Εκλεισαν 23 χρόνια από το θάνατό του
Από τη δίκη του ΣΕΗ (1966), επειδή κήρυξε απεργία, διεκδικώντας την καθιέρωση 9 παραστάσεων τη βδομάδα, αντί των 13 που δίνονταν μέχρι τότε. Στην πρώτη σειρά, από αριστερά: Β. Μεσολογγίτης, Στέφανος Ληναίος (γενικός γραμματέας), Αλέκος Λειβαδίτης και Αγγελος Μαυρόπουλος (μέλη του ΔΣ) |
Το αρχείο του Β. Μεσολογγίτη περιλαμβάνει: Τέσσερα θεατρικά έργα και ένα μυθιστόρημά του (αδημοσίευτα). Αλληλογραφία με σημαντικούς λογοτέχνες από τη δεκαετία του 1920 και μετά. Αυτοβιογραφικά κείμενα, ομιλίες και συνεντεύξεις του. Κριτικογραφία για βιβλία του. Πολλά κείμενα, έγγραφα και πρακτικά συνεδριάσεων του ΔΣ του ΣΕΗ. Βιβλία για τη δράση και έργα του. Δημοσιεύματα για το καλλιτεχνικό, λογοτεχνικό και συνδικαλιστικό έργο του. Παρτιτούρες τραγουδιών του. Ταυτότητες σωματείων, φωτογραφίες, δίσκους και cd από επιθεωρησιακές παραστάσεις και τραγούδια του, μαγνητοφωνήσεις εκδηλώσεων, εκπομπών, κ.λπ.
Μεγάλο μέρος του αρχείου αφορά στη συνδικαλιστική του δράση μέχρι τον Απρίλη του 1967, οπότε η χούντα καθαίρεσε τη διοίκηση του ΣΕΗ, οπότε ο Βασίλης Μεσολογγίτης ξαναστράφηκε στη λογοτεχνία.
Ο Βασίλης Μεσολογγίτης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη (1906). Με την κήρυξη του πολέμου, το 1914, η οικογένεια εγκαθίσταται στον Πειραιά και το 1921 στην Αθήνα. Μετά το Γυμνάσιο, σπούδασε στη Νομική του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά πριν από το πτυχίο την εγκατέλειψε για να βιοποριστεί ως ρεπόρτερ και χρονογράφος (1926 - 1932) σε εφημερίδες και περιοδικά. Και στη δεκαετία του 1950 δημοσίευσε κείμενά του σε περιοδικά, κυρίως στο «Ρομάντζο» (που δημοσίευσε περισσότερα από 2.000 κείμενά του).
Γυμνασιόπαιδο ακόμα δημοσιεύει ποιήματα στη «Διάπλαση των Παίδων». Το 1922 εκδίδεται η πρώτη ποιητική συλλογή του, «Σποραδικά» και το πρώτο του θεατρικό έργο, «Προς το ύψος». Το 1924 εκδίδεται η ποιητική συλλογή «Ο κήπος με τα ηλιοτρόπια», προλογισμένη, μάλιστα, από τους Τέλλο Αγρα και Ι. Μ. Παναγιωτόπουλο. Το 1926 εκδίδει τη συλλογή «Ο κουρασμένος της ηδονής», όπου παραθέτει μικρά πεζά κείμενα και τη νουβέλα «Ακούμας».
Αξίζει να σημειωθεί ότι, το 1923, παρότι νεοσσός ακόμη της λογοτεχνίας, ο Β. Μεσολογγίτης καλείται και θέτει την υπογραφή του στο «Μανιφέστο υπέρ της Δημοκρατίας» - μια διαμαρτυρία εναντίον του φιλοβασιλικού και μεταξικού κινήματος, την οποία συνέταξαν επιφανείς λογοτέχνες. Στις δεκαετίες 1920 και 1930 ο Μεσολογγίτης δημοσιεύει σε πολλά περιοδικά ποιήματα, πεζά και δοκίμια.
Οντας δημοσιογράφος και γράφοντας νούμερα και στίχους τραγουδιών για επιθεωρήσεις, το 1932, «σαλτάρει ξαφνικά στο παλκοσένικο» του μουσικού θεάτρου. Εξ ανάγκης του θιασάρχη παίζει το νούμερο «Ο ακίνητος», που ο ίδιος είχε γράψει, στην επιθεώρηση «Η πεισματάρα». Αμέσως, καθιερώνεται ως κωμικός ηθοποιός και συνεργάζεται με πολλούς επιθεωρησιακούς και μουσικούς θιάσους, ενώ παράλληλα γράφει νούμερα και στίχους - συχνά με δική του μελοποίηση - για επιθεωρήσεις.
Μια νέα ποιητική συλλογή του (1947) αποσπά πολλούς κριτικούς επαίνους και η συλλογή «Ωδή σ' έναν ατομικό επιστήμονα» (1958) μεταφράζεται στα γαλλικά, ισπανικά και ρωσικά. Η λογοτεχνική δημιουργία του Β. Μεσολογγίτη αριθμεί 106 έργα (πεζογραφικά, θεατρικά, στιχουργικά).
