ΑΠΟ ΜΕΡΑ ΣΕ ΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Η τραπεζική τοκογλυφία είναι εδώ

Παπαγεωργίου Βασίλης

Ενα από τα επιχειρήματα, που προβάλλει η κυβέρνηση, για να εξωραΐσει την αντιλαϊκή της πολιτική, είναι και η σημαντική μείωση στα επιτόκια των τραπεζικών (καταναλωτικών, στεγαστικών και άλλων) δανείων. Η κυβέρνηση, όμως, και στο θέμα αυτό, λέει τη μισή αλήθεια και αποφεύγει, σαν ο διάβολος το λιβάνι, να πει και την άλλη μισή. Γιατί, μπορεί να έγιναν «φτηνότερα» τα τραπεζικά δάνεια, αλλά έγιναν ακόμη «φτηνότερες» οι καταθέσεις ταμιευτηρίου των εργαζομένων και των συνταξιούχων, όπως και η αγοραστική τους δύναμη.

Ακόμη κι αν σταθούμε μόνο στους όρους, που οι τράπεζες αγοράζουν και πουλάνε το χρήμα, θα διαπιστώσουμε, ότι τα τελευταία χρόνια, η μείωση των επιτοκίων καταθέσεων (κυρίως ταμιευτηρίου) είναι πολύ πιο γρήγορη από τη μείωση των επιτοκίων καταναλωτικών, στεγαστικών και λοιπών δανείων. Αυτό είναι κάτι που το επιβεβαιώνουν και οι ισολογισμοί των τραπεζών (κρατικών και ιδιωτικών). Ενδεικτικός από αυτή την άποψη, είναι και ο ισολογισμό της τράπεζας Alpha Bank του Γ. Κωστόπουλου, που μας πληροφορεί, πως ενώ τα κέρδη του Ομίλου εμφανίζουν για το έτος 2001 μείωση κοντά στο 8%, τα καθαρά έσοδα από τόκους παρουσιάζουν αύξηση 35,1%!

Μίλησε κανείς για τοκογλυφία;

Παράδειγμα... κοινωνικής δικαιοσύνης

Το αστρονομικό ποσό των 930 εκατ. κορονών ή 40 δισεκατομμυρίων δραχμών εισέπραξε, ως σύνταξη - αποζημίωση, ο Persy Pornevik, μέχρι πρότινος διευθυντής της σουηδικής εταιρίας BBV. Εξίσου αστρονομικό ήταν και το ποσό που εισέπραξε ο αντικαταστάτης του, παρότι υπηρέτησε μόνο 18 μήνες στην επιχείρηση. Αυτός πήρε... μόνο 575 εκατ. κορόνες ή 24 δισ. δραχμές.

Την ίδια στιγμή, δικαστήρια της «ευαίσθητης» κοινωνικά Σουηδίας απέρριπταν αίτημα 150.000 συνταξιούχων του δημοσίου για μια αύξηση 200 κορονών το μήνα. Εάν το αίτημά τους γινόταν δεκτό, θα κόστιζε 360 εκατ. κορόνες ετησίως. Με άλλα λόγια, δηλαδή, περίπου το 1/3 της αποζημίωσης του Pornevik ή το 1/5 της συνολικής αποζημίωσης και των δύο.

Η καπιταλιστική... κοινωνική δικαιοσύνη σε όλο της το μεγαλείο...

Κι ένα ακόμη...

Αν νομίζετε, πάντως, ότι στη χώρα μας δεν υπάρχουν παρόμοια παραδείγματα... κοινωνικής δικαιοσύνης, κάνετε μεγάλο λάθος. Σημειώνουμε ένα από τα πολλά, παίρνοντάς το από την τρέχουσα εργατική ειδησεογραφία των ημερών: Αυξήσεις... ύψους 2,7% (μερικά χιλιάρικα το μήνα, δηλαδή) προτείνει για το 2002 η διοίκηση της «Αλουμίνιον της Ελλάδας», γνωστότερη και ως ΠΕΣΙΝΕ, στις διαπραγματεύσεις της, με το σωματείο των εργαζομένων στην επιχείρηση.

Την ίδια στιγμή, στο εννιάμηνο Γενάρης - Σεπτέμβρης 2001 τα επίσημα καθαρά κέρδη προ φόρων της εταιρίας σημείωσαν αύξηση -συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2000- κατά 13,4% και ανήλθαν στο αστρονομικό ποσό των 80 εκατ. ευρώ περίπου ή, με άλλα λόγια, των 24 δισεκατ. δραχμών. Και αυτό, παρότι οι πωλήσεις σημείωσαν μείωση κατά 6,8% περίπου.

Είπαμε, καπιταλισμός είναι αυτός. Και είτε είναι «σουηδικός», είτε «ελληνικός», κάνει τους λιγοστούς πλούσιους πλουσιότερους και τους πολλούς φτωχούς φτωχότερους...

Οι ΕΒΕ πληρώνουν τα σπασμένα

Παρά τη γενική κατακραυγή που προκάλεσαν τα πρόσφατα φορολογικά μέτρα εξόντωσης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δε σκοπεύει να αλλάξει ούτε κατά κεραία την πολιτική της. Οι πρόσφατες εξαγγελίες του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών έγιναν κάτω από το βάρος της κλιμάκωσης των κινητοποιήσεων από τους ΕΒΕ και στοχεύουν στον κατευνασμό τους. Η ουσία όμως βρίσκεται στο γεγονός ότι οι μικρομεσαίοι θα κληθούν να πληρώσουν το νέο χαράτσι - και μάλιστα με το λεγόμενο τεκμαρτό σύστημα προσδιορισμού - και για τον ΦΠΑ και για το εισόδημα. Οι όποιες κυβερνητικές πομφόλυγες δε διασφαλίζουν τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες και τα εργαζόμενα νοικοκυριά της χώρας, που καλούνται, για μια ακόμη φορά, να πληρώσουν τις φοροελαφρύνσεις εκατοντάδων δισ. δρχ. στο μεγάλο κεφάλαιο.

