Ρεπορτάζ από το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της εκδήλωσης της Κυριακής στο ΣΕΦ
«Χρόνια πολλά στο ΚΚΕ» εύχεται ο Μανώλης Μητσιάς στην έναρξη της συναυλίας και ερμηνεύει τον ποιητή του λαού Γιάννη Ρίτσο σ' ένα από τα ιερά κειμήλια της νεοελληνικής ποίησης άρρηκτα δεμένο με τις σελίδες του «Ριζοσπάστη». Εργο γεννημένο από το ρεπορτάζ από τη ματοβαμμένη Πρωτομαγιά του Μάη του 1936 στην Θεσσαλονίκη, με τίτλο «Η χτεσινή άγρια σφαγή του λαού της Θεσσαλονίκης». Με τη φωτογραφία της χαροκαμένης μάνας του Τάσου Τούση που ψάχνει μέσα στο χαλασμό τις εργάτριες κόρες της και σωριάζεται, σπαράζει και θρηνεί όταν ξάφνου μπροστά της βλέπει τον σκοτωμένο γιο της. Ο Γιάννης Ρίτσος διαβάζοντας τον «Ριζοσπάστη» συγκλονίζεται, κλείνεται στη σοφίτα του, παρά τις συνεχείς αιμοπτύσεις μένει άυπνος δυο μερόνυχτα, γράφει τον «Επιτάφιο».
«Ο Γιαννάκης τυραννούσε τα λευκά φύλλα με ορνιθοσκαλίσματα και μετά τα πετούσε στην τύχη. Στο κρεβάτι, στο πάτωμα, στις αποθήκες, στην τουαλέτα, στον κήπο. Αρχισα να τα μαζεύω. Διαβάζοντάς τα, ξετυλίχτηκε στο νου μου ο μαγικός κόσμος της ποίησης. Είχε μια διαβολική ευχέρεια να συμπυκνώνει τις ιδέες και τις οπτασίες του μέσα σε μια φράση, σε μια εικόνα. Αρχισα να ταξινομώ κρυφά τα χειρόγραφα. Από τα ποιήματα που διάβαζα την εποχή εκείνη μελοποίησα πρώτο το "Χάθηκα"». Ετσι περιγράφει τη συνάντησή του με την «ποίηση» του Γιάννη Θεοδωράκη ο αδελφός του Μίκης. Κομμάτια από τους «Λιποτάκτες» ερμηνευμένα απ' τον Βασίλη Λέκκα, και την καρδιά όλων να τριγυρνά «Μέσα στους δρόμους που μ' έδεσαν για πάντα Μαζί με τα σοκάκια, μαζί με τα λιμάνια...»
«Ευχαριστούμε για την τιμή που μας κάνετε. Μη μετράτε αριθμούς, είτε είναι 50, είτε 95, είτε 105, εκείνο που μετράει είναι η ουσία. Ευχαριστούμε πολύ», λέει ο Β. Λέκκας κι ερμηνεύει κομμάτια από το «Ασίκικο πουλάκη» του Μιχάλη Γκανά.
Ο Β. Κολοβός απαγγέλλει τα «Τρία γράμματα» του Γ. Ρίτσου |
Ο κύκλος τραγουδιών από το «Μαουτχάουζεν» του Ιάκωβου Καμπανέλλη επί σκηνής, να ανοίγει με το «Ασμα Ασμάτων» («Τι ωραία που είναι η αγάπη μου»). «οι ωραιότεροι στίχοι που έχουν γραφτεί παγκόσμια για το δράμα του ολοκαυτώματος» (Κυριακάτικοι «Τάιμς του Λονδίνου»). «Eίναι τιμή μου σήμερα που είμαι στη γιορτή του ΚΚΕ για τα 95 χρόνια. Το ΚΚΕ έχει μια συνεχή ιστορία στους αγώνες των εργαζομένων. Εύχομαι να δυναμώσει ακόμη περισσότερο γιατί η κοινωνία και η Ελλάδα το 'χει ανάγκη και οι στόχοι του ΚΚΕ να γίνουν πράξη», λέει η Μαρία Φαραντούρη και στη συνέχεια...
