Σε μία πολλαπλώς συμβολική κίνηση, ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, μετέβη το απόγευμα της περασμένης Τρίτης (19/4) στο εργοστάσιο κατασκευής εργαλείων «Snap-on» στην Κενόσα του Ουισκόνσιν, υπογράφοντας προεδρικό διάταγμα για την αυστηροποίηση του καθεστώτος χορήγησης βίζας εργασίας τύπου Η-1Β, που δινόταν έως σήμερα σε πολλές δεκάδες χιλιάδες ξένους μετανάστες (κυρίως από την Ινδία και την Κίνα) με το σύστημα της λοταρίας. Ο Πρόεδρος Τραμπ μίλησε για «ιστορική εξέλιξη», που θα τερματίσει, όπως ισχυρίστηκε, τη «ληστεία της αμερικανικής ευημερίας» από χιλιάδες χαμηλόμισθους ξένους μετανάστες. Υποστήριξε ότι έτσι θα ωφεληθούν χιλιάδες Αμερικανοί νέοι εργαζόμενοι και μεταπτυχιακοί φοιτητές, ώστε να επιτευχθεί αύξηση μισθών και θέσεων εργασίας «πρώτα για τους Αμερικανούς». Παράλληλα, υπογράφοντας το νέο διάταγμα, κάλεσε τα υπουργεία Εργασίας, Δικαιοσύνης και Εσωτερικής Ασφάλειας, αλλά και τις αρμόδιες υπηρεσίες μετανάστευσης, να προτείνουν σειρά μεταρρυθμίσεων που θα εξασφαλίσουν πως οι βίζες τύπου Η-1Β θα δίνονται πλέον μόνο σε υψηλά καταρτισμένους ξένους εργαζόμενους που θα παίρνουν υψηλότερες, από το μέσο όρο, αμοιβές, ώστε να μην ευνοούνται εκείνοι σε βάρος Αμερικανών συναδέλφων τους με τα ίδια προσόντα...

Οι υποσχέσεις του Τραμπ στο εργοστάσιο εργαλείων της εταιρείας «Snap-on» έγιναν δεκτές με επευφημίες από πλήθος εκατοντάδων κυρίως νεαρών Αμερικανών, που πίστεψαν αφελώς πως ο δισεκατομμυριούχος Πρόεδρος, που έχει αποφασίσει να δημιουργήσει «κίνημα» και να διεκδικήσει την εξουσία για δεύτερη φορά το 2020, προνοεί τάχα για το καλό τους.

Ωστόσο, τα κηρύγματα αστικού εθνικισμού και λαϊκισμού από τη μεριά του Τραμπ δεν φαίνεται να έχουν πέραση σε όλους και ιδιαίτερα στις εταιρείες υψηλής τεχνολογίας και διαδικτύου όπως οι εταιρείες της «Σίλικον Βάλεϊ», «Apple», «Facebook», «Google», «Amazon», που αντλούν σημαντικό μέρος του εργατικού, υπαλληλικού και επιστημονικού τους προσωπικού από μετανάστες αναδυόμενων οικονομικών δυνάμεων όπως η Κίνα και η Ινδία. Οι εταιρείες αυτές, από την πρώτη στιγμή εκλογής του Τραμπ, εξέφρασαν έντονες ανησυχίες για το ενδεχόμενο σκλήρυνσης της μεταναστευτικής πολιτικής, προειδοποιώντας ότι σε τέτοια περίπτωση είναι έτοιμες να μεταφέρουν μέρος των επιχειρήσεών τους στο εξωτερικό.

