Τους «σταυραεούς του Μοριά», τους ήρωες μαχητές αγωνιστές του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας στην Πελοπόννησο, της θρυλικής 3ης μεραρχίας, τίμησε με ένα μοναδικό τρόπο, η γενιά που σήμερα κρατά γερά τη «σκυτάλη» αυτής της ηρωικής τρίχρονης εποποιίας. Το «νήμα» της συνέχειας δε σπάει όσο και αν η άρχουσα τάξη μοχθεί για τη διαστρέβλωση της ιστορικής αλήθειας. Οι τρεις χιλιάδες ήρωες, από τους 3.120 μαχητές της 3ης Μεραρχίας, που έπεσαν στα βουνά του Ταϋγέτου, του Πάρνωνα, του Ερύμανθου και αλλού «ήταν εκεί παρόντες». «Εστησαν» χορό και «βροντοφώναξαν»: «Είμαστε ήσυχοι, έχουμε άξιους συνεχιστές». Οι νέοι και νέες, μαχητές της Κομμουνιστικής Νεολαίας Ελλάδας έδωσαν το δυναμικό «παρών» στην εκδήλωση τιμής και μνήμης που διοργανώθηκε την Κυριακή, από τις Κομματικές Οργανώσεις Ανατολικής και Δυτικής Πελοποννήσου και Νήσων του ΚΚΕ. Ηταν εκεί στη λεβεντογέννα Αράχοβα (Καρυές) της Λακωνίας, όχι σαν σε μνημόσυνο αλλά για να δηλώσουν ότι κρατάνε ζωντανή τη φλόγα του δίκαιου αγώνα των προγόνων τους για κοινωνική δικαιοσύνη και λαϊκή εξουσία. Μαζί με τη γενιά των πέτρινων χρόνων, μαζί με τις άλλες γενιές έδωσαν υπόσχεση να μελετήσουν την ιστορία και τα διδάγματα από το καμίνι του αγώνα. Να αντλήσουν πείρα από το δίκαιο, ταξικό αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας που συγκρούστηκε με τον ιμπεριαλισμό και αν και ηττήθηκε στρατιωτικά, φλογίζει και σήμερα τις λαϊκές συνειδήσεις. Η εκδήλωση αυτή που πρέπει να βρει συνέχεια ήταν μια σημαντική συμβολή, ώστε ευρύτερες λαϊκές δυνάμεις να ξεπεράσουν προκαταλήψεις και αντιλήψεις που έχει επιβάλει η άποψη των «νικητών». Μια συμβολή στην ανάδειξη της ένδοξης ιστορίας του λαϊκού κινήματος της χώρας και του αιμοδότη του, του ΚΚΕ.

Από τη μαχητική πορεία στους δρόμους της Αράχοβας

H εκδήλωση άρχισε στην κεντρική πλατεία του χωριού με το καλωσόρισμα από τον πρόεδρο της Κοινότητας Αράχοβας, Θεόδωρο Σταθάκη, και στη συνέχεια ανέβηκε στο βήμα ο γραμματέας Περιοχής Ανατολικής Πελοποννήσου της ΚΝΕ, Δημήτρης Οικονομάκος, ο οποίος σημείωσε πως όσοι διαστρεβλώνουν την πρωτοπόρα συμβολή του ΚΚΕ στην Κατοχή και συκοφαντούν τον αγώνα του ΔΣΕ έχουν στόχο «η νεολαία να μη γνωρίσει την πραγματική ιστορία, να μη γνωρίσει την ηρωική αντίσταση του ελληνικού λαού ενάντια στην τριπλή κατοχή, την πάλη αργότερα στα αγγλοαμερικανικά σχέδια, την προσφορά των επαναστατικών οργανώσεων στον τομέα ισότητας της γυναίκας, στον πολιτισμό και σε τόσα άλλα ζητήματα». Και κατέληξε τονίζοντας πως «εμείς οι νέοι μαθαίνουμε για τις ένδοξες σελίδες που έγραψε η ηρωική 3η Μεραρχία και αναλαμβάνουμε τη βαριά ευθύνη να τις διαδώσουμε στη νεολαία έτσι ώστε όλο και περισσότεροι νέοι να ενισχύσουν το τιμημένο ΚΚΕ για την επικράτηση μιας άλλης κοινωνίας, ανθρώπινης, δίκαιης, ελεύθερης, σοσιαλιστικής».

