Η σημασία που ο «ευρωατλαντικός άξονας» και ειδικά οι ΗΠΑ δίνουν στην πρόσδεση των Δυτικών Βαλκανίων σε ΕΕ - ΝΑΤΟ αναδείχτηκε και στο 1ο Φόρουμ Διαλόγου των Πρεσπών, που ξεκίνησε χτες και ολοκληρώνεται σήμερα στη Βόρεια Μακεδονία, με τον Αμερικανό υφυπουργό Εξωτερικών, Μάθιου Πάλμερ, να σημειώνει χαρακτηριστικά πως «μένει ακόμα πολλή δουλειά να γίνει, ειδικά καθώς οι γεωπολιτικοί μας ανταγωνιστές προσπαθούν επιθετικά να υπονομεύσουν την αξιοπιστία των ΗΠΑ και ΕΕ στην περιοχή και την ακεραιότητα της συλλογικής μας δέσμευσης (σε αυτήν). Οι κίνδυνοι εξακολουθούν να αυξάνονται».

Ο Πάλμερ εξέφρασε, μεταξύ άλλων, απογοήτευση επειδή παραμένει «παγωμένη» η επίσημη διαδικασία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων Αλβανίας και Βόρειας Μακεδονίας με την ΕΕ, αλλά και εξαιτίας της έλλειψης προόδου στο διάλογο Σερβίας - Κοσόβου, μιλώντας για εξελίξεις που «εμποδίζουν συνολικά τους στόχους μας για την περιοχή» όπως μετέδωσαν μια σειρά από βαλκανικά ΜΜΕ.

Στο μεταξύ, από την ίδια περιοχή, χτες, ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, που επισκέφτηκε το Κόσοβο, βρέθηκε και στην έδρα της στρατιωτικής αποστολής KFOR που διατηρεί η λυκοσυμμαχία στο προτεκτοράτο, τονίζοντας ότι αυτή θα συνεχιστεί, καθώς «είναι σημαντική όχι μόνο για το Κόσοβο και την περιοχή, αλλά επίσης για το ΝΑΤΟ (συνολικά) και τους συμμάχους του ΝΑΤΟ». Μάλιστα, πρόσθεσε ότι μετά την αποχώρηση των αμερικανοΝΑΤΟικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν, η KFOR «θα είναι όχι μόνο η μακροβιότερη αλλά και η μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση του ΝΑΤΟ» που είναι σε εξέλιξη.

Μέσα στο ίδιο πλαίσιο, τα ευρωατλαντικά επιτελεία εντείνουν τις παρεμβάσεις τους ειδικά για τους όρους εξομάλυνσης των σχέσεων Σερβίας - Κοσόβου. Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που μίλησε στη «Φωνή της Αμερικής της Σερβίας» υπενθύμισε τις προσδοκίες της Ουάσιγκτον για εφαρμογή χωρίς καθυστέρηση της συμφωνίας που τον περασμένο Σεπτέμβρη Πρίστινα και Βελιγράδι είχαν υπογράψει μέσα στον Λευκό Οίκο, παρουσία του (τότε) Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και η οποία, μεταξύ άλλων, προέβλεπε και την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ. «Ελπίζουμε ότι οι εταίροι μας θα ενεργήσουν με καλή πίστη και θα συνεχίσουν να τηρούν τις υποχρεώσεις που ανέλαβαν στην Ουάσιγκτον», σημείωσε ο Αμερικανός αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι «η εφαρμογή της συμφωνίας της Ουάσιγκτον δημιουργεί μια βάση για μελλοντικές συμφωνίες και προσφέρει ευκαιρίες για ευρύτερη συνεργασία μεταξύ των μερών».

Από τη μεριά του, πάντως, ο Σέρβος Πρόεδρος, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, δήλωσε χτες ότι τα πράγματα άλλαξαν μετά την αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου από το Ισραήλ, αναφέροντας ότι το Βελιγράδι θα αποφασίσει με βάση τα συμφέροντά του πότε και αν θα μεταφέρει την πρεσβεία του στην Ιερουσαλήμ. «Το Ισραήλ αναγνώρισε το Κοσσυφοπέδιο στο μεταξύ. Μιλάμε με τους Αμερικανούς και την Ευρωπαϊκή Ενωση και θα λάβουμε τις αποφάσεις στο μέλλον σύμφωνα με το διεθνές Δίκαιο και τα συμφέροντα της Σερβίας και αυτά τα συμφέροντα άλλαξαν όταν το Ισραήλ αναγνώρισε το Κοσσυφοπέδιο», είπε ανάμεσα σε άλλα. Σημειωτέον ότι, προχτές, ο Βούτσιτς είχε τονίσει ότι «χρειαζόμαστε μια ρεαλιστική προσέγγιση, ανοιχτές πόρτες για συνομιλίες για την εξεύρεση λύσης» με το Κόσοβο. Συμπλήρωσε ότι «πρέπει να οικοδομήσουμε εμπιστοσύνη, η οποία απαιτεί χρόνο, καθώς και αποφασιστικότητα της διεθνούς κοινότητας να υποστηρίξει το Βελιγράδι και την Πρίστινα με διάφορους τρόπους στην επίτευξη λύσης (...) πρέπει να βρεθεί μια λογική και συμβιβαστική λύση (...) Η Σερβία είναι έτοιμη για συμβιβασμό, να μιλήσει για συμβιβασμό, και οι άνθρωποι θα αποφασίσουν».

