΑ δεν ήταν μόνο η πιο μεγάλη από οποιασδήποτε άλλης "μη αξονικής" δύναμης. Ηταν και τέτοια που μόνο οι ΗΠΑ μπορούσαν να δώσουν - καύσιμα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της πρεσβείας στη Μαδρίτη, οι ΗΠΑ έδωσαν συνολικά 1.866.000 τόνους καυσίμων, ενώ 3 μόνο εταιρίες (η "Φορντ", η "Στουντεμπέικερ" και η "Τζένεραλ Μότορς") έδωσαν 12.000 φορτηγά».

«Ολα αυτά δείχνουν τη γενική αντεπαναστατική ατμόσφαιρα, αλλά και συμφωνία, που επικρατούν στον ιμπεριαλισμό. Αυτή φαίνεται και σε ειδικά τμήματα του πολέμου και, πιο συγκεκριμένα, στον πόλεμο στο Βορρά».

Η χώρα των Βάσκων

«Στις βορειότερες επαρχίες της Ισπανίας, δηλαδή εκείνες που βρέχονται από τον Ατλαντικό Ωκεανό και τη θάλασσα του Βισκαϊκού Κόλπου, η φασιστική εξέγερση είχε ανάμεικτα αποτελέσματα. Το δυτικότερο τμήμα τους, η Γαλικία, έχει, από τις πρώτες κιόλας ημέρες της εξέγερσης, καταληφθεί από τους φρανκιστές. Αντίθετα, στις ανατολικότερες (Αστουρίες, χώρα των Βάσκων), η εξέγερση αποτυγχάνει. Οι δυνάμεις του στρατηγού Εμίλιο Μόλα, ηγετικής φυσιογνωμίας της συνωμοσίας, που, με έδρα την Παμπλόνα, αποτελεί ουσιαστικό κυρίαρχο της περιοχής πριν ακόμα την εξέγερση, έχει απομονώσει τις επαρχίες του Βισκαϊκού από τις επαρχίες της Μεσογείου. Σε συνέχεια, στις αρχές Σεπτέμβρη, επιτίθεται ενάντια στην Ιρούν, πόλη που βρίσκεται επάνω ακριβώς στα γαλλοϊσπανικά σύνορα. Η κατάληψή της σημαίνει ότι η χώρα των Βάσκων αποκλείεται από τον υπόλοιπο κόσμο».

Περίεργη ιστορία

Ανδρες και γυναίκες του Λαϊκού Μετώπου διαδηλώνουν
Ανδρες και γυναίκες του Λαϊκού Μετώπου διαδηλώνουν
«Οι φρανκικοί αρχίζουν μια τεραστίων διαστάσεων εκστρατεία για το λεγόμενο "Τείχος του Ατλαντικού". Αν τους πίστευε κανείς, η βόρεια ακτή της Ισπανίας περιβαλλόταν από ένα ναυτικό φράγμα τόσο πανίσχυρο που θα μπορούσε να εκμηδενίσει οποιοδήποτε πλοίο θα προσέγγιζε. Τα πολεμικά πλοία της Βρετανίας, που ναυλοχούν στην περιοχή, στέλνουν στο Φόρεϊν Οφις εκθέσεις που επαναλαμβάνουν αυτολεξεί τους ισχυρισμούς αυτούς και το Φόρεϊν Οφις τις δημοσιεύει.

Αλλά συμβαίνει κάτι αναπάντεχο. Μερικοί Βρετανοί ναυτικοί, που ξεκινούν από γαλλικά λιμάνια, ριψοκινδυνεύουν μια συνάντηση με το τόσο φοβερό "Τείχος". Το αποτέλεσμα είναι να φτάσουν στο Μπιλμπάο χωρίς κανένα εμπόδιο. Το "Τείχος" υπήρχε μόνο στην προπαγάνδα των φρανκιστών. Ο εφοδιασμός των βόρειων επαρχιών, που είχε τελείως διακοπεί, ξαναρχίζει.

