Με αφορμή τις απολύσεις ιατρικών επισκεπτών σε μια σειρά εταιρείες του Φαρμάκου και τις εξαγγελίες της κυβέρνησης ότι σκοπεύει να στηρίξει με «έμμεσα» και «άμεσα» κίνητρα την ντόπια φαρμακοβιομηχανία, ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με τον Δημήτρη Κοδέλλα, ιατρικό επισκέπτη και μέλος της διοίκησης του κλαδικού Συνδικάτου Φαρμάκου Αττικής.

-- Παρά το γεγονός ότι η κρίση έπληξε λιγότερο τον κλάδο του φαρμάκου, βλέπουμε ότι οι απολύσεις πυκνώνουν και οι ατομικές συμβάσεις αυξάνονται. Πώς εξηγείται αυτή η εξέλιξη;

-- Πράγματι, ο κλάδος του φαρμάκου βγαίνει συγκροτημένος από την κρίση παρά τη μεγάλη μείωση που είχε η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη τα τελευταία πέντε χρόνια. Αυτόν το σκοπό εξυπηρέτησαν οι λεγόμενες «αναδιαρθρώσεις» των επιχειρήσεων, που δεν είναι τίποτα άλλο από μειώσεις μισθών, ατομικές συμβάσεις, εντατικοποίηση της εργασίας, απολύσεις χιλιάδων συναδέλφων. Ειδικά οι ιατρικοί επισκέπτες έχουν αποδεκατιστεί.

Αποτέλεσμα τέτοιων «αναδιαρθρώσεων» είναι και οι πιο πρόσφατες «μετεκλογικές» απολύσεις σε ΒΙΑΝΕΞ, ΚΑΝΑ, ΤΑΚΕΝΤΑ και ΑΚΤΑΒΙΣ. Στην τελευταία, μάλιστα, οι απολύσεις ήρθαν ως αποτέλεσμα μιας εξαγοράς ύψους 70 δισ. δολαρίων, της ΑΛΕΡΓΚΑΝ. Πέρα από αυτά, πύκνωσαν οι ελαστικές εργασιακές σχέσεις, η εκ περιτροπής εργασία. Είχαμε την εμφάνιση και αύξηση στο χώρο μας των δουλεμπορικών γραφείων ενοικίασης εργαζομένων, ενώ προχώρησε παραπέρα και η καταπάτηση του πενθημέρου Δευτέρα - Παρασκευή, κυρίως από τους ιδιοκτήτες των φαρμακαποθηκών.

Ολα αυτά, σε συνδυασμό με την άρνηση των εργοδοτών να υπογράψουν νέα κλαδική ΣΣΕ - η τελευταία υπογράφτηκε το 2009 - καθώς και το πλούσιο αντεργατικό νομοθετικό οπλοστάσιο που έχουν στη διάθεσή τους οι εταιρείες, εξηγούν το πώς ο κλάδος πετυχαίνει να ανακάμψει. Δείτε όμως και κάτι άλλο: Την ανάκαμψη αυτή την πλήρωσε και ο κάθε εργαζόμενος και συνταξιούχος από την τσέπη του, βλέποντας τη συμμετοχή του στην αγορά φαρμάκου να ανεβαίνει από το 9% που ήταν το 2009, σε περίπου 30% σήμερα.

-- Η κυβέρνηση δηλώνει ότι θα ενισχύσει την ντόπια φαρμακοβιομηχανία έναντι των πολυεθνικών, και ότι αυτό θα έχει θετική επίδραση στην απασχόληση. Τα ίδια λένε και οι φαρμακοβιομήχανοι. Πού βρίσκεται η αλήθεια και πού το ψέμα σε όλα αυτά;

-- Στη βάση αυτής της δέσμευσης, η ελληνική φαρμακοβιομηχανία έδωσε ξεκάθαρη στήριξη προεκλογικά στον ΣΥΡΙΖΑ. Ηταν αποκαλυπτικές οι δηλώσεις του Δ. Γιαννακόπουλου (ΒΙΑΝΕΞ) στην εκδήλωση της Πανελλήνιας Ενωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) τον περασμένο Νοέμβρη, όπου, απευθυνόμενος στον τότε υπουργό Υγείας Μ. Βορίδη δήλωσε πως «ήρθε η ώρα της αλλαγής». Ουσιαστικά, οι Ελληνες φαρμακοβιομήχανοι, μέσω αυτής της στήριξης, επιδιώκουν να μεγαλώσουν τα μερίδιά τους στην εγχώρια αγορά, αλλά και να ενισχύσουν την επέκτασή τους στις αγορές του εξωτερικού.

