«Θα προχωρήσουμε με αποφασιστικότητα». Αυτό ήταν το μήνυμα που θέλησε να στείλει ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Τ. Γιαννίτσης για την επιχειρούμενη ανατροπή του συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης από την κυβέρνηση, δύο μέρες μετά τη λήξη του 30ού Συνεδρίου της ΓΣΕΕ, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στα πλαίσια εκδήλωσης της Ενωσης Ανταποκριτών Ξένου Τύπου χτες.

Εγινε έτσι ακόμη πιο καθαρό και για τον πιο διστακτικό, ότι μόνο με ανάλογη αποφασιστικότητα, αταλάντευτο αγώνα και σαφείς στόχους μπορούν οι εργαζόμενοι να αντιμετωπίσουν τις αντιδραστικές ανατροπές που προωθεί η κυβέρνηση στην Κοινωνική Ασφάλιστη, κατ' επιταγήν της Ευρωπαϊκής Ενωσης και για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων του κεφαλαίου.

Ταυτόχρονα, ο υπουργός Εργασίας αποκάλυψε ότι η μελέτη του βρετανικού οίκου για το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και οι προτάσεις της κυβέρνησης για τις αλλαγές, θα παρουσιαστούν ταυτόχρονα! Αρχικά, είχε δηλωθεί από τον ίδιο τον υπουργό, στα πλαίσια των συναντήσεων που είχε την περασμένη βδομάδα με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας, Γ. Παπαντωνίου και τον πρωθυπουργό Κ. Σημίτη, ότι η μελέτη θα φτάσει στα χέρια της κυβέρνησης μέχρι το τέλος του μήνα, οπότε και θα παρουσιαζόταν και στη συνέχεια θα ακολουθούσε, στις αρχές Απρίλη, η παρουσίαση των κυβερνητικών προτάσεων, έτσι ώστε να αρχίσει και η στημένη διαδικασία του «κοινωνικού διαλόγου».

Στην εισήγησή του, την οποία παρακολούθησαν εκπρόσωποι της ΓΣΕΕ και του ΣΕΒ, ο Τ. Γιαννίτσης έκανε μια ανασκόπηση του κυβερνητικού «έργου» και στάθηκε στα βασικά σημεία που θεώρησε ότι αφορούν την πολιτική που ασκεί η κυβέρνηση μέσω του υπουργείου Εργασίας. Ειδικά για το Ασφαλιστικό, ανέφερε ότι η κυβέρνηση θα κινηθεί στα πλαίσια του «εφικτού», της «προστασίας των γενεών», της «κοινωνικής ευαισθησίας», αλλά και των «οικονομικών καταναγκασμών». Ολα όσα είπε στη συνέχεια για τις αλλαγές στο Ασφαλιστικό ήταν αρκετά αόριστα, σε μια εμφανή προσπάθεια να πείσει ότι δεν πρέπει να υπάρξει «πανικός».

Γύρω από αυτό το ζήτημα κινήθηκε και η απάντηση που προσπάθησε να δώσει στην κριτική που δέχεται η κυβερνητική πολιτική. Ετσι αναφέρθηκε γενικά σε πολιτικές δυνάμεις που κατά τον υπουργό «έχουν βαλθεί να τρελάνουν τον κόσμο» και οι οποίες κατά πώς επιτάσσει η κυβερνητική προπαγάνδα καταγγέλλονται από τον υπουργό ότι «κυνηγούν ανεμόμυλους» εκεί που δεν υπάρχουν.

Ειδικότερα:

-Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, επανέλαβε την κινδυνολογία ότι το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης έχει διάρκεια ζωής 8-9 χρόνια, εάν παραμείνει ως έχει. Διευκρίνισε ότι μπορεί να συνεχιστεί η καταβολή των συντάξεων, αλλά το σύστημα που είναι ήδη προβληματικό, θα δέχεται ισχυρές πιέσεις τότε. Πρόσθεσε ότι το αναγνωρισμένο χρέος, του δημοσίου προς το ΙΚΑ, που φτάνει το 1,3 τρισ. δραχμές θα δοθεί αλλά δεν πρόκειται να λύσει το πρόβλημα.

