CopyRight 2006, Quanjing.com |
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, στο πλαίσιο της συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της τον Ιούνη, αναμένεται να προχωρήσει σε περαιτέρω μέτρα σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής με στόχο τον έλεγχο των πληθωριστικών πιέσεων στην Ευρωζώνη. Μάλιστα, είναι ορατό το ενδεχόμενο και της αύξησης των βασικών επιτοκίων του ευρώ ακόμη και στην προσεχή συνεδρίαση τον Ιούνη και σε κάθε περίπτωση στη διάρκεια του 2022.
Να σημειωθεί ότι η Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ προχώρησε αυτήν τη βδομάδα σε αύξηση κατά μισή ποσοστιαία μονάδα των επιτοκίων του δολαρίου, ενώ ταυτόχρονα ανακοίνωσε και άλλες ρυθμίσεις σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής.
«Ο πόλεμος εγκυμονεί σημαντικούς κινδύνους για τον εφοδιασμό, καθώς η Ρωσία είναι ο κορυφαίος εξαγωγέας ενός ευρέος φάσματος εμπορευμάτων, όπως το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, το αλουμίνιο, τα λιπάσματα και το σιτάρι». Αυτό επισημαίνει στο οικονομικό δελτίο της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, εστιάζοντας ακόμη στο νέο πακέτο μέτρων τα οποία σχετίζονται με την πανδημία στην Ασία που συμβάλλει στις δυσκολίες της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΚΤ δίνοντας το στίγμα των πρόσφατων εξελίξεων εστιάζει, μεταξύ άλλων, στα παρακάτω:
Για την Ευρωζώνη:
Στον πόλεμο που «βαραίνει ήδη την εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των καταναλωτών», μεταξύ άλλων λόγω της αβεβαιότητας που φέρνει, καθώς «τα νοικοκυριά αντιμετωπίζουν υψηλότερο κόστος ζωής και οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν αυξημένο κόστος παραγωγής». Την ίδια ώρα, ορισμένοι τομείς αντιμετωπίζουν αυξανόμενες δυσκολίες στην προμήθεια των εισροών τους (εισαγωγές πρώτων υλών, ενδιάμεσων αγαθών κ.ά.), «γεγονός που διαταράσσει την παραγωγή».
Την ίδια ώρα, η «ευέλικτη» εργασία κάνει θραύση, ενώ στην ημερήσια διάταξη βρίσκονται τα κρατικά πακέτα στήριξης στο κεφάλαιο. Οπως επισημαίνεται, το ποσοστό ανεργίας στη ζώνη του ευρώ συνεχίζει να μειώνεται, αν και οι συνολικές ώρες εργασίας παραμένουν κάτω από τα προ πανδημίας επίπεδα, ειδικότερα στους τομείς της βιομηχανίας και των υπηρεσιών, αντανακλώντας τα συνεχιζόμενα προγράμματα κρατικών επιδοτήσεων για τη διατήρηση θέσεων εργασίας. Σε αυτό το πλαίσιο, ως αποτέλεσμα της χαλάρωσης των μέτρων περιορισμού που σχετίζονται με την πανδημία, οι εργαζόμενοι που καλύπτονταν από προγράμματα διατήρησης της εργασίας αντιπροσώπευαν το 1,3% του εργατικού δυναμικού τον Φλεβάρη του 2022, από περίπου 1,6% τον Δεκέμβρη του 2021.
-- Στο «επίμονα υψηλό ενεργειακό κόστος», σε συνδυασμό με την απώλεια εμπιστοσύνης, που «είναι πιθανό να περιορίσουν την κατανάλωση βραχυπρόθεσμα και να κάνουν την ανάκαμψη πιο εύθραυστη και άνιση». Οπως αναφέρεται, τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος είναι πιθανό να υποστούν το μεγαλύτερο βάρος, καθώς ξοδεύουν μεγαλύτερο μερίδιο του εισοδήματός τους σε Ενέργεια και έχουν συσσωρεύσει μικρότερα αποθέματα αποταμίευσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Παράλληλα, τον Μάρτη σημειώθηκε αύξηση του όγκου των εμπορευμάτων που μπλοκάρονται στα λιμάνια καθώς και του κόστους αποστολής, ως αποτέλεσμα των περιορισμών που σχετίζονται με την πανδημία στην Κίνα και της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Τέλος, στις αγορές συναλλάγματος, το ευρώ συνέχισε να υποτιμάται σε σταθμισμένους όρους του εμπορίου, αντανακλώντας την αποδυνάμωσή του έναντι των περισσότερων βασικών νομισμάτων.
Στο διά ταύτα τονίζεται πως η στήριξη της δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής παραμένει κρίσιμη, ειδικά σε αυτήν τη δύσκολη γεωπολιτική κατάσταση...
