Associated Press

Ξεκάθαρα υπέρ της ένταξης της Τουρκίας στο SAFE τάχθηκε ο Γερμανός ΥΠΕΞ (φωτ.)

Η επικράτηση του σοσιαλδημοκράτη Ερχιουρμάν (με 62,76% έναντι 35,81% του κεντροδεξιού Ερσίν Τατάρ) έγινε δεκτή με νέα προσπάθεια των αστικών επιτελείων να καλλιεργηθούν αυταπάτες περί δήθεν «καλύτερης στάσης» του στο Κυπριακό. Πάντως ο ίδιος - που σταθερά μιλά για «δύο λαούς» στο νησί - έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι η συνεργασία με το τουρκικό μεγάλο κεφάλαιο και το τουρκικό κατοχικό κράτος θα παραμείνει προτεραιότητα. «Ο καθορισμός μιας εξωτερικής πολιτικής στην Κύπρο χωρίς διαβούλευση με την Τουρκία δεν θα είναι ποτέ ζήτημα κατά τη διάρκεια της θητείας μου», σημείωσε, υπογραμμίζοντας ότι θα συνεχιστούν οι «πολύ καλές σχέσεις» με την Τουρκία και ότι αποστολή του είναι «η περαιτέρω ανάπτυξη των σχέσεών μας με την Τουρκία».

Σημειωτέον, η συμμετοχή στις «προεδρικές εκλογές» έφτασε στο 64,87%.

Ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης συνεχάρη τον Ερχιουρμάν και δήλωσε ότι προσβλέπει «σε συνάντησή μας το συντομότερο δυνατόν», επαναλαμβάνοντας «την ετοιμότητα, τη σταθερή πολιτική βούληση και την αποφασιστικότητά μου να συνεχίσω να συμβάλλω στην προσπάθεια για την επανέναρξη των ουσιαστικών διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού», ενόψει και νέας άτυπης διευρυμένης συνάντησης που έχει εξαγγείλει ο γγ του ΟΗΕ.

Η πρόεδρος του «Δημοκρατικού Συναγερμού» (ΔΗΣΥ) και της κυπριακής Βουλής, Αννίτα Δημητρίου, υποστήριξε ότι «οι Τουρκοκύπριοι με την ψήφο τους γύρισαν τη πλάτη στη λύση των δυο κρατών», ενώ ο ΓΓ του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου μίλησε για «θετικό και ελπιδοφόρο μήνυμα», επειδή «η τουρκοκυπριακή κοινότητα αποφάσισε υπέρ της λύσης ομοσπονδίας και της επανένωσης».

Στην Αγκυρα, συγχαίροντας τον Ερχιουρμάν ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν δήλωσε ότι «η Τουρκία θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα συμφέροντα της ΤΔΒΚ» και εξέφρασε την προσδοκία «οι εκλογές αυτές (...) να αποβούν ωφέλιμες για τις χώρες μας και την περιοχή μας», για να καταλήξει ότι «ως Τουρκία θα συνεχίσουμε μαζί με τους Τουρκοκύπριους αδερφούς μας να υπερασπιζόμαστε τα κυριαρχικά δικαιώματα και τα συμφέροντα της ΤΔΒΚ σε κάθε πλατφόρμα». Να σημειωθεί ότι πριν τις «εκλογές» ο Τούρκος ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν είχε επαναλάβει πως «η μόνη ρεαλιστική λύση του Κυπριακού έγκειται στην αποδοχή της ύπαρξης δύο ξεχωριστών κρατών».

Στην Αθήνα, ο Ελληνας ΥΠΕΞ Γιώργος Γεραπετρίτης έκανε λόγο για «νέο κεφάλαιο ελπίδας και προσδοκίας για την επανένωση του νησιού στη βάση των αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης και των Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών».

Στο μεταξύ, κατά τη συνεδρίαση των Ευρωπαίων ΥΠΕΞ, που αναμενόταν χτες, στην ατζέντα περιλαμβανόταν και η ένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE (δάνεια σε τρίτες χώρες για προμήθειες νέων οπλικών συστημάτων), συνολικά η πορεία των ευρωτουρκικών σχέσεων.

