Copyright 2020 The Associated |
Αντικαθεστωτικοί Σύροι τους οποίους στηρίζει η Τουρκία, σε μάχες στο Ιντλίμπ |
Η αντιπαράθεση της Ρωσίας με την Τουρκία, που διευρύνει την επέμβασή της στη Συρία, διαφάνηκε και στη χτεσινή ομιλία του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ στην έναρξη της 43ης συνόδου του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, στην έδρα του Οργανισμού στη Γενεύη.
Ο Ρώσος αξιωματούχος απέρριψε κατηγορηματικά κάθε κουβέντα για «πιθανή εκεχειρία» με «τρομοκράτες και εξτρεμιστικές οργανώσεις», τονίζοντας πως κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με «ενθάρρυνση των τρομοκρατών». «Θα ήταν σαν παράδοση στους τρομοκράτες», είπε χαρακτηριστικά, καλώντας το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων να δημιουργήσει «φραγμό κατά εξτρεμιστών και τρομοκρατικών οργανώσεων» και τονίζοντας ότι «κάποιες δυνάμεις» προσπαθούν να δικαιολογήσουν «ωμότητες ριζοσπαστικών και εξτρεμιστικών ομάδων». Εξέφρασε επίσης «σοβαρή ανησυχία» για την προσπάθεια χρήσης της θρησκείας σε «γεωπολιτικά παιχνίδια».
Νωρίτερα, χτες το πρωί, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν προτού αναχωρήσει για το Αζερμπαϊτζάν παραδέχθηκε πως επί του παρόντος οι ρωσοτουρκικές διαφωνίες στο Ιντλίμπ παραμένουν τέτοιες που δεν επιτρέπουν καν την οριστικοποίηση της τετραμερούς συνάντησης που αναγγέλθηκε προ ημερών από τους ηγέτες της Γαλλίας Εμ. Μακρόν και της Γερμανίας Αγκ. Μέρκελ, με στόχο τη συζήτηση των εξελίξεων στη βορειοδυτική Συρία με τους ηγέτες Ρωσίας και Τουρκίας στις 5 Μάρτη, πιθανότατα στην Κωνσταντινούπολη.
Ο Ερντογάν πρότεινε να συναντηθεί με τον Ρώσο ομόλογό του για να συζητήσει τις εξελίξεις στο Ιντλίμπ, αξιοποιώντας ξανά το πρόσχημα μίας νέας προσφυγικής κρίσης. Το βέβαιο είναι ότι η αστική τάξη της Τουρκίας, έχοντας προφανώς και αμερικανοΝΑΤΟικές πλάτες, δεν είναι διατεθειμένη να χάσει τα ερείσματα που έχει κερδίσει στην περιοχή.
Οι αντιθέσεις με τη Ρωσία, πάντως, δεν κρύβονται. Ο εκπρόσωπος Τύπου στο Κρεμλίνο, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ορθά κοφτά πως η Μόσχα δεν συζητά «τέτοιες διμερείς επαφές», αλλά την «πιθανότητα μίας πολυμερούς συνάντησης», εφόσον προηγηθεί συντονισμός των προγραμμάτων των Προέδρων. Αλλες πληροφορίες διεθνών δικτύων, τα οποία επικαλούνται Ρώσους αξιωματούχους, ανέφεραν πως η Μόσχα δεν βλέπει ευνοϊκά μία τετραμερή με Γερμανία, Γαλλία και Τουρκία, αλλά μία τριμερή με Τουρκία και Ιράν. Οπως και να 'χει, σήμερα Τετάρτη αναμένεται στην Αγκυρα ρωσική αντιπροσωπεία αξιωματούχων, οι οποίοι θα επιχειρήσουν να βρουν «κοινά σημεία» συνεννόησης με Τούρκους ομολόγους τους για την κατάσταση στο Ιντλίμπ.
Στα πεδία συγκρούσεων, πάντως, οι εξελίξεις παραμένουν ραγδαίες όσο και ρευστές. Χτες το πρωί, το αντικυβερνητικό «Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων», που εδρεύει στο Λονδίνο, υποστήριξε ότι τη Δευτέρα σκοτώθηκαν από πυρά φιλότουρκων αντικαθεστωτικών 21 Σύροι στρατιώτες. Το πρακτορείο «Ρόιτερς» μετέδωσε αργότερα πως μισθοφόροι του «Ελεύθερου Συριακού Στρατού», που δρουν σε συνεννόηση με τις δυνάμεις του τουρκικού στρατού στο Ιντλίμπ και αλλού, ανακατέλαβαν για κάποιες ώρες το χωριό Ναϊράμπ, ωστόσο η πληροφορία δεν επιβεβαιώθηκε από άλλη πλευρά. Αραβικά δίκτυα, από την άλλη, μετέδωσαν φωτογραφίες από σημαντικό αριθμό κατεστραμμένων τουρκικών αρμάτων μάχης στο Ιντλίμπ.
