Ακόμα περισσότερες στρατιωτικές δυνάμεις και «εύφλεκτο υλικό» συγκεντρώνονται στην Ανατολική Ευρώπη, καθώς κλιμακώνεται η ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία και μεγαλώνει ο κίνδυνος επέκτασης του πολέμου.

Διεργασίες βρίσκονται σε εξέλιξη και στον απόηχο της ένοπλης ανταρσίας του επικεφαλής της μισθοφορικής εταιρείας «Wagner», Γ. Πριγκόζιν, και της μετάβασης στη Λευκορωσία του ίδιου και μαχητών, ενώ η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους (11 - 12 Ιούλη) θα λάβει αποφάσεις παραπέρα ενίσχυσης του «ανατολικού βραχίονα».

Οι μελλοντικές «δεσμεύσεις ασφαλείας» που θα μπορούσαν να δοθούν στην Ουκρανία από την ΕΕ - σε συνεργασία με το ΝΑΤΟ - βρέθηκαν στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ την Πέμπτη και την Παρασκευή, καθώς η ΕΕ επιδιώκει έναν διακριτό ρόλο, που θα την αναβαθμίσει γεωπολιτικά στην ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ανατολική Ευρώπη, στη Βαλτική και τη Μαύρη Θάλασσα.

Αυτές οι «δεσμεύσεις ασφαλείας» «θα βοηθήσουν την Ουκρανία να αμυνθεί μακροπρόθεσμα, να αποτρέψει επιθετικές ενέργειες και να αντισταθεί στις προσπάθειες αποσταθεροποίησης», αναφέρεται στα Συμπεράσματα της Συνόδου, με το βλέμμα στη μακροπρόθεσμη στρατιωτική βοήθεια, με σύγχρονο εξοπλισμό και εκπαίδευση των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων κατά τα ΝΑΤΟικά πρότυπα. Σε αυτήν την κατεύθυνση θα κινηθούν και οι αποφάσεις της Συνόδου του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.

«Η ΕΕ θα συνεχίσει να παρέχει ισχυρή οικονομική, ανθρωπιστική, στρατιωτική και διπλωματική υποστήριξη στην Ουκρανία για όσο διάστημα χρειαστεί», αναφέρει το κείμενο των Συμπερασμάτων, «ιδίως μέσω της Αποστολής Στρατιωτικής Βοήθειας της ΕΕ και του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη».

Επιπλέον, τα κράτη - μέλη θα εντείνουν τις διπλωματικές προσπάθειες προκειμένου η λεγόμενη «ουκρανική φόρμουλα ειρήνης» να κερδίσει την πλατύτερη δυνατή διεθνή υποστήριξη και μέσω μιας επικείμενης «Παγκόσμιας Διάσκεψης Ειρήνης».

Στο μεταξύ, στον απόηχο της ένοπλης ανταρσίας του Πριγκόζιν, το ευρωατλαντικό μπλοκ επισημαίνει ότι τώρα χρειάζεται ακόμη πιο αποφασιστική στρατιωτική στήριξη προς την Ουκρανία, εκτιμώντας πως υπάρχουν «ρωγμές» στη ρωσική ηγεσία και πως ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, ενδέχεται να γίνει «ακόμη πιο επικίνδυνος».

«Ενας αποδυναμωμένος Πούτιν αντιπροσωπεύει μεγαλύτερο κίνδυνο», ανέφερε ο επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ.

Αυτή η ανταρσία κατέδειξε «βαθιές ρωγμές» στη Ρωσία και «αυτό θα έχει συνέπειες για εμάς», είπε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, συμπληρώνοντας ότι «είναι σημαντικό να διπλασιάσουμε τη στρατιωτική και οικονομική στήριξη στην Ουκρανία».

Η Κομισιόν πρότεινε στις 20 Ιούνη στα κράτη - μέλη να εγκρίνουν πακέτο βοήθειας 50 δισ. ευρώ για τη στήριξη της Ουκρανίας έως το 2027.

