Εφιαλτικά σενάρια απεργάζεται η ΕΕ, για ανάπτυξη, επιχειρήσεις και επεμβάσεις στρατιωτικών δυνάμεών της τα αμέσως επόμενα χρόνια, όπου διακυβεύονται τα συμφέροντα των επιχειρηματικών της ομίλων, με μπούσουλα την «Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Αμυνας» και ενώ ο ανταγωνισμός με τα υπόλοιπα ιμπεριαλιστικά κέντρα οξύνεται.

Χαρακτηριστικά είναι όσα αναφέρονται σε πρόσφατη μελέτη του Ινστιτούτου Μελετών Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ενωσης (European Union Institute for Security Studies - EUISS), επισήμως του «Οργανισμού της ΕΕ που αναλύει θέματα εξωτερικής πολιτικής, ασφάλειας και άμυνας», με βασική αποστολή «να συνδράμει την ΕΕ και τα κράτη - μέλη της στην εφαρμογή της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ), συμπεριλαμβανομένης της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Αμυνας (ΚΠΑΑ), καθώς και άλλων εξωτερικών δράσεων της Ενωσης».

Ιδρύθηκε το Γενάρη 2002 «για την ενίσχυση της ανάλυσης, πρόβλεψης και ικανότητας δικτύωσης της ΕΕ σε εξωτερικές δράσεις. Το Ινστιτούτο λειτουργεί επίσης ως σύνδεσμος μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και εξωτερικών εμπειρογνωμόνων - συμπεριλαμβανομένων των φορέων στον τομέα της ασφάλειας - για την ανάπτυξη της στρατηγικής σκέψης της ΕΕ. Η EUISS αποτελεί πλέον αναπόσπαστο μέρος των δομών που στηρίζουν την περαιτέρω ανάπτυξη της ΚΕΠΠΑ / ΚΠΑΑ». Διοικείται από ΔΣ υπό την προεδρία του ύπατου εκπροσώπου της Ενωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας.

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, τον περασμένο Γενάρη οι αναλυτές της EUISS κατέληξαν σε πολυσέλιδη αναφορά με τον τίτλο «What if...? 14 futures for 2024» («Τι θα συνέβαινε αν...; 14 μελλοντικά σενάρια για το 2024»), που περιλαμβάνει σενάρια για την εξέλιξη και διευθέτηση κρίσεων τα επόμενα πέντε χρόνια και για τις «δράσεις» που πρέπει να αναλάβει η ΕΕ, ώστε να μετατρέψει «αρνητικές εξελίξεις σε θετικές».

«Τα σενάρια δεν απεικονίζουν μόνο ένα επιθυμητό μέλλον, αλλά περιλαμβάνουν μονοπάτια και συγκεκριμένες συστάσεις για το πώς θα φτάσετε εκεί. Επομένως, τα σενάρια που παρουσιάζονται εδώ είναι κάτι περισσότερο από στρατηγική πρόβλεψη, δεδομένου ότι είναι εξαιρετικά λειτουργικά. Επιπλέον, περιγράφουν μελλοντικές εξελίξεις που μόλις αρχίζουν το 2024, αλλά θα έχουν ευρείες θετικές επιπτώσεις στις δεκαετίες μετά τη χρονολογία αυτή», γράφουν τα αρμόδια στελέχη της EUISS, σπεύδοντας δηλαδή να διευκρινίσουν πως δεν πρόκειται για «σχέδια επί χάρτου», αλλά για το «μονοπάτι» για την υλοποίηση της επικίνδυνης στρατηγικής της ιμπεριαλιστικής ένωσης, στέλνοντας σήμα σε ευρωενωσιακά όργανα και κυβερνήσεις.

Χαρακτηριστικά, ένα από αυτά τα 14 σενάρια φέρει τίτλο «Τι θα συνέβαινε αν η ΕΕ ανέπτυσσε μια πιο στρατηγική ΚΠΑΑ;», επικεντρώνοντας - διόλου τυχαία - στην Αφρική.

Από τις πρώτες ακόμα γραμμές, η έκθεση δεν αφήνει περιθώρια «παρερμηνειών» για το τι σηματοδοτεί η ενίσχυση της στρατηγικής της ΕΕ, αφού περιγράφει ορθά κοφτά μια «φανταστική» ιμπεριαλιστική επέμβαση το 2024, μιας συνολικής δύναμης 1.500 ανδρών της ΕΕ, ενταγμένων στην (φανταστική πάντα...) ευρωενωσιακή δύναμη «EUFOR Sahel», με το πρόσχημα της απελευθέρωσης Ευρωπαίων, αλλά και Αμερικανών (γεγονός που ωθεί - σύμφωνα με το σενάριο - ακόμα και τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ να εκφράσει την ευαρέσκειά του) που έχουν πιαστεί όμηροι από τζιχαντιστές.