Με τον Γκάιρ Πέντερσεν, ειδικό εκπρόσωπο του γγ του ΟΗΕ για τη Συρία, συναντήθηκε χτες ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, στη Γενεύη, στο περιθώριο της παρουσίας του στη Διάσκεψη για τον Αφοπλισμό. Φέρονται να συζήτησαν την κατάσταση στη Συρία, υπό το πρίσμα και των τελευταίων εξελίξεων, και τις προεκτάσεις της συνεχιζόμενης κρίσης στη «σταθερότητα της περιοχής». Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε τη στήριξη της κυβέρνησης «στις προσπάθειες υπό τα Ηνωμένα Εθνη για την επίτευξη πολιτικής λύσης στη Συρία», την ώρα που όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις συνέβαλαν και συμβάλλουν, με την ενεργή συμμετοχή τους, στους αμερικανοΝΑΤΟικούς σχεδιασμούς στη διάλυση της Συρίας.
«Χωρίς την Τουρκία δεν μπορούν να πετύχουν τυχόν βήματα στην Ανατολική Μεσόγειο», δήλωσε ο «υπουργός Ενέργειας» του ψευδοκράτους Χασάν Τατσόι, που από το βήμα της 3ης Συνόδου Ενέργειας και Φυσικών Πόρων στην Τουρκία έλαβε τη σκυτάλη των τουρκικών «προειδοποιήσεων», στο πλαίσιο βέβαια της όξυνσης των γεωπολιτικών ανταγωνισμών και παζαριών με στόχο νέες αντιλαϊκές διευθετήσεις (σε Αιγαίο, Κυπριακό, Νοτιοανατολική Μεσόγειο κ.τ.λ.).
Ο Τατσόι χαρακτήρισε την περιοχή μας «καζάνι που βράζει» και υπογράμμισε ότι «Τουρκία και Τουρκική Δημοκρατία της Β. Κύπρου (σ.σ. ψευδοκράτος) δεν θα υποχωρήσουν από τη δίκαιη υπόθεσή τους στην Ανατολική Μεσόγειο», σχολιάζοντας (σε μια έμμεση «νύξη» της τουρκικής δυσαρέσκειας για επιλογές της Γαλλίας στην περιοχή) ότι δεν θα σταθεί εμπόδιο ούτε η παρουσία πολεμικών πλοίων όπως το γαλλικό αεροπλανοφόρο «Σαρλ ντε Γκολ». Πρόσθεσε τέλος ότι «θα συνεχίσουμε να προστατεύουμε τα δικαιώματά μας εντός της "ΑΟΖ" μας» και ότι «θα συνεχίσουμε τις εργασίες μας», αναγγέλλοντας κι αυτός νέες έρευνες Τουρκίας - ψευδοκράτους στα ανοικτά της Κύπρου, με μπούσουλα και την παράνομη συμφωνία Ερντογάν - Σάρατζ.
Την ίδια στιγμή, είναι ενδεικτική η αναφορά του στα Βαρώσια (η αξιοποίηση των οποίων προβάλλει ως μοχλός επιτάχυνσης ευρύτερων επενδυτικών και άλλων σχεδιασμών), αναφέροντας ότι «αντί να περιμένουμε για άλλα 50 χρόνια τους Ελληνοκύπριους, το αίτημά μας για άνοιγμα των Βαρωσίων θα έχει αποτέλεσμα». Θυμίζουμε ότι πρόσφατα Τουρκία και ψευδοκράτος οργάνωσαν ακόμα και «ημερίδα» για την αξιοποίηση των Βαρωσίων, ανακοινώνοντας το «άνοιγμά» τους και συνδέοντάς το μάλιστα με επιστροφές περιουσιών σε Ελληνοκυπρίους, με αντάλλαγμα βέβαια την αναγνώριση του ψευδοκράτους.
