Αεροπλανοφόρο των ΗΠΑ (φωτ. αρχείου) |
Η απόφαση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει στο Ιράν νέες κυρώσεις στον τομέα της βαριάς βιομηχανίας μετάλλων, με στόχο τον ακόμη μεγαλύτερο οικονομικό στραγγαλισμό της χώρας, που είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστική απέναντι στα αμερικανικά μονοπώλια, αντανακλά τους σφοδρούς και επικίνδυνους γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς αλλά και τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις στην «εύφλεκτη» περιοχή του Περσικού Κόλπου και της Μέσης Ανατολής, που εξελίσσονται ανάμεσα στις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Κίνα, αλλά και ανάμεσα στις ΗΠΑ και την ΕΕ, ειδικά τη Γερμανία και τη Γαλλία, που έχουν ιδιαίτερα συμφέροντα στο Ιράν και διαφώνησαν με την αποχώρηση των ΗΠΑ από την πυρηνική συμφωνία. Καθημερινά μυρίζει όλο και περισσότερο μπαρούτι, όπως δείχνουν οι νέες αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις (το αεροπλανοφόρο «USS Abraham Lincoln» και βομβαρδιστικά «Β-52»), που καταφθάνουν σε μια περιοχή ήδη διάσπαρτη από στρατιωτικές βάσεις.
Στις πιέσεις κατά του Ιράν εντάσσονται και οι τελευταίες κινήσεις της ΕΕ. Η επικεφαλής για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας, Φεντερίκα Μογκερίνι, μαζί με τους υπουργούς Εξωτερικών Βρετανίας, Γερμανίας και Γαλλίας, διεμήνυσαν χτες πως «απορρίπτουν την προχτεσινή απόφαση της ιρανικής κυβέρνησης για μερική αναστολή της διεθνούς συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα (JCPOA) σε 60 μέρες, εκτός κι αν γίνουν ουσιαστικές κινήσεις για εφαρμογή της συμφωνίας. Απαίτησαν από το Ιράν να τηρήσει τη συμφωνία στο έπακρο παρά τις κινήσεις οικονομικής τρομοκρατίας από τη μεριά των ΗΠΑ, αναφέροντας: «Απορρίπτουμε κάθε τελεσίγραφο και θα εξετάσουμε αν το Ιράν σέβεται τις δεσμεύσεις του (...) στον πυρηνικό τομέα βάσει της συμφωνίας και της Συνθήκης Μη Διάδοσης των Πυρηνικών Οπλων (NPΤ)». Κατά τ' άλλα, εξέφρασαν... «λύπη» για την «επαναφορά των αμερικανικών κυρώσεων μετά την απόσυρση των ΗΠΑ από τη συμφωνία» το 2018 και υπενθύμισαν «τη σθεναρή τους δέσμευση στη συμφωνία, κυρίως σε ό,τι αφορά την άρση των κυρώσεων προς όφελος του ιρανικού λαού».
Ενδιαφέρον έχει και η χτεσινή αντίδραση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, που καλεί το Ιράν σε... «αυτοσυγκράτηση», καθώς ζητά να μην αναλάβει περαιτέρω πρωτοβουλίες ώστε να περιορίσει τις υποχρεώσεις του σε σχέση με τη συμφωνία για το πυρηνικό του πρόγραμμα, αλλά καταδικάζει ταυτόχρονα τις ΗΠΑ για την κλιμάκωση των κυρώσεων. Νωρίτερα, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν συγκάλεσε Συμβούλιο Ασφαλείας και εξέτασε διεξοδικά την κατάσταση στον Περσικό Κόλπο και την εκεί κλιμάκωση της στρατιωτικής έντασης, μετά τις νέες αμερικανικές κινήσεις.
