ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 27 Γενάρη 2002
Σελ. /32
ΠΑΙΔΕΙΑ

Σημαντική παρέμβαση για τα ζητήματα της παιδείας ήταν αυτή που πραγματοποιήθηκε από την ΚΕ του ΚΚΕ, την περασμένη Πέμπτη το βράδυ σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας. Παρέμβαση που αποτέλεσε συνέχεια της προσπάθειας την οποία κάνει το Κόμμα να επικοινωνήσει τις θέσεις του στο λαό. Μέσα από την παρέμβαση της ΓΓ της ΚΕ, Αλέκας Παπαρήγα, και την εισήγηση του μέλους του ΠΓ Θ.Τζιαντζή αναλύθηκε διεξοδικά η πρόταση - διέξοδος του Κόμματος, που αναδεικνύει την παιδεία ως ένα βασικό τομέα ταξικής πάλης, μια λαϊκή ανάγκη που για να ικανοποιηθεί πρέπει να γίνει υπόθεση κοινής δράσης όλων των κινημάτων, των εργατοϋπαλλήλων, των μικρομεσαίων, της αγροτιάς και άλλων κοινωνικών κινημάτων. Στην εκδήλωση - συζήτηση υπήρξε πλούσιος προβληματισμός που παρουσιάστηκε τις προηγούμενες μέρες (φύλλα «Ρ» Παρασκευής και Σαββάτου).

Σήμερα παρουσιάζουμε δύο ακόμα παρεμβάσεις που αφορούν στο «τοπίο» που ήδη έχουν αρχίσει να διαμορφώνουν στην ανώτατη εκπαίδευση οι αντιεκπαιδευτικές επιλογές. Ο πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου Γ. Βαβούρας και ο φοιτητής Η. Πατίδης ανέδειξαν την εμπειρία από την εφαρμογή των κατευθύνσεων για υπαγωγή της εκπαίδευσης στις ανάγκες της αγοράς, αλλά και την αγωνία για την αναχαίτιση της επίθεσης που εξαπολύεται στο χαρακτήρα του πανεπιστημίου.

Η αντιεκπαιδευτική πολιτική με παραδείγματα

Αποψη από την εκδήλωση του ΚΚΕ, την περασμένη Πέμπτη
Αποψη από την εκδήλωση του ΚΚΕ, την περασμένη Πέμπτη
Στην κατάσταση που επικρατεί στο χώρο των Πανεπιστημίων, καθώς και τη δουλιά των φοιτητών σε αυτά, αναφέρθηκε στην παρέμβασή του στην εκδήλωση ο φοιτητής Ηλίας Πατίδης. Παραθέτοντας συγκεκριμένα παραδείγματα, παρουσίασε την επιτάχυνση της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής κυβέρνησης - ΕΕ στα ΑΕΙ.

«Τα τεράστια ποσά που απαιτούνται για την εισαγωγή ενός μαθητή σε κάποιο ΑΕΙ, απαγορεύουν σε πολλά παιδιά να σπουδάσουν στις λεγόμενες υψηλόβαθμες Σχολές. Δε θα ήταν υπερβολή να πούμε πως τα παιδιά φτωχότερων οικογενειών συγκεντρώνονται σε Σχολές με μικρή ζήτηση, αφού εκ των πραγμάτων ορισμένα Ιδρύματα είναι άπιαστα. Η διαδικασία αυτή θα γίνει πιο ξεκάθαρη τα επόμενα χρόνια και όσο η αντιεκπαιδευτική μεταρρύθμιση θα δίνει τους καρπούς της. Παράλληλα, τα δίδακτρα στα Μεταπτυχιακά είναι καθεστώς (500.000 δραχμές το φθηνότερο μέχρι και 3.000.000 στην ΑΣΟΕΕ) με συνεχώς αυξητικές τάσεις. Στο ίδιο Ιδρυμα 15 το λιγότερο νέα Μεταπτυχιακά Διπλώματα Ειδίκευσης έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία 8 χρόνια, δείχνοντας τον προσανατολισμό της κυβέρνησης για ΑΕΙ - ΑΕ, αλλά και για μεταφορά Γνώσης στα Μεταπτυχιακά, σαν 4η πια βαθμίδα Εκπαίδευσης, μέσα από την πολυδιάσπαση της Ανώτατης Εκπαίδευσης σε κύκλους. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει και από τις αποφάσεις των συνόδων των Υπουργών Παιδείας της ΕΕ στην Μπολόνια και στην Πράγα, αλλά και από την Εισηγητική Εκθεση για το νομοσχέδιο για τα Μεταπτυχιακά και την Ερευνα.