Στους όρους αξιοποίησης των Βαρωσίων και τις προεκτάσεις που αυτή μπορεί να έχει αναφέρονται πάντως μια σειρά δημοσιεύματα, επιβεβαιώνοντας και τις διεργασίες που «τρέχουν». Η εφημερίδα «Γενί Ντουζέν» παρέθετε χτες δηλώσεις Τουρκοκύπριου δικηγόρου ότι πρέπει να ξεκινήσει άμεσα η επιστροφή περιουσιών στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου σε όσους ήταν ιδιοκτήτες πριν την τουρκική εισβολή ή σε κληρονόμους τους, ενώ ισχυρίστηκε ότι οι πολιτικές συγκυρίες στην Ανατολική Μεσόγειο εξελίσσονται εναντίον των Τουρκοκυπρίων, επικρίνοντας την «ελληνοκυπριακή διοίκηση» (σ.σ. την κυπριακή κυβέρνηση) για «μονομερή βήματα» και άτεγκτη στάση. Εκτίμησε δε ότι για να μπορέσουν να δημιουργήσουν μια δυνατή θέση στο παζάρι με την «ελληνοκυπριακή πλευρά», πρέπει να αναδειχθούν οι ευκαιρίες που χάνονται επειδή σήμερα η Αμμόχωστος μένει κλειστή.
Σε μια παράλληλη εξέλιξη, αντιδράσεις προκάλεσε στην Τουρκία δήλωση που φέρεται να έκανε ο γενικός διευθυντής Ναυτιλίας και Αεροπορίας του τουρκικού ΥΠΕΞ, Τσαγατάι Ερτσίγες, πως «προσωπικά δεν πιστεύω ότι υπάρχει θαλάσσιο σύνορο μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει συνεργασία». Ο ίδιος δήλωσε αβέβαιος και για το αν τελικά η χώρα του έχει θαλάσσια σύνορα με τη Λιβύη, θέτοντας ουσιαστικά ζήτημα επαναπροσαρμογής της τακτικής και των αξιώσεων της Τουρκίας στην περιοχή.
Στο μεταξύ, χτες έγινε στα ανοιχτά της Κύπρου νέα γαλλοκυπριακή στρατιωτική άσκηση, όπου συμμετείχε η γαλλική φρεγάτα «Auvergne», που ανήκει στη δύναμη που συνοδεύει το αεροπλανοφόρο «Σαρλ Ντε Γκολ». Η νέα άσκηση ήταν κι αυτή ενταγμένη στη διμερή συνεργασία «για αντιμετώπιση περιστατικών Ερευνας - Διάσωσης (Ε-Δ) και καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης που δύναται να προκύψουν κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων εντός της ΑΟΖ και την περιοχή Ε-Δ της Κυπριακής Δημοκρατίας».
ΤΡΙΠΟΛΗ - ΑΓΚΥΡΑ.--
Ο θάνατος άλλων δύο Τούρκων στρατιωτικών σε πεδία συγκρούσεων στη Λιβύη προστέθηκε χτες στις απώλειες του τουρκικού στρατού στην περιοχή, όπου μόλις την περασμένη Κυριακή αναφέρθηκε πως σκοτώθηκαν άλλοι 16, τουλάχιστον σύμφωνα με όσα λέει ο «Εθνικός Λιβυκός Στρατός» του στρατηγού Χαλίφα Χάφταρ. Η τουρκική πλευρά επίσημα, διά στόματος Ρ. Τ. Ερντογάν, μιλάει για «μάρτυρες» και συμπεριλαμβάνει και τους φιλότουρκους Σύρους μισθοφόρους που δρουν στη Λιβύη στηρίζοντας τον δοτό πρωθυπουργό Φαγιέζ Σάρατζ.
Το ίδιο διάστημα σφίγγει ο οικονομικός κλοιός γύρω από την κυβέρνηση Σάρατζ στην Τρίπολη. Το πετρελαϊκό εμπάργκο που έχουν ξεκινήσει από τις 18 Γενάρη οι δυνάμεις του Χάφταρ, σε συνεργασία με φυλάρχους της ανατολικής Λιβύης, έχει συρρικνώσει σημαντικά τα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού, που κατά περίπου 90% εξαρτώνται από την εκμετάλλευση πετρελαίου και φυσικού αερίου. Χτες ανακοινώθηκε πως οι απώλειες μέσα στον τελευταίο περίπου ενάμιση μήνα ξεπερνούν ήδη τα 2,1 δισ. δολάρια. Στοιχεία που δημοσιοποίησε χτες στη σελίδα της στο Facebook η λιβυκή κρατική πετρελαϊκή εταιρεία NOC αναφέρουν πως η πετρελαϊκή παραγωγή μειώθηκε στα μόλις 120.000 βαρέλια πετρελαίου ημερησίως, από 1,2 εκατομμύρια βαρέλια στις 17 Γενάρη.
Σε αυτό το κλίμα, χτες, εκπρόσωπος της αποστολής του ΟΗΕ στη Λιβύη (UNSMIL) υποστήριξε πως θα ξαναρχίσουν σήμερα οι συνομιλίες των επιτροπών των αντιτιθέμενων πλευρών της Λιβύης στη Γενεύη, παρά τις αρχικές ανακοινώσεις των δύο πλευρών πως δεν θα συμμετάσχουν.