Η στάση πάντως των Ευρωπαίων αξιωματούχων προκάλεσε τη σκωπτική αντίδραση του Ιρανού υπουργού Εξωτερικών Μοχάμεντ Τζαβάντ Ζαρίφ, που κάλεσε την ΕΕ να τηρήσει τις υποσχέσεις και τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει έναντι της συμφωνίας JCPOA, «όπως είναι οι φυσιολογικές οικονομικές σχέσεις με το Ιράν». Παρατήρησε επίσης ότι «οι ΗΠΑ εκφοβίζουν την ΕΕ και τον υπόλοιπο κόσμο» εδώ και ένα χρόνο και ότι έπειτα από όλα αυτά «η ΕΕ το μόνο που έχει να πει είναι να εκφράσει τη λύπη της». Ενδιαφέρον πάντως προκαλεί η κίνηση του Βρετανού υψηλόβαθμου διπλωμάτη Ρίτσαρντ Μουρ να μεταβεί χτες στην Τεχεράνη για διαβουλεύσεις με Ιρανούς αξιωματούχους σε σχέση με τη συμφωνία JCPOA.
Ανακοινώθηκε τέλος πως την επόμενη βδομάδα, 16 και 17 Μάη, οι εξελίξεις με επίκεντρο το Ιράν θα συζητηθούν στην υπουργική σύνοδο του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Βιομηχανικοί σύνδεσμοι, εξαγωγείς, έμποροι, εκπρόσωποι επιχειρηματικών κλάδων και φορέων υποδέχονται με χειροκροτήματα τα κυβερνητικά «αναπτυξιακά μέτρα ελάφρυνσης» που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, αλλά και με παραινέσεις για διεύρυνση και επιτάχυνση των μέτρων στήριξης της κερδοφορίας τους. Οι αντιδράσεις τους είναι άλλη μια απόδειξη για τον ταξικό χαρακτήρα της αντιλαϊκής πολιτικής της κυβέρνησης, η οποία αφαιρεί δέκα και δίνει ένα στο λαό, «μπουκώνοντας» ταυτόχρονα το κεφάλαιο με ελαφρύνσεις, επιδοτήσεις, φοροαπαλλαγές και ενισχύσεις, που θωρακίζουν την ανταγωνιστικότητα και τα κέρδη του. Ακόμα και σ' αυτά τα δήθεν «μέτρα ελάφρυνσης» που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, πέρα από το ότι αποτελούν άλλοθι για την κλιμάκωση της αντιλαϊκής πολιτικής, δεν είναι δύσκολο να διαπιστώσει κανείς ότι υπάρχουν πολλά για τα οποία το κεφάλαιο δικαιούται να πανηγυρίζει. Οπως για παράδειγμα η επιδότηση των εργοδοτικών εισφορών, στο όνομα της καταπολέμησης της ανεργίας των νέων, η μείωση του ΦΠΑ στην Ενέργεια, που παρουσιάζεται ως «ανακούφιση» για το λαό, αλλά αποτελούσε κεντρικό αίτημα των ενεργοβόρων βιομηχανιών, όπως και η πλειοψηφία των «αναπτυξιακών» μέτρων που προβλέπονται για το 2020, συμπληρωματικά σε όσα νομοθέτησε η κυβέρνηση μέχρι σήμερα.
Ας δούμε ορισμένες χαρακτηριστικές αντιδράσεις του «επιχειρηματικού κόσμου» στις εξαγγελίες της κυβέρνησης. Ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδας (ΣΒΕ) υπογραμμίζει διά του προέδρου του ότι «η αύξηση του συντελεστή αποσβέσεων των επενδύσεων στο 150% θα βελτιώσει το κλίμα για την υλοποίηση των επενδύσεων, ενώ η μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση αποτελεί θετικό μέτρο συλλογής ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος από το κράτος, το οποίο μέτρο έχει λειτουργήσει κατά το παρελθόν θετικά». Επιπλέον, όπως είπε, δίνοντας το σήμα για ακόμα περισσότερες διευκολύνσεις στους επιχειρηματικούς ομίλους, «η μείωση του ΦΠΑ στην Ενέργεια από το 13% στο 6% δίνει μικρή ανάσα ρευστότητας στις μεταποιητικές επιχειρήσεις της χώρας μας, αλλά δεν αρκεί για να ενισχύσει τη χαμένη τους ανταγωνιστικότητα εξαιτίας του υψηλού κόστους Ενέργειας». Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΒΕ, «οι πρόσφατες εξαγγελίες του πρωθυπουργού, Αλ. Τσίπρα, κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση». Αντίστοιχα, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) υπογραμμίζει: «Η εξαγγελία για τη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ σε εστίαση και Ενέργεια (άμεσα) και στη διαμονή (από 1/1/2020) είναι εξέλιξη προς τη σωστή κατεύθυνση. Αλλωστε, πρόκειται για μέτρα με γνωστές θετικές επιδράσεις στον τουριστικό τομέα, που έχουν λειτουργήσει αποτελεσματικά και στο παρελθόν».
