Σε αυτό το νησάκι εκπληρώνουμε σήμερα, στην πορεία και προς τιμήν των 100 χρόνων του Κόμματός μας, μια ιστορική μας υποχρέωση: Τιμάμε τις περίπου 5.000 εξόριστες γυναίκες, κάποιες μαζί με τα παιδιά τους, που πέρασαν από εδώ, γυναίκες κομμουνίστριες αλλά και ΕΑΜίτισσες, οι περισσότερες αγρότισσες, αλλά και εργάτριες, γυναίκες από όλα τα λαϊκά στρώματα, όλων των ηλικιών, κοπέλες αλλά και γιαγιάδες, γυναίκες διανοούμενες - καλλιτέχνιδες, προερχόμενες ακόμα και από την αστική τάξη που άφησαν το δρόμο της τάξης τους, γιατί συνειδητοποίησαν ότι ο δρόμος για την κοινωνική πρόοδο βρίσκεται με το μέρος των εργατικών και λαϊκών συμφερόντων κι όχι με το μέρος των εκμεταλλευτών.

Σήμερα, μ' αυτό το μνημείο, τιμάμε τις γυναίκες, που σε αυτόν τον τόπο, στα τρία στρατόπεδα, επιστράτευσαν όλες τους τις δυνάμεις, φυσικές, πνευματικές, ψυχικές, για να αντέξουν στον πόλεμο της σωματικής και ηθικής εξόντωσης, γιατί επέλεξαν να στηρίξουν άμεσα ή έμμεσα την ένοπλη ταξική πάλη.

Στο Τρίκερι σύρθηκαν γυναίκες από όλες τις περιοχές της Ελλάδας, από την Κρήτη, τα Δωδεκάνησα και την Πελοπόννησο έως τη Μακεδονία, την Ηπειρο, μεταφέρθηκαν φυλακισμένες ή εξόριστες από άλλα νησιά, όπως η Χίος. Γυναίκες που πήραν άμεσα μέρος στον σκληρό ταξικό αγώνα του ΔΣΕ ή που πήραν μέρος στην πάλη στις πόλεις, γυναίκες και παιδιά που έδρασαν ως σύνδεσμοι, οι λεγόμενες ανταρτοοικογένειες. Γυναίκες που εξορίστηκαν μόνο και μόνο γιατί ήταν μανάδες, αδελφές, σύζυγοι μαχητών του ΔΣΕ, είναι οι λεγόμενες «προληπτικές», που τον Ιούλη του 1949 είχαν φτάσει τις 1.722, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού (ΕΕΣ).

Πρόκειται για γυναίκες που ο αδυσώπητος ταξικός αντίπαλος τις συνέλαβε, τις απείλησε, τις βασάνισε, τις εκβίασε «προληπτικά» για να αποκηρύξουν τους δικούς τους, να τους προδώσουν ή να τους παρασύρουν στην προδοσία, στην αποκήρυξη του ΚΚΕ, του ΔΣΕ, να αρνηθούν την ταξική πάλη για ένα πραγματικά φωτεινό μέλλον της εργατικής τάξης και της λαϊκής πλειοψηφίας.

Είναι συγκλονιστικές οι μαρτυρίες όσων επέζησαν, τ' απομνημονεύματα, οι επιστολές λογίων και μη. Αποκαλύπτουν τη δύναμη της μαχήτριας της ζωής, μια φυσική - ψυχική - πνευματική κομμουνιστική δύναμη που συχνά εμφανίζεται μέσα στις συνθήκες ανάπτυξης της σκληρής ταξικής αναμέτρησης, που αναπτύσσεται μέσα στις πιο αντίξοες συνθήκες, αλλά και σε συνθήκες μαζικού ηρωισμού, συλλογικότητας, αλληλεγγύης στις γραμμές της εργατικής - λαϊκής πάλης ενάντια στην αντίδραση, τη χυδαιότητα και βαναυσότητα των οργάνων βίας της εκμεταλλευτικής εξουσίας.

