2025 The Associated Press. All

Συνάντηση ντερ Λάιεν - Βανς τον περασμένο Φλεβάρη, όταν η πρώτη τόνιζε πως «αλλάζουν οι κανόνες της τελευταίας 70ετίας»

Ο αρμόδιος Επίτροπος, Μάρος Σέφκοβιτς, βρέθηκε ξανά για επαφές στην αμερικανική πρωτεύουσα, με αμφίβολο ωστόσο αποτέλεσμα και ενώ οι Βρυξέλλες διαμήνυαν (βλ. όπως το εξέφρασε η ντερ Λάιεν) ότι «εμείς θα υπερασπιστούμε το ευρωπαϊκό συμφέρον εφόσον καταστεί αναγκαίο (...) όλα τα εργαλεία βρίσκονται στο τραπέζι».

Θυμίζουμε ότι εξετάζοντας τα πιθανά αντίμετρα σε μια αμερικανική επιμονή να μη βρεθεί «λύση» ικανοποιητική και για την ευρωπαϊκή πλευρά, η ΕΕ έχει «απειλήσει» να επιβάλει σε αμερικανικές εισαγωγές (αυτοκινήτων, αεροσκαφών κ.τ.λ.) δασμούς που αθροιστικά θα φτάνουν μέχρι και τα 95 δισεκατομμύρια ευρώ.

Η επικεφαλής της Κομισιόν είπε πάντως και ότι «στοχεύουμε την 9η Ιουλίου (...) διότι έχουμε τον μεγαλύτερο όγκο εμπορικών συναλλαγών στον κόσμο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των ΗΠΑ» (ο όγκος των διμερών συναλλαγών εκτιμάται στο 1,5 τρισεκατομμύριο ευρώ).

Χτες το απόγευμα (ώρα ΗΠΑ), ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, Σκοτ Μπέσεντ, δήλωσε ότι ο εμπορικός εκπρόσωπος των ΗΠΑ, Τζέιμισον Γκριρ, θα «εργαστεί επιμελώς το Σαββατοκύριακο» με Ευρωπαίους αξιωματούχους και «θα δούμε λοιπόν τι μπορούμε να κάνουμε με την Ευρωπαϊκή Ενωση».

Βεβαίως, στην «ισορροπία» που οι Βρυξέλλες αναζητούν στη διαχείριση της εμπορικής τους συνεργασίας με την Ουάσιγκτον, επιδρά η «πίεση» που ασκεί κάθε κράτος - μέλος ανάλογα με τις προτεραιότητες που αντίστοιχες μερίδες του κεφαλαίου διαμορφώνουν.

Από την πλευρά της, η Γερμανία εξακολουθεί να προκρίνει μια άμεση «διευθέτηση» της εμπορικής σχέσης Ευρωπαίων - Αμερικανών, αφού η οικονομία της παραμένει σοβαρά εκτεθειμένη στις εξαγωγές και ειδικά αυτές που κατευθύνονται στην αμερικανική αγορά. Οπως είπε στην πρόσφατη Σύνοδο της ΕΕ ο Γερμανός καγκελάριος, Φρίντριχ Μερτς, υποστήριξε ότι «είναι προτιμότερο να ενεργούμε γρήγορα και απλά, παρά αργά και με ιδιαίτερα περίπλοκο τρόπο». Κατά τη διάρκεια μάλιστα σχετικής συζήτησης αναφέρθηκε σε μια σειρά τομείς της γερμανικής βιομηχανίας (Χημική, Φάρμακο, χάλυβα, αλουμίνιο, αυτοκίνητα κ.τ.λ.) που «όλοι επιβαρύνονται σήμερα με τόσο υψηλούς δασμούς που πραγματικά θέτουν τις εταιρείες σε κίνδυνο».

Αλλά και η κυβέρνηση Μελόνι στην Ιταλία χαρακτηρίζεται «αρκετά πρόθυμη να διατηρήσει καλές σχέσεις και πρόθυμη να δεχτεί πολλά» στις συνομιλίες για την οριστική διαμόρφωση των δασμών στο εμπόριο μεταξύ των δύο πλευρών του Ατλαντικού.

Την ίδια στιγμή, ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, παρατήρησε ότι «θα ήταν καλύτερο να έχουμε τον χαμηλότερο δυνατό δασμό, το 0% θα ήταν το καλύτερο. Αλλά αν είναι 10%, θα είναι 10%» και έσπευσε να προσθέσει: «Εάν η αμερικανική επιλογή πέσει στο 10%, θα υπάρξει αντιστάθμιση στα αγαθά που πωλούνται από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η εισφορά θα έχει ως αποτέλεσμα την ίδια εισφορά στα αμερικανικά προϊόντα».