Πριν δύο βδομάδες, εκτενές ρεπορτάζ του περιοδικού «Τάιμ» σημείωνε πως η σκλήρυνση της μεταναστευτικής πολιτικής του Προέδρου Τραμπ ευνοεί στην πραγματικότητα τον Καναδά και τις εταιρείες υψηλής τεχνολογίας που αποθαρρύνονται από τη νέα κυβέρνηση στις ΗΠΑ. «Είναι τραγική ειρωνεία το γεγονός ότι ενώ ο Τραμπ ευαγγελίζεται περισσότερες θέσεις εργασίας για Αμερικανούς, στην πραγματικότητα οι πολιτικές που προωθεί κατά της μετανάστευσης διώχνουν θέσεις εργασίας προς τη μεριά χωρών όπως ο Καναδάς», αναφέρεται χαρακτηριστικά στο ρεπορτάζ του «Τάιμ», που περιέγραφε πως ήδη έχουν μεταφερθεί στο Βανκούβερ του Καναδά πάνω από 75.000 υπάλληλοι μονοπωλίων όπως «Facebook», «Google», «Amazon», «Microsoft».

Την κατάσταση αυτή εκμεταλλεύεται επιδέξια η αστική κυβέρνηση του Καναδού πρωθυπουργού Τζάστιν Τριντό, που λανσάρει μία «φιλική» και «φιλόξενη» πολιτική υπέρ προσφύγων και μεταναστών, ώστε να τροφοδοτήσει με φθηνό και επιδέξιο εργατικό δυναμικό τα μονοπώλια που δραστηριοποιούνται στο καναδικό έδαφος οξύνοντας τον ανταγωνισμό με τις ΗΠΑ. Αυτά, βεβαίως, γίνονται σε μία περίοδο κατά την οποία η νέα κυβέρνηση στις ΗΠΑ επιδιώκει την επαναδιαπραγμάτευση ή αντικατάσταση εμπορικών συμφωνιών όπως εκείνη του «Ελεύθερου Εμπορίου Βόρειας Αμερικής» (NAFTA).

Παράλληλα, αντίθετοι με τη σκλήρυνση της μεταναστευτικής πολιτικής στις ΗΠΑ είναι διευθύνοντες σύμβουλοι και άλλων εταιρειών. Χαρακτηριστική των αντιδράσεων που προκαλούν τα σχέδια της νέας κυβέρνησης για μέτρα προστατευτισμού η ομαδική επιστολή που έστειλαν πριν μερικές μέρες 1.500 οικονομολόγοι και Αμερικανοί πρώην υπουργοί και κυβερνητικοί αξιωματούχοι, με πρωτοβουλία των συντηρητικών ινστιτούτων «American Action Forum», «New American Economy Groups». Στην επιστολή τους καλούσαν την κυβέρνηση να αναθεωρήσει τα σχέδιά της για περιορισμό της μετανάστευσης στις ΗΠΑ, επισημαίνοντας ότι «η μετανάστευση είναι από τα πιο σημαντικά, ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της Αμερικής στην παγκόσμια οικονομία». Αν και παραδέχονται ότι «η μετανάστευση έχει αναμφίβολα οικονομικό κόστος ειδικά για τους Αμερικανούς εργάτες και υπαλλήλους με χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης», εντούτοις τονίζουν ότι «τα κέρδη υπερτερούν κατά πολύ του κόστους».

Οι αντιδράσεις αυτές δεν αποκλείεται να αυξηθούν μέσα στο επόμενο διάστημα, κατά το οποίο η νέα κυβέρνηση θα επιδιώξει να φέρει στο Κογκρέσο νομοσχέδια για «μεταρρυθμίσεις» υπό το πνεύμα του προεκλογικού συνθήματος του Προέδρου Τραμπ «Πρώτα η Αμερική». Σε αυτή την κόντρα δεν θα πρέπει να εγκλωβιστούν οι εργαζόμενοι, είτε είναι Αμερικανοί, είτε μετανάστες, αφού όλοι τους παράγουν πλούτο που καρπώνονται τα μονοπώλια και οι καπιταλιστές που έχουν τα μέσα παραγωγής.