Στη συνέχεια η ιδιωτικοποίηση των ΑΕΙ, η λειτουργία τους σαν ΑΕ προωθείται με ποικίλους τρόπους. Για παράδειγμα το φαγητό στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κοστίζει 1.000 δραχμές, 700 στην ΑΣΟΕΕ και κατά γενική ομολογία είναι κάκιστο. Η μέριμνα για στέγαση των φοιτητών από την επαρχία είναι ανύπαρκτη, με αποτέλεσμα να επιβαρύνονται οι οικογένειες με ένα ακριβότατο ενοίκιο, ειδικά στην Αθήνα, ενώ όπου υπάρχει στέγαση είναι σε άθλια κατάσταση.

Πληθαίνουν τα κρούσματα όπου οι φοιτητές καλούνται να πληρώσουν για βιβλία, με το επιχείρημα πως πρέπει να υπάρχουν εναλλακτικά συγγράμματα, άρα το Πανεπιστήμιο δε δίνει βιβλίο, ή για εξοπλισμό στο εργαστήριο, κύρια σε ΦΜΣ - ΕΜΠ. Η έλλειψη εγκαταστάσεων - υλικοτεχνικής υποδομής γίνεται άλλοθι στους υπερασπιστές της κυβερνητικής πολιτικής πως δεν μπορεί το κράτος να πληρώνει συνεχώς γιατί οι φοιτητές δε σέβονται το χώρο των ΑΕΙ, άρα ή πρέπει να ιδιωτικοποιηθούν ή να αναλάβουν και οι φοιτητές μερίδιο ευθύνης (π.χ. Υαλουργείο στο Χημικό).

Με πρόσχημα την ανεξαρτησία των ΑΕΙ, ο κρατικός προϋπολογισμός θα χρηματοδοτεί μόνο τα Πανεπιστήμια που μετά την αξιολόγησή τους κατέχουν υψηλή θέση στην εξυπηρέτηση του μονοπωλιακού κέρδους, ενώ τα υπόλοιπα ή θα βάζουν δίδακτρα ή θα οδηγηθούν στο μαρασμό.

Ακόμα και τα "χρήσιμα" ΑΕΙ θα προσαρμόσουν τα Προγράμματα Σπουδών, τη λειτουργία τους, στις ανάγκες των επιχειρήσεων. Χαρακτηριστικά τέτοια κρούσματα εμπορευματοποίησης έχουμε στην ΑΣΟΕΕ με τεράστια κτιριακά προβλήματα και την κατάρτιση επιχειρηματικού σχεδίου για τη συνέχιση λειτουργίας της βιβλιοθήκης, στη Νομική, όταν το Πανεπιστήμιο της Αθήνας διέθεσε μέρος της περιουσίας του στο ΧΑΑ, με αποτέλεσμα να χάσει 2,3 δισ. και το ιστορικό κτίριο της Νομικής να βρίσκεται σε άσχημη κατάσταση, σε ΑΣΟΕΕ - Πανεπιστήμιο (ΠΑΠΕΙ) Πειραιά - Γεωπονική (ΓΠΑ) με σύσταση επιτροπών αξιολόγησης κλπ. Γενικά καλλιεργείται η λογική πως οι φοιτητές πρέπει να πληρώνουν για να έχουν οτιδήποτε (από βιβλία, Η/Υ, φωτοτυπίες, μέχρι κτίριο).

Τέλος, η κοινοτική οδηγία 89/48 για εξομοίωση των πτυχίων όλης της Κοινότητας, ακόμα και των τριετών και οι πιστωτικές μονάδες, όπως στο Τμήμα Φιλοσοφίας Παιδαγωγικής Ψυχολογίας, δείχνουν το μέγεθος της επίθεσης στην Ανώτατη Εκπαίδευση. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να ρωτάς 4ετή φοιτητή Οικονομικής Σχολής γιατί υπάρχει ύφεση στις καπιταλιστικές οικονομίες και να μην ξέρει να απαντήσει.

Τα ΑΕΙ στα χέρια των μονοπωλίων μετατρέπονται σε όπλο αναπαραγωγής της κυρίαρχης ιδεολογίας. Τα κρούσματα αντικομμουνισμού, οι αντιεπιστημονικές θεωρίες δίνουν και παίρνουν στα αμφιθέατρα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα η θεοποίηση της ελεύθερης αγοράς, χωρίς την παραμικρή αναφορά στο Μαρξισμό (κύρια σε ΑΣΟΕΕ, ΠΑΠΕΙ, Οικονομικό Νομικής), η λογική του μονοδρόμου από την ΕΕ (π.χ. στο Πολιτικό προπαγάνδα του ευρώ, ανοιχτή υπεράσπιση του "τρομονόμου" στη Νομική, διαστρέβλωση του σοσιαλισμού με ερώτημα εξετάσεων του στιλ για "φασιστικό καθεστώς της Σοβιετικής Ενωσης", "κατονομάστε τις εκπαιδευτικές ανισότητες της Σοβιετικής Ενωσης" κλπ.).

