ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

1965: Οι πύραυλοι δεν έφθασαν ποτέ στην Κύπρο

Ελληνοκύπριοι στα χαρακώματα προσπαθούν με υποτυπώδη μέσα να αντιμετωπίσουν την τουρκική αεροπορική επιδρομή στην Τυλληρία, τον Αύγουστο του 1964

Το 1965 βρίσκει τη Λευκωσία σε τροχιά ρήξης με την Ουάσιγκτον και τις, ούτως ή άλλως, προβληματικές σχέσεις Μακαρίου - Γ. Παπανδρέου στο χειρότερο σημείο τους. Αιτία, η απόφαση προμήθειας σοβιετικού πολεμικού υλικού από την κυπριακή κυβέρνηση. Η απόφαση είχε ληφθεί στις 11 Αυγούστου του 1964 με τη συγκατάθεση της ελληνικής κυβέρνησης, υπό το βάρος των βομβαρδισμών της Τυλληρίας από την τουρκική αεροπορία, που ανέδειξαν με τραγικό τρόπο την ανεπάρκεια της κυπριακής αμυντικής θωράκισης. Η σχετική συμφωνία υπογράφηκε κατά την επίσκεψη του Κύπριου υπουργού Εξωτερικών Σπύρου Κυπριανού στη Μόσχα, στις 30 Σεπτέμβρη του ίδιου χρόνου, και δημοσιοποιήθηκε με κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε στη σοβιετική πρωτεύουσα την 1^η Οκτώβρη, παρά τις επίμονες προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης, και προσωπικά του υπουργού Αμυνας Π. Γαρουφαλιά, να την αποτρέψουν. Από τις 11 Γενάρη του 1965, το ρωσικό πολεμικό υλικό μεταφέρεται μυστικά στην Κύπρο μέσω Αλεξάνδρειας. Η είδηση διαρρέει, όμως, στον αθηναϊκό Τύπο, καθώς έχουν μεταφερθεί μόνον οι βάσεις των σοβιετικών αντιαεροπορικών πυραύλων και αναμένονται οι εκρηκτικοί κώνοι τους. Πράγματι, στις 20 Μάρτη, αρχίζει η φόρτωση των κώνων στο «Κωνσταντίνος Μπουσές», μέχρι τη στιγμή που διατάσσεται ξαφνικά από την Αθήνα η διακοπή της αποστολής. Είχε προηγηθεί όργιο διαβημάτων και πιέσεων του Αμερικανού πρεσβευτή στην Αθήνα Λαμπουίς στον πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου και του υπουργού Αμυνας των ΗΠΑ Ρόμπερτ Μακ Ναμάρα, στον Π. Γαρουφαλιά.

Στις 27 Μάρτη του 1965, οι ΗΠΑ ζητούν επισήμως την ακύρωση της παράδοσης των σοβιετικών κώνων και τονίζουν ότι η εγκατάσταση των πυραύλων ενδέχεται να προκαλέσει τουρκική επίθεση, υπό το πρόσχημα της προστασίας του τουρκοκυπριακού πληθυσμού. Στους μοχλούς πίεσης επί του Μακαρίου, ήρθε να προστεθεί και ο στρατηγός Γρίβας, ο οποίος αντιτίθεται στην προμήθεια του σοβιετικού υλικού, επικαλούμενος κυρίως πολιτικούς λόγους. Σε επιστολή του προς τον Γαρουφαλιά, τονίζει: «Την προσφοράν ταύτην της Σοβιετικής Ενώσεως οι εν Ελλάδι και Κύπρω οπαδοί της θα διατυμπανίσουν ως δήθεν αποφασιστικήν διά την οργάνωσιν των εν Κύπρω στρατιωτικών δυνάμεων και τούτο δύναται να έχη επιπτώσεις και επί της πολιτικής καταστάσεως εν Κύπρω και εν Ελλάδι». Οι συντονισμένες πιέσεις Ουάσιγκτον - Αθήνας - Γρίβα θα κάμψουν τελικά τον Μακάριο, ο οποίος θα ματαιώσει την προμήθεια των σοβιετικών πυραύλων, παραδίδοντάς τους στην κυβέρνηση της Αιγύπτου.

