2025 The Associated Press. All

«Είναι μια ιστορική περιοδεία. Ποτέ δεν υπήρξε περιοδεία που να μπόρεσε να αποφέρει συνολικά 3.500 έως 4.000 δισεκατομμύρια δολάρια μέσα σε μόλις τέσσερις ή πέντε ημέρες», δήλωσε ο ίδιος ο Τραμπ την Πέμπτη, μιλώντας σε διευθύνοντες συμβούλους μεγάλων αμερικανικών μονοπωλιακών ομίλων, στο περιθώριο των επαφών του στην περιοχή.

Καθόλου τυχαία, στην περιοδεία του και τις επαφές του με τους ηγέτες τριών εκ των πλουσιότερων και ισχυρότερων χωρών του Κόλπου, ο Αμερικανός Πρόεδρος δεν συνοδευόταν μόνο από κυβερνητικά στελέχη, όπως οι υπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας, αλλά και από δεκάδες διευθυντικά στελέχη μονοπωλίων μεταξύ των οποίων οι εταιρείες Boeing, Google, OpenAI, Amazon, Coca Cola, IBM, BlackStone Group, Blackrock, Parsons, Oracle, Salesforce, AMD, Raytheon, Quantinuum, General Atomics, Uber, ExxonMobil, Chevron Phillips, McDermott International, GE Aerospace, Hill International, Jacobs, Parsons, AECOM.

Για τη διασφάλιση ακριβώς αυτών των μονοπωλιακών συμφερόντων, παράλληλα με τις επιχειρηματικές συμφωνίες, στο επίκεντρο της περιοδείας Τραμπ βρέθηκαν οι εξελίξεις και οι ιμπεριαλιστικοί σχεδιασμοί των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή, όπως το συνεχιζόμενο μακελειό από το Ισραήλ στη Γάζα, η στήριξη των τζιχαντιστών που έχουν καταλάβει την εξουσία στη Συρία, το παζάρι και οι απειλές απέναντι στο Ιράν κ.ά.

Σε αυτό το πλαίσιο, χαρακτηριστική ήταν η απόφαση του Ντ. Τραμπ να προχωρήσει σε άρση των αμερικανικών κυρώσεων σε βάρος της Συρίας και να συναντηθεί με τον τζιχαντιστή, πρώην πρωτοπαλίκαρο της Αλ Κάιντα, Σύρο «Πρόεδρο» Αχμεντ αλ Σαράα - τον οποίο εκθείασε μάλιστα για... το «πολύ ισχυρό παρελθόν» του - υπό τις προτροπές του Σαουδάραβα πρωθυπουργού και πρίγκιπα διαδόχου στον θρόνο, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, και του Τούρκου Προέδρου Ρ. Τ. Ερντογάν.

Στη Σαουδική Αραβία, ο Τραμπ ανακοίνωσε συμφωνίες συνολικής αξίας άνω των 600 δισ. δολαρίων σε τομείς όπως η πολεμική βιομηχανία, η αεροναυπηγική, καινοτόμες τεχνολογίες αιχμής μεταξύ άλλων στον χώρο της Ενέργειας (συμπεριλαμβανομένης της πυρηνικής), οι κατασκευές και υπηρεσίες Υγείας και αερομεταφορών, το Διάστημα.

Πρώτα όμως υπέγραψε τη διμερή Συμφωνία Στρατηγικής Οικονομικής Συνεργασίας και πήρε τη δέσμευση (για μία ακόμη φορά) του Σαουδάραβα πρωθυπουργού και πρίγκιπα διαδόχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν πως θα προωθήσει τα επόμενα λίγα χρόνια συνολικές επενδύσεις στις ΗΠΑ άνω του 1 τρισ. δολαρίων.

Από τις συμφωνίες που έγιναν γνωστές στο Ριάντ, ξεχώρισε περισσότερο το εξοπλιστικό πακέτο στρατιωτικών εξοπλισμών αξίας 142 δισ. δολαρίων, που θεωρείται το ακριβότερο στην ιστορία της Σαουδικής Αραβίας. Η συμφωνία αφορά μεταξύ άλλων τον εκσυγχρονισμό και την εκπαίδευση των σαουδαραβικών ενόπλων δυνάμεων σε πολεμική αεροπορία και αεράμυνα, την ενίσχυση της ασφάλειας στη ναυσιπλοΐα και τη φύλαξη συνόρων, την αναβάθμιση συστημάτων πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών του στρατού. Σε αυτήν συμμετέχουν πάνω από 12 μεγάλες αμερικανικές πολεμικές βιομηχανίες, όπως οι Lockheed Martin, Boeing, Raytheon Technologies, Northrop Grumman και General Dynamics.