Την Παρασκευή ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας, Γιόχαν Βάντεφουλ, από την Αγκυρα όπου συνάντησε τον Φιντάν είχε πει ανοιχτά ότι «η Γερμανία επιθυμεί τη συμμετοχή της Τουρκίας στο SAFE». Με φόντο τη συνεχιζόμενη στενή συνεργασία της Τουρκίας (και) με τη Ρωσία, ο Γερμανός ΥΠΕΞ είπε ότι «αυτό προϋποθέτει κάποια βήματα», καθώς «η Τουρκία έχει στραφεί προς την Ευρώπη, αλλά τώρα πρέπει να το αποδείξει», και πως «όταν επιλυθούν ορισμένα περιφερειακά ζητήματα θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε προς έναν νέο κύκλο σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και Ευρώπης», δίνοντας κι αυτός σήμα για όξυνση των διεργασιών προς νέους συμβιβασμούς που θα επιταχύνουν τον ευρωΝΑΤΟικό σχεδιασμό στην περιφέρεια. Πρόσθεσε ότι η πώληση μαχητικών αεροσκαφών «Eurofighter Typhoon» στην Τουρκία ενδέχεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους, καθώς οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται «σε καλό δρόμο», αλλά και ότι «αναγνωρίζουμε την Τουρκία ως αξιόπιστο μέλος του ΝΑΤΟ. Η συνεργασία αυτή είναι απολύτως φυσιολογική, καθώς τα αεροσκάφη αυτά θα χρησιμοποιηθούν για την άμυνα της Συμμαχίας, στην οποία ανήκει και η Ελλάδα».

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τον «Φιλελεύθερο», ο Κύπριος υπουργός Αμυνας Βασίλης Πάλμας εξήγησε ότι υπάρχει παρασκήνιο σε διάφορα επίπεδα για τη συμμετοχή της Τουρκίας στο SAFE, εκφράζοντας αμφιβολίες για το αν μπορεί η Κύπρος να μπλοκάρει τελικά τη συμμετοχή της Τουρκίας: «Το έθεσα και στην ύπατη εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας, Κάγια Κάλας, και δεν πήρα σαφή απάντηση. Το ίδιο ίσχυσε και με τον επίτροπο Αμυνας της ΕΕ, Αντριους Κουμπίλιους, ο οποίος απέφυγε να απαντήσει με σαφήνεια».

Στο μεταξύ, στη συγκρότηση κόμματος με τον τίτλο «Αμεση Δημοκρατία» προχωρά ο Κύπριος ευρωβουλευτής Φειδίας Παναγιώτου, που εξελέγη ως «ανεξάρτητος» στις περσινές ευρωεκλογές. Το κόμμα πρόκειται να συμμετάσχει στις βουλευτικές εκλογές του ερχόμενου Μάη.

Θυμίζουμε ότι ο συγκεκριμένος, ο οποίος έχει εκλεγεί με προμετωπίδα μια σειρά αντιδραστικά συνθήματα τα οποία περιφέρει δεξιά και αριστερά, μεταξύ άλλων είχε προκαλέσει αντιδράσεις όταν τον περασμένο Μάη συμμετείχε στις εκδηλώσεις που οργάνωσε η κυβέρνηση Πούτιν στη Μόσχα για το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολεμου, επικρίνοντας την ΕΕ για τη χρηματοδότηση και στήριξη της Ουκρανίας στον πόλεμο με τη Ρωσία.

Τη θέση άλλωστε αυτή την κρατάει η ελληνική οικονομία επειδή, όπως λέει στην αξιολόγησή του ο οίκος, από το 2023 η ελληνική οικονομία παρουσιάζει «εξαιρετικά υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα», με μέσο όρο 3,4% του ΑΕΠ, επιτυγχάνοντας σταθερά καλύτερες δημοσιονομικές επιδόσεις από τις αρχικές προβλέψεις, γδέρνοντας δηλαδή τον λαό με τη φοροληστεία.

Ο Standard & Poor's προβλέπει ότι και το 2025 η κυβέρνηση θα εμφανίσει συνολικό δημοσιονομικό πλεόνασμα, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, κάτι που καθιστά την Ελλάδα «μία από τις λίγες ανεπτυγμένες οικονομίες που μειώνουν το δημόσιο χρέος τους σε απόλυτους όρους για δεύτερη χρονιά».

