Οι ανταγωνισμοί που τρέχουν απ' άκρη σ' άκρη στον κόσμο και η θέση που παίρνουν οι αστικές τάξεις των χωρών καθορίζουν και το επίπεδο της αντεργατικής επίθεσης. Επίθεση που εκφράζεται με τα ίδια σχεδόν χαρακτηριστικά και στον χώρο της Υγείας. Νόμοι και μέτρα που φτιάχνουν ένα μεικτό «εθνικό σύστημα Υγείας» (δημόσιο και ιδιωτικό) το οποίο απευθύνεται σε μια ενιαία «αγορά» με προϋπόθεση και όρο την ολική η μερική πληρωμή για την παροχή υπηρεσιών Υγείας. Το σύστημα αυτό τείνει να διαμορφώνει ενιαίους όρους και λειτουργίες, παρόμοιες σχεδόν εργασιακές συνθήκες και μορφές εργασιακών σχέσεων, καθώς και ανάλογους μισθούς, περιορίζοντας τις μεγάλες αποκλίσεις ανάμεσα σε δημόσιες και ιδιωτικές δομές. Επομένως, η καθήλωση των μισθών στο Δημόσιο δεν αφορά μόνο τον περιορισμό δαπανών από τον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά και γιατί αυτό επιβάλλουν ο ανταγωνισμός και η ενίσχυση της κερδοφορίας των ιδιωτικών ομίλων στον κλάδο.

Στη βάση αυτή μπορούμε να δούμε και το «νέο ΕΣΥ», πώς αυτό εκφράζεται στο ΓΝ «Παπαγεωργίου» (ΝΠΙΔ) και ορισμένες πλευρές που δημιουργούν εύλογα ερωτήματα σε εργαζόμενους και χρήστες Υγείας.

Το «Παπαγεωργίου» είναι στα πρώτα νοσοκομεία της χώρας σε αποτελέσματα παροχής υπηρεσιών, όπως χειρουργεία, επισκεψιμότητα εξωτερικών ιατρείων, ακτινοδιαγνωστικές εξετάσεις, πρωτοποριακό σε εκμετάλλευση ευρωπαϊκών προγραμμάτων και στην απογείωση της απογευματινής δραστηριότητας, ενώ υλοποιεί ερευνητικά πρωτόκολλα που τρέχει το πανεπιστήμιο στο νοσοκομείο.

Ο λαός βλέπει τα αποτελέσματα των παραπάνω ως δείκτες και συμφωνεί. Ομως πώς διαμορφώνονται αυτοί οι δείκτες; Αραγε ενδιαφέρει αυτό τον απλό εργαζόμενο και τον συνταξιούχο;

Αρχικά, η αυξημένη παροχή υπηρεσιών σημαίνει και αυξημένη ένταση της εργασίας, κι αυτό γιατί το προσωπικό δεν ξεχειλίζει. Επίσης, το επιχείρημα να έχει δουλειά το νοσοκομείο για να προσφέρει θέσεις εργασίας διαπερνά τη συνείδηση εργαζομένων, ιδιαίτερα εργολαβικών. Επίσης, μια άποψη και στάση που είναι ριζωμένη σε μια μερίδα εργαζομένων είναι να δουλεύει για «το νοσοκομείο μας», που προσιδιάζει σε κρατικό υπαλληλικό προσωπικό το οποίο ανταποκρίνεται στο κάλεσμα της αστικής τάξης, μιλάει και δουλεύει στο όνομα «του κράτους μας».

Επιδρούν επίσης οι ποικίλες σχέσεις εργασίας, διασπώντας τους εργαζόμενους, αλλά και οι αποδοχές, που για την πλειοψηφία των εργαζομένων είναι πάνω από τον μέσο μισθό. Επιδρά φυσικά και η δυνατότητα ιδιωτικού έργου, και ότι μέρος εργαζομένων είναι διευθυντικά και ανώτερα στελέχη, με αυξημένες αποδοχές. Καταστάσεις που αντανακλούν στρεβλά στη συνείδηση του καθενός εργαζόμενου, και δημιουργούν αυταπάτες και συμβιβασμούς. Με αυτά τα δεδομένα καλούμαστε να καθοδηγήσουμε στη συγκέντρωση δυνάμεων, αλλάζοντας συνειδήσεις, για την επανάσταση.