Στο πλαίσιο αυτό ανάλογη πρέπει να είναι και η απάντηση του φοιτητικού κινήματος. Το σύνθημα για ολόπλευρη μόρφωση, για πτυχία με αξία και επαγγελματικά δικαιώματα πρέπει να αποτελέσει αίτημα πάλης για το σύνολο των φοιτητών. Ο στόχος για Ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση συγκινεί και μπορεί να ακουμπήσει ευρύτερες δυνάμεις φοιτητών, όπως απέδειξε η περσινή εμπειρία».

ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΒΟΥΡΑΣ
Αντίσταση στην τάση ιδιωτικοποίησης της εκπαίδευσης

Την εκδήλωση της ΚΕ τίμησε με την παρουσία του, ο Γιάννης Βαβούρας, πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου, ο οποίος με την παρέμβασή του συνέβαλε στο να καταγραφεί η σημερινή πραγματικότητα στα πανεπιστήμια και ιδιαίτερα η τάση της ιδιωτικοποίησης που γιγαντώνεται. Απαντώντας αρχικά στο ερώτημα του προσανατολισμού συνολικά της εκπαίδευσης, σημείωσε ότι αυτή προσαρμόζεται στις ανάγκες της αγοράς, αναφέρθηκε στις «λέξεις κλειδιά, όπως είπε, απασχολησιμότητα και ευελιξία» και στην «ανταποδοτικότητα» που όπως τόνισε «η εκπαίδευση χάνει το περιεχόμενό της ως δημόσιο αγαθό. Δηλαδή ως αγαθό που πρέπει να προσφέρεται σε όλη την κοινωνία».

Στο σημείο, αυτό ο πρύτανης του Παντείου υπογράμμισε: «Με τη Διακήρυξη της Μπολόνια του Ιουνίου του '99 η ανώτατη εκπαίδευση υποτάσσεται πλήρως στους κανόνες της αγοράς. Αυτός είναι ο βασικός σκοπός της, δεν είναι πια η παροχή επιστημονικής γνώσης, αλλά η ευελιξία και η απασχολησιμότητα του εργατικού δυναμικού. Το σύστημα της ανώτατης εκπαίδευσης καλείται να συμβάλει στην παραγωγή προσαρμόσιμου στους κανόνες της αγοράς εργατικού δυναμικού». Και συνέχισε «παραδοσιακά πανεπιστήμια στο εξωτερικό αλλάζουν με ταχείς ρυθμούς Προγράμματα Σπουδών, προκειμένου να τα προσαρμόσουν στις ανάγκες της αγοράς και καθηγητές που είχαν γνωστικά αντικείμενα, δούλευαν επιστημονικά σε ένα πεδίο που δεν έχει ανάγκη η αγορά, αναγκάζονται να το εγκαταλείψουν και να διδάξουν κάτι άλλο, εντελώς έξω από τις γνώσεις τους».

Αναφερόμενος στο πώς δυναμώνει η ιδιωτικοποίηση στη χώρα μας, τόνισε: «Αυτή δε φαίνεται μόνο από τα διάφορα κέντρα που λειτουργούν και διαφημίζονται, με την ανοχή του κράτους, ως πανεπιστήμια. Αυτή είναι μια πλευρά, ιδιωτικοποίηση υπάρχει και μέσα στα ίδια τα πανεπιστήμια. Πώς γίνεται αυτό; Τα πανεπιστήμια είναι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και μέσα σε αυτά από τη νομοθεσία λειτουργούν Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου. Τα λεγόμενα Ερευνητικά Πανεπιστημιακά Ινστιτούτα (ΕΠΙ), στα οποία, με βάση ένα σχέδιο νόμου που ετοιμάζεται, θα μεταφέρεται η σημαντική έρευνα των πανεπιστημίων, ενώ ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στους τομείς στρατηγικής σημασίας. Η χρηματοδότηση γίνεται μέσω των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων Εκπαίδευσης Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΕΠΕΑΕΚ), έξω από τους κανόνες του δημόσιου λογιστικού».

Πέρα από την ιδιωτικοποίηση της καθαριότητας και της φύλαξης, συμπλήρωσε, «πρόσφατα παρατηρούνται τάσεις ιδιωτικοποίησης των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Ερευνας (ΕΛΚΕ) στα Πανεπιστήμια. Υπάρχουν σημαντικές πιέσεις, αυτοί να γίνουν ΝΠΙΔ μέσα στα πανεπιστήμια, προκειμένου δήθεν να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Αντί να αγωνιστούμε να βελτιώσουμε ένα σύστημα δημόσιου Πανεπιστημίου, βρίσκουν ορισμένοι την "εύκολη λύση" να γίνουν ΝΠΙΔ» και κατέληξε «θα καλέσω όλους τους συναδέλφους, διότι πιστεύω ότι όλη η εκπαίδευση δεν είναι ιδιωτικό αγαθό, είναι ένα δημόσιο αγαθό, να αγωνιστούμε για το δημόσιο χαρακτήρα όλης της εκπαίδευσης, σε όλα τα επίπεδα».



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