Ταυτόχρονα, η δύναμη αυτή φέρεται να αναπτύσσει δράση... στις μισές επαρχίες της Μπουρκίνα Φάσο, ενώ το σενάριο προβλέπει και την ανάπτυξη άλλης δύναμης στη γειτονική Ακτή Ελεφαντοστού, της «EUTM Gulf of Guinea», με 450 άτομα προσωπικό.

«Η στρατιωτική δράση της ΕΕ στο Σαχέλ», όπως αναφέρεται στο σενάριο, συνδυάζεται με την ανάπτυξη και ναυτικής δύναμης, της «EUNAVFOR Oceanus» (με 950 άτομα προσωπικό, αριθμός που με βάση το γεγονός ότι εδώ μιλάμε για πληρώματα πλοίων, παραπέμπει στην ανάπτυξη μιας άκρως υπολογίσιμης αρμάδας) στον Κόλπο της Γουινέας, στον Ατλαντικό Ωκεανό, για «προστασία της ναυσιπλοΐας» από την πειρατεία (ό,τι δηλαδή χρησιμοποιήθηκε παλαιότερα ως πρόσχημα για την ανάπτυξη της «EUNAVFOR Αtalanta» στα ανοιχτά της Σομαλίας, στην ανατολική όχθη της Αφρικής, με συμμετοχή και ελληνικών φρεγατών), αλλά και για την «προστασία από τρομοκράτες» που σκοπεύουν να προκαλέσουν... οικολογική καταστροφή, δίνοντας έτσι άλλη μια διάσταση του πώς η υποτιθέμενη «προστασία του περιβάλλοντος» αξιοποιείται ως «φερετζές» επικίνδυνων σχεδίων.

Με τέτοια δράση ως ...κεκτημένο, στο σενάριο της EUISS, ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ, σε αυτό το όχι και τόσο μακρινό 2024, είναι λογικό να αποφαίνεται δημοσίως ότι «επιτέλους η ΕΕ αναδείχτηκε σε στρατιωτική δύναμη βασισμένη στη δράση και όχι μόνο στη ρητορική».

Χαρακτηριστικά όμως είναι και τα όσα ακολουθούν την ιμπεριαλιστική επέμβαση στο - υποθετικό πάντα... - σενάριο. «Ακολουθώντας την επιτυχημένη ανάπτυξη» της στρατιωτικής της δύναμης, η ΕΕ αποφασίζει να επιστρατεύσει «τα πολιτικά, διπλωματικά και οικονομικά εργαλεία της προκειμένου να διασφαλίσει τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα» στην περιοχή, τη γνωστή ιμπεριαλιστική «σταθερότητα» για τα συμφέροντα των μονοπωλίων της.

Και αν οι ομοιότητες με τα όσα συμβαίνουν π.χ. στα Βαλκάνια ή στην Ανατολική Μεσόγειο αυτήν την περίοδο, με τα σχήματα ευρωατλαντικής «σταθερότητας» και «περιφερειακής ολοκλήρωσης» που στήνονται απέναντι στα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, αρχίζουν να μη μοιάζουν και τόσο συμπτωματικές, πού να δείτε και παρακάτω.

Ο εκπρόσωπος της ΕΕ εξηγεί στη συνάντηση της Αφρικανικής Ενωσης πως «η μείωση της ανασφάλειας θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο για την οικονομική ολοκλήρωση της περιοχής», η ΕΕ αρχίζει να στέλνει ομάδες «ειδικών» και χρήμα στην περιοχή, να εκπαιδεύει τα σώματα ασφαλείας, να συμβάλλει στις «μεταρρυθμίσεις» στον κρατικό μηχανισμό κ.ο.κ.

«Ολα τα παραπάνω ήταν σημαντικά», λέει η μελέτη, «γιατί επέτρεψαν στην Ενωση να ξεδιπλώσει μια πολύ ευρύτερη στρατηγική για την περιοχή. Για παράδειγμα, η ΕΕ υιοθέτησε μια "Στρατηγική Διασυνδεσιμότητας για το Σαχέλ" στα μέσα του 2026, η οποία υποστηρίχθηκε από επενδύσεις σε υποδομές: 30 εκατομμύρια πήγαν για τον εκσυγχρονισμό της σιδηροδρομικής γραμμής Ντακάρ - Τζιμπουτί και άλλα 50 εκατ. επενδύθηκαν στην αναβάθμιση των υποδομών ηλεκτρισμού για την αγορά Ενέργειας της Δυτ. Αφρικής», ώστε η Μπουρκίνα Φάσο «να μεγιστοποιήσει τα οφέλη από τη συμμετοχή της στην Αφρικανική Ζώνη Ελεύθερου Εμπορίου».