Τους προβληματισμούς που διατυπώνονται στα ευρωενωσιακά επιτελεία περιέγραψε σε πρόσφατη συνέντευξή του στην εφημερίδα «Le Grand Continent» («η Μεγάλη Ηπειρος») ο (Γάλλος) Επίτροπος Ευημερίας και Βιομηχανικής Στρατηγικής, Στεφάν Σεζουρνέ, που είπε ότι «η Ευρώπη δεν είναι πλέον αληθινά ένας σύμμαχος στη συνείδηση των Αμερικανών, αλλά περισσότερο μίας από τις παγκόσμιες δυνάμεις με τις οποίες οι ΗΠΑ θέλουν να διατηρήσουν μια ισορροπία ισχύος». Υποστηρίζοντας δε ότι «το όραμα των ΗΠΑ για την Ευρώπη αλλάζει», τόνισε ότι «αυτό σημαίνει πως χρειάζεται να εγκαταλείψουμε μια ορισμένη αφέλεια και να μην βασιζόμαστε τυφλά στη στήριξη των ΗΠΑ (...) αναφορικά με τις εμπορικές σχέσεις, αυτό σημαίνει να γίνουμε περισσότερο φιλόδοξοι στον στόχο μας για ανεξαρτησία και γι' αυτό να επιταχύνουμε την πολιτική κυριαρχίας μας».

Επίσης, σχολιάζοντας ότι «λύσεις "win-win"» για τη σημερινή αμερικανική κυβέρνηση «σημαίνει οι ΗΠΑ να κερδίσουν διπλά και εμείς να χάσουμε διπλά», υποστήριξε ότι αν δεν επιτευχθεί συμφωνία με τις ΗΠΑ, η όποια απάντηση «πρέπει να καθοδηγηθεί από τα ευρωπαϊκά οικονομικά συμφέροντα», καθώς «χρειάζεται να διακρίνουμε την πολιτική νίκη από τον οικονομικό πραγματισμό (...) πρέπει να σταθούμε πιο έξυπνοι από τους Αμερικανούς».

Σε αυτό το πλαίσιο είπε ότι «πρέπει να συνεχίσουμε να υπογράφουμε εμπορικές συμφωνίες - κάποιες πιο στοχευμένες (ειδικά όσον αφορά τις πρώτες ύλες), πιο πραγματιστικές και λιγότερο δογματικές», ενώ μιλώντας ειδικά για τη διαπραγμάτευση της εμπορικής συνεργασίας με την Κίνα, είπε ότι «πρέπει να μειώσουμε την εξάρτησή μας σε στρατηγικούς τομείς» όπως κρίσιμες πρώτες ύλες - οι Βρυξέλλες καταρτίζουν λίστα με 17 από αυτές, για την προμήθεια των οποίων σε επαρκείς ποσότητες υπάρχει κίνδυνος μέχρι το 2030 η εξάρτηση από την Κίνα να ξεπεράσει το 60%. Εστίασε ακόμα στην ανάγκη να «επανεξισορροπηθεί η εμπορική μας σχέση με την Κίνα», καθώς «αν οι Κινέζοι "παίκτες" θέλουν πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά - που εκπροσωπεί 450 εκατομμύρια καταναλωτές - τότε πρέπει να "επιβληθεί" μια σειρά από απαραίτητες μεταφορές τεχνολογίας σε τομείς όπου η Ευρώπη υστερεί, αλλά η Κίνα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή, όπως οι μπαταρίες».

Επιπλέον, περιγράφοντας ανταλλάγματα που οι Βρυξέλλες θα εξέταζαν για μια μεγαλύτερη ανοχή της κινεζικής διείσδυσης στην ευρωπαϊκή αγορά, είπε ότι «μια σειρά προϋποθέσεων μπορούν να εκπληρωθούν: Η αλυσίδα αξιών πρέπει να είναι ευρωπαϊκή, όπως και τα εξαρτήματα και η παραγωγή: Μέρος της παραγωγής (σ.σ. προϊόντων που κατασκευάζουν κινεζικοί όμιλοι) πρέπει να διεξάγεται στην Ευρώπη και όχι απλά να εισάγεται από την Κίνα».

Απαντώντας σε ερώτημα για τον κίνδυνο οι ευρωπαϊκές χώρες να γίνουν «χώροι συναρμολόγησης» κινεζικών βιομηχανικών προϊόντων, είπε ότι «αν τα κινεζικά αυτοκίνητα πρόκειται να πωλούνται στην Ευρώπη - κάτι που από μόνο του δεν αποτελεί πρόβλημα - πρέπει επίσης να είναι δυνατή (και) η παραγωγή τους στην Ευρώπη, με ευρωπαϊκά συστατικά, υψηλής ειδίκευσης θέσεις εργασίας και μια ευρωπαϊκή αλυσίδα αξιών. Η αγορά μας δεν μπορεί να αποτελεί απλά μια αγορά για την εισαγωγή ή τη συναρμολόγηση κινεζικών εξαρτημάτων»...