-Προσπάθησε να καθησυχάσει λέγοντας ότι η κυβέρνηση δεν έχει οριστικοποιήσει τις προτάσεις της και ότι περιμένει τη μελέτη του βρετανικού οίκου, για να το κάνει. Ισχυρίστηκε ότι η κυβέρνηση έχει «ευαισθησία» απέναντι στις διαφορετικές προσεγγίσεις και γι' αυτό, είπε, θα δοθούν «συνολικά» μελέτη και κυβερνητικές προτάσεις στη δημοσιότητα, ώστε να μην κατηγορηθεί η κυβέρνηση ότι δημοσιοποιεί τμηματικά τα υλικά για να σπείρει πανικό.

-Απέφυγε να σχολιάσει τις δηλώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας, που έγιναν από το βήμα του Συνεδρίου της ΓΣΕΕ, λέγοντας ότι ο μη σχολιασμός αποτελεί πάγια τακτική της κυβέρνησης, άφησε όμως να εννοηθεί ότι οι απόψεις του Κ. Στεφανόπουλου δεν απέχουν πολύ από αυτές της κυβέρνησης και ειδικότερα του ΠΑΣΟΚ!

Τέλος, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, σημείωσε ότι πρέπει να «επιβραβευτεί» το ΙΚΑ για τον τρόπο που υλοποίησε την αλλαγή της διαδικασίας καταβολής των συντάξεων, επειδή παρά τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν, το μεγαλύτερο μέρος των συνταξιούχων εξυπηρετήθηκε! Πρόσθεσε ότι με το προηγούμενο σύστημα, μέσω ΕΛΤΑ, η διανομή των συντάξεων στοίχιζε 10 δισ. δραχμές το χρόνο για τους συνταξιούχους.

Αυτόπτης μάρτυρας της ταλαιπωρίας που υφίστανται οι συνταξιούχοι, για να πάρουν τις πενιχρές συντάξεις τους από τις τράπεζες, ο Νίκος Νταμπίκης, αντιστασιακός από τη Λάρισα έγραψε για το «Ρ» το παρακάτω ρεπορτάζ:

Ο Μενέλαος, ένας 84χρονος συνταξιούχος του ΙΚΑ, όπως και τόσοι άλλοι συνταξιούχοι, υπέβαλε τα δικαιολογητικά που χρειαζόταν στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας για να παίρνει τη σύνταξη του από κει. Αμέριμνος και αναπαυμένος με τη συνείδησή του ότι εκπλήρωσε το χρέος του, περίμενε την 22α του μήνα να πάρει τη σύνταξή του.

Πάει, λοιπόν, στην Εθνική και καρτερικά στέκεται στη σειρά περιμένοντας να εισπράξει την πενιχρή σύνταξή, των 148 χιλιάδων δραχμών. Η σειρά αναμονής ήταν μεγάλη και όλοι με επιμονή και υπομονή, αν και η κούρασή τους από την ορθοστασία είναι μεγάλη, ιδροκοπούν κατάκοποι, μα περιμένουν. Μερικοί φεύγουν από την πρώτη στιγμή βλέποντας τη μεγάλη σειρά. Αλλοι φτάνοντας στον γκισέ, σε έκπληξη όλων, φεύγουν άπρακτοι. Ο ταμίας δε βρίσκει το περιβόητο ΔΙΑΣ.

Μετά από πολλή ώρα φτάνει και η σειρά του Μενέλαου. Χαρούμενος δίνει το βιβλιάριο στον ταμία με τη σιγουριά ότι θα πάρει τελικά τη σύνταξή του, βάζοντας τέρμα στην ταλαιπωρία. Μάταια, όμως. Πουθενά δε βρίσκει τα στοιχεία του. Γυρίζει και λέει στο Μενέλαο: «Παππού, "γιοκ" λεφτά. Δεν είσαι γραμμένος πουθενά. Να πας στην Αγροτική Τράπεζα».

Και ο Μενέλαος, «βάζει πλώρη» για το Β' υποκατάστημα της Αγροτικής Τράπεζας με την ελπίδα ότι, ίσως, επιτέλους πληρωθεί. Δεν τα καταφέρνει, όμως.

