Το Εθνικό Σύστημα Υγείας στην Κούβα δεν μπορεί να διαχωριστεί από το υπόλοιπο σύστημα της χώρας. Η υγεία του λαού δεν είναι διαπραγματεύσιμη και αποτελεί δικαίωμα κάθε Κουβανού από τη γέννησή του ως τα βαθιά γεράματα, ενώ οι υπηρεσίες που δέχεται είναι εντελώς δωρεάν.

Αυτές είναι μερικές από τις επισημάνσεις που έκανε χτες η Αλέιδα Γκεβάρα - κόρη του μεγάλου επαναστάτη Τσε - σε εκδήλωση που οργάνωσε ο Ελληνοκουβανικός Σύνδεσμος Φιλίας με τη συμμετοχή του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών (ΙΣΑ) και της Ενωσης Νοσοκομειακών Ιατρών Αθήνας - Πειραιά (ΕΙΝΑΠ). Η αίθουσα εκδηλώσεων των τραπεζοϋπαλλήλων ήταν γεμάτη και ακολούθησε ένας ενδιαφέρον διάλογος με το ακροατήριο. Μεταξύ των παρευρισκομένων ήταν ο νέος επιτετραμένος της πρεσβείας της Κούβας Π. Φερνάντες, ο Δ. Στριμμένος και η Μ. Αλειφεροπούλου μέλη του ΔΣ του ΙΣΑ, ο Στ. Τσούκαλος πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ και ο Ηλ. Σιώρας μέλος της ΔΣ της ΕΙΝΑΠ.

Την εκδήλωση άνοιξε ο πρόεδρος του Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου Οδ. Τσουκόπουλος υπογραμμίζοντας την επικαιρότητα των ιδεών και των πράξεων του Τσε.

Η Αλ. Γκεβάρα - παιδίατρος που εργάζεται στο παιδιατρικό νοσοκομείο της Αβάνας - ξεκίνησε την ομιλία της με την περιγραφή της κατάστασης της δημόσιας υγείας και παρουσίασε συγκριτικά στοιχεία. Η διαφορά είναι σημαντική υπογράμμισε, τονίζοντας ότι ήταν μια ριζική αλλαγή που σημειώθηκε χάρη στη νίκη της επανάστασης.

Οπως ανέφερε, όταν έγινε η επανάσταση υπήρχαν στην Κούβα μόλις 1.200 επαγγελματίες υγείας και οι μισοί έφυγαν από τη χώρα. Ετσι, υπογράμμισε, έγινε επιτακτική η ανάγκη απ' την πρώτη στιγμή για τη δημιουργία νέων επαγγελματικών στελεχών υγείας. Οι γιατροί αυτοί διαπαιδαγωγήθηκαν με το πνεύμα του νέου συστήματος, όπου η αξία δε βρίσκεται στα χρήματα που διαθέτει κάποιος, αλλά στο κατά πόσο είναι χρήσιμος στην κοινωνία. «Αυτό είναι ωραίο να το λες, αλλά είναι πολύ δύσκολο να το εφαρμόσεις στην πράξη», τόνισε η Αλέιδα Γκεβάρα.

Οι γιατροί στην Κούβα δεν έχουν ιδιωτικό ιατρείο. «Στη σοσιαλιστική κοινωνία, τόνισε, έχει διασφαλιστεί το δικαίωμα στην παιδεία και να ζεις με υγεία. Η υγεία δεν είναι διαπραγματεύσιμη. Είναι δικαίωμα κάθε Κουβανού, από τη γέννησή του μέχρι τα βαθιά γεράματα. Εμείς οι γιατροί έχουμε το προνόμιο να βοηθήσουμε να είναι καλύτερο το επίπεδο υγείας του λαού».

Το θεμέλιο του υγειονομικού συστήματος της Κούβας αποτελεί η πρόληψη. Ετσι έχει αναπτυχθεί ένα ευρύ δίκτυο οικογενειακών γιατρών ακόμα και στις απομακρυσμένες περιοχές: Σε 195 οικογένειες αντιστοιχεί ένας οικογενειακός γιατρός και μια οικογενειακή νοσοκόμα. Στο σύνολο του πληθυσμού υπάρχει η αναλογία ενός γιατρού ανά 168 κατοίκους.

Η απόδοση των υγειονομικών και ιατρικών υπηρεσιών είναι ελεγχόμενες από τη λαϊκή εξουσία και το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κούβας, ενώ για το γιατρό υπάρχει και ένα ακόμα επίπεδο ελέγχου από τους ίδιους τους γιατρούς.

Σοβαρά εμπόδια τόσο στην ανάπτυξη του υγειονομικού συστήματος καθώς και στην ανάπτυξη της ιατρικής επιστήμης έχει επιφέρει ο ο οικονομικός αποκλεισμός των ΗΠΑ. Μάλιστα η κατάσταση έγινε δραματική μετά τις ανατροπές των σοσιαλιστικών καθεστώτων στην Ευρώπη.

Η Αλ. Γκεβάρα έδωσε με συγκεκριμένα περιστατικά την απάνθρωπη στάση των ιμπεριαλιστών, όπως στην περίπτωση που ένα κοριτσάκι πέντε μηνών που είχε εσωτερική αιμορραγία και το νοσοκομείο -παρά το ότι διέθετε τα χρήματα- δεν μπορούσε να αγοράσει τα φάρμακα γιατί τα διέθετε φαρμακευτική εταιρία με βορειοαμερικάνικα κεφάλαια πράγμα που απαγορεύουν οι ΗΠΑ. «Αυτές είναι οι κυρώσεις του εμπάργκο. Να τιμωρείται ένα παιδάκι πέντε μηνών, που δεν έχει καμιά ιδεολογία. Ευτυχώς που οι σύντροφοι από τα Κανάρια Νησιά βρήκαν το φάρμακο και έφτασε έγκαιρα».

«Δεν κατάφεραν ποτέ να χάσουμε τα οράματά μας και το χαμόγελό μας», είπε σε άλλο σημείο η Αλ. Γκεβάρα, ενώ απαντώντας σε ερώτηση αν η Κούβα υπήρξε θύμα του βιολογικού πολέμου απάντησε: «Εμείς βαρεθήκαμε να κάνουμε καταγγελίες στα Ηνωμένα Εθνη μέχρι που η CIA γνωστοποίησε τις επιχειρήσεις της» και ανέφερε τις πιο χαρακτηριστικές απ' αυτές απ' τη δεκαετία του 1960 μέχρι το 1996.

Η Αλ. Γκεβάρα τελείωσε με το εξής σχόλιο: «Η θέση της Κούβας είναι αντίθετη σε οποιαδήποτε εκδήλωση τρομοκρατίας. Εμείς υπήρξαμε θύματα τρομοκρατίας και δε θέλουμε να υποστούν το ίδιο κι άλλοι λαοί. Επίσης λέμε και ΟΧΙ στον πόλεμο. Πιστεύουμε ότι είναι άδικος και βάναυσος και δεν μπορεί να διαλύσει έναν πολιτισμό και ένα λαό. Η Κούβα καταδικάζει αυτά τα γεγονότα και ζητά τη βοήθεια κάθε τίμου ανθρώπου. Είναι ώρα γενναιότητας για τον κάθε Κουβανό και είναι επίκαιρο όσο ποτέ άλλοτε το σύνθημα: "Σοσιαλισμός ή θάνατος"».