Η στήριξη αυτή μεταφράζεται είτε σε νομοθετικές αποφάσεις που θα ευνοούν τη συνταγογράφηση του επώνυμου ελληνικού φαρμάκου - γενόσημου κυρίως - είτε σε απόσπαση σημαντικής χρηματοδότησης μέσω των λεγομένων «πακέτων στήριξης». Σε αυτά τα πλαίσια δεν πρέπει να μας ξενίζει η τοποθέτηση του ιδιοκτήτη της DEMO στην ίδια εκδήλωση πως το δίπολο «εργοδότη - εργαζόμενου» έχει γίνει πλέον «ελληνική επιχείρηση - ξένα λόμπι», επιδιώκοντας, εκτός από την κρατική εύνοια, να εγκλωβίσει τους εργαζόμενους στον κλάδο σε ένα πέρα για πέρα κάλπικο γι' αυτούς δίλημμα.

Και είναι κάλπικο γιατί, παρά τους ανταγωνισμούς τους, οι βιομήχανοι τα βρίσκουν μια χαρά όταν η κουβέντα έρχεται στην υπογραφή ΣΣΕ. Γιατί από κοινού ελληνικές και πολυεθνικές εταιρείες ζητούν από την κυβέρνηση μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, ελάφρυνση της φορολογίας τους, αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης. Οπου το επιβάλλουν τα συμφέροντά τους και η κερδοφορία τους, δε διστάζουν να προχωρήσουν και σε συνεργασίες, όπως αυτή της ΒΙΑΝΕΞ με τη LILLY, της ΕΛΠΕΝ με τη BAYER ή της ΦΑΡΜΑΤΕΝ με τη NOVARTIS.

Εμείς σαν Συνδικάτο και Ομοσπονδία έχουμε έγκαιρα προειδοποιήσει τους εργαζόμενους να μην εγκλωβιστούν στην ψεύτικη αντιπαράθεση ανάμεσα στις «κακές» ξένες εταιρείες που απολύουν και στις «καλές» ελληνικές που διατηρούν τις θέσεις εργασίας. Πρόσφατες είναι άλλωστε οι απολύσεις σε ΒΙΑΝΕΞ, ΚΑΝΑ, ΛΑΒΙΦΑΡΜ, το κλείσιμο της ΑΛΑΠΙΣ, οι μειώσεις μισθών και οι ατομικές συμβάσεις στη ΦΑΜΑΡ.

Αυτό που όλοι οι εργαζόμενοι πρέπει να έχουν στο μυαλό τους, είναι ότι το μοναδικό κριτήριο με το οποίο οι εταιρείες, ελληνικές και ξένες, επενδύουν ή αποσύρονται, προσλαμβάνουν ή απολύουν, είναι η επίτευξη ικανοποιητικού ποσοστού κέρδους. Οποτε αυτό μειώνεται, πρέπει εμείς να ματώσουμε ακόμα παραπάνω.

-- Περιγράψτε μας λίγο τις συνθήκες δουλειάς των ιατρικών επισκεπτών.

-- Οι συνθήκες εργασίας των ιατρικών επισκεπτών έχουν χειροτερέψει δραματικά τα τελευταία χρόνια. Είχαμε ομαδικές απολύσεις σε μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες όπως SANOFI, ASTRA-ZENECA, ACTAVIS, GLAXO, ROCHE, BOEHRINGER μέχρι και ολοκληρωτικό κλείσιμο του τμήματος πωλήσεων σε εταιρείες όπως η BRISTOL και η SANDOZ. Απολύσεις που στις περισσότερες των περιπτώσεων βαφτίζονταν «οικειοθελείς αποχωρήσεις», έναντι μιας αυξημένης σχετικά αποζημίωσης.

Δυστυχώς, είναι πολύ δύσκολο για ένα συνάδελφο που απολύεται, ειδικά αν είναι πάνω από 40 χρόνων, να βρει δουλειά. Ακόμα κι αν τα καταφέρει, θα είναι σημαντικά χαμηλότερες οι απολαβές. Αυτή τη μεγάλη δεξαμενή ανέργων αξιοποιούν οι εταιρείες προς όφελός τους. Εντείνουν το αίσθημα ανασφάλειας και φόβου στους εργαζόμενους, επιβάλλουν λογικές χαμηλών απαιτήσεων και παράλληλα αυξάνουν το βαθμό εκμετάλλευσης μέσω της εντατικοποίησης της εργασίας, σε σημείο αφόρητο για την ψυχολογική και σωματική τους υγεία.