Είχαμε υποχρέωση να τιμήσουμε την προσφορά αυτών των γυναικών στην Ιστορία του εργατικού - λαϊκού κινήματος στην Ελλάδα, κι όχι μόνο, να αναγνωρίσουμε το αποτύπωμα που άφησαν στην Ιστορία της ταξικής πάλης. Είναι υποχρέωσή μας να ψηλαφίσουμε με προσοχή αυτό το αποτύπωμα. Εμείς, που ανήκουμε σε μεγαλύτερες ή νεότερες γενιές, έχουμε υποχρέωση να γνωρίσουμε τις συνθήκες της ζωής τους, τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Να διαβάσουμε τις μαρτυρίες τους, τουλάχιστον όσες έχουν διασωθεί. Η δική τους διαδρομή είναι πηγή εξοπλισμού μας με δύναμη και θέληση για να αλλάξει η ζωή μας.

Εχουμε υποχρέωση να συνειδητοποιήσουμε ότι το περήφανο πρόσωπο της γυναίκας που δεν υπέκυψε στις απειλές, στους εκβιασμούς, στο σωματικό και ψυχικό πόνο, στην πείνα του παιδιού της, για το οποίο δεν προβλεπόταν από το κράτος ούτε καν ένα ξεροκόμματο ψωμί ως συσσίτιο, αυτό το υπερήφανο πρόσωπο κρύβει μέσα του τη δύναμη του μεγάλου, του σοσιαλιστικού σκοπού, κρύβει τον πόνο της μάνας, της συζύγου, της αδελφής.

Σ' αυτό το μικρό κι απομονωμένο τότε νησάκι, οι εξόριστες έδωσαν σκληρή μάχη με την έλλειψη νερού, τροφής, επισκέψεων. Εδωσαν μάχη με το κρύο, την υγρασία, το λιοπύρι, τον άνεμο, την έλλειψη αποχωρητηρίων, αφού η όποια στέγαση και προφύλαξή τους γινόταν κυρίως με πρόχειρα αντίσκηνα κι όχι σε κτιριακές εγκαταστάσεις.

Εδώ, οι γυναίκες έδωσαν τη μάχη με τη δυσεντερία, τη φυματίωση, τα παιδιά τους έδωσαν τη μάχη με τη σταφυλοκοκκίαση και την ψώρα, χωρίς τη στοιχειώδη ιατρική και φαρμακευτική φροντίδα, ακόμα και τα όποια φάρμακα του Ερυθρού Σταυρού τα καταχραζόταν η Διοίκηση του στρατοπέδου και τα εμπορευόταν.

Σ' αυτές τις συνθήκες έλαμψε η κομμουνιστική ηθική, η ατρόμητη θέληση και στάση των πιο συνειδητοποιημένων γυναικών, των κομμουνιστριών, των «επικίνδυνων», που σύμφωνα με ορισμένες πηγές τον Ιούλη του 1949 είχαν φτάσει τις 1.781.

Ελαμψε το πνεύμα αλληλεγγύης απέναντι στις λεγόμενες «προληπτικές» εξόριστες στο χώρο του Μοναστηρίου, στις γυναίκες με λιγότερη πείρα κι αντοχή στο σκληρό αγώνα, η αλληλεγγύη στα παιδιά αυτών των γυναικών, όταν οι εξόριστες του κάτω στρατοπέδου είχαν κάτι παραπάνω από την τροφοδοσία του Ερυθρού Σταυρού, που δεν είχαν οι γυναίκες του Μοναστηρίου για τα παιδιά τους. Απαράμιλλη είναι η εφευρετικότητα, για να παρακάμπτεται η απαγόρευση στην επικοινωνία μεταξύ των στρατοπέδων, για να πραγματοποιείται η υλική και ηθική στήριξη των μεν προς τις δε.

Ελαμψε, κυρίως από τις πιο συνειδητοποιημένες, το πνεύμα οργάνωσης όχι μόνο για την επιβίωση, αλλά και για το μέλλον. Για να μάθουν γράμματα τα παιδιά τους, να οργανώσουν τη ζωή των παιδιών με όσο το δυνατόν πιο δημιουργικό τρόπο, φτιάχνοντας και λειτουργώντας παιδικό σταθμό, παρά τις απαγορεύσεις και διώξεις μέχρι τη μεταφορά και φυλάκιση των παιδαγωγών, της Ρόζας Ιμβριώτη και της Λίζας Κόττου στις φυλακές της Λάρισας και του Βόλου.