Ακόμη, ο Μπορέλ πρότεινε τη μετατροπή του «Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη», που έχει χρησιμοποιηθεί για την αγορά όπλων για το Κίεβο, σε ένα πιο μόνιμο εργαλείο για εξοπλισμό και εκπαίδευση των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων μακροπρόθεσμα, και συγκεκριμένα σε ένα «Αμυντικό Ταμείο για την Ουκρανία»:

«Μιλάμε για δεσμεύσεις ασφαλείας. Αυτό σημαίνει ότι η στρατιωτική στήριξη για την Ουκρανία πρέπει να έχει μακρά πορεία (...) κατά τη διάρκεια του πολέμου και μετά τον πόλεμο», ανέφερε.

Παράλληλα, η ΕΕ κατέληξε σε συμφωνία την περασμένη βδομάδα για τη δημιουργία του ταμείου «EDIRPA», 300 εκατ. ευρώ, για από κοινού προμήθειες εξοπλισμού των κρατών - μελών με σκοπό την αναπλήρωση των αποθεμάτων τους και αποστολές στην Ουκρανία, ιδίως πυρομαχικών και πυραύλων, και πρόσθετες χρηματοδοτήσεις στην «αμυντική» βιομηχανία για να αυξήσει την παραγωγή πυρομαχικών.

Στο μεταξύ, όσοι μισθοφόροι της «Wagner» αποφασίσουν να μετακινηθούν στη Λευκορωσία - με τη Μόσχα να τους έχει υποσχεθεί αμνηστία - θα εγκατασταθούν αρχικά σε μια εγκαταλελειμμένη βάση, ενώ σύμφωνα με τον Λευκορώσο Πρόεδρο, Αλ. Λουκασένκο, ο υπουργός Αμυνας, Β. Κρένικοφ, δεν θα είχε πρόβλημα να έχει μια μονάδα σαν τη «Wagner» εντός του λευκορωσικού στρατού.

Ο Λουκασένκο έδωσε εντολή στον Κρένικοφ να διαπραγματευτεί με τον Πριγκόζιν γι' αυτό το ζήτημα, ενώ νωρίτερα είχε δηλώσει ότι ο λευκορωσικός στρατός θα έχει την ευκαιρία να μάθει πολλά από την εμπειρία των μισθοφόρων στα πεδία των μαχών.

Επιπλέον, η Εθνοσυνέλευση της Λευκορωσίας επικύρωσε τη συμφωνία με τη Ρωσία για δημιουργία και λειτουργία κέντρων εκπαίδευσης για από κοινού εκπαίδευση Ρώσων και Λευκορώσων στρατιωτών, ενώ, σύμφωνα με τον Λουκασένκο, το μεγαλύτερο μέρος των ρωσικών τακτικών πυρηνικών όπλων που θα αναπτυχθούν στη χώρα του έχουν ήδη μεταφερθεί στον προορισμό τους.

Ο Ουκρανός Πρόεδρος, Β. Ζελένσκι, διέταξε τους ανώτατους στρατιωτικούς διοικητές να ενισχύσουν τον βόρειο στρατιωτικό τομέα της Ουκρανίας μετά την άφιξη του Πριγκόζιν και των μισθοφόρων στη Λευκορωσία, ενώ η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία ενημερώθηκε από τις ουκρανικές υπηρεσίες πληροφοριών για την κατάσταση στη Λευκορωσία.

Για τους μισθοφόρους της «Wagner» που πολεμούν στην Αφρική, ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ, δήλωσε ότι εξαρτάται από τα «ενδιαφερόμενα κράτη» αν θα διατηρήσουν τις συμβάσεις με την «ιδιωτική στρατιωτική εταιρεία». Ο ίδιος δήλωσε ότι οι εκατοντάδες Ρώσοι στρατιώτες που βρίσκονται ως «εκπαιδευτές» σε χώρες όπως το Μάλι και η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, «θα συνεχίσουν το έργο τους».