Μέλος του ΣΕΗ από το 1936, από το 1937 εκλεγόμενος σε διάφορα όργανα του σωματείου και πρόεδρός του επί 15 χρόνια (1952 - Απρίλης 1967), ο Βασίλης Μεσολογγίτης μπήκε επικεφαλής σε πολλούς και δύσκολους αγώνες του κλάδου. Από το 1962, ως πρόεδρος του ΣΕΗ πρωτοστάτησε στο κίνημα των 115 πρωτοβάθμιων σωματείων, γνωστών ως «Συνεργαζόμενες Εργατοϋπαλληλικές Οργανώσεις» (ΣΕΟ) για την απομάκρυνση της αντιδραστικής πλειοψηφίας στο ΔΣ και του προέδρου της ΓΣΕΕ Φώτη Μακρή. Στα χρόνια που ακολουθούν το ΣΕΗ οργανώνει συγκεντρώσεις, διαδηλώσεις (σε μία ο Β. Μεσολογγίτης τραυματίζεται από αστυνομικούς), διαμαρτυρίες στη Βουλή, πολλές απεργίες, μαχητικούς γιορτασμούς της Εργατικής Πρωτομαγιάς. Στο διάστημα 1962 - 1967, ο Β. Μεσολογγίτης εκλέγεται και πρόεδρος της Εργατικής Κίνησης Ειρήνης, ενώ το 1956 τιμάται για τη συμβολή του στο έργο της Νομαρχιακής Επιτροπής Καταπολεμήσεως του Αναλφαβητισμού του Νομού Αττικής. Το 1965 πρωτοστατεί στην ίδρυση, από δώδεκα σωματεία, της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος - Ακροάματος (ΠΟΘΑ) και εκλέγεται γενικός γραμματέας της. Η χούντα παύει τη διοίκηση της ΠΟΘΑ. Μετά τη μεταπολίτευση, η ΠΟΘΑ ανασυγκροτείται, με τον Β. Μεσολογγίτη ως αντιπρόεδρο στο προσωρινό ΔΣ, και τον επανεκλέγει αντιπρόεδρο στο 5ο και 6ο συνέδριό της.
Ο Β. Μεσολογγίτης και στις δεκαετίες του 1970 και 1980 ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία (ποιήματα, πεζά, δοκίμια, θεατρικά έργα) και «γεύθηκε» διακρίσεις και τιμές σωματείων (ΣΕΗ, Εταιρία Ελλήνων Λογοτεχνών, Εταιρία Γραμμάτων και Τεχνών Πειραιά, κ.ά.). Πριν από λίγες μέρες έκλεισαν 23 χρόνια από το θάνατό του (31/4/1988).
Η Μαρία Κιουρί |
To έργο αφηγείται την ιστορία της διάσημης Πολωνίδας φυσικού - χημικού, βραβευμένης με δύο «Νόμπελ» (Φυσικής και Χημείας) Mαρίας Κιουρί, το γένος Σκλοντόφσκα (7/11/1867- 4/7/1934) μέσα από το διάλογο δύο προσώπων. Της Μαρίας και της μικρότερης κόρης της, της Εύας. Στο έργο «υπάρχουν» και άλλα πρόσωπα μέσα από τους μονολόγους της ηρωίδας και από φωτογραφίες που προβάλλονται στο φόντο. Στην προβολή, παρουσιάζεται επίσης και το πανόραμα των βουνών που περιβάλλουν τη δράση: Η ταράτσα του σανατόριου στο Sancellemoz, στις γαλλικές Αλπεις, το 1934, όταν η Μαρία Κιουρί πήγε, προκειμένου να αντιμετωπισθεί μια «μυστηριώδης» ασθένεια που της εμφανίσθηκε. Εκεί, την προσέχει η κόρη της, Εύα, που κατά τη διάρκεια της διαμονής τους, παίρνει συνέντευξη από τη μητέρα της, προκειμένου να γράψει ένα βιβλίο γι' αυτήν.
Η Μαρία ξαναθυμάται τις σπουδές της στο Παρίσι, τις προσπάθειες και τους κόπους της. Τα πειράματα και τις ανακαλύψεις της (το όνομά της δόθηκε σε μονάδα μέτρησης της ραδιενέργειας (το κιουρί ή CI) και στο τεχνητό χημικό στοιχείο με ατομικό αριθμό 96 (το κιούριο). Θυμάται, όμως, και τον έρωτά της με τον διάσημο, προοδευτικών ιδεών, καθηγητή της Φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, Πιερ Κιουρί, τον οποίο παντρεύτηκε, βοήθησε στις έρευνές του και τις προέκτεινε, μετά το θάνατό του (1906), καθώς και τη γνωριμία της με τον Πολ Λαγκεβέν και τη φιλία της με τον Αλμπερτ Αϊνστάιν.
Οπως αποδείχτηκε η ασθένειά της ήταν αποτέλεσμα της συνειδητής επιλογής της να υπερεκτεθεί στη ραδιενεργό ακτινοβολία, προκειμένου να βοηθήσει την πρόοδο της ιατρικής επιστήμης. Η Μαρία Κιουρί, τις ύστατες στιγμές της, «ονειρεύεται» την επιστροφή της στην πατρίδα της. Μετά θάνατον αναγνωρίστηκε η προσφορά της και η σορός της τοποθετήθηκε στο «Πάνθεον» του Παρισιού.
Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε το 2006 και από τότε παίχθηκε σε διάφορες χώρες, με ερμηνεύτριες τις Μαρία Νοβοτάρσκα (Μαρία Κιουρί) και Αγκάτα Πολιτόφσκα (Εύα), οι οποίες έχουν εργαστεί στο φημισμένο θέατρο «Σλοβάτσκι» της Κρακοβίας.
Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο συγγραφέας του έργου. Τα σκηνικά η Ιωάννα Ντομπρόφσκα, τους φωτισμούς και το βίντεο οι Κριστόφ Σάιντακ, Τόμεκ Λις, Ρόμπερτ Σοκολόφσκι και Αντρέι Στέφαν, τη μουσική ο Γιέζι Μπόσκι. Τιμή εισιτηρίου 10 ευρώ, φοιτητικό 5 ευρώ.