Τι είχε συμβεί; Είχαν, μήπως, κατορθώσει οι Ισπανοί φρανκιστές να εξαπατήσουν το ναυτικό της Αυτού Μεγαλειότητος και να πάρουν, επιτέλους, εκδίκηση για την καταστροφή της Μεγάλης Αρμάδας το 1588;

Τίποτα το τόσο δραματικό. Απλώς, η Βισκάγια και οι Αστουρίες έχουν πολλά ορυχεία, που αποτελούν χώρους ιδιοκτησίας, συνεταιρισμού και ανταγωνισμού των βρετανικών και των γερμανικών μονοπωλιακών ομάδων. Ετσι, τόσο οι μεν όσο και οι δε ενδιαφέρονται για ένα άμεσο τέλος του πολέμου στην περιοχή (ώστε να μην κινδυνέψουν τα ορυχεία τους να πάθουν καμιά καταστροφή).

Η συνέχεια...

Ο Φράνκο με το Γερμανό πρέσβη της σε συγκέντρωση εθνικιστών, το 1937
Ο Φράνκο με το Γερμανό πρέσβη της σε συγκέντρωση εθνικιστών, το 1937
«...είναι, εξάλλου, χαρακτηριστική. Στις αρχές Ιούνη του 1937, ο στρατηγός Μόλα αρχίζει τη γενική του επίθεση ενάντια στη Βισκάγια. Ο γενικός συσχετισμός των δυνάμεων τον ευνοεί. Στις 20 Ιούνη του 1937, πέφτει το Μπιλμπάο. Στις 26 Αυγούστου, το Σανταντέρ. Το τελευταίο δημοκρατικό προπύργιο του Βορρά, η αστουριανή Χιχόν, θα κρατήσει ως τις 21 Οκτώβρη. Η κατάληψη του Βορρά ολοκληρώθηκε. Τα μεγάλα βιομηχανικά και εξορυκτικά κέντρα του Βορρά έπεσαν στα χέρια των φασιστών.

Εδώ, αξίζει να σημειώσουμε δύο στοιχεία:

α) Οπως σήμερα γνωρίζουμε, στα τεθωρακισμένα των προφυλακών των φρανκικών δυνάμεων επιβαίνουν υπάλληλοι των γερμανικών μονοπωλίων, οι οποίοι σπεύδουν να ελέγξουν την κατάσταση των ορυχείων και των βιομηχανικών εγκαταστάσεων.

β) Στο Βορρά, η ανικανότητα δημιουργίας τακτικού στρατού ήταν ακόμα πιο μεγάλη από ό,τι αλλού. Οταν οι δυσκολίες αποδείχτηκαν απειλητικές, οι τοπικές κυβερνήσεις δεν πήραν κανένα μέτρο εκκένωσης ή, έστω, καταστροφής των εγκαταστάσεων. Εδώ έγινε και το μπλέξιμο με τους κομμουνιστές, για το οποίο μιλάμε αλλού. Ετσι, οι εγκαταστάσεις έπεσαν άθικτες στα χέρια των φασιστών, οι οποίοι άρχισαν αμέσως να τις αξιοποιούν.

Τυχαίο, άραγε, ή ένδειξη κι αυτό του "ειδικού ενδιαφέροντος"; Στο γενικό στρατόπεδο της αντεπαναστατικής συμφωνίας, μπορούμε να προσθέσουμε δύο ακόμα στοιχεία:

Ορκωμοσία Εθνικιστικών Τμημάτων στο «Ονομα του Σταυρού» από στρατιωτικό ιερέα
Ορκωμοσία Εθνικιστικών Τμημάτων στο «Ονομα του Σταυρού» από στρατιωτικό ιερέα
α) Την τάξη που επικρατεί στη φρανκική ζώνη σε διάκριση ή και σε αντίθεση με το χάος της δημοκρατικής ζώνης. Πράγματι, η διαφορά είναι πολύ φανερή. Στη δημοκρατική ζώνη, η απειθαρχία είναι φαινόμενο σύνηθες και γενικό, αν όχι κυρίαρχο. Ακόμα και ο απλός συντονισμός των στρατιωτικών επιχειρήσεων είναι προβληματικός. Από άποψη ασφάλειας, η κατάσταση είναι τραγική. Οι πράκτορες και οι κατάσκοποι είναι, κυριολεκτικά, παντού. Μέχρι του σημείου ο στρατηγός Μιάχα να μαθαίνει την παύση του από το ΡΣ του Μπούργος, που ελέγχουν οι στασιαστές. Σημειώνουμε ότι αυτό το στοιχείο της πλήρους αταξίας επισημαίνεται από όλους τους παρατηρητές της εποχής. Αλλωστε, δεν πρόκειται απλώς για αταξία, αλλά για κατάσταση με πολύ βαθύτερες ρίζες, όπως δείχνουν οι συγκρούσεις μεταξύ αναρχικών και κομμουνιστών, πραγματικός εμφύλιος πόλεμος μέσα στον εμφύλιο.

Ολα αυτά είναι τελείως αδιανόητα στη φρανκική ζώνη, όπου επικρατεί πλήρης τάξη. Πλήρης τάξη, παρά την ύπαρξη σοβαρών αντιθέσεων (π.χ., οι μοναρχικοί γκρινιάζουν γιατί υποπτεύονται, και όχι άδικα, τον Φράνκο, πολλές είναι οι υποψίες για το αεροπορικό δυστύχημα που στοίχισε, στις 3 Ιούνη του 1937, τη ζωή στο στρατηγό Μόλα και, άλλωστε, ο ίδιος ο Φράνκο έλεγε ότι δεν τα πήγαινε καλά με τον Μόλα κλπ.)».

Ο μεγάλος Αλεξανδρινός

«Ο βίος και το έργο του Κ. Π. Καβάφη» γραμμένος από τους: Δ. Δασκαλόπουλο και Μαρία Στασινοπούλου, κυκλοφορεί σε έναν καλαίσθητο και εξαιρετικά φροντισμένο τόμο από τις εκδόσεις «Μεταίχμιο».

Το βιβλίο αυτό παρακολουθεί σε χρονολογική σειρά τα γεγονότα της ζωής του ποιητή, την αφετηρία και την εξέλιξη της ποίησής του, τις προσωπικές του αντιδράσεις απέναντι στην ανθρώπινη μοίρα, στο θάνατο και στον έρωτα και, στηρίζεται στην πλουσιότατη καβαφική βιβλιογραφία αξιοποιώντας όλα τα καινούρια στοιχεία που ήρθαν στο φως για τη ζωή του ποιητή κατά τα τελευταία σαράντα χρόνια. Στις σελίδες του καταγράφονται πληροφορίες από το Αρχείο Καβάφη και παρατίθενται αποσπάσματα από σπάνια περιοδικά έντυπα και δυσεύρετες εφημερίδες καθώς και από επιστολές. Η πλούσια εικονογράφηση που συνοδεύει το κείμενο (φωτογραφίες, σκίτσα, γελοιογραφίες, χειρόγραφα) ανασυνθέτει το κλίμα της εποχής και περιγράφει την περιπέτεια της ελληνικής κριτικής, να προσλάβει και να αναγνωρίσει την αξία της καινοφανούς ποίησης του Καβάφη. Το βιβλίο, που περιλαμβάνει πλήρη καβαφική εργογραφία και την εκτενέστερη και πιο ενημερωμένη μέχρι σήμερα επιλογή διεθνούς βιβλιογραφίας, ολοκληρώνεται, με ανθολογία της ποιοτικής παραγωγής του Αλεξανδρινού.

Εν συντομία

Ο αριστοτέχνης της συνομιλίας, ο μάγος του διαλόγου, ο κομψοτέχνης της ρώσικης γλώσσας και αναλυτής των πιο λεπτών αισθημάτων, ο Ιβάν Τουργκιένιεφ, ξαφνιάζει για μια ακόμη φορά τον αναγνώστη με την εξαιρετική νουβέλα του: «Μια φωλιά ευγενών» που κυκλοφορεί από τις «Εκδόσεις Ζαχαρόπουλος».