Ελαμψε το πνεύμα, η θέληση και δράση των κομμουνιστριών κι άλλων συνειδητών αγωνιστριών, που οργάνωσαν με εκπαιδευτική επιστημονικότητα για όλες τις εξόριστες, τις αναλφάβητες, τις γυναίκες που μόλις ήξεραν να γράφουν το όνομά τους, τα κορίτσια που είχαν διακόψει το Δημοτικό, το Γυμνάσιο, την προετοιμασία άλλων ακόμα και για το πανεπιστήμιο.

Οργάνωσαν μαθήματα - διαλέξεις γενικότερης μόρφωσης, πολιτιστικής ανάπτυξης, εργασιακής ειδίκευσης, έγιναν οι ίδιες παραγωγοί κι εκτελεστές θεατρικών - μουσικών παραστάσεων και άλλων εκδηλώσεων παρά τις συνθήκες απαγόρευσης. Αφησε Ιστορία η χορωδία με την καθοδήγηση της Ελλης Νικολαΐδου.

Δεν μας διακατέχει καμιά τάση ωραιοποίησης της αντοχής των εξόριστων γυναικών στο Τρίκερι. Ξέρουμε ότι κι εδώ, όπως και σ' άλλους τόπους εξορίας και χώρους φυλάκισης, ιδιαίτερα μετά την ήττα του ΔΣΕ, κάμφθηκε η αντοχή και ορισμένες ή αρκετές αγωνίστριες τελικά υποχώρησαν, έκαναν δηλώσεις μετανοίας ή αποκήρυξης.

Ομως και κάποιες από τις δηλώσεις υφαρπάχθηκαν με δόλο, κυρίως από αναλφάβητες. Υπάρχουν μαρτυρίες που αναφέρουν ότι οι φύλακες των αναλφάβητων «προληπτικών» τις έβαζαν να υπογράψουν σε ένα χαρτί ότι δήθεν έπαιρναν ένα κομμάτι σαπούνι. Στην πραγματικότητα, όμως, ήταν δήλωση. Με δάκρυα στα μάτια αποχαιρετούσαν από το καράβι τις εξόριστες γυναίκες που έμεναν στο νησί.

Ακόμα, γνωρίζουμε ότι εδώ, σ' αυτόν τον τόπο, χρησιμοποιήθηκαν δηλωσίες αντάρτες ακόμα και πρώην στελέχη του Κόμματος και του ΔΣΕ, για να ασκήσουν μαζικά ψυχικό εκβιασμό για την αποκήρυξη. Εγινε ο πιο σκληρός, χυδαίος αντικομμουνισμός, τα γνωστά περί «Βουλγάρων», «εθνοπροδοτών» και άλλα.

Παρ' όλα αυτά, δεν είναι η υποχώρηση το ιστορικό αποτύπωμα των εξόριστων γυναικών στο Τρίκερι, στη Χίο προηγούμενα, στη Μακρόνησο στη συνέχεια, στις φυλακές στις πόλεις, στου Αβέρωφ στην Αθήνα, στο Γεντί Κουλέ στη Θεσσαλονίκη. Το ιστορικό αποτύπωμα του Τρίκερι το έβαλαν μεταξύ άλλων οι 1.145 εξόριστες γυναίκες μαζί με τα παιδιά τους που μάτωσαν μέσα στα χιόνια, ξετυλίγοντας τα συρματοπλέγματα της δικής τους σκλαβιάς, για να τα μεταφέρουν στο νέο τόπο μαρτυρίου, τη Μακρόνησο, στις 25 Γενάρη 1950. Να μεταφέρουν «τα σύνεργα της σκλαβιάς και βασανισμού τους με σφραγίδα εγγλέζικη και αμερικάνικη», όπως οι ίδιες έλεγαν.