Τα παραπάνω βέβαια κάθε άλλο παρά αποτελούν σενάριο επιστημονικής φαντασίας.

Αλλωστε στην έκθεση παρατίθεται και χάρτης που δείχνει ότι η ΕΕ σήμερα έχει στην περιοχή τις επιχειρήσεις της, «EUTM Mali» (με 640 άτομα προσωπικό), «EUCAP Sahel Mali» (με 157) και «EUCAP Sahel Niger» (με 174). Η EUISS προσθέτει ότι με βάση απόφαση του Συμβουλίου της ΕΕ, το Δεκέμβρη 2019, μέχρι την άνοιξη φέτος αναμένεται η ανάπτυξη και της EUAM CAR στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία.

Με καπέλο ΟΗΕ επιχειρούν επίσης στην περιοχή του Σαχέλ η «G5 Sahel Force» (με 5.000 άνδρες από Μπουρκίνα Φάσο, Τσαντ, Μάλι, Μαυριτανία και Νίγηρα) και η επιχείρηση των Γάλλων «Operation Barkhane» (με 4.500 άνδρες).

Διόλου τυχαία, στην ειδική ενότητα που κλείνει συμπερασματικά το υπό εξέταση «σενάριο» της EUISS με τον εύγλωττο τίτλο «Τι πήγε σωστά», διαβάζουμε:

«Ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ άρχισε να ασκεί τα καθήκοντά του (σ.σ. ανέλαβε πρόσφατα) με το να εργάζεται πάνω στην έκκληση της προέδρου της Κομισιόν φον ντερ Λάιεν για μια "γεωπολιτική Κομισιόν" και μια Ενωση που πιο αυτόνομα επιβεβαιώνει τον εαυτό της στον κόσμο. Μία από τις πτυχές του χαρτοφυλακίου στο οποίο αφιέρωσε το χρόνο του ήταν η δυνατότητα ανάπτυξης και η αποτελεσματικότητα των αποστολών και επιχειρήσεων της ΚΠΑΑ».

Προδιαγράφει μάλιστα, σε άλλη πρόβλεψη - προτροπή, ότι στην ετήσια διάσκεψη της EUISS, αργότερα το 2020, ο Μπορέλ «κάλεσε το κοινό να προβληματιστεί σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η ΚΠΑΑ θα μπορούσε να περιφερειοποιηθεί ("regionalise") περαιτέρω, για να αντιμετωπίσει τις διασυνοριακές πτυχές της αστάθειας στις εγγύς και ευρύτερες συνοικίες της Ενωσης».

Οτι στην ομιλία του είπε πως «υπάρχει τεράστια δυνατότητα να αξιοποιηθούν οι θετικές εμπειρίες της ΚΠΑΑ στο Σαχέλ, ειδικά καθώς αυτή η περιοχή είναι ζωτικής σημασίας για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και ευημερία».

Το σενάριο εξάλλου αναφέρει ότι ο Μπορέλ είχε ως υπόβαθρο για τις αποφάσεις αυτές το γεγονός ότι ήδη από τον Ιούνη 2018, το Συμβούλιο της ΕΕ «τόνιζε την ανάγκη καλύτερης διασύνδεσης μεταξύ της "EUCAP Sahel Mali", της "EUTM Mali" και της "EUCAP Sahel Niger", προκειμένου να ενισχυθεί η απόκριση της ΕΕ στην τρομοκρατία (...) στα ναρκωτικά, στο εμπόριο όπλων και στο λαθρεμπόριο». 'Η την απόφαση του Συμβουλίου του Φλεβάρη 2019 «να επεκτείνει την ομάδα εμπειρογνωμόνων που υπάρχει στην περιοχή και να ενισχύσει το Περιφερειακό Συμβουλευτικό και Συντονιστικό Κέντρο (RACC)» με έδρα το Nouakchott στη Μαυριτανία. 'Η το γεγονός ότι στις 21/2/2019, το Συμβούλιο ενέκρινε «μια νέα κοινή πολιτικοστρατιωτική αντίληψη των επιχειρήσεων για την περιφερειοποίηση της ΚΠΑΑ στο Σαχέλ και επέκτεινε την "EUCAP Sahel Mali" έως το 2021 (...) Επιπλέον, στις 9/12/2019 το Συμβούλιο καθιέρωσε μια μη στρατιωτική συμβουλευτική αποστολή στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία (CAR), η οποία θα αναπτυσσόταν το αργότερο την άνοιξη του 2020 (EUAM RCA)».