«Ο Ιβάν Τουργκιένιεφ γεννήθηκε στα 1818 στο Ορέλ της κεντρικής Ρωσίας και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο τσιφλίκι της μητέρας του στο Σπασκόγιε Λουτοβίνοβο. Η αγάπη της αυταρχικής του μητέρας ήταν τυραννική. Ο Τουργκιένιεφ ήταν ένας όμορφος ψεύτης, ήταν είρωνας, κομψός και φαντασμένος. Ομως, δίπλα στα μεγάλα ελαττώματά του, συμβαδίζουν αρμονικά και τα πολλά, και σε μεγάλες δόσεις, προτερήματά του. Είχε πολλή χάρη, μεγάλη καλοσύνη και τρομερό ταλέντο. Πέθανε στα 1882 από καρκίνο του νωτιαίου μυελού, αναγνωρισμένος στην πατρίδα του, συμφιλιωμένος με τον Λέοντα Τολστόι, δοξασμένος. Τα έργα του, όπως συμβαίνει με όλα τα έργα των μεγάλων συγγραφέων, δεν έχουν ημερομηνία λήξης. Ποτέ δεν τα ξεπερνά ο χρόνος, ίσως γιατί ο Τουργκιένιεφ είχε μεγάλη ευχέρεια να παρουσιάζει ανάγλυφα την ευγένεια, την καλοσύνη, την αφέλεια, την άδολη πονηρία των ηρώων του, γι' αυτό και σήμερα και πάντα θα συγκινεί βαθιά τον αναγνώστη».

Σουφλέ με δαμάσκηνα

θα χρειαστείτε: 250 γραμ. δαμάσκηνα ξερά, 1/4 φλιτζάνι του τσαγιού μαύρο ρούμι, φλούδα από μισό πορτοκάλι, ένα φλιτζάνι του τσαγιού νερό, δυο κουταλιές ζάχαρη άχνη και τρία ασπράδια αυγών. Για το άλειμμα της φόρμας, δυο κουταλάκια του γλυκού μαργαρίνη (με χαμηλά λιπαρά) και δυο κουταλιές ζάχαρη άχνη.

Ρίχνετε σε μια κατσαρόλα τα δαμάσκηνα, το ρούμι, το νερό και τη φλούδα του πορτοκαλιού και τα αφήνετε να σιγοβράσουν, μέχρι να φύγουν τα υγρά και να μαλακώσουν τα δαμάσκηνα. Αποσύρετε την κατσαρόλα από τη φωτιά, τη σκεπάζετε και αφήνετε το μείγμα να σταθεί για 20 λεπτά περίπου. Αφαιρείτε τη φλούδα του πορτοκαλιού και ρίχνετε το υπόλοιπο στο μπλέντερ. Το χτυπάτε μέχρι να γίνει παχύρρευστο. Στο μεταξύ, χτυπάτε τα ασπράδια των αυγών σε σφικτή μαρέγκα. Καθώς συνεχίζετε να χτυπάτε, προσθέτετε λίγη λίγη την άχνη και ενσωματώνετε τη μαρέγκα στα δαμάσκηνα, ανακατεύοντας συνεχώς χωρίς να σταματήσετε. Αλείφετε τη φόρμα του σουφλέ με βούτυρο και πασπαλίζετε με δυο κουταλιές σούπας ζάχαρη άχνη. Αδειάζετε το μείγμα του σουφλέ στη φόρμα και βάζετε αμέσως σε προθερμασμένο φούρνο. Τοποθετείτε τη φόρμα σε χαμηλή σχάρα και το ψήνετε στους 180ο μέχρι να φουσκώσει. Τρώγεται ζεστό. Και να θυμάστε ότι μια μερίδα σας προσθέτει 120 θερμίδες. Δηλαδή τίποτε...



Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τη συμπλήρωση 80 χρόνων από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