Η Μαρία Φαραντούρη και πίσω της η καταπληκτική χορωδία του δήμου Αθηναίων υπό την διεύθυνση του Στ. Μπερή |
Το συγκλονιστικό «Ομπρός παιδιά βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήλιο», από το «Πνευματικό Εμβατήριο» του Αγγελου Σικελιανού δίνει το σύνθημα γιατί «δε βολεί μοναχός του ν' ανέβει ο ήλιος, σπρώχτε με γόνα και με στήθος, να τόνε βγάλουμε απ' τη λάσπη, σπρώχτε με στήθος και με γόνα, να τόνε βγάλουμε απ' το γαίμα. Δέστε, ακουμπάμε απάνω του ομοαίματοι αδερφοί του! Ομπρός, αδέρφια, και μας έζωσε με τη φωτιά του ομπρός, ομπρός κ' η φλόγα του μας τύλιξε, αδερφοί μου!» Η Μ. Φαραντούρη μετά τον κύκλο τραγουδιών «Ενας όμηρος» του Brendan Behan σε απόδοση του Βασίλη Ρώτα δίνει τη σκυτάλη στις φωνές του Λέκκα και του Μητσιά που συναντιούνται στο «δρόμο» της αγωνίας και των αγώνων του λαού αυτού του τόπου. Στο «Αξιον Εστί» του Οδυσσέα Ελύτη, όπου όπως έλεγε ο ίδιος «σε μια εποχή θριάμβου των ποσοτικών εκτιμήσεων, βλέπω την ποίηση σαν τη μόνη ενδεδειγμένη να διαφυλάξει το ιερό και απαραβίαστο της ανθρώπινης προσωπικότητας».
ΤΣΙΤΟΥΡΙΔΗΣ |
Η συμφωνική ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων υπό την διεύθυνση του Ε. Καλκάνης |
/τρία κόκκινα γράμματα.../ δικό μας αίμα/ τρία κόκκινα γράμματα/ σεμνή υπογραφή του λαού μας/ στις λεωφόρους του μέλλοντος (...) ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΟΙ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΕΝΩΘΕΙΤΕ». Ο ποιητής της Ρωμιοσύνης πάντα εδώ. Σε απαγγελία του Βασίλη Κολοβού. Το στάδιο δονείται για τα επόμενα λεπτά: «9 δεκαετίες αγώνα και θυσία το ΚΚΕ στην πρωτοπορία». «Ούτε σε ξερονήσια, ούτε σε φυλακές, ποτέ τους δεν λυγίσανε οι κομμουνιστές».
Η μουσική εκτέλεση της βραδιάς έγινε στο πρώτο μέρος από το συγκρότημα «ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ» και τους μουσικούς: Μανώλη Ανδρουλιδάκη κιθάρα - μπαγλαμά, Τάσο Ζάντζα κιθάρα, Γιάννη Καραμπότη μπάσο, Μάριο Καραμπότη πιάνο, Λευτέρη Λαζάρου μπουζούκι, Τεό Λαζάρου μπάσο, Αντώνη Νάτσιο κιθάρα, Φίλιππο Παχνιστή πιάνο, Γιάννη Τόλιο μπουζούκι, Γιώργο Χαραλαμπή μπουζούκι, Βασίλη Χατζάκη τύμπανα.
Κι όμως η συναυλία δεν τελείωσε εκεί. Συνεχίστηκε στο δρόμο της επιστροφής, στο δρόμο προς τον ηλεκτρικό σταθμό του Φαλήρου. Εκεί στην υπόγεια στοά. Οταν ένας σύντροφος σφυρίζει τον πρώτο στίχο του ύμνου του ΕΛΑΣ: «Με το τουφέκι μου στον ώμο σε πόλεις, κάμπους και χωριά» για να ακολουθήσει η πιο αυθεντική, αυτοσχέδια «συναυλία». Να αποθεώνει με τη δικιά της φωνή όλα όσα αγαπάει, για όλα όσα ματώνει.
Ο Δημήτρης Κουτσούμπας με την Μαρία Φαραντούρη και τον Μανώλη Μητσιά σ' ένα διάλειμμα της εκδήλωσης |
Eurokinissi |
Ο Μανώλης Μητσιάς |
Eurokinissi |
Ο Βασίλης Λέκκας |