Ανησυχία για τη μετακίνηση των δυνάμεων της «Wagner» στη Λευκορωσία εξέφρασαν οι ηγέτες των γειτονικών Βαλτικών κρατών και της Πολωνίας, προκρίνοντας την παραπέρα ενίσχυση των συνόρων τους και της ΝΑΤΟικής παρουσίας στον «ανατολικό βραχίονα».

Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι πρέπει να ενισχύσουν την αμυντική τους ετοιμότητα έναντι τόσο της Ρωσίας όσο και της Λευκορωσίας, τόνισε η πρωθυπουργός της Εσθονίας, Κάγια Κάλας, μιλώντας στις Βρυξέλλες με την πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα, ενώ χαρακτήρισε τη Λευκορωσία «συνεπιτιθέμενη» στην Ουκρανία.

Το ΝΑΤΟ είναι έτοιμο να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε απειλή «από το Μινσκ ή τη Μόσχα», δήλωσε ο επικεφαλής του, Γ. Στόλτενμπεργκ, προσθέτοντας ότι «το ΝΑΤΟ βρίσκεται εκεί για να προστατεύει κάθε σύμμαχο, κάθε εκατοστό του εδάφους του».

Σε συνέντευξη Τύπου στη Χάγη ο Στόλτενμπεργκ αναφέρθηκε στην αυξανόμενη συμμαχία μεταξύ Ρωσίας και Λευκορωσίας, μεταξύ άλλων με τη μεταφορά ρωσικών πυρηνικών στη Λευκορωσία.

Στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους «θα κάνουμε τα επόμενα βήματα, με νέα περιφερειακά σχέδια, αναβαθμισμένες δυνάμεις και ικανότητες και ένα ενισχυμένο πρόγραμμα ασκήσεων - όλα υποστηριζόμενα από περισσότερους από 300.000 στρατιώτες σε υψηλή ετοιμότητα», είπε ο Στόλτενμπεργκ.

Μια σειρά από κράτη - μέλη, όπως η Γερμανία, έχουν ανακοινώσει ότι θα αυξήσουν τις στρατιωτικές τους δυνάμεις και τον εξοπλισμό σε κράτη της Ανατολικής Ευρώπης που συνορεύουν με τη Ρωσία, όπως η Λιθουανία, αποφάσεις που αναμένεται να επικυρωθούν στο Βίλνιους.

Ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμ. Μακρόν, τόνισε ότι η χώρα του θα αυξήσει τις «αμυντικές» δαπάνες κατά περισσότερο από 1/3 τα επόμενα χρόνια και θα συνεχίσει να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, είτε αναπτύσσοντας δυνάμεις είτε μέσω αποστολών εναέριας επιτήρησης.

Λίγες μέρες πριν από τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους η ηγεσία της Ουκρανίας απαιτεί εγγυήσεις ότι η χώρα θα κληθεί για ένταξη μετά το τέλος του πολέμου με τη Ρωσία.

Ο Ουκρανός υπουργός Αμυνας, Ολ. Ρέζνικοφ, αναγνώρισε ότι η ένταξη στο ΝΑΤΟ δεν είναι δυνατή όσο συνεχίζεται η σύγκρουση, αλλά επέμεινε ότι θα πρέπει να γίνουν σκληρές δεσμεύσεις για το μέλλον, καθώς «η Ουκρανία χρησιμεύει ήδη ως προστατευτική ασπίδα για τα ανατολικοευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ» και επιπλέον «είναι προς το συμφέρον του ΝΑΤΟ η πολεμική εμπειρία της Ουκρανίας (με τη χρήση τυπικών οπλικών συστημάτων του ΝΑΤΟ κατά του ρωσικού στρατού) να διατεθεί πλήρως στις χώρες του ΝΑΤΟ».

Αντίστοιχα και ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Β. Ζελένσκι, σημείωσε: «Αυτό είναι το μήνυμα που θέλουμε να πάρουμε, ότι μετά τον πόλεμο, η Ουκρανία θα είναι μέλος του ΝΑΤΟ» και ότι «θα λάβει εγγυήσεις ασφαλείας - όχι αντί για το ΝΑΤΟ, αλλά για το χρονικό διάστημα μέχρι την ένταξη».

