Παπαγεωργίου Βασίλης

Πρόσφατα, τα διεθνή ΜΜΕ μετέδιδαν ότι η «Ντόιτσε Μπανκ» και το ιδιωτικό, πολυεθνικό, πολιτιστικό «μεγαθήριο», το ίδρυμα «Γκούγκενχάιμ», ανακοίνωσαν από κοινού το κλείσιμο του εκθεσιακού χώρου σύγχρονης τέχνης «Ντόιτσε - Γκούγκενχάιμ» στο Βερολίνο. Στην ανακοίνωσή τους ανέφεραν ότι έχουν «συγκεκριμένα σχέδια για να θέσουν τις σχέσεις μεταξύ των δύο οργανισμών σε νέα βάση», χωρίς λεπτομέρειες. Μέσα στα τελευταία 14 χρόνια, στον συγκεκριμένο χώρο οργανώθηκαν 57 εκθέσεις με περίπου 2 εκατομμύρια επισκέπτες.

Το βέβαιο είναι αφενός ότι τα δύο μονοπώλια δεν πρόκειται να διακόψουν τις «σχέσεις» τους, αφετέρου ότι, σύμφωνα με τον Ακερμαν, η «Ντόιτσε Μπανκ» σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει τον νυν εκθεσιακό χώρο στην κεντρική λεωφόρο του Βερολίνου... ως ένα «φόρουμ» «για την εντατικοποίηση του διαλόγου μεταξύ του επιχειρηματικού και πολιτικού κόσμου»! Κάτι σαν μια ακόμη «δεξαμενή σκέψης» των αστών.

Ο τρόπος με τον οποίο εμπλέκεται η τράπεζα με την τέχνη περιγράφεται συνοπτικά στο σημείωμα της 1ης Μπιενάλε της Αθήνας το 2007, στην οποία η «Ντόιτσε Μπανκ» ήταν «κύριος χορηγός»: «Η δέσμευση της Deutsche Bank προς την τέχνη αποτελεί μέρος της αφοσίωσής της στην κοινωνία και στον πολιτισμό σε όλο τον κόσμο. Εδώ και είκοσι πέντε χρόνια η Deutsche Bank έχει συγκροτήσει συλλογή με 50.000 έργα σύγχρονης τέχνης, τη μεγαλύτερη και πιο επιφανή εταιρική συλλογή του είδους της στον κόσμο. Η τράπεζα εγκαινίασε το Deutsche Guggenheim Exhibition Hall, σε συνεργασία με το Ιδρυμα Solomon R. Guggenheim της Νέας Υόρκης, το 1997. Επίσης, η Deutsche Bank αναγνωρίζει και προωθεί την ανανέωση και έτσι είναι ο κύριος χορηγός του Frieze Art Fair του Λονδίνου, ενώ το Deutsche Bank Americas Foundation ήταν χορηγός της Whitney Biennial 2006. Επιπλέον, η τράπεζα υποστηρίζει νέους και ταλαντούχους καλλιτέχνες μέσω του προγράμματος Deutsche Bank Pyramid Awards Scheme». Μεταξύ των καλλιτεχνών που «εκπροσωπούνται» με έργα τους στη συλλογή της τράπεζας είναι οι Μπάζελιτς, Πόλκε, Γκέρχαρτ Ρίχτερ κ.ά.

Η τράπεζα δεν περιορίζεται στα εικαστικά. Απλώνει τα «δίχτυα» της και στα σχολεία. Στην ιστοσελίδα της αναφέρει ότι «14.250 νέοι συμμετείχαν στο "Παίζοντας Σαίξπηρ με την Deutsche Bank" - ένα πρόγραμμα το οποίο εισάγει τους μαθητές στα έργα του Σαίξπηρ»..!

Ο τρόπος με τον οποίο η τράπεζα «ψαρεύει» στη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία είναι πολύ καλά οργανωμένος και συνδέεται και με την προώθηση τραπεζικών προϊόντων ώστε ο νέος καλλιτέχνης να γίνει και πελάτης. Ετσι, σε παρουσίαση του προγράμματος βραβεύσεων («Pyramid Awards Scheme») στην ιστοσελίδα της «Ντόιτσε Μπανκ» Βρετανίας η «πρόσκληση» τίθεται ως εξής: «Το να σπουδάζεις σε κορυφαίο κολέγιο τεχνών του Ηνωμένου Βασιλείου είναι μία συναρπαστική, προκλητική και δημιουργική εμπειρία, αλλά τι θα συμβεί μετά την αποφοίτησή σου; Τα Βραβεία της "Ντόιτσε Μπανκ" συνοδεύονται από 10.000 λίρες, έναν σύμβουλο επιχειρήσεων της "Ντόιτσε Μπανκ" για ένα χρόνο και ένα μικρό πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης διάρκειας τεσσάρων ημερών»!.. Εδώ αξίζει να θυμίσουμε ότι τέτοιου είδους έμμεσα τραπεζικά προϊόντα βασίζονται - αν δεν «εμπνέουν» τα ίδια - στην ασκούμενη πολιτική της ΕΕ, που εκλαμβάνει τους καλλιτέχνες ως «επιχειρηματίες».

Και η «πρόσκληση» συνεχίζει: «Αν είσαι τελειόφοιτος από ένα από τα συνεργαζόμενα με μας κολέγια τεχνών και έχεις μια φανταστική επιχειρηματική ή δημιουργική ιδέα, τότε στείλε την». Προσθέτει, ότι τα εν λόγω βραβεία ξεκίνησαν το 1993 «για να προσφέρουμε πρακτική και οικονομική στήριξη σε καλλιτέχνες, τεχνίτες, σχεδιαστές ώστε να ξεκινήσουν μια επιχείρηση ή την εκτέλεση ενός έργου σε αυτό το κρίσιμο έτος μετά την αποφοίτηση από το κολέγιο»...

Τα παραπάνω είναι μόνο ένας τρόπος εξαγοράς συνειδήσεων ταλαντούχων νέων ανθρώπων, οι οποίοι πέφτουν στα «δίχτυα» του «φιλότεχνου» κεφαλαίου, το οποίο βασίζεται στην εξαθλίωση, τη δυστυχία και την απελπισία που το ίδιο δημιουργεί και σκορπά.