Οπως σωστά αναφέρουν οι Θέσεις: «Είναι περίοδος προετοιμασίας και δουλειάς με προοπτική, με ιδιαίτερη προσοχή πώς καθοδηγούμε το κίνημα με κριτήριο να ξεκόβουν πιο μαζικά τμήματα της εργατικής τάξης και των λαϊκών δυνάμεων από κάθε αστική πολιτική, από τον οπορτουνισμό».

Ας κάνουμε μια παρένθεση για τους δικούς μας χώρους. Εχουμε κάνει βήματα σε αυτήν την κατεύθυνση; Θα πούμε με σιγουριά πως ναι. Είναι αρκετά όμως; Πώς γίνεται η ιδεολογική διαπάλη στους χώρους δουλειάς με τα χαρακτηριστικά που έχουν οι χώροι όπως αναφέραμε παραπάνω; Εκτός από τις σωστές διαπιστώσεις που κάνουμε, τι προοπτική δίνουμε στον εργαζόμενο για μία θετική έκβαση του αγώνα τους; 'Η τι αντιλαμβάνεται ο εργαζόμενος όταν μιλάμε για ύπαρξη «καθολικού δημόσιου συστήματος Υγείας», ως μέλος της κοινωνίας και όχι ως εργαζόμενος του χώρου; Τι αντιλαμβάνεται όταν του λέμε για τις πραγματικές ανάγκες πρόληψης της Υγείας; Γιατί έχει τεράστια βαρύτητα να γνωρίζουμε ότι η πάλη για την Υγεία του λαού δεν είναι ένα αίτημα στα τόσα άλλα. Καθορίζει την ύπαρξη της εργατικής τάξης, τη δυνατότητα της ανάπτυξής της, την εξασφάλιση της αναπαραγωγής της και συνδέεται με το ότι «ιδιοποιείται» με αυτόν τον τρόπο ένα μέρος του παραγόμενου πλούτου που βγαίνει από τη δουλειά της και μπορεί να επιστρέφει ως κοινωνικό αγαθό. Αλήθεια, μπορεί να γίνει αυτό στον καπιταλισμό; Να γιατί η πάλη για τα ζητήματα της Υγείας αποτελεί ένα σημαντικό μέτωπο όχι μόνο για τους υγειονομικούς. Αυτά που κατάφερε ο σοσιαλισμός στην ΕΣΣΔ, και με το επίπεδο των τότε συνθηκών, είναι αναγνωρίσιμα και δύσκολα σβήνονται και από τα αστικά παπαγαλάκια. Ο τρόπος που ήταν αναπτυγμένη η Πρωτοβάθμια Φροντίδα ήταν που μείωσε τα εργατικά ατυχήματα, εξαφάνισε επιδημίες.

Μπορούμε με σαφήνεια να δώσουμε απάντηση στα επιχειρήματα ότι είναι «στη φύση του ανθρώπου» ο ατομισμός, η ιδιοτέλεια, ο ανταγωνισμός, μόνο αν τα πλαισιώσουμε με το σύστημα που τα γεννά. 'Η να απαντήσουμε με επάρκεια στο επιχείρημα ότι «η απεργία έχει φάει τα ψωμιά της». Να του πούμε δηλαδή ότι η απεργία και ο αγώνας το λιγότερο που μπορεί να κάνουν είναι να βάλουν εμπόδια στην επίθεση της αστικής τάξης και να φέρουν μικρές νίκες. Οι αγώνες σηματοδοτούν την αντίσταση στην καπιταλιστική βαρβαρότητα. Δίνουν το στίγμα στο να μη συμβιβαζόμαστε με την κατάσταση της μισής ζωής, των μισών απαιτήσεων, των ιμπεριαλιστικών πολέμων κ.λπ. Να εξηγούμε ότι αν τώρα το κίνημα βρίσκεται σε άμυνα, εμείς θα βάλουμε τα κομμάτια εκείνα που θα αλλάξουν τη ρότα. Ξέρουμε ότι η διαδικασία αλλαγής συνείδησης είναι αργή και βασανιστική. Ας σκεφτούμε όμως τη δική μας μεταστροφή στη σκέψη. Ολοι μας έχουμε να θυμηθούμε απόψεις και αυταπάτες που μας διακατείχαν. Απαιτείται υπομονή και συνέχεια. Εμείς να αποτελέσουμε πρότυπο με τη στάση μας, την ανιδιοτελή δράση, την έντιμη και σταθερή που μπορεί να βλέπει μπροστά, που αγωνίζεται να σπάσει ο φόβος από τη συμμετοχή στα κοινά, που μεταδίδει γνώσεις και εμπειρία, που δεν υποκλίνεται στους αρνητικούς συσχετισμούς, που κάνουμε πράξη το πώς βλέπουμε το «εγώ» μέσα από το «εμείς».