Το ιστορικό αποτύπωμα είναι η αντοχή στο βασανιστήριο του λεγόμενου χορού, του «Καρσιλαμά», η αντοχή των εργατριών, δασκάλων, γιατρίνων από Αθήνα και Πειραιά όταν τις πέρασαν σε συνθήκες απόλυτης απομόνωσης, προκειμένου να διαλύσουν κάθε μορφή ανθρώπινης οργάνωσης και ζωής στο στρατόπεδο.

Το ιστορικό αποτύπωμα είναι αυτό που άφησαν αυτές που ξαναγύρισαν από τη Μακρόνησο στο Τρίκερι, όσες άντεξαν μέχρι τέλους. Το ιστορικό τους αποτύπωμα είναι ότι πήραν μέρος στην ένοπλη ταξική σύγκρουση με την αστική εξουσία στην Ελλάδα από το 1944 έως το 1949. Αυτή τη συμμετοχή βρίσκουμε σ' όλη την Ελλάδα, ηπειρωτική και νησιωτική, στα βουνά αλλά και στις πόλεις, σ' όλη την τρίχρονη εποποιία του ΔΣΕ και στη συνέχεια στις συνθήκες της σκληρής παρανομίας στην Ελλάδα, αλλά και στην πολιτική προσφυγιά.

Δεν φοβόμαστε να δούμε κατάματα τις αδυναμίες και τα λάθη ενός ηρωικού ένοπλου ταξικού αγώνα, να γνωρίσουμε γιατί δεν άρχισε έγκαιρα ή ακριβέστερα γιατί η ένοπλη αντίσταση στην ιμπεριαλιστική φασιστική κατοχή δεν μετατράπηκε έγκαιρα και σχεδιασμένα σε πάλη για την κατάκτηση της εργατικής εξουσίας, σε συνθήκες που ο λαός ακολουθούσε το ΚΚΕ, το ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, ενώ είχε κλονιστεί ισχυρά η αστική εξουσία στην Ελλάδα, οι καπιταλιστικές οικονομικές λειτουργίες της, αλλά και οι κατασταλτικές είχαν αποδιαρθρωθεί.

Δεν φοβόμαστε να κατονομάσουμε τις δικές μας ευθύνες, να δούμε κατάματα, γιατί το ΚΚΕ δεν μπόρεσε να κάνει την επαναστατική στρατηγική στροφή, το 1944, το 1945, ακόμα και το 1946, μέσα στο καμίνι της πάλης. Γιατί δεν μπόρεσε να απαλλαγεί από αυταπάτες για σκαλοπάτια και πλατύσκαλα στο σκληρό ανήφορο της ταξικής σύγκρουσης, γιατί ακόμα και το 1948, αλλά και αργότερα, μίλαγε για δημοκρατική ομαλότητα στο έδαφος ουσιαστικά της καπιταλιστικής κυριαρχίας. Για όλα αυτά έχει τοποθετηθεί συλλογικά και αυτοκριτικά το Κόμμα μας. Ομως δεν πρέπει να παραβλέψουμε και τις ευθύνες των ηγετικών δυνάμεων του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, τις ευθύνες Κομμουνιστικών Κομμάτων γειτονικών χωρών που δεν στήριξαν αποφασιστικά και αταλάντευτα, με όλα τα μέσα μια τέτοια επαναστατική στρατηγική, όταν υπήρχαν τέτοια δείγματα στη δράση του ΚΚΕ και οι ανάλογες λαϊκές διαθέσεις.

Είναι σημαντικό, πρωταρχικής σημασίας καθήκον, το Κόμμα μας, ενόψει των 100 χρόνων του και της βαθύτερης μελέτης της Ιστορίας του από την ίδρυσή του έως το 1950, να διερευνήσει, να εντοπίσει, να εξηγήσει όλους τους υποκειμενικούς και αντικειμενικούς παράγοντες που επέδρασαν στις πολιτικές του αποφάσεις και πράξεις, να καταλήξει σε συμπεράσματα με διαχρονική σημασία.