Ο Α. Παπαγεωργίου, επιτελάρχης του ΚΓΑΝΕ του ΔΣΕ

Ακολούθησε η κεντρική ομιλία από το μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρη Γόντικα, ο οποίος αναφέρθηκε στο δύσκολο αγώνα του ΔΣΕ, που, όπως τόνισε χαρακτηριστικά σε μια αποστροφή του λόγου του, «είναι μια κληρονομιά που οφείλουμε να τη διατηρήσουμε, όχι ως μια απλή ιστορική παράδοση, αλλά ως πηγή πολιτικών διδαγμάτων για σταθερή πορεία στους σύγχρονους κοινωνικοαπελευθερωτικούς αγώνες, την ταξική πάλη».

(Εκτενή αποσπάσματα από την ομιλία του Δ. Γόντικα θα δημοσιευτούν στον ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ).

Στη συνέχεια ανέβηκε στο βήμα ο Αλέκος Παπαγεωργίου, επιτελάρχης του Κλιμακίου του Γενικού Αρχηγείου Νότιας Ελλάδας (ΚΓΑΝΕ) την περίοδο του εμφυλίου πολέμου. Μίλησε για τον ηρωισμό και την αυτοθυσία των 3.200 περίπου μαχητών του Δημοκρατικού Στρατού στην Πελοπόννησο -- στην οποία και ο ίδιος είχε ζητήσει να συμμετάσχει λόγω της καταγωγής του (Κορινθία) αλλά αξιοποιήθηκε ως επιτελάρχης στο ΚΓΑΝΕ -- που αντιμετώπισαν υπερδεκαπλάσιους κάθε φορά αντιπάλους, με αναλογία 1 προς 70 περίπου στα πυρομαχικά και στα εφόδια, σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «Αεροπορία, Ναυτικό, άρματα μάχης, Πυροβολικό ήταν είδος εν ανεπαρκεία για τους μαχητές του ΔΣΠ, σε αντίθεση με τους αντιπάλους τους. Η γεωγραφική θέση της Πελοποννήσου γινόταν αρνητική για τους μαχητές του ΔΣΕ εξαιτίας αυτών των ελλείψεων. Η δοκιμασία ήταν μεγάλη. Ο ηρωισμός, η αυτοθυσία και η πίστη σε αγώνα που ήταν δίκαιος, αντιιμπεριαλιστικός, έδωσε τη δυνατότητα στο ΔΣΠ να ελέγχει το φθινόπωρο του 1948 τα 2/3 της Πελοποννήσου αλλά να υποκύπτει στη συνέχεια λόγω της έλλειψης πυρομαχικών από υπέρτερες δυνάμεις».

Ο Δ. Γόντικας στο βήμα

Ακολούθησε ο ύμνος της 3ης Διεθνούς για να ολοκληρωθεί η εκδήλωση με καλλιτεχνικό πρόγραμμα που περιλάμβανε τραγούδια του αγώνα από την ορχήστρα του Τάκη Σταθέα. Στο χώρο λειτούργησε έκθεση φωτογραφίας κι έκθεση βιβλίου.

Μαχητές του ΔΣΕ στην Πελοπόννησο που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση: Χρήστος Καστάνης, Αλέξης Παρθίμος, Παναγιώτης Κονταλώνης, Ιωάννης Γεωργόπουλος, Αθηνά Κοττή-Λάτση, Παναγιώτης Κωνσταντινάκος, Γιώργος και Παναγιώτης Βλαχάκης, Παναγιώτης Νικόλαρος, Αντρέας Ραμπαβίλας, Ελένη Παπαφάγου, Φώτης, Σταύρος και Ιωάννης Μιχαλακάκος, Ποτίτσα Καρυπίδου, Λευτέρης Αναστασάκος, Παναγιώτης Ρόντος, Ηλίας Γκουβούσης, Ελένη Βαφίδου, Αντωνία Μιχαλακάκου, Ελένη Πρεκεζέ, Ηλίας Καναράς, Νίκος Τσίπας.

Ο Σταύρος Μιχαλακάκος μιλά στο συντάκτη του «Ρ»

Οι μαρτυρίες πολλές. Εδώ ομάδα αγωνιστών μιλάνε με το συντάκτη του «Ρ»

Ο Δημήτρης Κιάμος, φοιτητής μας είπε: «Η νέα γενιά οφείλουμε να μελετήσουμε την ιστορία του επαναστατικού κινήματος και του ηρωικού ΚΚΕ, να εμπνευστούμε από αυτήν και όταν χρειαστεί να δώσουμε τον καλύτερό μας εαυτό, για να οικοδομήσουμε μια άλλη κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο».