Γιατί όταν δεν απαντιούνται τέτοια ερωτήματα με σκοπό να δίνεται η διέξοδος, θα συντηρητικοποιούνται η σκέψη και η συνείδηση. Γιατί συντηρητικοποίηση είναι η αποδοχή του ιδιωτικού έργου. Συντηρητικοποίηση είναι όταν ενισχύονται μορφές κοινωνικού αυτοματισμού και η διάσπαση μεταξύ γιατρών - νοσηλευτών, μόνιμων - επικουρικών, επικουρικών - μπλοκάκηδων κ.λπ. Συντηρητικοποίηση είναι η αποστροφή για το σωματείο και τη δράση του. Συντηρητικοποίηση είναι η άποψη ότι «το νοσοκομείο είναι αναγκαίο να έχει έσοδα», «να κάνουμε θυσίες» σε εργάσιμο χρόνο, να μπαίνουν σε ρόλο λαγού και να προτείνουν 12ωρες βάρδιες για να απαντήσουν στην υποστελέχωση. Γιατί πολύ καλά γνωρίζουμε ότι βρισκόμαστε σε αρνητικούς συσχετισμούς. Αυτούς πρέπει να αλλάξουμε, με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον, χωρίς να περιμένουμε την ημέρα «Χ».

Πάντα τα κείμενα της ΚΕ είναι προσεγμένα, χωρίς λάθη διατύπωσης ή σύνταξης. Χαίρεται να τα διαβάζει κάποιος που δίνει μεγάλη σημασία και στη μορφή του κειμένου, εκτός από το περιεχόμενο. Δύο μόνο επισημάνσεις:

Στη σελ. 10 αναφέρεται «η αεροδυναμική» σαν ένας βιομηχανικός κλάδος παραγωγής. Θεωρώ ότι αυτό είναι λάθος. Το σωστό είναι «η αεροδιαστημική».

Στη σελ. 125 αναφέρεται ότι «αν και είναι διασφαλισμένη η συλλογική λειτουργία (της ΚΕ), εντούτοις, θα πρέπει αυτή να αποκτήσει ανώτερα χαρακτηριστικά, άμεσης συλλογικής ανταλλαγής απόψεων, όταν προκύπτουν έκτακτα θέματα με ευθύνη του ΓΓ και του ΠΓ». Επειδή τα έκτακτα θέματα δεν προκύπτουν με ευθύνη του ΓΓ και του ΠΓ, χρειάζεται άλλη διατύπωση ή, έστω, χρήση σημείου στίξης.

Πάμε στην ουσία.

Το 22ο Συνέδριο έχει κεντρικό θέμα το Κόμμα. Τι είναι το Κόμμα; Είναι πρωτίστως τα μέλη του, αλλά και ο συνεπής περίγυρός του. Αυτό που λέμε: οι δυνάμεις του Κόμματος. Αυτές οι δυνάμεις πρέπει να αναβαθμιστούν και να εναρμονιστούν - με πιο γρήγορους ρυθμούς - με το επαναστατικό του Πρόγραμμα. Ετσι θα μπορέσει να πείσει, μέσα σε δύσκολες συνθήκες, περισσότερους εργάτες κ;ι εργαζόμενους να ξεκόβουν από την αστική ιδεολογία και να εντάσσονται στον αγώνα του επαναστατικού κινήματος.