Ενα 24ωρο μετά, ο Τραμπ μίλησε στη σύνοδο κορυφής του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (CCG), δηλώνοντας τάχα πως θέλει μία «ειρηνική» Μέση Ανατολή, στην οποία θα κάνει τη διαφορά το εμπόριο και όχι το «χάος» ή η «τρομοκρατία». Προφανώς η Σαουδική Αραβία, που εξοπλίζεται σαν αστακός και αποφασίζει να δαπανήσει 142 δισ. δολάρια, επειδή... βλέπει τάχα μπροστά μόνο «ειρήνη, ανάπτυξη, σταθερότητα»...

Στο Ριάντ ανακοινώθηκαν και άλλες ενδιαφέρουσες συμφωνίες, όπως αυτή για επενδύσεις ύψους 20 δισ. δολαρίων της εταιρείας «DataVolt» σε Κέντρα Δεδομένων (Data Centers) Τεχνητής Νοημοσύνης και υποδομών Ενέργειας στις ΗΠΑ, επενδύσεις 80 δισ. δολαρίων σε καινοτόμες τεχνολογίες των αμερικανικών εταιρειών Google, Oracle, Salesforce, AMD και Uber, αλλά και συμμετοχή αμερικανικών πολυεθνικών όπως οι εταιρείες Hill International, Jacobs, Parsons, AECOM στα σχέδια ανάπτυξης υποδομών στο Διεθνές Αεροδρόμιο Βασιλιάς Σαλμάν και στο Πάρκο Βασιλιάς Σαλμάν, ύψους 2 δισ. δολαρίων.

Επόμενος σταθμός της περιοδείας του Τραμπ την Τετάρτη ήταν η Ντόχα του Κατάρ, όπου και εκεί έγινε δεκτός από τον εμίρη Ταμίμ μπιν Χάμαντ αλ Θάνι.

Εκεί επήλθε και ο πραγματικός «θρίαμβος» χρυσών συμφωνιών για τα αμερικανικά μονοπώλια, αφού ανακοινώθηκαν συμφωνίες συνολικής αξίας άνω των 1,2 τρισ. δολαρίων.

Η αμερικανική εταιρεία αεροναυπηγικής «Boeing», που άρχισε να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα με το μοντέλο αεροσκάφους 737 MAX (μετά από μια σειρά πολύνεκρα αεροπορικά δυστυχήματα και άλλα προβλήματα), έκλεισε την πώληση 210 αεροσκαφών 787 Dreamliner και 777X προς την «Qatar Airways» με κινητήρες αεροσκαφών από την εταιρεία «GE Aerospace». Η συμφωνία εκτιμάται πως είναι συνολικής αξίας άνω των 243 δισ. δολαρίων.

Ενδιαφέρουσες συμφωνίες έκλεισαν μεταξύ άλλων η αμερικανική πολεμική βιομηχανία Parsons και η Quantinuum για κοινοπραξία για κβαντικές τεχνολογίες με την καταριανή AI Rabban Capital, η Raytheon συμφωνία 1 δισ. δολαρίων με την κυβέρνηση του Κατάρ για συστήματα αντιμετώπισης και εξουδετέρωσης μη επανδρωμένων αεροσκαφών (counter-drone), η General Atomics συμφωνία αξίας 2 δισ. για την απόκτηση συστήματος πλοήγησης εξ αποστάσεως MQ-9Β κ.ά.

Ο Τραμπ, συναντώντας την Πέμπτη ξανά τους πολύ ικανοποιημένους από τα «χρυσά συμβόλαια» διευθύνοντες συμβούλους της Boeing και της GE Aerospace, εκτίμησε ότι η περιοδεία του σε Σαουδική Αραβία, Κατάρ και ΗΑΕ μπορεί να αποφέρει έως 4 τρισ. δολάρια σε συμβόλαια...

Στη συνέχεια, ο Τραμπ ανακοίνωσε δήλωση προθέσεων που θα μπορούσε να οδηγήσει σε επενδύσεις ύψους 38 δισ. δολαρίων στην αεροπορική βάση Al Udeid του Κατάρ και σε άλλες δυνατότητες αεράμυνας και θαλάσσιας ασφάλειας.

Τρίτος και τελευταίος προορισμός του Ντ. Τραμπ ήταν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ). Πρόκειται για χώρα που έχει εξελίξει την παραγωγή Ενέργειας και μέσω πυρηνικών σταθμών, ενώ φιλοδοξεί να αναδειχθεί διεθνής ηγετική δύναμη στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης και της κβαντικής τεχνολογίας.

Πριν καν ο Αμερικανός Πρόεδρος πατήσει το πόδι του στο Αμπου Ντάμπι, είχε ήδη κλείσει συμφωνία για την εξασφάλιση ετήσιας πώλησης 50.000 προηγμένων τσιπ Τεχνητής Νοημοσύνης από την εταιρεία NVidia, ο διευθύνων σύμβουλος της οποίας βρέθηκε μαζί με τον Τραμπ στα Εμιράτα.