Η Ελένη Αλεξοπούλου, μαθήτρια: «Είναι χρέος κάθε νεολαίου να τιμά τους ανθρώπους που σήκωσαν ψηλά το λάβαρο του αγώνα, μαχόμενοι για τα ιδανικά της ελευθερίας, της δικαιοσύνης, της ισότητας, έχοντας για όνειρό τους την αταξική κοινωνία. Οπως επίσης χρέος έχουμε εμείς η νέα γενιά, να συνεχίσουμε τον αγώνα τους και να τον δικαιώσουμε, παλεύοντας ενάντια στον ιμπεριαλισμό.

Ο Γιώργος Κυριακάκης, νεολαίος από τη Λακωνία: « Εμείς οι νέοι, εμπνεόμενοι από τα οράματα των αγωνιστών του ΔΣΕ, φιλοδοξούμε να γίνουμε οι συνεχιστές των αγώνων τους, και να κάνουμε πράξη τα δίκαια αιτήματα του λαού με τη δημιουργία του σοσιαλιστικού κράτους».

Η σύνθεση της ηρωικής 3ης Μεραρχίας του ΔΣΕ στην Πελοπόννησο, διαβάστηκε από το Βαγγέλη Λαμπρόπουλο, μέλος του Γραφείου Περιοχής Ανατολικής Πελοποννήσου της ΚΝΕ. Κορυφαία στελέχη του αγώνα την απάρτιζαν: Διοικητής, Στέφανος Γκιουζέλης, συνταγματάρχης, μέλος του Πολεμικού Συμβουλίου του ΔΣΕ, Πολιτικός Επίτροπος, Βαγγέλης Ρογκάκος, αντισυνταγματάρχης, Βοηθός Πολιτικού Επιτρόπου, Κώστας Μουλόπουλος και Επιτελάρχης ο Γιώργος Κονταλώνης, αντισυνταγματάρχης.

Επόπτης όλων των Γραφείων του Επιτελείου 3ης Μεραρχίας, Γιώργος Αρετάκης (Σφακιανός), αντισυνταγματάρχης

• Διευθυντής του Γραφείου Επιχειρήσεων, Κώστας Μπασακίδης, αντισυνταγματάρχης
• Διευθυντής 2ου Γραφείου, Λυκούργος Γιαννούκος (Μετερίζης), ταγματάρχης
• Διευθυντής Δικαστικού, Νίκος Γκότσης, αντισυνταγματάρχης
• Διοικητής Λαϊκής Πολιτοφυλακής, Ηλίας Κιαπές, αντισυνταγματάρχης
• Διευθυντής Επιμελητείας, Γιάννης Παπαδόπουλος, ταγματάρχης
• Υπεύθυνος Δημοκρατικής Νεολαίας, Γιάννης Κώνστας (Αγγελος)
• Διοικητής της Σχολής Αξιωματικών, Κώστας Κανελλόπουλος, αντισυνταγματάρχης
• Διοικητής Λόχου Ασφαλείας, Νίκος Πανούσης, λοχαγός

Διοικητής της 22 Ταξιαρχίας, Γιάννης Σαρρής (Σαρήγιαννης), αντισυνταγματάρχης, Πολιτικός Επίτροπος (ΠΕ), Χριστόφορος Κώνστας, αντισυνταγματάρχης.

Διοικητής της 55ης Ταξιαρχίας, Θεόδωρος Πρεκεζές, αντισυνταγματάρχης, ΠΕ, Κώστας Λαδάς, ταγματάρχης.

Περιφερειακά Αρχηγεία:

• Διοικητής Αρχηγείου Πάρνωνα, Γιώργος Ατζακλής, ταγματάρχης, ΠΕ Νίκος Λάτσης, ταγματάρχης.
• Διοικητής Αρχηγείου Ταϋγέτου, Κώστας Ξυδέας, ταγματάρχης, ΠΕ Γιώργος Παπαδόπουλος, λοχαγός.
• Διοικητής Αρχηγείου Μαινάλου Δημήτρης Γιαννακούρας (Πέρδικας), ταγματάρχης, ΠΕ Γιώργος Σπυρόπουλος.
• Διοικητής Αρχηγείου Αχαΐας - Ηλείας Δημήτρης Πετρόπουλος (Ζαχαριάς), ταγματάρχης, ΠΕ Θωμάς Αγγελάκος, ταγματάρχης.
• Διοικητής Αρχηγείου Αργολιδοκορινθίας, Μανώλης Σταθάκης, αντισυνταγματάρχης, ΠΕ Γιώργης Δαράκης, λοχαγός.