Το επίκεντρο γύρω από το οποίο περιστρέφονται όλες οι εξελίξεις στο παγκόσμιο εμπόριο και στη γεωστρατηγική - τον σφοδρό ανταγωνισμό ΗΠΑ και Κίνας - ήρθαν να φωτίσουν οι υψηλοί τόνοι με τους οποίους αντέδρασε η κινεζική κυβέρνηση όταν η κυβέρνηση Τραμπ ανακοίνωσε ότι έκλεισε εμπορική συμφωνία με το Βιετνάμ.

«Χαιρόμαστε να βλέπουμε όλα τα μέρη να επιλύουν τις εμπορικές διαμάχες με τις ΗΠΑ μέσω ισότιμων διαπραγματεύσεων, αλλά είμαστε σθεναρά αντίθετοι σε οποιοδήποτε μέρος συνάπτει συμφωνία σε βάρος των συμφερόντων της Κίνας», δήλωσε εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εμπορίου, μετά την ανακοίνωση για τη συμφωνία Ουάσιγκτον - Ανόι, και πρόσθεσε: «Αν προκύψει κάτι τέτοιο, η Κίνα θα αντεπιτεθεί αποφασιστικά για να προστατεύσει τα δικά της νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα».

Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, η συμφωνία προβλέπει ότι το Βιετνάμ θα πληρώσει δασμό 20% για όλα τα προϊόντα που εξάγει στις ΗΠΑ, αλλά και δασμό 40% για τα προϊόντα που μεταφορτώνονται.

Σήμερα πολλές χώρες αξιοποιούν το Βιετνάμ ως ενδιάμεσο σταθμό για να εξάγουν προϊόντα που παράγουν εργοστάσια με έδρα στο δικό τους έδαφος.

Την ίδια στιγμή, σημαντικά διαφορετικά δεδομένα για τις εμπορικές ισορροπίες ίσως προκύψουν και από την πορεία των συνομιλιών μεταξύ των ΗΠΑ και - τουλάχιστον επί χρόνια - στενών τους εταίρων.

Εκτός από τις δυσκολίες που φαίνεται ότι παραμένουν στις διαπραγματεύσεις της Ουάσιγκτον με το Τόκιο, καθυστέρηση εντοπίζεται και σε αυτές με τη Σεούλ.

Οπως είπε ο νέος ηγέτης της Νότιας Κορέας Λι Τζε Μιούνγκ, «εμείς κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε» αλλά «δεν είναι ακόμα σαφές σε κάθε πλευρά τι θέλει η άλλη πλευρά», αναγνωρίζοντας ότι «οι διαπραγματεύσεις δεν ήταν εύκολες μέχρι στιγμής». Οι δηλώσεις έγιναν κατά την πρώτη εφ' όλης της ύλης συνέντευξη Τύπου που έδωσε ως Πρόεδρος της χώρας, όπου είπε ότι η κυβέρνησή του θα πορευτεί «βασισμένη στην ισχυρή συμμαχία Νότιας Κορέας - ΗΠΑ, στη στενή συνεργασία με τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία, βελτιώνοντας την ίδια στιγμή "απαλά" τις σχέσεις με την Κίνα και τη Ρωσία» και έτσι «θα προστατεύσουμε την ειρήνη και τις ζωές των ανθρώπων μας, μέσω πραγματιστικής διπλωματίας που θα επικεντρώνεται στα εθνικά συμφέροντα».

Οπως εκτιμάται στη Σεούλ, χωρίς συμφωνία με τις ΗΠΑ ή παράταση των συνομιλιών οι αμοιβαίοι δασμοί στις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ θα αυξηθούν στο 25%, από 10% που είναι σήμερα. Η δε Κεντρική Τράπεζα της χώρας υποβάθμισε την πρόβλεψή της για την ανάπτυξη του ΑΕΠ το τρέχον έτος σε 0,8%, από 1,5%, αποδίδοντας την ευθύνη στην αβεβαιότητα σχετικά με τους δασμούς.

• Περιορισμούς που επέβαλε πρόσφατα η Ουάσιγκτον σε εξαγωγές λογισμικού τσιπ στην Κίνα ανέστειλε το Γραφείο Βιομηχανίας και Ασφάλειας των ΗΠΑ. Την εξέλιξη επιβεβαίωσαν εκπρόσωποι των αμερικανικών εταιρειών «Synopsys» και «Cadence», που εκτιμάται ότι το 2024 κατείχαν το 31% και το 30%, αντίστοιχα, της παγκόσμιας αγοράς αυτοματισμού ηλεκτρονικού σχεδιασμού (EDA - electronic design automation).