Τη δεύτερη μέρα τρέχει πάλι στην Αγροτική. Μετά βασάνων, έρχεται η σειρά του. Και ξανά τα ίδια. Δεν υπάρχει τίποτα.

Ο Μενέλαος έρχεται απελπισμένος στο στέκι μας. Με σκυμμένο το κεφάλι και καταβεβλημένος από την κούραση μας λέει: «Πάει, εμένα, μου κόψανε τη σύνταξή μου. Θα νόμιζαν ότι πέθανα». Ολοι βάζουμε τα γέλια. Και του λέω: «Ρε συ Μενέλαε, πήγες στο ΙΚΑ να ρωτήσεις τι γίνεται; Εκεί είναι η "πηγή" και θα μπορέσεις να ξεκαθαρίσεις το θέμα». «Οχι», μου απαντά.

Τρίτη μέρα ταλαιπωρίας. Συναντώ τον Μενέλαο και του λέω να πάμε μαζί στο ΙΚΑ. Βιαζόμαστε, καθώς είναι 12 το μεσημέρι. «Τραβάμε» ίσια για το γραφείο σύνταξης. Η υπάλληλος, μια καλή κυρία μάς δέχεται φιλικά. Της εξηγώ τι έχει γίνει. Ψάχνει στους καταλόγους. Βρίσκει το όνομά του Μενέλαου και τον ρωτάει αν έβγαλε βιβλιάριο στην Αγροτική Τράπεζα. «Οχι», λέει ο Μενέλαος. «Μήπως ξέχασες;» ρωτώ. «Οχι, όχι» απαντά. Παίρνουμε τα σχετικά νούμερα και τρέχουμε πάλι για το Β' υποκατάστημα της Αγροτικής Τράπεζας.

Ευτυχώς, εκεί μας καλοδέχτηκε γνωστός μου προϊστάμενος και μπαίνουμε χωρίς σειρά στο γκισέ. Δίνουμε τα νούμερα. «Ναι», μας λέει ο ταμίας έχει ανοίξει λογαριασμό στην ΑΤΕ και έχει καταθέσεις 150 χιλιάδων δραχμών στο βιβλιάριό του. Ομως, ο Μενέλαος πάλι ανένδοτος: «Οχι». Τότε μου λέει ο προϊστάμενος ότι το βιβλιάριο εκδόθηκε στο Α' υποκατάστημα της ΑΤΕ. Και συμπληρώνει: «Θα πρέπει να πάτε εκεί. Θα σας πουν ποιος έβγαλε το βιβλιάριο».

Τραβάμε ευθεία για το Α' υποκατάστημα της Αγροτικής Τράπεζας και απευθυνόμαστε στο Διευθυντή κ. Σακελαρίου. Μας δέχεται ευγενικά και του εκθέτω όλη την κατάσταση. Στην ερώτησή του πού μένει ο Μενέλαος του απαντώ ότι είναι οικότροφος του Γηροκομείου Λάρισας. Ακολουθεί ένα επιπληκτικό τηλεφώνημα του Διευθυντή στο γηροκομείο και αποκαλύπτεται το μυστήριο της υπόθεσης. Η διεύθυνση του Γηροκομείου πήγε και έβγαλε βιβλιάρια, ομαδικά. Και το κακό είναι ότι δεν ειδοποίησαν τους συνταξιούχους ότι τα βιβλιάρια τα έχουν αυτοί.

Ετσι ξετυλίχτηκε ο μίτος της Αριάδνης και ο Μενέλαος με εντολή του Διευθυντή του Α' υποκαταστήματος της ΑΤΕ, πήρε τη σύνταξή του για το μήνα Μάρτη, χωρίς βιβλιάρια ανά χείρας. Ευχαριστημένος για το αίσιο τέλος γύρισε ο Μενέλαος στο γηροκομείο. Προηγουμένως, με ευχαρίστησε για τη βοήθεια που του πρόσφερα. Και μου έδωσε την αφορμή να χρονογραφήσω την περιπέτειά του.