Πράγματι, οι συνθήκες είναι δύσκολες. Οπως αναφέρεται και στις Θέσεις: «Η καπιταλιστική εξουσία (διεθνώς) κατόρθωσε να ενσωματώσει όχι μόνο τμήματα της εργατικής τάξης (...) αλλά και Κομμουνιστικά Κόμματα» (σελ. 7). Ο συσχετισμός είναι αρνητικός και είμαστε αναγκασμένοι να δουλεύουμε μέσα σε αυτό το περιβάλλον και να πείθουμε.

Στη σελ. 43 των Θέσεων υπάρχει μια διαπίστωση - επισήμανση που λέει ότι απόψεις που έρχονται ως αποτέλεσμα της αντεπανάστασης, όπως «"αυτά που λέτε δεν είναι εφικτά", "δοκιμάστηκαν και απέτυχαν", ή "ο κόσμος δεν καταλαβαίνει", "αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ" (...) δυστυχώς οδηγούν σε υποχώρηση μέλη του Κόμματος και της ΚΝΕ, ουσιαστικά σε παραίτηση από την προσπάθεια με επιμονή και υπομονή να διαδίδουν τη στρατηγική πολιτική μας πρόταση για τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό και τον τρόπο που θα φτάσουμε εκεί».

Συμφωνώ ότι οι απόψεις αυτές κυριαρχούν στην κοινωνία. Και μέσα στην εργατική τάξη και, πολύ περισσότερο, στη νεολαία. Συμφωνώ ότι η κυρίαρχη ιδεολογία έχει διογκώσει αυτές τις απόψεις. Τις έχει κάνει να φαίνονται πιο μεγάλες από όσο είναι στην πραγματικότητα. Συμφωνώ ότι η κυριαρχία αυτών των απόψεων εγκλωβίζει λαϊκά στρώματα σε αυταπάτες της σοσιαλδημοκρατίας κι όχι μόνο. Ομως είναι άλλο να δυσκολεύεται κάποιος να αντιμετωπίσει τις απόψεις αυτές, και άλλο να υποχωρεί και να παραιτείται από την προσπάθεια να τις αντιπαλέψει. Το πρώτο σημαίνει δυσκολεύομαι και θα αναζητήσω βοήθεια - από το Κόμμα - για να το ξεπεράσω. Το δεύτερο σημαίνει ότι όχι μόνο δυσκολεύομαι, αλλά κατά κάποιον τρόπο με έχουν επηρεάσει κι εμένα οι απόψεις αυτές. Τις θεωρώ εύλογες. Κατά συνέπεια, δεν μπορώ να τις αποδομήσω κι έτσι παραιτούμαι από τη διάδοση της στρατηγικής μας πρότασης για τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό.

Εδώ και πολλά χρόνια πιστεύω ότι αυτό είναι πολύ σοβαρό πρόβλημα και χαίρομαι που το βλέπω στις Θέσεις γραμμένο με τόσο σαφή τρόπο. Αντιλαμβάνομαι ότι ο καθένας μας αισθάνεται δυνατός σε διαφορετικό ζήτημα από τον άλλον. Π.χ. με έκπληξη διαπίστωσα, μέσα από τις Θέσεις, ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα -ιδιαίτερα στη νεολαία - σχετικά με τις θεωρίες ατομικού αυτοπροσδιορισμού, του «δικαιωματισμού», της «απροσδιοριστίας, ρευστότητας του φύλου» κ.λπ. Αλλιώς δεν θα αναφέρονταν οι Θέσεις σε αυτό το θέμα σε τουλάχιστον 4 σημεία (σελ. 48, σελ. 75, σελ. 108, σελ. 127). Προσωπικά, δεν θα συμμετείχα σε αντιπαράθεση πάνω σε αυτό το θέμα, είτε γιατί δεν το κατέχω, είτε γιατί δεν το αξιολογώ - λαθεμένα, σύμφωνα με τις Θέσεις - ως σοβαρό θέμα, που προκαλεί ενσωμάτωση της νεολαίας στην κυρίαρχη αντίληψη. Ομως είναι άλλο να αισθάνεσαι αδυναμία να αναπτύξεις ένα συγκεκριμένο θέμα και να αντιπαρατεθείς πάνω σε αυτό, και άλλο να μην μπορείς να αντικρούσεις το «αυτά που λέτε δεν είναι εφικτά», «δοκιμάστηκαν και απέτυχαν». Εκεί έχεις φάει γκολ από τα αποδυτήρια.

