ΑΠΟ ΜΕΡΑ ΣΕ ΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Η «ασφάλιση» των νέων

Αν για τους σημερινούς συνταξιούχους και αυτούς που θα βγούνε στη συνταξιοδότηση τα αμέσως επόμενα χρόνια, τα πράγματα είναι δύσκολα και για ορισμένες ομάδες ανυπόφορα, οι νέες παραγωγικές γενιές θα γνωρίζουν την Κοινωνική Ασφάλιση μόνο μέσα από τα βιβλία της ιστορίας. Και αυτό ανάλογα με το ποιος τα γράφει. Ακούγεται υπερβολικό, όμως αυτό θα είναι το αποτέλεσμα της επίθεσης που έχει εξαπολυθεί στην Κοινωνική Ασφάλιση, από το αστικό κράτος και τους καπιταλιστές, αλλά και των νέων εργασιακών σχέσεων που πρωτίστως θίγουν τις νέες παραγωγικές ηλικίες.

Πριν την καπιταλιστική κρίση, ο μέσος όρος ημερών ετήσιας ασφάλισης στο ΙΚΑ, ήταν περίπου 210 μεροκάματα. Τότε, εκτιμούσαμε ότι το δικαίωμα σε πλήρη σύνταξη με 10.500 ένσημα (35τία) ήταν ένα δύσκολο κατόρθωμα, που λίγοι μισθωτοί αλλά και αυτοαπασχολούμενοι, θα μπορούσαν να το καταφέρουν. Σήμερα το δικαίωμα στην πλήρη σύνταξη, μετά την αύξηση του χρόνου ασφάλισης στα 40 χρόνια με 12.000 -και αυτό κυρίως αφορά τις γενιές που θα συνταξιοδοτηθούν μετά 20,30 και 40 χρόνια- γίνεται άπιαστο όνειρο. Μόλις προχτές τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ ανέβαζαν την ανεργία των νέων για το μήνα Μάρτη στο 58,3%, όταν το 2008 αυτό ήταν στο 24,1%, που και τότε ήταν ήδη υψηλό. Αν σε αυτό προσθέσουμε τη μερική απασχόληση, την προσωρινή και εκ περιτροπής εργασία που τα τελευταία χρόνια επεκτείνονται, τότε γίνεται φανερό ότι λιγότεροι από δύο στους δέκα νέους μπορούν να ελπίζουν ότι θα έχουν κάποιο ελάχιστο εισόδημα στα γεράματά τους.

Γίνεται λοιπόν φανερό ότι το καπιταλιστικό σύστημα, η κυριαρχία των μονοπωλίων και η οικονομία που λειτουργεί μόνο χάριν του κέρδους, δε στερεί από τη νέα γενιά μόνο το παρόν της, ναρκοθετεί ολόκληρη τη ζωή της, εκκολάπτει τον κοινωνικό Καιάδα που θα βρει μπροστά της τις επόμενες δεκαετίες, αν σήμερα δεν μπούνε εμπόδια σε αυτή την καταστροφική πορεία. Αλλά, όλα τούτα δεν αφορούν μόνο το μέλλον. Ηδη σήμερα, εκατοντάδες χιλιάδες νέοι που είναι άνεργοι, δεν στερούνται μόνο το μεροκάματο, αλλά πολλοί απ' αυτούς και στοιχειώδη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Το γεγονός ότι σαν νέοι, είναι και πιο υγιείς συγκριτικά με τις μεγαλύτερες ηλικίες, δεν κάνει λιγότερο επώδυνο το μεγάλο αυτό πρόβλημα. Πρόβλημα, στο οποίο, τα συνδικάτα και οι οργανώσεις της νεολαίας, οι επιτροπές ανέργων, οι επιτροπές αγώνα, πρέπει να εστιάσουν ακόμα περισσότερο την προσοχή τους και κυρίως τη δράση τους.

Τις επικίνδυνες αυτές νάρκες για το μέλλον της νέας γενιάς που βάζει κάτω από τα πόδια της η καπιταλιστική οικονομία, έρχεται να συμπληρώσει το ίδιο το αστικό κράτος με τους νόμους του. Ετσι εκτός από την αύξηση του συντάξιμου χρόνου στα 40 χρόνια και την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στα 67, οι ανατροπές με το «νέο σύστημα», οδηγούν στην κατάργηση του όποιου κοινωνικού χαρακτήρα είχε η Δημόσια Ασφάλιση. Και αυτό γιατί, με τους ατομικούς λογαριασμούς στην ασφάλιση, καταργείται το στοιχείο της εσωτερικής ανακατανομής, εξοβελίζεται η αλληλεγγύη μεταξύ των εργαζομένων, η ασφάλιση μετατρέπεται σε ατομική υπόθεση. Ταυτόχρονα, το κράτος αποσύρεται από τη χρηματοδότηση και υπόσχεται τα 360 ευρώ και αυτά μόνο μετά από 40 χρόνια εργασίας! Αυτό το έκτρωμα εκθειάζουν οι κυβερνώντες ως νέο σύστημα, που είναι τόσο νέο που μας γυρίζει έναν ολόκληρο αιώνα πίσω.