Εως και την Πέμπτη Εμιρατινοί αξιωματούχοι δήλωναν πως είχαν προτείνει στις ΗΠΑ επενδύσεις 1,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων μέσα στην επόμενη 10ετία στις ΗΠΑ, με ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης, της παραγωγής ημιαγωγών και της Ενέργειας.

Το σκληρό παζάρι των ΗΠΑ με το Ιράν με επίκεντρο το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, που έχει ξεκινήσει επίσημα από τις αρχές Απριλίου, αλλά και τα σχέδια για την παραγωγή νέων αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών κυριάρχησαν στις δημόσιες τοποθετήσεις του Αμερικανού Προέδρου, Ντ. Τραμπ, στο Κατάρ, δεύτερο σταθμό της περιοδείας του στη Μέση Ανατολή.

Μιλώντας σε επιχειρηματικό φόρουμ στην Ντόχα, ο Τραμπ εκτίμησε πως οι ΗΠΑ «είναι πολύ κοντά» στο να κλείσουν μία συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, εκτιμώντας πως το τελευταίο έχει «κατά κάποιον τρόπο» συμφωνήσει σε κάποιους όρους.

«Δεν θα φτιάξουν, και το λέω με φιλικό τρόπο, πυρηνική σκόνη. Δεν σκοπεύουν να δημιουργήσουν καμία πυρηνική σκόνη στο Ιράν», δήλωσε. Επανέλαβε ότι η Τεχεράνη «δεν πρέπει ποτέ» να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, προσθέτοντας πως οι διαπραγματευτές των δύο χωρών «είναι πολύ κοντά ίσως στο να κλείσουν συμφωνία».

Το αμερικανικό δίκτυο CNN υπενθύμισε ότι οι χώρες του Κόλπου, συμπεριλαμβανομένου του Κατάρ, έχουν εκφράσει έντονη ανησυχία για το ενδεχόμενο αμερικανο-ισραηλινής ή ισραηλινής επίθεσης σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, επειδή αυτό θα προκαλούσε, μεταξύ άλλων, μία σοβαρή περιβαλλοντική καταστροφή και θα έσερνε μετά βεβαιότητας την περιοχή σε έναν νέο, περιφερειακό πόλεμο.

Ο Τραμπ εμφανίστηκε χτες στην Ντόχα να διαβεβαιώνει πως είναι αποφασισμένος «να προστατεύσει» το Κατάρ «αυτό το πολύ ιδιαίτερο μέρος με την πολύ ιδιαίτερη βασιλική οικογένεια».

Την προηγούμενη μέρα, πάντως, είχε εξαπολύσει απειλές εναντίον της Τεχεράνης, ενώ η αμερικανική κυβέρνηση επέβαλε και νέες κυρώσεις κατά του Ιράν. «Προειδοποίησε» δε ότι «δεν θέλει οι πυρηνικές συνομιλίες με το Ιράν να πάρουν βίαιη τροπή».

Ο Ιρανός Πρόεδρος, Μ. Πεζεσκιάν, δήλωσε την Τετάρτη πως ο Αμερικανός ομόλογός του είναι αφελής «εάν νομίζει πως μπορεί να έρθει στην περιοχή μας, να μας απειλήσει και να ελπίζει πως θα υποχωρήσουμε στις απαιτήσεις του».

Στο μεταξύ, ο Αμερικανός Πρόεδρος, κατά την ομιλία του στην αμερικανική βάση Udeid (Ουντέιντ) του Κατάρ που είναι η μεγαλύτερη στη Μέση Ανατολή και φιλοξενεί περίπου 8.000 Αμερικανούς στρατιώτες, λειτουργώντας ως περιφερειακό στρατηγείο της «Κεντρικής Διοίκησης» του στρατού των ΗΠΑ (CENTCOM), ανέπτυξε τα σχέδιά του για επενδύσεις 38 δισ. δολαρίων στη βάση και μίλησε για τα σχέδια ανάπτυξης μελλοντικών αμερικανικών αεροσκαφών.

Οπως είπε οι ΗΠΑ «πολύ σύντομα» θα αποκτήσουν μαχητικό έκτης γενιάς, το F-47 (που μπορεί να αντικαταστήσει τα F-22 Raptor), αποκαλύπτοντας πως εξετάζεται το ενδεχόμενο εκσυγχρονισμού των αεροσκαφών F-35 μέσω μίας νέας «βελτιωμένης έκδοσης» που μπορεί να ονομαστεί «F-55» και θα έχει δύο κινητήρες.