Τα συμπεράσματα να βοηθούν ώστε το Κόμμα να ισχυροποιήσει τα επαναστατικά του χαρακτηριστικά, να παγιώσει αταλάντευτα τον προσανατολισμό και των επόμενων γενιών στην πάλη για την απελευθέρωση από την καπιταλιστική εκμετάλλευση και να καλλιεργήσουν τη δυνατότητα, Κόμμα και ΚΝΕ, όλο και πιο αγωνιστικά, με στόχο την κοινωνική απελευθέρωση, να συνδέονται με ευρύτερες λαϊκές δυνάμεις, με τις γυναίκες της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων.

Σήμερα, η αστική και οπορτουνιστική ιστοριογραφία και προπαγάνδα, πατά στις αντιφάσεις της ηρωικής Ιστορίας του ΚΚΕ, της αναμφισβήτητης ταξικής του προσήλωσης, αλλά και της αδυναμίας του να την υπηρετήσει με επαναστατική συνέπεια, ιδιαίτερα στις επαναστατικές συνθήκες του 1944 κι έπειτα.

Αξιοποιεί αυτές τις αντιφάσεις, προκειμένου να διαστρεβλώσει τα ιστορικά γεγονότα και τις πραγματικές αιτίες τους, για να μην μπορέσει η ταξική αλήθεια να μπει βαθιά στην ψυχή και το πνεύμα πρωτοπόρων νέων, γυναικών της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, βέβαια και ανδρών. Η άρχουσα τάξη θέλει να εμποδίσει να κατανοηθεί το πιο κρίσιμο συμπέρασμα: Οτι το Κόμμα της εργατικής τάξης δεν μπορεί να συμμαχήσει με αστικές πολιτικές δυνάμεις, δηλαδή δεν μπορεί η εργατική τάξη να συμμαχήσει με τον ταξικό της αντίπαλο, ακόμα και για ζητήματα που μπορεί να φαίνεται ότι παίρνουν προτεραιότητα, όπως ο πόλεμος και η ξενική κατοχή, η προσφυγιά, η όξυνση της πείνας και εξαθλίωσης λόγω μεγάλης, εκτεταμένης, βαθιάς καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης ή η ανοιχτή, κατάφωρη όξυνση της καπιταλιστικής βίας και καταστολής, λόγω φασιστικής διαχείρισης ή στρατιωτικής ή άλλης αναστολής της κοινοβουλευτικής λειτουργίας.

Αυτό το βαθιά επαναστατικό πολιτικό συμπέρασμα δεν είναι αυτονόητο και σήμερα για πολλά Κομμουνιστικά Κόμματα. Θα λέγαμε ότι δεν είναι κατακτημένο για τα περισσότερα Κομμουνιστικά Κόμματα, για ΚΚ γειτονικών μας χωρών, χωρών της μεσογειακής λεκάνης, της Μέσης Ανατολής, της Ευρασίας όπου μαίνονται οι πόλεμοι, οι σφαγιασμοί των λαών για ξένα συμφέροντα, για τα κέρδη κολοσσιαίων εταιρειών από όλα τα σημεία του καπιταλιστικού κόσμου.

Αυτό το τόσο απλό πολιτικό συμπέρασμα, ακόμα κι όταν κατακτηθεί από μια ορισμένη κομμουνιστική πρωτοπορία, όπως είναι το Κόμμα μας με το Πρόγραμμά του, δεν γίνεται εύκολα συνείδηση νέων δυνάμεων ή δεν γίνεται εύκολα αταλάντευτη κομμουνιστική δράση και στάση ζωής σε οποιεσδήποτε συνθήκες.

Αυτό το συμπέρασμα μας χρειάζεται και σήμερα και αύριο, γιατί η χώρα μας ανήκει στο ΝΑΤΟ, στη συμμαχία δυνάμεων που κινούν ιμπεριαλιστικούς πολέμους στην περιοχή της Μεσογείου, της Ευρασίας. Γιατί η χώρα μας έχει βάσεις, γιατί στο θαλάσσιο και εναέριο χώρο του Αιγαίου κινούνται πολεμικά πλοία και αεροπλάνα από τη σύμμαχο στο ΝΑΤΟ Τουρκία κι όχι μόνο, γιατί στην απέναντι ηπειρωτική Λάρισα, υπάρχει στρατηγείο του ΝΑΤΟ.