Ο καβγάς είναι μόνο για τη διαχείριση

Γρηγοριάδης Κώστας

Στα απόνερα της κόντρας ΕΕ - ΔΝΤ για το «πάπλωμα» της διαχείρισης της καπιταλιστικής κρίσης στην Ελλάδα, ο πρώην πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου έδωσε συνέντευξη σε τηλεοπτικό δίκτυο του Καναδά, για να πει ότι η πολιτική που ακολουθήθηκε η κυβέρνησή του, επιβλήθηκε από τους εταίρους, καθώς η Ευρωπαϊκή Ενωση αποδείχθηκε ότι ήταν ανέτοιμη να αντιμετωπίσει την κρίση στην Ελλάδα. Οπως ανέφερε, «είχα ζητήσει από την Ενωση να εγγυηθεί το χρέος της Ελλάδας και να της δώσει τον απαραίτητο χρόνο, ώστε να προχωρήσει στις απαραίτητες αλλαγές». Αντί αυτών όμως, λέει ότι οι Ευρωπαίοι επέλεξαν για την Ελλάδα την «ορθοδοξία της λιτότητας», χαρακτηρίζοντας το ζήτημα «ελληνικό πρόβλημα», ενώ ήταν ένα «ευρωπαϊκό πρόβλημα». Καθόλου δεν ξενίζει η προσπάθεια του πρώην πρωθυπουργού να βγάλει τον εαυτό του από το κάδρο των μέτρων που τσάκισαν το λαό, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια και να ρίξει το φταίξιμο στους Ευρωπαίους εταίρους. Αυτό που δε λέει βέβαια ο Γ. Παπανδρέου, είναι ότι τα μέτρα που περιέχονται στα μνημόνια ήταν προαποφασισμένα σε Συνόδους Κορυφής της ΕΕ, με τις ψήφους και των ελληνικών κυβερνήσεων (ΠΑΣΟΚ και ΝΔ). Τα μέτρα αυτά, που στη γλώσσα του κεφαλαίου τα λένε «αναδιαρθρώσεις», τα προώθησε και τα στήριξε με νύχια και με δόντια στις δοσμένες συνθήκες η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου, ανακατεύοντας ταυτόχρονα την τράπουλα της αναμόρφωσης του αστικού πολιτικού συστήματος. Κανείς βέβαια δεν αμφιβάλλει ότι ο Γ. Παπανδρέου, όπως και κάθε άλλος στη θέση του, θα ήθελε περισσότερο χρόνο για την προώθηση αυτών των μέτρων, προκειμένου να αποφύγει όξυνση των λαϊκών αντιδράσεων. Αλλά αυτό δε σημαίνει ματαίωση ή αναστολή των μέτρων που οδηγούν σε εξαθλίωση το λαό, αλλά -στην καλύτερη περίπτωση- βραδύτερη εφαρμογή τους. Αρα, ο καβγάς τους είναι για το μείγμα της διαχείρισης και όχι για τις λαϊκές ανάγκες, που τις έχουν στήσει στον τοίχο, ανεξάρτητα από το μείγμα της διαχείρισης που υπερασπίζεται ο καθένας.

Μιλάνε την ίδια γλώσσα

«Εναλλακτική πολιτική με κέντρο βάρους την ανάπτυξη», «ανάληψη συντονισμένων δράσεων, εθνικών πρωτοβουλιών και ενίσχυσης των ενεργών πολιτικών απασχόλησης», «ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας», «διαμόρφωση ενός υγιούς επιχειρηματικού περιβάλλοντος»: Ολα τα παραπάνω θα μπορούσαν να αποτελούν μέρος μιας από τις καθημερινές πλέον κυβερνητικές διακηρύξεις για την επικείμενη «ανάπτυξη», θα μπορούσαν να έχουν αντληθεί από μια ομιλία κάποιου υπουργού για τις «επενδύσεις» και την «ανάκαμψη» της οικονομίας. Ομως, αποτελούν τους βασικούς άξονες των προτάσεων για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων που κατέθεσε η Γραμματεία Νέων της ΓΣΕΕ στη Βουλή και στην Επιτροπή Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Βέβαια, δεν είναι μόνο στις συγκεκριμένες προτάσεις που κυβέρνηση, ΕΕ και ΓΣΕΕ μιλάνε την ίδια γλώσσα. Αξίζει να σημειώσουμε πως στη βάση της ανησυχίας της ΓΣΕΕ βρίσκεται η εκτίμηση πως η ανεργία των νέων «προκαλεί μεγάλες οικονομικές απώλειες», οι οποίες, «σύμφωνα με τις πλέον συντηρητικές προβλέψεις, προσεγγίζουν το 2% του ΑΕΠ». Η σύμπτωση των απόψεων προδίδει την κοινή αφετηρία και οπτική: Οι άνεργοι αντιμετωπίζονται ως «διαφυγόντα κέρδη» για το κεφάλαιο, το μόνο «δικαίωμα» των εργαζομένων είναι να αποφέρουν κέρδος στον εκμεταλλευτή τους.

Δίπλα στην ανάγκη να οργανωθούν στα σωματεία, στις Λαϊκές Επιτροπές, στις Επιτροπές Ανέργων και να διεκδικήσουν μέτρα προστασίας για τους ίδιους και τις οικογένειές τους, οι νέοι άνεργοι πρέπει να προβληματιστούν: Οσο η εργατική τους δύναμη θα αποτελεί εμπόρευμα, τότε συχνά θα έχει και την τύχη κάθε εμπορεύματος, θα μένει δηλαδή κατά καιρούς και απούλητη. Οσο το δικαίωμά τους στην εργασία θα εξαρτάται από τα συμφέροντα των καπιταλιστών, τότε θα υπάρχουν και περίοδοι που όσο και να ψάχνουν δε θα βρίσκουν πια κανέναν να τους εκμεταλλευτεί. Οσο το καπιταλιστικό σύστημα σαπίζει, οι κρίσεις του και η έκρηξη της ανεργίας που αυτές συνεπάγονται θα γίνονται συχνότερες, ενώ η ένταση της εκμετάλλευσης θα γίνεται το θεμέλιο για την «ανάπτυξη» που θα τις διαδέχεται.