Eurokinissi |
Στη Διακυβερνητική συμμετείχαν οι υπουργοί και υφυπουργοί των δύο χωρών αρμόδιοι για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Παιδείας, Υγείας, Μεταφορών, Περιβάλλοντος, Δικαιοσύνης και αντιμετώπισης της εγκληματικότητας, Πολιτικής Προστασίας, Στεγαστικής Πολιτικής, Ψηφιακής Πολιτικής - Τεχνολογίας και Συντονισμού Κυβερνητικού Εργου.
Σύμφωνα δε με το Κοινό Ανακοινωθέν της Συνόδου, τις εργασίες απασχόλησαν καταρχάς οι τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό, με τους δύο ηγέτες να επαναβεβαιώνουν «τη δέσμευσή τους στην κοινή προσπάθεια για επανεκκίνηση των συνομιλιών με στόχο την επίτευξη λύσης για την επανένωση της νήσου στη βάση του συμπεφωνημένου πλαισίου των σχετικών Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών». Υπογράμμισαν επίσης «την ιδιαίτερη σημασία που έχει η ανάληψη ενεργού ρόλου και από την ΕΕ, μέσω και του ειδικού απεσταλμένου, στο πλαίσιο της υφιστάμενης διαδικασίας των Ηνωμένων Εθνών», βάζοντας τον λύκο να φυλά τα πρόβατα.
Στον τομέα του Περιβάλλοντος αποφασίστηκε η από κοινού ανάληψη δράσεων για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας, για τη διαχείριση και αξιοποίηση του ανακτημένου νερού και τη μεταφορά τεχνογνωσίας για μεγάλης κλίμακας αφαλατώσεις, μέθοδος πανάκριβη. Παράλληλα οι δύο κυβερνήσεις θα συνεργαστούν και για την «προώθηση υπεύθυνης χρήσης του νερού», με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει στο πλαίσιο του νερού - εμπόρευμα και με τις Οδηγίες της ΕΕ για την παραπέρα εμπορευματοποίηση ανά χείρας.
Στον τομέα της Παιδείας συμφωνήθηκε «η ανταλλαγή τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών σε κρίσιμους τομείς, όπως η διασύνδεση της Εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, ενισχύοντας τη σημασία της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και στις δύο χώρες», πάντα στη στοίχιση με τις ανάγκες των επιχειρηματικών ομίλων.
Στον τομέα της λειτουργίας των νοσοκομείων και ιδίως των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών τονίστηκε ότι «η ηλεκτρονική ιχνηλάτηση και το ερωτηματολόγιο ικανοποίησης ασθενών που εφαρμόζονται στην Ελλάδα, καθώς και τα Ιατρεία Ταχείας Διακίνησης που λειτουργούν στα ΤΑΕΠ των δημόσιων νοσηλευτηρίων της Κύπρου, αποτελούν βασικές μεταρρυθμίσεις και συμφωνήθηκε να αποτελέσουν πεδίο ανταλλαγής πρακτικών ανάμεσα στις δύο χώρες», ενώ η εφαρμογή τους έχει προκαλέσει σωρεία αντιδράσεων στους υγειονομικούς και στους ασθενείς.
Συμφωνήθηκε επίσης η ενίσχυση της συνεργασίας Ελλάδας και Κύπρου στα ζητήματα δικαιοσύνης και εσωτερικής ασφάλειας, με αξιοποίηση ευρωενωσιακών εργαλείων όπως το Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν (SIS) και οι μηχανισμοί ανταλλαγής πληροφοριών της ΕΕ, η ένταση δηλαδή της παρακολούθησης και του φακελώματος. Επιπλέον υπογραμμίστηκε «η σημασία του Νέου Συμφώνου για τη Μεσόγειο», που υιοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Οκτώβρη, ως του βασικού πλαισίου για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της λεγόμενης Νότιας Γειτονίας.