Ολα αυτά δεν μπορούμε να τα ξεπερνάμε ανέμελα, ιδιαίτερα οι νεότερες γενιές, δεν μπορούμε να βλέπουμε το παρελθόν σαν νεκρή ιστορία, να μη σκεφτόμαστε, να μη διδασκόμαστε για το σήμερα και το αύριο.

Είμαστε περήφανοι, γιατί το ΚΚΕ είχε μια αφάνταστα επαναστατική πορεία, στη θεωρία, στη στρατηγική και στην πολιτική πράξη, μετά από την αντεπαναστατική θύελλα που σάρωσε το εργατικό και ιδιαίτερα το κομμουνιστικό κίνημα τις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα κι άφησε συντρίμμια στον 21ο αιώνα.

Βάθρο της πορείας επαναστατικής ανασυγκρότησης του ΚΚΕ ήταν η κληρονομιά του ως καθοδηγητής σκληρών ταξικών αναμετρήσεων, πρώτα απ' όλα του ΔΣΕ, αλλά και άλλων, όπως το 1936.

Βάθρο είναι η κληρονομιά της αντοχής των κομμουνιστών και κομμουνιστριών, που αψήφησαν τα βασανιστήρια, τις κακουχίες, τον ηθικό και ψυχολογικό εκβιασμό, τις εκτελέσεις.

Πάνω σ' αυτά τα βάθρα, όπως και σε τούτο εδώ των εξόριστων γυναικών στο Τρίκερι, πατά και αναπτύσσεται η σύγχρονη κομμουνίστρια, η σύγχρονη γυναίκα μαχήτρια της ζωής, που δε συμβιβάζεται με την αποχαύνωση των υποπροϊόντων της καπιταλιστικής πολιτιστικής σήψης από τα ΜΜΕ ή την κοινωνική δικτύωση. Που δεν ενσωματώνεται στις σύγχρονες μορφές χειραγώγησης της γυναίκας, τα διάφορα δίκτυα ελεύθερης οργάνωσης των γυναικών, ή της αυταπάτης της «αυτονομίας» και «αυτοδιαχείρισης», της λεγόμενης «κοινωνικής οικονομίας» και της γυναικείας «επιχειρηματικότητας». Που αντιστέκεται στην παραποίηση της Ιστορίας και της ταξικής αλήθειας μέσα από την εκπαίδευση και τον αστικό και οπορτουνιστικό Τύπο. Που δε σκύβει το κεφάλι στις απειλές, στους εκβιασμούς της καπιταλιστικής εργοδοσίας, στους μηχανισμούς εξαγοράς των αστικών και πάνω απ' όλα των ρεφορμιστικών - οπορτουνιστικών πολιτικών δυνάμεων, που και σήμερα πλασάρονται ως τέτοιοι μέσα από τον ΣΥΡΙΖΑ. Ακριβώς για να παίξει ο ΣΥΡΙΖΑ το ρόλο που μετά το 2011 δεν μπόρεσε να παίξει το ΠΑΣΟΚ, ως το παλιό σοσιαλδημοκρατικό, δήθεν φιλολαϊκό κόμμα.

Ξέρουμε καλά, υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να αναπτυχθούν νέες γενιές γυναικών, των σύγχρονων ηρωίδων της ταξικής πάλης, των κομμουνιστριών γυναικών, άλλων πρωτοπόρων γυναικών από τις γραμμές της ΟΓΕ, από σωματεία ταξικά προσανατολισμένα, συσπειρωμένα στο ΠΑΜΕ, από αγροτικούς συλλόγους και ενώσεις αυτοαπασχολούμενων. Γυναίκες που δίνουν τον καθημερινό αγώνα στη δουλειά, με τις υποχρεώσεις απέναντι στην οικογένεια, στα παιδιά, σε ηλικιωμένους, σε ΑμΕΑ, χωρίς κρατική στήριξη, ενώ μάχονται στο σωματείο, στο σύλλογο, γυναίκες στην πρώτη γραμμή των κοινωνικών και πολιτικών αγώνων μέσα από τις γραμμές του Κόμματος και της ΚΝΕ.