Σίγουρα οι παραστάσεις και οι εμπειρίες του καθενός τον κάνουν πιο ικανό σε κάποιο θέμα από κάποιον άλλον. Για εμένα, που έχω σπουδάσει σε χώρα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης και είχα την τύχη να ζήσω μερικά χρόνια εκεί, οι εμπειρίες που απέκτησα με βοηθούν να αντιμετωπίζω πιο εύκολα αυτού του τύπου τις απόψεις. Πέρα όμως από εμπειρίες και παραστάσεις, το κυριότερο είναι να ξέρεις καλά μέσα σου ότι αν δεν πείθεις τον συνομιλητή σου ότι είναι εφικτά αυτά που λέμε, τότε ή δεν είναι ακόμα έτοιμος για να πειστεί ή δεν θέλει να πειστεί. Είναι δηλαδή σαν να εξηγείς το Πυθαγόρειο Θεώρημα σε κάποιον. Τι μπορεί να φταίει αν δεν το καταλαβαίνει; 'Η δεν το εξηγείς καλά, ή ο άλλος δεν είναι σε φάση να το καταλάβει, ή δεν θέλει να το καταλάβει. Πάντως, το να φταίει το Πυθαγόρειο Θεώρημα απορρίπτεται.

Συμπερασματικά, θεωρώ απαραίτητη τη συμβολή των κομματικών σχολών (για μέλη και οπαδούς) στο ζήτημα αυτό, που για μένα είναι κομβικής σημασίας. Είναι από τα πρώτα σκαλιά της σκάλας που καλούμαστε να ανέβουμε. Και πρέπει να το ανέβουμε αυτό το σκαλί. Δεν γίνεται να το παρακάμψουμε. Με αμφιβολίες για το «αν είναι εφικτά αυτά που λέμε» δεν μπορούμε να πείσουμε για το Πρόγραμμά μας και, κυρίως, για τον τρόπο με τον οποίο θα υλοποιηθεί.

Επιπλέον, η εποχή που διανύουμε απαιτεί να δώσουμε προτεραιότητα σε ό,τι έχει να κάνει με τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Να πείσουμε ότι τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο τον διεξάγουν οι εμπλεκόμενες αστικές τάξεις και όχι οι λαοί. Να πείσουμε ότι δεν υπάρχει «εθνική ομοψυχία» και «εθνικό συμφέρον» σε καμία χρονική στιγμή στο έδαφος της καπιταλιστικής εξουσίας, και ιδιαίτερα σε πολεμική περίοδο. Να αντιμετωπίσουμε επιθέσεις «πατριωτισμού» από «πατριώτες» και πατριδοκάπηλους. Να δούμε πώς θα εφαρμόσουμε αυτά που με σαφήνεια περιγράφει το Πρόγραμμά μας, σε περίπτωση που η χώρα μας εμπλακεί άμεσα σε πόλεμο.

Για να μπορέσουμε να αντεπεξέλθουμε σε αυτό το καθήκον, που είναι επίκαιρο και δύσκολο ταυτόχρονα και ίσως να αποτελεί το βασικό θέμα των Θέσεων του 23ου Συνεδρίου, χρειάζεται να μπορούμε - με επιτυχία - να αντιμετωπίζουμε το «αυτά που λέτε δεν είναι εφικτά». Γιατί - έτσι κι αλλιώς - θα τα κάνουμε εμείς να γίνουν εφικτά. Και τότε θα πειστούν όλοι.

Καλή επιτυχία στις εργασίες του 22ου Συνεδρίου.