Για τις ΗΠΑ, η έκθεση εστιάζει στη μείωση της δημοσιονομικής στήριξης σε συνδυασμό με τον υψηλό πληθωρισμό (8,5% σε ετήσια βάση τον Μάρτη) που οδήγησε σε πτώση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος από το τελευταίο τρίμηνο του 2021, ενώ οι καταναλωτικές δαπάνες - ιδιαίτερα σε νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος - θα μπορούσαν να υποχωρήσουν, επίσης ως αποτέλεσμα των επιπτώσεων του πολέμου στις τιμές των εμπορευμάτων. Στο μεταξύ, η αγορά εργασίας παραμένει σφιχτή εν μέσω ελλείψεων προσφοράς εργασίας, η οποία «έχει μεταφραστεί σε εντεινόμενες μισθολογικές πιέσεις».
Σε ό,τι αφορά την Κίνα, σημειώνεται ότι τα τοπικά lockdown που επιβλήθηκαν από τις αρχές του χρόνου θα μπορούσαν να διαταράξουν περαιτέρω τις αλυσίδες εφοδιασμού, ενώ, όπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται, η μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης σε βασικά λιμάνια και πόλεις όπως η Σανγκάη και η Σενζέν, που αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα έκτο των εξαγωγών της Κίνας, υποδηλώνει ότι η δυναμική της ανάπτυξης επιβραδύνθηκε στο τέλος του πρώτου τριμήνου. Ταυτόχρονα, τα κρούσματα και τα lockdown εξακολουθούν να αυξάνονται και η οικονομία είναι πιθανό να συνεχίσει να επιβραδύνεται και στο δεύτερο τρίμηνο του 2022.
Ενόψει της «προοπτικής μεγάλων εξωτερικών και ασύμμετρων απειλών που αυξάνεται»
Από την πλευρά του, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) προτείνει τη συγκρότηση νέου μηχανισμού σταθεροποίησης στις οικονομίες της Ευρωζώνης, ύψους έως 250 δισ. ευρώ, μέσω του οποίου θα χορηγούνται χαμηλότοκα δάνεια σε κράτη - μέλη με προβλήματα άντλησης κεφαλαίων από τις διεθνείς χρηματαγορές.
Ουσιαστικά πρόκειται για υπενθύμιση ήδη υπάρχουσας δυνατότητας, που όμως για την ώρα έμεινε στα αζήτητα. Ωστόσο, η πρόταση ενδέχεται να αποκτήσει νέα δυναμική ενόψει της αύξησης των επιτοκίων και με φόντο τις αναταράξεις στις αγορές κρατικών ομολόγων, που δυσκολεύουν τα κράτη με υπέρογκα χρέη (όπως Ιταλία, Ελλάδα κ.ά). Σε κάθε περίπτωση, η χρηματοδότηση θα συνοδεύεται με την κλιμάκωση νέων αντιλαϊκών μέτρων.
Η πρόταση δημοσιοποιήθηκε χτες στην ιστοσελίδα του ΕSM, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων ότι η προοπτική μεγάλων εξωτερικών και ασύμμετρων απειλών αυξάνεται, ενώ ο πόλεμος στην Ουκρανία και η κλιματική αλλαγή μπορούν άμεσα ή έμμεσα να προκαλέσουν σημαντικά σοκ στην Ευρωζώνη. Αναφέρεται, ως παράδειγμα, ότι οι πυρκαγιές στην Ελλάδα το 2021 προκάλεσαν δαπάνες περίπου 0,3% του ΑΕΠ το ίδιο έτος καθώς και πρόσθετες δαπάνες με τον προϋπολογισμό του 2022.
Η μελέτη σημειώνει, επίσης, ότι στην Ευρωζώνη υπάρχει δυναμική στις συζητήσεις για τη δημιουργία ενός ταμείου σταθεροποίησης, οι οποίες μπορούν να συνδυαστούν με τη συνεχιζόμενη συζήτηση για τη μεταρρύθμιση του δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ, δηλαδή για το υπό διαμόρφωση Σύμφωνο Σταθερότητας.
Η διάρκεια των δανείων θα είναι έως 10 έτη και το κόστος τους θα καθορίζεται από το επιτόκιο για τα 10ετή ομόλογα που εκδίδει ο ESM προσαυξημένο με ένα μικρό περιθώριο 0,1%.
Από την πλευρά του, το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο δημοσιοποίησε χτες τη γνώμη του επί των μακροοικονομικών προβλέψεων του Προγράμματος Σταθερότητας που κατέθεσε η κυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Μεταξύ άλλων, αναφέρει, «οι υπάρχουσες δημοσιονομικές προκλήσεις αντιμετώπισης της τρέχουσας ενεργειακής κρίσης δημιουργούν σοβαρή πιθανότητα διατήρησης δίδυμων ελλειμμάτων στην ελληνική οικονομία» (κρατικού προϋπολογισμού - εμπορικού ισοζυγίου).
Τα ελλείμματα αυτά σύμφωνα με το Δημοσιονομικό Συμβούλιο θα θέσουν περιορισμούς στη χρηματοδότηση των δημόσιων οικονομικών της, δηλαδή στην άντληση νέου κρατικού δανεισμού από τις χρηματαγορές.