Τα κροκοδείλια δάκρυα του Τραμπ για τους χαμηλόμισθους ή άνεργους Αμερικανούς είναι μόνο για το θεαθήναι. Ο ίδιος, άλλωστε, ακόμη και προεκλογικά (οπότε οι υποψήφιοι συνηθίζεται να είναι πιο «γενναιόδωροι» σε υποσχέσεις) είχε αντιταχθεί στην αύξηση του κατώτατου ωρομίσθιου, που έχει, σε πραγματικούς όρους, να γίνει εδώ και αρκετές δεκαετίες. Τα 15 δολάρια για σκληρή δουλειά μίας ώρας, που διεκδικούν τα τελευταία χρόνια εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι, ιδιαίτερα αυτοί που δουλεύουν στις αλυσίδες λιανικής και μαζικής εστίασης, είναι για πλουτοκράτες όπως ο Τραμπ «πολλά» και «επιζήμια» για την «οικονομία»...

Ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντ. Τραμπ, αμφισβητεί επίμονα τα επίσημα στοιχεία για την παράτυπη μετανάστευση στη χώρα του. Σύμφωνα με το ερευνητικό ινστιτούτο Pew Research Center, οι παράτυποι μετανάστες (δηλαδή χωρίς νόμιμα χαρτιά, άδεια εργασίας) σήμερα στις ΗΠΑ είναι 11 - 12 εκατομμύρια. Ο Πρόεδρος Τραμπ, αντίθετα, θεωρεί πως ο «πραγματικός» αριθμός είναι πάνω από 30.000.000, κυρίως Λατίνοι. Οπως και να έχει, όμως, από την καπιταλιστική κρίση του 2008 και έπειτα, παρατηρείται μία σταθερή μείωση στον αριθμό των νέων παράτυπων μεταναστών στις ΗΠΑ όχι μόνο γιατί η κρίση «έριξε» πολύ τα μεροκάματα (κάνοντας ασύμφορο τον κίνδυνο και την περιπέτεια της ζωής στις ΗΠΑ) αλλά και γιατί στο Μεξικό και σε χώρες της Λατινικής Αμερικής παρατηρούνται ενδιαφέρουσες δημογραφικές αλλαγές που δείχνουν μία σταθερή πορεία μείωσης των γεννήσεων (σε σύγκριση με δεδομένα προηγούμενων δεκαετιών, όπως αυτές του '60 και του '70).

Σύμφωνα με το Pew Research Center, το 2007 οι παράτυποι μετανάστες στις ΗΠΑ ήταν περίπου 12.200.000. Το 2012 μειώθηκαν κατά τουλάχιστον 1 εκατομμύριο, φτάνοντας τους 11.200.000. Από αυτούς, περίπου 8.200.000 είναι από το Μεξικό, τη Γουατεμάλα, το Ελ Σαλβαδόρ και την Ονδούρα. Περίπου 230.000 είναι από την Κίνα, η οποία, προς το παρόν, δεν συνεργάζεται με τις ΗΠΑ στο θέμα της απέλασης.

Τις τάσεις μείωσης του αριθμού νέων παράτυπων μεταναστών επιβεβαιώνει έρευνα των οικονομολόγων Γκόρντον Χάνσον, Τσεν Λίου και Γκρεγκ Μάικντος από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, που δημοσιεύτηκε στις 18 Απρίλη από το βρετανικό περιοδικό «The Economist». Οι ερευνητές προβλέπουν, επικαλούμενοι σειρά δημογραφικών, στατιστικών και άλλων δεδομένων, πως οι παράτυποι μετανάστες θα μειωθούν κι άλλο μέσα στις επόμενες δύο δεκαετίες εξαιτίας ενός συνδυασμού οικονομικών και δημογραφικών τάσεων. Οι ερευνητές αυτοί επισημαίνουν ακόμη πως το κύριο πρόβλημα όσον αφορά τους παράτυπους μετανάστες στις ΗΠΑ «δεν είναι πώς θα αποτραπούν νέες αφίξεις αλλά μάλλον τι θα γίνει με τους περίπου 11.000.000 που παραμένουν στη χώρα». Το ζήτημα, όπως ισχυρίζονται, είναι η «αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος», που θεωρούν πως θα είναι πιο δύσκολη από την ανέγερση ενός τείχους στα σύνορα των ΗΠΑ με το Μεξικό.