Οπως εξηγούν οι Θέσεις, είναι περίοδος κατά την οποία (30 χρόνια μετά την επικράτηση της αντεπαναστατικής ανατροπής του πρώτου ιστορικού εγχειρήματος περάσματος από τον καπιταλισμό στον σοσιαλισμό - κομμουνισμό) συνεχίζει να υφίσταται και να βαθαίνει η εξής μεγάλη αντίφαση: Από τη μια μεριά βαθαίνει αντικειμενικά η βασική αντίθεση του καπιταλισμού, η αντίθεση ανάμεσα στον κοινωνικό χαρακτήρα της εργασίας και την καπιταλιστική ιδιοποίηση μεγάλου μέρους των αποτελεσμάτων της, και μαζί βαθαίνουν όλες οι κοινωνικές αντιθέσεις, τα αδιέξοδα, οι αντιφάσεις του εκμεταλλευτικού συστήματος. Από την άλλη μεριά, συνεχίζεται η μεγάλη υποχώρηση του εργατικού κινήματος και του κομμουνιστικού. Ο κίνδυνος και νέων υποχωρήσεων είναι υπαρκτός.

Στο διεθνές κίνημα αυξάνεται η πίεση, υπερισχύει η στρατηγική των μεταρρυθμίσεων με τη μία ή την άλλη μορφή της («αντινεοφιλελεύθερη», «αντιφασιστική - δημοκρατική» ή και σε συνδυασμό τους), ή ακόμα και ως επιλογή ενός άλλου «κέντρου», π.χ. Κίνας ή Ρωσίας, υποβαθμίζοντας τον καπιταλιστικό χαρακτήρα τους.

Στο έδαφος αυτής της διαπάλης ξεδιπλώνονται και οι σημαντικές προσπάθειες του Κόμματος σε διεθνές επίπεδο, με τη διαπάλη στο πλαίσιο των Διεθνών Συναντήσεων Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων, την Ευρωπαϊκή Κομμουνιστική Πρωτοβουλία, τη Διεθνή Κομμουνιστική Επιθεώρηση, τις περιφερειακές συναντήσεις, κυρίως τις διμερείς σχέσεις, και για τα οποία μιλάμε αναλυτικά στο δεύτερο κείμενο των Θέσεων.

-- Την επίδραση της αντεπανάστασης, της ανατροπής του σοσιαλισμού, που παρά τα προβλήματα και τις παρεκκλίσεις που υπήρχαν επιδρούσε θετικά στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα των καπιταλιστικών κρατών, στην οργάνωση και διεκδίκηση των εργαζομένων.

-- Την εκδήλωση της προηγούμενης καπιταλιστικής κρίσης, που επέδρασε αντιφατικά, με τη συρρίκνωση ή το κλείσιμο παραγωγικής δραστηριότητας σε κλάδους με ιστορία συνδικαλιστικής οργάνωσης και αγώνων, αλλά και την ανάπτυξη άλλων αυτήν τη δεκαετία, καθώς και νέων τομέων της οικονομίας.

-- Τις μεγάλες αρνητικές αλλαγές στους όρους δουλειάς και ζωής της εργατικής τάξης, στις μορφές και τους τρόπους έντασης της εκμετάλλευσης που διαμορφώθηκαν με τις λεγόμενες καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, που δυσκολεύουν παραπέρα την αναζωογόνηση των συνδικάτων, σε συνδυασμό με το βαθιά ρεφορμιστικό - συντεχνιακό περιεχόμενο δράσης που κυριαρχεί στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, την εξέλιξη της γραμμής του κοινωνικού εταιρισμού και της ενσωμάτωσης των συνδικάτων από το κράτος και τους μηχανισμούς της ΕΕ.

-- Το χτύπημα της συνδικαλιστικής οργάνωσης και δράσης, με νόμους και περιορισμούς, αλλά και με την καλλιέργεια της ταξικής συνεργασίας, της συκοφάντησης της ταξικής πάλης, της απαξίωσης της συνδικαλιστικής οργάνωσης.

-- Την επίδραση των διαφορετικών ειδών κυβερνητικών διαχειριστικών επιλογών των προηγούμενων χρόνων, ιδιαίτερα της ηττοπάθειας που επήλθε μετά τη διάψευση των ψεύτικων ελπίδων και αυταπατών που καλλιεργήθηκαν μαζικά για ξεπέρασμα των συνεπειών της καπιταλιστικής κρίσης με κυβέρνηση «αριστερής» διαχείρισης μέσα στο πλαίσιο της καπιταλιστικής εξουσίας, και οι οποίες έφεραν νέα γενική αποδυνάμωση των συνδικάτων, ενίσχυσαν τη λογική της «αναποτελεσματικότητας» των αγώνων, του «τίποτα δεν αλλάζει», και ενώ προηγουμένως στις «πλατείες των αγανακτισμένων» είχαν διαχυθεί αντιδραστικά συνθήματα, όπως «Εξω τα κόμματα και τα συνδικάτα».

Ταυτόχρονα όμως είναι πάνω σε αυτό το έδαφος που η δράση του Κόμματος, η αυτοτελής ιδεολογικοπολιτική του παρέμβαση αλλά και η δράση των δυνάμεών του μέσα στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα και στα κινήματα των σύμμαχων λαϊκών δυνάμεων, η διαπάλη με άλλες πολιτικές δυνάμεις, διαμορφώνουν τις προϋποθέσεις για απεγκλωβισμό, χειραφέτηση και συσπείρωση εργαζομένων με το Κόμμα, για να ωριμάζει ο αντικαπιταλιστικός - αντιμονοπωλιακός προσανατολισμός στο κίνημα. Πάνω σε αυτό το έδαφος δίνεται η μάχη για να εκφράζεται αντίθεση στους αστικούς σχεδιασμούς, δυναμώνει η προβολή της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής διεξόδου.

Στηριγμένοι στη στρατηγική, στο Πρόγραμμά μας, στις επεξεργασίες μας για επίκαιρα ζητήματα, στη σημαντική πείρα από τη δράση μας στο εργατικό - λαϊκό κίνημα, δεν αντιμετωπίζουμε «παραλυτικά» την κατανόηση των μεγάλων δυσκολιών και τον κίνδυνο νέων υποχωρήσεων, αλλά με μαχητικό πνεύμα, ασυμβίβαστης αναμέτρησης με αυτές τις συνθήκες και ταυτόχρονα ουσιαστικής βελτίωσης και αντιμετώπισης όσων ζητημάτων αφορούν τις δικές μας υποκειμενικές αδυναμίες ως Κόμμα.