Σεργκέι Κίροφ

1886 Γεννιέται ο Σεργκέι Κίροφ. Παράγοντας του Κομμουνιστικού Κόμματος και του σοβιετικού κράτους. Οργανώθηκε στο Κόμμα από το 1904 και το 1905 εκλέχτηκε μέλος της Κομματικής Επιτροπής του Τομσκ. Την ίδια χρονιά πρωτοστάτησε στους απεργιακούς αγώνες των σιδηροδρομικών και συνελήφθη από την αστυνομία. Στα χρόνια της επαναστατικής ανόδου και του Α' Παγκόσμιου Πολέμου καθοδηγούσε τις μπολσεβίκικες οργανώσεις σε όλο το βόρειο Καύκασο. Πήρε μέρος στην Οχτωβριανή Επανάσταση, στην ένοπλη εξέγερση στην Πετρούπολη. Στη συνέχεια, μετά την εγκαθίδρυση της σοβιετικής εξουσίας, ανέλαβε πολλές αποστολές για την αντιμετώπιση των αντεπαναστατικών δυνάμεων στην περιοχή του Καυκάσου. Υπό την πολιτική και στρατιωτική του καθοδήγηση η σοβιετική εξουσία εγκαθιδρύεται το Μάρτη του 1919 και στην περιοχή αυτή. Στις αρχές του 1921 εκλέχτηκε γραμματέας της ΚΕ του ΚΚ Αζερμπαϊτζάν. Το 1923 εκλέγεται μέλος της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος Ρωσίας (μπολσεβίκων) και το 1926 εκλέγεται γραμματέας της Κομματικής Οργάνωσης του Λένινγκραντ. Την 1η Δεκέμβρη του 1934 δολοφονήθηκε από εχθρό του Κομμουνιστικού Κόμματος στο Σμόλνι.

ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΣΤΙΣ 27 ΤΟΥ ΜΑΡΤΗ

1961 Συνάντηση Κένεντι - Γκρομίκο στην Ουάσιγκτον για την κατάσταση στο Λάος. Ο Κένεντι αποφασίζει να μην προχωρήσει σε δυτική στρατιωτική επέμβαση στη χώρα.

1961 Κλείνουν οι φυλακές της Γυάρου με τη μεταφορά σε άλλες φυλακές των τελευταίων 137 κρατουμένων, πολιτικών στη μεγάλη τους πλειοψηφία, που βρίσκονταν εκεί.

1977 Στο πλέον πολύνεκρο δυστύχημα στην ιστορία των αερομεταφορών, 562 άτομα χάνουν τη ζωή τους, μεταξύ αυτών κι ένας Ελληνας, όταν «Μπόινγκ 747» της ολλανδικής «KLM» συγκρούεται κατά την απογείωσή του με αεροσκάφος του ιδίου τύπου της αμερικανικής «Παναμέρικαν», που τροχοδρομούσε στο αεροδρόμιο της Τενερίφης.

1980 Εκατό άτομα βρίσκουν το θάνατο στα παγωμένα νερά της Βόρειας Θάλασσας όταν ανατρέπεται το «πλωτό ξενοδοχείο», δηλαδή η πλατφόρμα στην οποία κατοικούν οι εργαζόμενοι των συνεργείων γεωτρήσεων.

1984 Πέντε χιλιάδες αγρότες με τρακτέρ καταλαμβάνουν τη Βέροια, διαμαρτυρόμενοι για την αντιαγροτική πολιτική της κυβέρνησης.

Σε όλη τη χώρα προβλέπεται ζεστός και υγρός καιρός με αραιές νεφώσεις, που στα δυτικά, κεντρικά και βόρεια θα είναι κατά περιόδους πιο πυκνές και το απόγευμα θα βρέξει τοπικά στο Βόρειο Ιόνιο, την Ηπειρο και τη Δυτική Στερεά. Τη νύχτα είναι πιθανό να σημειωθούν βροχές στη Μακεδονία και τη Θράκη. Τις πρωινές ώρες θα σημειωθούν ομίχλες στα ηπειρωτικά. Οι άνεμοι θα πνέουν νότιοι, νοτιοδυτικοί ισχυροί, στα πελάγη πολύ ισχυροί και τοπικά πιθανόν θυελλώδεις που το βράδυ στα δυτικά θα στραφούν σε βορειοδυτικούς μέχρι πολύ ισχυρούς. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στα βόρεια από 10-24, στα δυτικά από 12-26, στην υπόλοιπη χώρα από 14-29 και στη Θεσσαλονίκη από 12-23 βαθμούς.