Η λαϊκή απάντηση

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι μπροστά στον ελληνικό λαό εμφανίζεται το τελευταίο διάστημα μια όξυνση της δικομματικής πόλωσης. Οι στόχοι αυτής της επιχείρησης, όσο και αν συσκοτίζονται από τη φραστική οξύτητα και την ένταση της κόντρας, είναι από τη μια ο αποπροσανατολισμός των εργαζομένων από τη νεοφιλελεύθερη επίθεση που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και από την άλλη η σταθεροποίηση του πολιτικού συστήματος, πρώτα της κυβέρνησης, και ο απόλυτος έλεγχος των εξελίξεων.

Στην πραγματικότητα, οι σκληρές κόντρες μεταξύ των ηγεσιών των δύο μεγάλων κομμάτων αντανακλούν, με στρεβλό και παραπλανητικό τρόπο, τη μεγάλη σύγκρουση συμφερόντων στην οικονομία. Ο ίδιος ο Κ. Σημίτης μίλησε για συμφέροντα που στοχεύουν στη μοιρασιά της πίτας του Γ' ΚΠΣ (17 τρισ.), αλλά και το ραδιοτηλεοπτικό τοπίο (τηλεοπτικές άδειες πανελλήνιας εμβέλειας, ψηφιακή τηλεόραση, κ.ο.κ). Είναι, όμως, φανερό ότι τα πράγματα δεν περιορίζονται μόνο στους τομείς αυτούς, αλλά μάλλον βρισκόμαστε μπροστά σε μια συνολικότερη αναμέτρηση για την αναδιάταξη «του επιχειρηματικού τοπίου», ενόψει της εισόδου στην Ευρωζώνη και της εισβολής των πολυεθνικών, του τερματισμού των κοινοτικών επιδοτήσεων το 2006, της λήξης των «εισροών» (διάβαζε υπερκερδών), λόγω ολυμπιακών έργων. Στον αδυσώπητο αυτό πόλεμο, ασφαλώς, εμπλέκονται και στοιχίζονται πίσω από συγκεκριμένα ισχυρά επιχειρηματικά τόσο η κυβέρνηση όσο και η ηγεσία της ΝΔ. Καθώς, όμως, δε φαίνεται να έχει κριθεί η έκβαση αυτής της σύγκρουσης συμφερόντων, οι ηγεσίες των δύο μεγάλων κομμάτων επιχειρούν να κρατήσουν κάποιες αποστάσεις, δίνοντας ταυτόχρονα σκληρή μάχη μεταξύ τους για την εξουσία, πασχίζοντας να αποδείξουν, η καθεμιά για τον εαυτό της, ότι μπορούν να διαχειριστούν τα γενικότερα συμφέροντα της οικονομικής ολιγαρχίας, πράγμα που όμως δε φαίνεται να αρκεί στα μεγάλα αφεντικά.

Σε κάθε περίπτωση όμως είναι ολοφάνερο ότι «όταν τσακώνονται στη λίμνη τα βουβάλια την πληρώνουν τα βατράχια». Δεν είναι δύσκολο να γίνει αντιληπτό πως, ενώ υπάρχει αυτή η εξέλιξη της σύγκρουσης μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων με αντανάκλαση και στην αντιπαράθεση των κομμάτων του κατεστημένου, εξελίσσεται με μεγαλύτερη ακόμη ένταση η επίθεση σε πολλά μέτωπα πάνω στις λαϊκές μάζες, προκειμένου να επιβληθούν οι πιο άγριες νεοφιλελεύθερες επιλογές. Στην Κοινωνική Ασφάλιση και την Υγεία, στις εργασιακές σχέσεις, στο εισόδημα των λαϊκών στρωμάτων που λιγοστεύει κλπ., ενώ περιστέλλονται λαϊκές ελευθερίες και αυξάνεται η επιθετικότητα του ιμπεριαλισμού. Καμία ψευδαίσθηση και αυταπάτη πάνω σε αυτό δεν επιτρέπεται. Οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να εγκλωβιστούν στο δικομματικό σκυλοκαβγά, δεν έχουν κανένα λόγο να στοιχηθούν πίσω από το ένα ή άλλο στρατόπεδο, της μιας ή της άλλης πολιτικής δύναμης του κατεστημένου και των όποιων συμμάχων τους.

Η επιβαλλόμενη απάντηση, λοιπόν, δεν μπορεί παρά να είναι η αγωνιστική πολύμορφη συσπείρωση των εργαζομένων, το δυνάμωμα του ταξικού προσανατολισμού του συνδικαλιστικού κινήματος και του ΠΑΜΕ, η ενίσχυση του ΚΚΕ. Τελικά, μόνο η συγκρότηση του Λαϊκού Μετώπου για τη λαϊκή εξουσία, με στόχο την επιβολή μιας φιλολαϊκής πολιτικής μπορεί να είναι η αναγκαία και ρεαλιστική απάντηση.