Ο πρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Επιμελητηρίων και του ΕΒΕΑ, Κ. Μίχαλος, δήλωσε ότι η μείωση του ΦΠΑ σε ΔΕΗ, φυσικό αέριο, τρόφιμα και εστίαση, δηλαδή σε προϊόντα και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης, θα «διασώσει» μέρος του εισοδήματος των καταναλωτών, που οι επιχειρήσεις ευελπιστούν ότι θα «πέσει» στην αγορά, δίνοντας ώθηση στην αγοραστική κίνηση και στον τζίρο των επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τον ίδιο, για τον επιχειρηματικό κόσμο μείζονος σημασίας είναι τα μέτρα που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός για το 2020, όπου εκτός από την αύξηση του συντελεστή αποσβέσεων επενδύσεων, «ένα μέτρο αναπτυξιακό», περιλαμβάνουν και την επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για νέους, «που ικανοποιεί ένα πάγιο αίτημα του επιχειρηματικού κόσμου για μείωση του μη μισθολογικού κόστους». Εύσημα παίρνει η κυβέρνηση και από την άλλη άκρη του Ατλαντικού, με την αμερικανική τράπεζα Citi να αποτιμά θετικά τα μέτρα, σημειώνοντας (σύμφωνα με την κυβερνητική εφημερίδα «Αυγή») ότι «η βελτίωση στο μέτωπο της συλλογής φόρων και η ενίσχυση της ανάκαμψης εξακολουθούν να αποδίδουν καλύτερα του αναμενόμενου δημοσιονομικά αποτελέσματα και προσθέτει ότι το πακέτο των μέτρων είναι πιθανό να βελτιώσει περαιτέρω την οικονομική ανάκαμψη».
Εξίσου αποκαλυπτική είναι η αντίδραση του διευθύνοντος συμβούλου της ΔΕΗ, Εμμ. Παναγιωτάκη, ο οποίος βλέπει στη μείωση του ΦΠΑ στην Ενέργεια μια καλή ευκαιρία για να αυξήσει η εταιρεία τις εισπράξεις και τη ρευστότητα, καθώς «αυξάνονται οι δυνατότητες των καταναλωτών να εξοφλούν τους λογαριασμούς τους και να κάνουν διακανονισμούς». Το όποιο όφελος δηλαδή από τη μείωση του ΦΠΑ στα οικιακά τιμολόγια η ΔΕΗ περιμένει να το δει να επιστρέφει στα ταμεία της ως εξόφληση παλιών και νέων χρεών, από τα νοικοκυριά που βογκούν στην υπερχρέωση! Αφήσαμε τελευταία μια δήλωση του προέδρου του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά, Β. Κορκίδη, στελέχους της ΝΔ, ο οποίος είπε για τα μέτρα: «Είναι επίσης εμφανέστατο ότι παρατηρούμε μία αναμέτρηση ανακοινώσεων, μεταξύ κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης, με το φορολογικό τους πακέτο να έχει πολλές κοινές παροχές, μέχρι σημείου αντιγραφής. Το ζητούμενο πάντως για τους φορολογούμενους είναι τα όποια ισορροπημένα και φιλοαναπτυξιακά μέτρα να εφαρμοστούν με μόνιμο και όχι προσωρινό χαρακτήρα». Πραγματικά, δεν ξέρει από ποιο πανέρι να διαλέξει το κεφάλαιο! Από το «νεοφιλελεύθερο» της ΝΔ ή από το «προοδευτικό» της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ; Αλλη μια απόδειξη ότι ο καβγάς τους στη Βουλή αυτές τις μέρες είναι προπέτασμα καπνού για τη στρατηγική τους σύμπλευση. Κι άλλη μια επιβεβαίωση της ανάγκης να τους μαυρίσει ο λαός στις εκλογές, να ενισχύσει παντού το ΚΚΕ!