Με δυο λόγια περιγράφει πώς, βήμα βήμα, με πρόσχημα το Προσφυγικό και την «αντιμετώπιση της τρομοκρατίας», με αποστολές «εκπαιδευτικού» ή «συμβουλευτικού» χαρακτήρα, υλοποιούνται σταδιακά τα σχέδια της ιμπεριαλιστικής Ενωσης για την περιοχή.

Εν είδει μάλιστα προαναγγελίας, στο σενάριο των μελλοντικών αυτών εξελίξεων που η EUISS παρουσιάζει ως δεδομένο ότι έρχονται, προσθέτει ότι στη διάρκεια της γερμανικής προεδρίας στην ΕΕ (το β' εξάμηνο του 2020) «μία από τις πρώτες ενέργειες του Συμβουλίου, τον Σεπτέμβριο του 2020, ήταν η επέκταση της επιχείρησης "EUCAP Sahel Niger" και της "EUTM Mali" έως το 2022. Μετά από αυτές τις αποφάσεις, τον Οκτώβριο του 2020 η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ - EEAS) ξεκίνησε την εκπόνηση μιας νέας στρατηγικής για την περιοχή, η οποία θα συγκεντρώσει και θα επικαιροποιήσει τη Στρατηγική της ΕΕ για την Ασφάλεια και την Ανάπτυξη του Σαχέλ (2011) και τη Στρατηγική της ΕΕ για τον Κόλπο της Γουινέας (2014)».

«Κατά συνέπεια», συνεχίζεται η περιγραφή εξελίξεων που έχουν ήδη δρομολογήσει, «από τον Σεπτέμβριο έως τον Δεκέμβριο του 2020 η ΕΥΕΔ άρχισε να εργάζεται πάνω σε ένα σχέδιο για ενδεχόμενες κοινές στρατιωτικές επιχειρήσεις (σ.σ. της ΕΕ) στην περιοχή», ξέχωρα από τις «εκπαιδευτικές» που ήδη έχει. Εξέλιξη που «κουμπώνει» ακριβώς πάνω στο γαλλικό αίτημα η ελληνική κυβέρνηση να στείλει μάχιμα τμήματα, και όχι απλά εκπαιδευτές στο Μάλι.

Αλλωστε, τονίζει η EUISS, «παρότι η Ενωση είχε αναπτύξει αρκετές αποστολές ΚΠΑΑ στην περιοχή από το 2012 (...) τα σχέδια για στρατιωτική επιχείρηση στο Σαχέλ θα ήταν η πρώτη πραγματική δοκιμή για τις Δυνατότητες Στρατιωτικού Σχεδιασμού και Διεξαγωγής Επιχειρήσεων (σ.σ. της ΕΕ) σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου τον Νοέμβριο του 2018»...

Υπό το φως όλων των παραπάνω, γεννάνε κάτι παραπάνω από ανησυχία οι διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης προς τη Γαλλία ότι εξετάζει το «αίτημα» που υπέβαλε ο Γάλλος Πρόεδρος Μακρόν στον Κυρ. Μητσοτάκη, κατά την πρόσφατη συνάντησή τους στο Παρίσι, για αποστολή μάχιμου τμήματος στο Μάλι. Ο ίδιος ο υπουργός Αμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος, μάλιστα, έλεγε πρόσφατα στη Βουλή ότι «σε μία περιοχή δυνητικά επικίνδυνη ως προς την ανάπτυξη ριζοσπαστικών - φονταμενταλιστικών κινημάτων» υπηρετούν ήδη δύο στελέχη του Στρατού Ξηράς μέχρι το Μάη του 2020 σε «εκπαιδευτική αποστολή της ΕΕ». Και πρόσθετε πως «υπάρχουν προτάσεις να αναπτύξουμε κι άλλες δυνάμεις, αλλά δεν έχει ληφθεί θετική απόφαση επ' αυτού», αφήνοντας ορθάνοιχτη την πόρτα για όλα τα ενδεχόμενα και αποδεικνύοντας ότι η εμπλοκή στους σχεδιασμούς για τα συμφέροντα της αστικής τάξης δεν έχει πάτο...