Παράλληλα, ο οίκος επισημαίνει ότι, αν και «οι εξωτερικές ανισορροπίες της Ελλάδας παραμένουν υψηλές», η συμμετοχή της χώρας στη ζώνη του ευρώ και η συνέπειά της «στην τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ» - στα μνημόνια διαρκείας δηλαδή - λειτουργούν ως δίχτυ ασφαλείας απέναντι σε ενδεχόμενους κραδασμούς στο ισοζύγιο πληρωμών.

Ωστόσο, πίσω από τη «θετική» εικόνα, ο οίκος προειδοποιεί ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρές διαρθρωτικές και εξωτερικές προκλήσεις. Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά, «η ελληνική οικονομία παρουσιάζει μεγαλύτερες εξωτερικές ευπάθειες σε σχέση με τους Ευρωπαίους εταίρους της», το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών «παραμένει σε υψηλά επίπεδα», παρά τη μικρή αποκλιμάκωση που αποδίδεται στην άνοδο των τουριστικών εσόδων και στη μείωση των τιμών του πετρελαίου.

Ο Standard & Poor's επισημαίνει ότι «η καθαρή εξωτερική θέση της Ελλάδας, στο ύψος των 273 δισ. δολαρίων (214% των εσόδων τρεχουσών συναλλαγών), εξακολουθεί να είναι από τις πιο αδύναμες στην ΕΕ». Η διατήρηση ενός υψηλού ελλείμματος, προειδοποιεί, «υποδηλώνει ότι η χώρα θα συνεχίσει να έχει σημαντικές εξωτερικές χρηματοδοτικές ανάγκες, γεγονός που την καθιστά ευάλωτη στις διεθνείς συνθήκες χρηματοδότησης».

Σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη σημειώνει ότι το ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,1% το 2025, ωστόσο ότι «η βιομηχανική παραγωγή έχει ουσιαστικά στασιμότητα φέτος, αντικατοπτρίζοντας την αδύναμη ζήτηση από βασικούς εμπορικούς εταίρους της Ελλάδας, όπως η Γερμανία και η Γαλλία».

Αναφορικά με το Ταμείο Ανάκαμψης σημειώνει ότι αυτό τελειώνει του χρόνου, εκτιμώντας ωστόσο ότι «μια απότομη κατάρρευση των επενδύσεων μετά τη λήξη του προγράμματος δεν φαίνεται πιθανή», καθώς οι προθεσμίες εκτέλεσης των έργων εκτείνονται έως το 2028. Παράλληλα, «το νέο πολυετές προϋπολογιστικό πλαίσιο της ΕΕ (2028-2034) αναμένεται να προσφέρει σημαντική στήριξη στις μελλοντικές επενδυτικές ανάγκες της χώρας».

Φυσικά, ο οίκος δίνει και σήμα επιτάχυνσης του αντιλαϊκού έργου, λέγοντας πως οι «διαρθρωτικές αδυναμίες» εξακολουθούν να επιβαρύνουν τις μακροπρόθεσμες προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Ο Standard & Poor's υπενθυμίζει ότι «οι μεταρρυθμίσεις στη δικαιοσύνη έχουν έως τώρα περιορισμένη αποτελεσματικότητα», ενώ «η καθυστέρηση στην ολοκλήρωση του Κτηματολογίου και η διατήρηση της αντίληψης περί υψηλής διαφθοράς εξακολουθούν να αποτελούν εμπόδιο».

Τέλος, ο οίκος εστιάζει και στο δημογραφικό πρόβλημα, σημειώνοντας πως «η Ελλάδα είναι πλέον η τέταρτη πιο γηρασμένη χώρα της ΕΕ, με τον πληθυσμό να έχει μειωθεί πάνω από 6% από το 2011». Αυτή η εξέλιξη, όπως προειδοποιεί, «θα συνεχίσει να ασκεί πίεση στις μακροπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας», δίνοντας επί της ουσίας και σήμα για νέες ανατροπές σε Ασφαλιστικό και Εργασιακά.