Ακόμα, συζητήθηκαν θέματα που θα απασχολήσουν την προσεχή προεδρία της Κύπρου στο Συμβούλιο της ΕΕ το α' εξάμηνο του 2026, με ορίζοντα και την ελληνική προεδρία στο Συμβούλιο της ΕΕ το β' εξάμηνο του 2027.
Στο «ψητό» της Ανατ. Μεσογείου, οι δύο κυβερνήσεις υπογραμμίζουν «τη δέσμευσή τους να συνεισφέρουν ως ισχυροί πυλώνες ασφάλειας στη σταθερότητα στην περιοχή και ότι παραμένουν αταλάντευτα προσηλωμένες στην προώθηση της ειρηνικής συνεργασίας και των σχέσεων καλής γειτονίας, με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και στο Δίκαιο της Θάλασσας», το οποίο βέβαια κόβεται και ράβεται ανάλογα με το τι συμφέρει τα σχέδια του κεφαλαίου. Σε αυτό το πλαίσιο εξετάστηκαν «τα επόμενα βήματα ως προς την εμβάθυνση των υφιστάμενων τριμερών σχημάτων συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως μέσω της πρόσφατης συνάντησης του σχηματισμού 3+1 (σ.σ. Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ συν ΗΠΑ) για την προώθηση κρίσιμων για την ευημερία έργων οικονομικών και ενεργειακών διασυνδέσεων».
Στις δηλώσεις τους, εξάλλου, ο Χριστοδουλίδης έθεσε ως αποστολή της κυπριακής προεδρίας στην ΕΕ «να εργαστούμε από τη μία για την ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ», αξιοποιώντας και το πρόγραμμα SAFE όπως είπε, «επενδύοντας μάλιστα στην ενδυνάμωση και των αμυντικών μας βιομηχανιών», «αλλά την ίδια στιγμή - και εδώ θεωρώ ότι Κύπρος και Ελλάδα, Ελλάδα και Κύπρος έχουμε να διαδραματίσουμε έναν πολύ σημαντικό ρόλο - να ενισχύσουμε τις σχέσεις της ΕΕ με την ευρύτερη Μέση Ανατολή». Επίσης, «να βρούμε σημεία σύγκλισης στις σχέσεις της ΕΕ με τις ΗΠΑ». Για το δε καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου, έργο που πάγωσε μετά τις αντιδράσεις της Τουρκίας στο πεδίο, είπε ότι συμφώνησαν με τον Μητσοτάκη «για την ανάγκη επικαιροποίησης των οικονομοτεχνικών παραμέτρων για έργα ιδιαίτερης γεωστρατηγικής σημασίας, όπως αυτά που άπτονται της συνδεσιμότητας».
Από την πλευρά του ο Μητσοτάκης έσπευσε να στείλει μήνυμα σε άλλες πρωτεύουσες ότι «σε μια συγκυρία αβεβαιότητας, οι δύο χώρες μας αποτελούν πυλώνες σταθερότητας και αξιοπιστίας στην ευρύτερη περιοχή». Προς απόδειξη ανέφερε τις «συμφωνίες αμερικανικών εταιρειών που βρέθηκαν στην πατρίδα μας πριν από λίγες μέρες», οι οποίες «έρχονται να συμβάλουν στην ενεργειακή ασφάλεια ολόκληρης της Ευρώπης, από τη Μεσόγειο έως τη Μολδαβία και την Ουκρανία», αναπτύσσοντας όλο το πλέγμα των σχεδιασμών των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ που βάζουν τη χώρα στο στόχαστρο αντίπαλων κέντρων και ταυτόχρονα ωθούν για επώδυνες διευθετήσεις.