Την ίδια στιγμή, «ανυπομονησία» για άμεση επανέναρξη του διαλόγου μεταξύ Σερβίας - Κοσόβου εξέφρασε και η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που με επιστολή της προς τον Κοσοβάρο πρωθυπουργό, Αλιμπιν Κούρτι, χαρακτήρισε «ουσιώδους σημασίας» τις συνομιλίες που πρέπει να επαναληφθούν «το συντομότερο δυνατό». Μεταξύ άλλων, καλωσόρισε την «εποικοδομητική δέσμευση» του Κούρτι στον «διάλογο Βελιγραδίου - Πρίστινα με τη διευκόλυνση της ΕΕ».

Ολοταχώς «τρέχουν» τα παζάρια και οι διεργασίες για Κυπριακό και Ανατ. Μεσόγειο, στην προσπάθεια για «έναν ολοκληρωμένο διακανονισμό» που θα «ωφελήσει και την ευρύτερη περιοχή», όπως έλεγε στις αρχές της βδομάδας το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Η πρέσβης της Γαλλίας στην Κύπρο, Σαλίνα Γκρενέτ - Καταλάνο, μετά τον ηγέτη του ψευδοκράτους Ερσίν Τατάρ είχε χτες συνάντηση και με τον Κύπριο ΥΠΕΞ Ν. Χριστοδουλίδη, την οποία χαρακτήρισε «πολύ παραγωγική», εφιστώντας την προσοχή στο ότι «πρέπει να αποφευχθεί ένα αδιέξοδο στο Κυπριακό» και στο ότι «η εξεύρεση κοινού εδάφους για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων εντός των παραμέτρων των Ηνωμένων Εθνών αποτελεί "κλειδί"». Σημειωτέον, η Καταλάνο μίλησε για την «ιδιαίτερη σημασία» που το Παρίσι θα δώσει «στην κατάσταση στα Βαρώσια», το επενδυτικό φιλέτο του νησιού που αποτελεί πόλο προσέλκυσης ισχυρών επιχειρηματικών συμφερόντων, η οποία όλα δείχνουν ότι θα αποτελέσει μοχλό όξυνσης των παζαριών.

Με φόντο την αναμενόμενη επίσκεψη εκεί στις 20 Ιούλη (ανήμερα της επετείου της πρώτης τουρκικής εισβολής του 1974) του Τούρκου Προέδρου Ρ. Τ. Ερντογάν, χτες ο δήμαρχος της κατεχόμενης Αμμοχώστου Σίμος Ιωάννου είχε συνάντηση με την πρέσβη των ΗΠΑ Τζούντιθ Γκάρμπερ, από την οποία άκουσε «με μεγάλη ικανοποίηση ότι οι ΗΠΑ θα ασκήσουν πιέσεις για το θέμα του Βαρωσιού», με επίκληση παλιότερων αποφάσεων του ΟΗΕ για την Αμμόχωστο, που αξιοποιούνται για ευρύτερα σχήματα συνεργασιών (επενδυτικών και άλλων) για την περιοχή.

Χτες στα Κατεχόμενα βρέθηκε ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου, που μεταξύ άλλων ανέφερε ότι έχει αυξηθεί ο αριθμός των Ελληνοκυπρίων ενδιαφερόμενων για τα τουρκικά επενδυτικά σχέδια για την Αμμόχωστο. Δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην Ενέργεια, επαναλαμβάνοντας ότι χωρίς «δίκαιο καταμερισμό των ενεργειακών πόρων» Τουρκία και Κατεχόμενα θα συνεχίσουν να λαμβάνουν τις δικές τους, «ξεχωριστές πρωτοβουλίες», αλλά και υπενθυμίζοντας προτάσεις που «παραμένουν επί τάπητος», μεταξύ άλλων και την πρόταση για σύγκλιση διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο, με βασικό θέμα και τους υδρογονάνθρακες της περιοχής.

Την ίδια στιγμή ο Ερσίν Τατάρ, επαναλαμβάνοντας ότι στόχος του ψευδοκράτους είναι «η εξασφάλιση μιας ισχυρής λύσης μέσα από τις διαπραγματεύσεις» αλλά και ότι είναι σημαντική η «αρχή της κυριαρχικής ισότητας», αφού «η Κύπρος έχει δύο ιδιοκτήτες, τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους», διεμήνυσε ότι «αν πραγματοποιηθούν βήματα» από την ελληνοκυπριακή πλευρά, «και εμείς θα πραγματοποιήσουμε βήματα, με τη στήριξη της Τουρκίας».