Για την Αττική προβλέπονται αραιές νεφώσεις κατά περιόδους. Οι άνεμοι θα πνέουν νοτιοδυτικοί μέχρι ισχυροί και τοπικά πολύ ισχυροί. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 14-27 βαθμούς.

ΜΙΑ πιο «επιθετική» στάση έναντι του ΠΑΣΟΚ επιλέγει ο Συνασπισμός, νιώθοντας να απειλείται από την κυοφορούμενη ανακατάταξη του πολιτικού σκηνικού, στα πλαίσια της οποίας πολύς λόγος γίνεται για διεύρυνση του κυβερνώντος κόμματος, ενώ περισσεύουν οι προτάσεις συνεργασίας από και προς στελέχη του ΣΥΝ (σελίδες 12 - 13)

ΑΛΛΟ ένα συνέδριο, το τρίτο μέσα σε ένα περίπου χρόνο, πραγματοποιεί το ερχόμενο Σαββατοκύριακο η ΝΔ (σελίδες 12 - 13)

ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ πρόγραμμα των μεταρρυθμίσεων της Τουρκίας για τη συνέχιση της πορείας της προς την ΕΕ παρουσίασε χτες στις Βρυξέλλες ο Ι. Τζεμ (σελίδα 16)

ΣΕ ΠΕΙΡΑΜΑΤΟΖΩΑ έχει μετατρέψει η κυβέρνηση τους ψυχικά αρρώστους, καθώς και τις ίδιες τις ψυχιατρικές μονάδες, ενώ πάνω απ' το κεφάλι των ψυχιάτρων υπάρχει η απειλή του εισαγγελέα, ο οποίος μπορεί να τον εγκαλέσει για άρνηση παροχής υπηρεσιών (σελίδα 17)

ΜΑΖΙΚΗ και μαχητική συγκέντρωση ενάντια στην κατεδάφιση της κοινωνικής ασφάλισης, την εμπορευματοποίηση της υγείας - πρόνοιας και την ιδιωτικοποίηση του νοσοκομείου «Αγία Ολγα» πραγματοποίησαν την περασμένη Πέμπτη 22 Μάρτη κάτοικοι και φορείς των βορειοδυτικών συνοικιών της Αθήνας (σελίδα 18)

ΠΡΟΚΛΗΤΙΚΟΙ για τρίτη συνεχόμενη φορά εμφανίστηκαν χτες οι τραπεζίτες στη συνάντηση με το προεδρείο της ΟΤΟΕ για την υπογραφή νέας κλαδικής σύμβασης εργασίας (σελίδα 19)

ΟΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ αντιπυρηνικές διαδηλώσεις των τελευταίων 25 ετών πραγματοποιούνται, από την περασμένη βδομάδα και συνεχίζονται ακόμη, στα γαλλογερμανικά σύνορα, δημιουργώντας εκ παραλλήλου εντάσεις και κρίσεις στον «κοκκινοπράσινο» συνασπισμό (σελίδες 20 - 21)

ΕΙΚΟΣΙ τρεις νεκροί και 140 τραυματίες είναι ο τραγικός απολογισμός από τις τρεις εκρήξεις παγιδευμένων αυτοκινήτων στον Καύκασο το περασμένο Σάββατο, σύμφωνα με το ρωσικό κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο ORT (σελίδα 22)

ΥΠΟ ΔΡΑΚΟΝΤΕΙΑ μέτρα ασφαλείας αρχίζει σήμερα η 2ήμερη Σύνοδος Κορυφής του Αραβικού Συνδέσμου, η πρώτη τακτική σύνοδος με τη συμμετοχή όλων μετά από μία δεκαετία (σελίδα 23)

ΜΕ ΣΕΜΝΟΤΗΤΑ και χιούμορ αντιμετώπισε η ποιήτρια Κική Δημουλά την απόφαση της Ακαδημίας Αθηνών να της απονείμει, στην πανηγυρική συνεδρία της περασμένης Πέμπτης, το «Αριστείο Γραμμάτων» (σελίδα 33)