Στο ίδιο τέμπο, αντιστρέφοντας την πραγματικότητα επιχειρηματολόγησε ότι οι μπίζνες με την Ενέργεια έχουν «ένα ισχυρό εθνικό πρόσημο, διότι εμείς ακολουθούμε την Κύπρο στα ζητήματα των γεωτρήσεων» όπως είπε, την ώρα που η εμπλοκή πολυεθνικών της Ενέργειας στα ανοιχτά της νήσου σε τίποτα δεν ωφέλησε σχετικά με το Κυπριακό και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου. Σε κάθε περίπτωση, τόνισε ότι «ετοιμάζεται το πρώτο ερευνητικό γεωτρύπανο να πιάσει δουλειά εντός των επόμενων 18 μηνών στο Ιόνιο», ξεκαθαρίζοντας παράλληλα πως «πράσινη μετάβαση» και «αξιοποίηση ΑΠΕ» θα προχωρήσουν ταυτόχρονα με τις γεωτρήσεις.
Σε αυτό το μοτίβο, παρουσίασε ως «καταλυτικό» τον ρόλο σχημάτων όπως το 3+1, το οποίο ενεργοποιήθηκε και πάλι τις τελευταίες μέρες σε επίπεδο υπουργών Ενέργειας στην Αθήνα, ισχυριζόμενος ότι πρόκειται για «συμπράξεις ζωτικής σημασίας για τη διαμόρφωση τόσο του ενεργειακού όσο και του γεωπολιτικού χάρτη της επόμενης δεκαετίας και για τη συνολική σταθερότητα στην περιοχή μας».
Τόση «σταθερότητα» που ο ίδιος ο υπουργός Αμυνας Ν. Δένδιας μόλις προχθές το βράδυ έθεσε ανοιχτά θέμα για «αλλαγή κουλτούρας» και «επιστροφή σε πνεύμα αυτοθυσίας», βάζοντας ως πρόβλημα ότι «η Ευρώπη δεν αντέχει να δει φέρετρα με σημαία πάνω», εξ ου και επέμεινε «να κάνουμε μια σοβαρή και ειλικρινή συζήτηση στο πλαίσιο της Ευρώπης, μέχρι πού είμαστε διατεθειμένοι να φτάσουμε». Το θέμα άλλωστε τους «καίει», αφού ετοιμάζουν αποστολές όπου Γης, με τον Μητσοτάκη να δηλώνει χθες ότι Αθήνα και Λευκωσία θέλουν π.χ. να «συνεισφέρουν» «ως μέρος μιας δύναμης η οποία θα εγγυηθεί την εφαρμογή της συμφωνίας» στη Γάζα.
«Μόνο η ΕΕ θα μπορούσε να προσφέρει στην Αγκυρα αρκετά ισχυρά κίνητρα για να κάνει μια αξιόλογη συμφωνία», λέει ο Ν. Χριστοδουλίδης
Το ιμπεριαλιστικό παζάρι ΕΕ - Τουρκίας που χοντραίνει, με την εμπλοκή και της Ελλάδας και της Κύπρου που βάζουν «τον λύκο να φυλάξει τα πρόβατα», αποτυπώνει με συνέντευξή του στους «Financial Times» ο Κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Χριστοδουλίδης, που στο πλαίσιο αυτό αναφέρει πως στη Λευκωσία «αλλάξαμε την προσέγγισή μας στη σχέση της ΕΕ και της Τουρκίας», καθώς «δεν μπορούμε να αλλάξουμε τη γεωγραφία μας. Η Τουρκία θα είναι πάντα γείτονας της Κύπρου, οπότε προτιμώ έναν γείτονα που είναι κοντά στην Ευρωπαϊκή Ενωση».
Μεταξύ άλλων υπογραμμίζει ότι οι Βρυξέλλες πρέπει να «καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αφού μόνο η ΕΕ θα μπορούσε να προσφέρει στην Αγκυρα αρκετά ισχυρά κίνητρα για να κάνει μια συμφωνία αξιόλογη». Ετσι, συνέχισε, ΕΕ και Τουρκία πρέπει να κάνουν μικρά βήματα για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης, ξεκινώντας «με την απελευθέρωση του καθεστώτος βίζας για τους Τούρκους επιχειρηματίες» ενώ «ταυτόχρονα, η Τουρκία (σ.σ. θα μπορούσε να) ανοίγει ένα λιμάνι για πλοία με κυπριακή σημαία. Από το 1987 κανένα πλοίο με κυπριακή σημαία δεν μπορεί να πλησιάσει την Τουρκία. Ετσι, βήμα προς βήμα, για να δούμε τα οφέλη από αυτά τα θετικά νέα».