Ο ιατρικός επισκέπτης ζει μονίμως με το άγχος των στόχων που δεν είναι τίποτα άλλο από την επίτευξη αυξημένων πωλήσεων, άρα και κερδών που πρέπει να φέρει στην εταιρεία. Συνήθως με τη λήξη του ωραρίου του, που κι αυτό ουσιαστικά δεν υπάρχει, ο ιατρικός επισκέπτης εκτός από την αγωνία για την επόμενη μέρα κουβαλάει σπίτι του και δουλειά με τη μορφή ατελείωτων αναφορών που πρέπει να συμπληρώσει για την εταιρεία, περιορίζοντας έτσι τον ήδη λιγοστό χρόνο που του μένει για να τον αφιερώσει στον ίδιο ή στην οικογένειά του, πόσο μάλλον για να αναπτύξει κοινωνική και συνδικαλιστική δράση.

-- Τι στάση κρατάει η διασπαστική ομοσπονδία του κλάδου και τι προτείνετε εσείς σαν συνδικάτο στους εργαζόμενους.

-- Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιατρικών Επισκεπτών (ΠΟΙΕ) προέκυψε το 1992, διασπώντας την ενιαία Ομοσπονδία Φαρμάκου, με πρωτοβουλία των ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ, αργότερα της «Αυτόνομης Παρέμβασης» (δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ). Ο ισχυρισμός τους ήταν ότι έτσι θα υπερασπιζόταν καλύτερα τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των ιατρικών επισκεπτών, διαχωρίζοντάς τα με εγκληματική ευθύνη από εκείνα του υπόλοιπου κλάδου λες και οι ιατρικοί επισκέπτες είναι κάτι άλλο από τους εργαζόμενους που δουλεύουν από διαφορετικό πόστο στο φάρμακο!

Η πραγματικότητα, βέβαια, τους διαψεύδει. Σε όλη αυτή την ανελέητη επίθεση που δέχτηκαν οι ιατρικοί επισκέπτες, η ΠΟΙΕ ήταν αμέτοχη και από πάνω καλλιέργησε επικίνδυνες αυταπάτες και αντιλήψεις. Για παράδειγμα, αντί να οργανώσει τους συναδέλφους σε μια αγωνιστική προοπτική, τους κατηύθυνε σε μια λογική συμβιβασμού με τις εταιρείες και διαβούλευσης μέσω τριμερών επιτροπών και δικηγόρων. Διαχώρισε - και εδώ η παράταξη που πρόσκειται στον ΣΥΡΙΖΑ έχει την κύρια ευθύνη - τους εργοδότες σε «καλούς» Ελληνες και σε «κακούς» ξένους.

Για την ΣΣΕ έλεγαν πως επιδιώκουν «έντιμο συμβιβασμό», καλλιεργώντας τη λογική «σύμβαση να είναι και ας έχει και μειώσεις». Οσο απαθείς ήταν μπρος στον πόλεμο που δέχτηκαν οι συνάδελφοι, άλλο τόσο δραστήριοι ήταν στη μετατροπή του επικουρικού μας ταμείου (ΤΕΑΥΦΕ) σε επαγγελματικό, που θα λειτουργεί με ιδιωτικά κριτήρια, χωρίς καμιά εγγύηση ότι οι ασφαλισμένοι θα πάρουν σύνταξη, ούτε βέβαια για το πόση θα είναι αυτή. Επαγγελματικό ταμείο σημαίνει τζογάρισμα των αποθεματικών σε τραπεζικά προϊόντα, σε χρηματιστήρια και ομόλογα, με όλα τα ρίσκα που αυτό συνεπάγεται. Οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ που πλειοψηφούν στην ΠΟΙΕ κρύβουν το γεγονός πως τα επαγγελματικά ταμεία είναι βασική κατεύθυνση της ΕΕ.

Μπροστά σ' αυτά, η θέση του Συνδικάτου και της Ομοσπονδίας μας είναι ξεκάθαρη. Ηρθε η ώρα ο κλάδος να δώσει τη μάχη ενιαία! Μοναδική διέξοδος για μας τους εργαζομένους είναι η συσπείρωση στο ταξικό μας συνδικάτο, για να βάλουμε φρένο στον αντεργατικό κατήφορο, στις απολύσεις και την τρομοκρατία. Για να διεκδικήσουμε υπογραφή ΣΣΕ με ανάκτηση των απωλειών, να υπερασπιστούμε τον κοινωνικό χαρακτήρα της Ασφάλισης, τη διεύρυνση των δικαιωμάτων μας.