«Αυτό που ζητάμε είναι να ξεκινήσει η διαδικασία» εξέτασης της ουκρανικής αίτησης, σημείωσε σύμβουλος του Ουκρανού Προέδρου, απειλώντας μάλιστα πως ο Ζελένσκι δεν θα πάει στη Σύνοδο Κορυφής στο Βίλνιους αν οι ηγέτες των κρατών - μελών δεν δείξουν «θάρρος», ενώ η Ουκρανία «με όλο της το θάρρος και τη δύναμή της πολεμά ενάντια στη ρωσική επιθετικότητα».

Στο μεταξύ, το CNN επικαλείται πηγές σύμφωνα με τις οποίες η αμερικανική κυβέρνηση εξετάζει έντονα το ενδεχόμενο να εγκρίνει τη μεταφορά πυρομαχικών διασποράς στην Ουκρανία. Η χρήση των εν λόγω πυρομαχικών αυξάνει τα θύματα μεταξύ των αμάχων. Η τελική απόφαση αναμένεται σύντομα από τον Λευκό Οίκο και εάν εγκριθούν, θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν σε ένα νέο πακέτο στρατιωτικής βοήθειας τον επόμενο μήνα.

Τα πυρομαχικά αυτά αναμένεται να συμβάλουν στην ουκρανική αντεπίθεση. Σύμφωνα με την υφυπουργό Αμυνας της Ουκρανίας, τα ουκρανικά στρατεύματα προχωρούν προς όλες τις κατευθύνσεις σε ολόκληρη τη γραμμή του μετώπου (ανατολικά, νότια, νοτιοανατολικά), αν και με μικρά εδαφικά κέρδη. Ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν επίσης ότι η «κύρια αντεπίθεση» δεν έχει ακόμη ξεκινήσει και ότι η Ουκρανία δεν έχει στείλει ακόμη τις κύριες εφεδρείες στρατευμάτων στη μάχη. Η Μόσχα, από την πλευρά της, δηλώνει ότι η ουκρανική αντεπίθεση δεν σημειώνει επιτυχία σε καμία κατεύθυνση.

Οι Ρώσοι που σταθμεύουν στον κατεχόμενο πυρηνικό σταθμό Ζαπορίζια «σταδιακά φεύγουν», δήλωσε την Παρασκευή η ουκρανική Διεύθυνση Αμυντικών Πληροφοριών (GUR), κάτι που διέψευσε αργότερα η «Rosatom».

«Οι κατακτητές μειώνουν την παρουσία τους», το «σώμα κατοχής εγκαταλείπει σταδιακά το έδαφος του πυρηνικού σταθμού», ανέφεραν.

Σύμφωνα με την GUR, αρκετοί εκπρόσωποι της ρωσικής εταιρείας πυρηνικής ενέργειας «Rosatom» έχουν ήδη αποχωρήσει, ενώ οι Ουκρανοί υπάλληλοι που παρέμειναν στο εργοστάσιο και υπέγραψαν συμβόλαια με τη «Rosatom» κλήθηκαν να απομακρυνθούν μέχρι τη Δευτέρα, κατά προτίμηση στην Κριμαία.

Ο επικεφαλής της ουκρανικής υπηρεσίας είπε ότι η Μόσχα έχει σχέδιο για την ανατίναξη του σταθμού και έχει τοποθετήσει νάρκες σε 4 από τις 6 μονάδες ισχύος, καθώς και μια δεξαμενή ψύξης. Την περασμένη βδομάδα, ο Ζελένσκι ισχυρίστηκε ότι οι Ρώσοι σχεδίαζαν «τρομοκρατική επίθεση».

Το Κίεβο ετοιμάζεται να διαπράξει «τρομοκρατική ενέργεια» στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, αντέτεινε την Παρασκευή το ρωσικό ΥΠΕΞ.