Οι «Financial Times» υπενθύμισαν δε προτάσεις που έχει διατυπώσει η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη, ενόψει και της έναρξης της κυπριακής προεδρίας στην ΕΕ (από 1η Γενάρη) για πρόσκληση εκπροσώπων της τουρκικής κυβέρνησης σε συναντήσεις της ΕΕ.
Την ίδια στιγμή, αναδεικνύοντας αντιθέσεις που παραμένουν εντός της ΕΕ, ο Κύπριος ηγέτης είπε ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να είναι έτοιμη» αλλά «δεν είμαι σίγουρος αν τα κράτη - μέλη είναι προετοιμασμένα ή αν κρύβονται πίσω από την Κύπρο».
Ενώ αναφορικά με τη σημερινή κατάσταση στην ευρύτερη «γειτονιά» της Κύπρου και τη Μέση Ανατολή, ο Χριστοδουλίδης είπε ότι εδώ και πάνω από μια δεκαετία, η αντίληψη που επικρατούσε σε Λευκωσία και άλλες πρωτεύουσες της περιφέρειας ήταν ότι οι ΗΠΑ είχαν «αποσυρθεί» από αυτήν, κάτι που - υποστήριξε - άλλαξε με την επιστροφή Τραμπ στον Λευκό Οίκο. «Τουλάχιστον εκείνος εξέφρασε ενδιαφέρον. Αν συγκρίνει κανείς τον Τραμπ και την Ευρώπη, τουλάχιστον από την πλευρά του Τραμπ βλέπουμε ενδιαφέρον» είπε, καταλήγοντας: «Ορισμένοι ηγέτες διαφωνούν σε κάποια ζητήματα με τον Τραμπ. Προσωπικά δεν νομίζω ότι το θέμα είναι το αν συμφωνούμε ή διαφωνούμε. Είναι ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, χρειάζεται να βρούμε τρόπο να συνεργαστούμε μαζί του. Στην περιοχή μας, εκείνος είναι ο ηγέτης (...) και διαπιστώνουμε θετικές εξελίξεις εξαιτίας της ηγεσίας Τραμπ...».
Σε σχόλιό του για τις δηλώσεις των Κυρ. Μητσοτάκη και Ν. Χριστοδουλίδη το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ τονίζει:
«Αν κάτι αποδεικνύει η ιστορία των γεωτρήσεων στην Κύπρο, την οποία ο πρωθυπουργός ανέφερε ως παράδειγμα "που ακολουθούμε", είναι ότι διέψευσε πανηγυρικά όλους εκείνους που έλεγαν ότι η εμπλοκή των μεγάλων πολυεθνικών της Ενέργειας θα επιδρούσε θετικά στο Κυπριακό και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου. Αυτό το αφήγημα επαναλαμβάνει η κυβέρνηση σήμερα για την Ελλάδα και τις ενεργειακές συμφωνίες με τις ΗΠΑ, από τις οποίες όχι μόνο δεν θα βγει κερδισμένος ο λαός, αλλά αντίθετα η χώρα θα βρεθεί στο "μάτι του κυκλώνα" των ανταγωνισμών, ενώ θα αξιοποιηθούν και ως μοχλός για την επιβολή καθεστώτος συνεκμετάλλευσης στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Το ίδιο συμβαίνει και με την υπόθεση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, που ήδη έχει προκαλέσει την παρέμβαση και παρεμπόδιση από την τουρκική κυβέρνηση».