Την Πέμπτη ο Τσαβούσογλου αναμένεται στις Βρυξέλλες, ενώ ο Ερντογάν είχε επικοινωνία και με τον Μακρόν
Turkish Foreign Ministry |
Από τη χτεσινή επίσκεψη του Γερμανού ΥΠΕΞ στην Αγκυρα |
«Οι δεσμοί Τουρκίας - ΕΕ βρίσκονται τώρα σε μία πιο θετική θέση χάρη σε εποικοδομητικά βήματα που έγιναν», απάντησε από τη μεριά του ο Τούρκος ομόλογός του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, που επανέλαβε ότι η εποικοδομητική συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών «θα αποβεί προς το όφελος και των δύο πλευρών, αντί να μιλάμε για κυρώσεις. Η διαμόρφωση μιας θετικής ατζέντας στην Ανατολική Μεσόγειο θα μας ευνοήσει. Στο εξής πρέπει να κοιτάμε μπροστά...».
Νωρίτερα, ο Μάας είχε εντοπίσει «μηνύματα αποκλιμάκωσης από την Τουρκία από τις αρχές του έτους» και ξεχώρισε ως «θετικό μήνυμα» την αποχώρηση του «Μπαρμπαρός» από την κυπριακή ΑΟΖ (στα τέλη της περασμένης βδομάδας) όπου συνέχιζε παράνομες έρευνες, μιλώντας για «πρόωρο τερματισμό των σεισμικών ερευνών στα ανοικτά της Κύπρου...». Επιπλέον, σπεύδοντας να σημειώσει τον ρόλο του Βερολίνου στην επανέναρξη του παζαριού για τη συνεκμετάλλευση σε Αιγαίο και συνολικά στη Μεσόγειο, τόνισε ότι «ταχθήκαμε ρητά υπέρ της επανάληψης των απευθείας συνομιλιών μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας» και διέκρινε μια «πραγματική ευκαιρία βιώσιμης αποκλιμάκωσης» της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο.
Κατά τα άλλα, σχολιάζοντας τη σημασία που έχει η διατήρηση συνοχής και συμμαχίας με την Αγκυρα, επισήμανε ότι «στις σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας αφήσαμε πίσω μας μια δύσκολη χρονιά. Η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο οξύνθηκε σε κάποιες περιπτώσεις δραματικά. Αυτό το παιχνίδι με τη φωτιά δεν επιτρέπεται να επαναληφθεί. Ως εταίρος στο ΝΑΤΟ, η Τουρκία έχει σαφή υποχρέωση να επιλύει ακόμη και δύσκολες διαφορές μέσω της οδού της διαπραγμάτευσης, σεβόμενη το Διεθνές Δίκαιο και να μη θέτει σε κίνδυνο την ειρήνη στην περιοχή».
Από τη δική του πλευρά, ο Τσαβούσογλου τόνισε ότι η Αγκυρα έκανε βήματα για καλύτερο διάλογο με Ελλάδα και ΕΕ, «όχι επειδή φοβηθήκαμε τις κυρώσεις, αλλά επειδή λάβαμε θετική απόκριση (από την ΕΕ) τον Δεκέμβρη».
Μεταξύ άλλων, Βερολίνο και Αγκυρα συμφώνησαν να επανεκκινήσουν και τον διμερή μηχανισμό διαλόγου, ενώ σε αυτό το πλαίσιο συζητήθηκαν και μια σειρά γερμανικοί εξοπλισμοί που σήμερα δεν έχουν άδεια εξαγωγής τους στην Τουρκία. Τέλος, στην ατζέντα των επαφών Μάας στην Τουρκία αναμενόταν να βρεθούν και οι «διατλαντικές σχέσεις πριν από την ανάληψη των καθηκόντων του Προέδρου των ΗΠΑ από τον Τζο Μπάιντεν».
Συνέχεια στο διπλωματικό παζάρι θα δώσει η άφιξη του Τσαβούσογλου στις Βρυξέλλες, όπου μεθαύριο Πέμπτη 21 Γενάρη, θα συναντήσει τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, και την Παρασκευή τον Ευρωπαίο ομόλογό του Ζοζέπ Μπορέλ.
Χαρακτηριστική της ρευστότητας των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών είναι και η επικοινωνία των Προέδρων Γαλλίας και Τουρκίας, Εμανουέλ Μακρόν και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που συμφώνησαν, με ανταλλαγή επιστολών, «να ξαναρχίσουν το διάλογο». Σύμφωνα με δηλώσεις, οι δύο ηγέτες θα επικοινωνήσουν σύντομα μέσω τηλεφώνου ή τηλεδιάσκεψης, ενώ θα ακολουθήσει και μεταξύ τους συνάντηση. Η γαλλική προεδρία από την πλευρά της επιβεβαίωσε την ανταλλαγή επιστολών και μίλησε για «απτές χειρονομίες» που «χρειάζονται τώρα» εκ μέρους της Αγκυρας.