Είναι βέβαιο, πιο νωρίς ή πιο αργά, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε, δεν εξαρτάται από εμάς, όμως ως ιστορική αναγκαιότητα θα προκύψει να βρεθούμε σε συνθήκες πολύ μεγάλης όξυνσης των ταξικών αγώνων και συγκρούσεων. Θα βρεθούμε σε συνθήκες παρόμοιες με αυτές που έβγαλαν μαζικά τις γυναίκες στον αγώνα του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ. Και τότε θα πρέπει να έχουμε όχι μόνο τη δύναμη των αγωνιστριών που τιμάμε σήμερα, αλλά και τη δύναμη να πετύχουμε στο σκοπό μας, την ανατροπή της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, την κατάργηση όλων των κοινωνικών ανισοτιμιών σε βάρος της γυναίκας, όπως εκφράζονται σήμερα στην πραγματικότητα της καπιταλιστικής επιχείρησης, στους νόμους του καπιταλιστικού κράτους και της ιμπεριαλιστικής ΕΕ, που χρησιμοποιούν την ισότητα για να ρίξουν πρόσθετα βάρη στη γυναίκα του λαού, να τη χρησιμοποιήσουν ως λαγό για την κατάργηση εργατικών - λαϊκών δικαιωμάτων κατακτημένων με αίμα.

Δεν πρέπει να έχουμε αυταπάτες ότι η πάλη μπορεί να γίνει ήσυχα, ειρηνικά, «χωρίς να ανοίξει ρουθούνι», ή πολύ περισσότερο να επηρεαζόμαστε από κοινοβουλευτικές αυταπάτες, ότι θα είναι μια ευθεία ανοδική πορεία, χωρίς εξάρσεις, ανατάσεις, αλλά και υφέσεις, στην περίοδο των οποίων η ανασύνταξη δε θα είναι εύκολη υπόθεση, θέλει κάθε φορά τόλμη στη σκέψη και τη δράση, όχι προσκόλληση στη ρουτίνα, στην τυποποίηση, στη μηχανιστική μεταφορά του παρελθόντος. Θέλει επαναστατική θέληση και δράση και στις φαινομενικά πιο ήρεμες, ακίνητες, βουβές συνθήκες, σ' αυτές που μαζικά κυριαρχεί ο συμβιβασμός, η αναμονή χωρίς δράση. Γιατί σε τέτοιες συνθήκες είναι επαναστατική ορμή να μπορείς να δεις μπροστά, να μπορείς να συγκρουστείς με τη γενική στάση ακόμα και της εργατικής - λαϊκής πλειοψηφίας, να καταλάβεις την ψυχολογία και τη στάση της διπλανής σου γυναίκας, χωρίς όμως να εξομοιωθείς, χωρίς να παραιτηθείς από την προσπάθεια να την αφυπνίσεις ταξικά, ιδεολογικά.

Αυτό είναι το χρέος μας σήμερα. Αυτό θα δημιουργήσει νέα βάθρα για ν' ανέβει η ταξική πάλη σε ανώτερα επίπεδα στη συνέχεια.

Η ΚΕ του ΚΚΕ, όλες και όλοι εμείς εδώ, σ' αυτό το χώμα, μπροστά σ' αυτό το μνημείο των εξόριστων γυναικών στο Τρίκερι, θέλουμε να δηλώσουμε ότι θα γίνουμε επάξια ο κρίκος της ιστορικής αλυσίδας των ταξικών αγώνων και συγκρούσεων για να έρθει, όσο εξαρτάται από εμάς, νωρίτερα και πιο στέρεα η κατάργηση της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης κι εξουσίας, ο σοσιαλισμός - κομμουνισμός.

Αθάνατες όσες εξόριστες άφησαν εδώ την τελευταία τους πνοή. Αθάνατες όσες από εδώ σύρθηκαν βίαια στα στρατοδικεία και στο εκτελεστικό απόσπασμα. Αθάνατες όσες κράτησαν αυτήν την αλύγιστη στάση μέχρι την τελευταία τους πνοή.

• Αναλυτικό ρεπορτάζ από την εκδήλωση στο Τρίκερι και όσα πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιό της, δημοσιεύτηκε στο «Ριζοσπάστη» της Τρίτης 7/6/2016.