Στο μεταξύ, επιστρέφοντας από το Πακιστάν, ο Τσαβούσογλου είπε ότι «θα επιδείξουμε ειλικρινείς προσπάθειες για τη βελτίωση των δεσμών» μας με τις ΗΠΑ και ότι «αναμένουμε την ίδια προσέγγιση από τη διοίκηση Μπάιντεν». Μια μέρα πριν, ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν είχε χαρακτηρίσει «σοβαρή αδικία που έκαναν οι Ηνωμένες Πολιτείες σε έναν σύμμαχο στο ΝΑΤΟ» τον αποκλεισμό της χώρας του από το πρόγραμμα παραγωγής των «F-35» και εξέφρασε ελπίδα ότι «αφού διεξαγάγουμε συνομιλίες με τον Μπάιντεν καθώς αναλαμβάνει καθήκοντα, θα κάνουμε πολύ πιο θετικά βήματα και θα το βάλουμε αυτό (σ.σ. το πρόγραμμα κοινής παραγωγής) ξανά σε πορεία». Εξέφρασε πάντως δυσαρέσκεια και επειδή «παρότι έχουμε πληρώσει μία σημαντική αμοιβή για τα "F-35", τα "F-35" εξακολουθούν να μην μας έχουν δοθεί...».
Την ίδια στιγμή, είπε ότι η χώρα του διεξάγει συνομιλίες για να παραλάβει και 2η παρτίδα πυραυλικών συστημάτων «S-400» από τη Ρωσία, σχολιάζοντας ότι «δεν ξέρουμε τι θα πει η κυβέρνηση Μπάιντεν σ' αυτό το στάδιο (σ.σ. για τους "S-400")», αλλά και ότι «καμία χώρα δεν μπορεί να καθορίσει τα βήματα που θα κάνουμε προς την αμυντική βιομηχανία μας, αυτό εξαρτάται πλήρως από τις αποφάσεις που παίρνουμε».
Κομμάτι του ίδιου παζλ και οι εξελίξεις στο Κυπριακό, όπου μπροστά στην άτυπη πενταμερή του Φλεβάρη πληθαίνουν οι φωνές ότι «αλλάζει το πλαίσιο» μέσα στο οποίο θα γίνει η συζήτηση. Ελληνοκυπριακά ΜΜΕ σχολίαζαν και χτες ότι ακόμα και οι εκθέσεις του ΟΗΕ (που γίνονται κάθε χρόνο τέτοια εποχή ενόψει της ανανέωσης της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ) αυτή τη φορά αναφέρονται σε «ελληνοκυπριακή αρχή» (όχι Κυπριακή Δημοκρατία), χωρίς καμία νύξη σε παλιότερα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που μέχρι πρότινος τα επικαλούνταν πολλά αστικά επιτελεία.
Πάντως, οι διεργασίες για τις προτεραιότητες της τουρκικής αστικής τάξης στην εξωτερική πολιτική συνεχίζονται, ενώ βαθαίνουν και οι ενδοαστικές αντιθέσεις στη χώρα. Είναι χαρακτηριστικές οι δηλώσεις που έκανε ο Αχμέτ Νταβούτογλου (πρώην πρωθυπουργός και συνιδρυτής του ΑΚΡ με τον Ερντογάν), που πλέον ηγείται του «κόμματος του Μέλλοντος» (Future Party), αναφέροντας ότι «ο Ερντογάν εξαρτάται από τα υπολείμματα του μεταμοντέρνου πραξικοπήματος του 1997 που έκανε ο στρατός εναντίον της ισλαμιστικής ατζέντας του Ερμπακάν» και κατέληξε: «Προειδοποιώ. Ο Ερντογάν σύντομα θα εκκαθαριστεί, αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι και θα είναι πολύ δύσκολο για τον ίδιο να κερδίσει τις επόμενες εκλογές συμμαχώντας με τον Μπαχτσελί».
Η πρόεδρος του ΔΣ της ΕΣΗΕΑ, Μ. Αντωνιάδου, οι εκπρόσωποι των πρώην εργαζομένων στα «ΝΕΑ» και στο «ΒΗΜΑ», Κ. Ντελέζος και Κ. Παπαδής αντίστοιχα, ενημέρωσαν τον Δημήτρη Κουτσούμπα και ζήτησαν τη στήριξη του Κόμματος, προκειμένου οι πιστωτές, δηλαδή οι τράπεζες, να μην ασκήσουν ένδικα μέσα κατά της τελευταίας δικαστικής απόφασης που τους δικαιώνει και οι πρώην εργαζόμενοι του ΔΟΛ τελικά να εισπράξουν τις αποζημιώσεις απόλυσής τους.
Ο Δημήτρης Κουτσούμπας, αφού ευχαρίστησε τους εκπροσώπους για την αναλυτική ενημέρωση, τόνισε πως οι εργαζόμενοι έχουν απόλυτο δίκιο και πρέπει άμεσα, εδώ και τώρα, να υλοποιηθούν οι δικαστικές αποφάσεις που τους δικαιώνουν και να εισπράξουν τις αποζημιώσεις απόλυσής τους. Στην κατεύθυνση αυτή το ΚΚΕ θα πάρει σχετικές πρωτοβουλίες και θα στηρίξει τροπολογία στη Βουλή, η οποία πραγματικά θα δίνει λύση στο πρόβλημά τους.
Συνάντηση χτες και στρατιωτικών αντιπροσωπειών Ελλάδας - Τουρκίας, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟικού μηχανισμού
Υποδεχόμενος χτες τον υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας, Χ. Μάας, στην Αγκυρα, ο Τσαβούσογλου επιβεβαίωσε ότι στο τραπέζι των διερευνητικών από τη μεριά της Τουρκίας θα βρεθούν όλες οι διεκδικήσεις της («θα συζητήσουμε τα θέματα για τα οποία συνομιλούσαμε στους προηγούμενους 60 γύρους», είπε), προσθέτοντας ότι «αν η Ελλάδα επιμένει να μη συνεργάζεται, τότε η ευθύνη για οποιαδήποτε ένταση μεταξύ των δύο χωρών θα βρίσκεται στους ώμους των Αθηνών».
Στο μεταξύ, τουρκικά ΜΜΕ μετέδωσαν χτες ότι στην έδρα του ΝΑΤΟ έγινε νέος γύρος συνάντησης στρατιωτικών αντιπροσωπειών Ελλάδας και Τουρκίας. Πρόκειται για τις τεχνικές συναντήσεις που τον Οκτώβρη οδήγησαν στη δημιουργία «διμερούς στρατιωτικού μηχανισμού αποκλιμάκωσης», με στόχο τη διαφύλαξη της ΝΑΤΟικής συνοχής.
Τη συνάντηση επιβεβαίωσαν και πηγές της κυβέρνησης, λέγοντας ότι είχε ως αποκλειστικό θέμα της συζήτησης, η οποία δεν κατέληξε πουθενά, την εγκατάσταση μιας «κόκκινης γραμμής» για αποκλιμάκωση κρίσεων, και ότι δεν έχει οριστεί κάποια συνάντηση για τις επόμενες μέρες.
Να σημειωθεί ότι μέσα σε αυτές τις συνθήκες η Τουρκία (την περασμένη Παρασκευή) εξέδωσε τρεις νέες NAVTEX δεσμεύοντας περιοχές (σε διεθνή ύδατα) του κεντρικού, βόρειου και ανατολικού Αιγαίου για ασκήσεις με πραγματικά πυρά, οι οποίες ξεκίνησαν από το Σάββατο 16 Γενάρη και θα διαρκέσουν μέχρι το τέλος του χρόνου!
Στο μεταξύ, την έντονη αντίδραση του τουρκικού ΥΠΕΞ προκάλεσαν δηλώσεις που έκανε ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, μιλώντας σε τηλεοπτική εκπομπή με αφορμή τη συμπλήρωση 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, στις οποίες μεταξύ άλλων είπε ότι «το Ισλάμ, οι πολίτες του, δεν είναι θρησκεία, αλλά πολιτικό κόμμα και είναι οι άνθρωποι του πολέμου (...) Είναι οι άνθρωποι της εξαπλώσεως, αυτό είναι χαρακτηριστικό του Ισλάμ, το λέει και η διδασκαλία του Μωάμεθ».
Αντιδρώντας έντονα, το τουρκικό ΥΠΕΞ με ανακοίνωσή του χαρακτήρισε τις δηλώσεις «δυσφήμιση της ιερής θρησκείας μας» και συμπλήρωσε ότι «οι θρησκευτικοί ηγέτες πρέπει να υπηρετούν την ειρήνη και να μην δηλητηριάζουν τις κοινωνίες με τέτοιες αβάσιμες δηλώσεις», ότι «τέτοιες κακοήθεις ιδέες ευθύνονται επίσης για την αύξηση του ρατσισμού, της ισλαμοφοβίας και της ξενοφοβίας στην Ευρώπη», και κατέληξε: «Το γεγονός ότι μια τέτοια δήλωση έγινε σε μια στιγμή που γίνονται οι προετοιμασίες για τις διερευνητικές συνομιλίες έχει επίσης νόημα και είναι ένα ατυχές βήμα προς την υπονόμευση της διαδικασίας».
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Χρ. Ταραντίλης, κληθείς χτες να σχολιάσει έσπευσε να τονίσει ότι «οι διερευνητικές επαφές δεν αφορούν θρησκευτικά ζητήματα» και ότι η κυβέρνηση «σέβεται όλες τις θρησκείες».
Οι δηλώσεις Ιερωνύμου προκάλεσαν την παρέμβαση και του επικεφαλής της Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας, Αλί Ερμπάς, αλλά και μουφτήδων της Δυτικής Θράκης.
Ακολούθησε ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της Αρχιεπισκοπής Αθηνών που ανέφερε ότι ο αρχιεπίσκοπος «δεν εννοούσε τίποτε περισσότερο από τη διαστροφή της ίδιας της μουσουλμανικής θρησκείας από μία δράκα ακραίων φονταμενταλιστών», ενώ πρόσθετε ότι «τόσο ο ίδιος ο αρχιεπίσκοπος όσο και όλοι οι μητροπολίτες της Εκκλησίας της Ελλάδος σέβονται έμπρακτα όλες τις γνωστές θρησκείες».